首頁 >文學作品
文學作品
回上一頁
本篇文章總共有8個段落,17個語句,388個語詞,579個音節
Lī-ek chhiⁿ-mî-lâng ê kò-pe̍h 利益青瞑人 ê 告白
Phian-chip-sek 編輯室
Thong Tiong-kok-lāi ê chhiⁿ-mî-lâng chha-put-to ū gō͘-cha̍p-bān chó-iū. Sì- nî chêng,Siōng-hái ê Chóng-hōe ū kéng- soán kúi-nā lâng thòe in siat-hoat , iā khǹg ta̍k-ūi ê sian-siⁿ tio̍h kap hiah-ê lâng chīn-le̍k tàu-pān . 通中國內ê 青瞑人差不都有50萬左右。4年前,上海 ê 總會有揀選幾若人替in 設法,也勸逐位ê 先生著佮hiah-ê人盡力鬥辦。
Lín í-keng chai Hú-siâⁿ-lāi kap Choân-chiu-siâⁿ hiān-chāi ū nn̄g keng o̍h hō͘ chhiⁿ-mî-lâng thang siū ta̍k hāng ê kàu- hùn . Ha̍k-seng múi-ji̍t chiàu-sî ēng- kang tha̍k-chheh iā kiam lio̍h-á teh o̍h kang-gē . Kū-nî Î-sian-siⁿ-niû tī Hú-siâⁿ chin chhut-la̍t lâi liāu-lí chit-chân sū. Khó-sioh i-ê seng-khu jiám-tio̍h phòa- pīⁿ , ko͘-put-chiong tio̍h tò-khì Chó͘-ke . I siông-siông thòe in tô͘-bô͘ kiú-oán, siūⁿ kàu ji̍t-āu ê tāi-chì; só͘-í m̄-nā kà in tha̍k- chheh siá-jī nā-tiāⁿ, koh kà in chòe kan- kí thang ka-kī thàn-chîⁿ, lâi tō͘-khó͘, m̄- bián chiong-sin óa-khò pa̍t-lâng chhī . Lín已經知府城內佮泉州城現在有兩間學 hō͘青瞑人thang受逐項 ê 教訓。學生每日照時用功讀冊,也兼略仔teh 學工藝。舊年余先生娘 tī 府城真出力來料理這層事。可惜伊 ê 身軀染著破病,姑不chiong著倒去祖家。伊常常替 in 圖謀救援,想到日後 ê 事誌;所以m̄若教 in 讀冊寫字nā-tiāⁿ,koh 教in 做kan-kí thang家己趁錢,來度口,m̄免終身倚靠別人飼。
Taⁿ in-ūi sū iáu-bē chiâⁿ, goán ài chai tiàm Tâi-oân á-sī Tn̂g-soaⁿ ū hiaⁿ-tī á-sī lia̍t-ūi sian-siⁿ kam-goān siá-chhut chi̍t- phiⁿ lâi lūn-khí chhiⁿ-mî-lâng tio̍h chòe sím-mi̍h tú-hó ê kang-gē lâi ka-kī tō͘- chia̍h . Beh chòe chit-phiⁿ lūn ê lâng tāi- seng tio̍h khì chhâ-khó kúi-nā hāng, chiah ū lō͘-ēng ; chhin-chhiūⁿ in pún só͘- chāi chhiⁿ-mî ê lâng-gia̍h ū lōa-chōe,in ê chêng-hêng ia̍h sī sím-mi̍h khoán,hiān-sî teh chòe sím-mi̍h thâu-lō͘ , ta̍k-ji̍t thàn lōa-chōe . Koh , tio̍h siūⁿ ū sím-mi̍h iáu- bē ha̍k-si̍p ê kang-gē thang siat hō͘ in chòe , iū-koh tio̍h kì hit-hāng kang-gē ê pún-chîⁿ lōa-chōe , chhut-sek lōa-chōe . 今因為事猶bē成,阮ài知tiàm 台灣抑是唐山有兄弟抑是列位先生,甘願寫出一篇來論起青瞑人著做甚物抵好 ê 工藝,來家己度食。Beh 做這篇論 ê 人代先著去查考幾若項,才有路用;親像 in 本所在青瞑 ê 人額有偌濟?In ê情形亦是甚物款?現時teh 做甚物頭路?逐日趁偌濟?Koh,著想有甚物iáu-bōe學習 ê 工藝thang設hō͘ in做,又koh著記hit項工藝 ê本錢偌濟,出息偌濟。
Lūn chhiⁿ-mî-lâng chòe kàu-hōe ê kang chhin-chhiūⁿ tī I-koán-lāi á-sī koe- chhī tha̍k Sèng-keng , bōe chheh , thoân tō-lí , góa iā sī ài chai hiaⁿ-tī ê ì-kiàn, tio̍h chiàu sím-mi̍h hoat-tō͘ khah-hó , tek-khak tio̍h ū lâng khan á m̄-bián . 論青瞑人做教會 ê工親像 tī 醫館內抑是街市讀聖經、賣冊、傳道理,我也是ài知兄弟 ê 意見,著照甚物法度較好?的確著有人牽抑 m̄免?
Nā ū-êng ê ki-hōe,chhiáⁿ ta̍k-ūi ê hiaⁿ- tī lio̍h-á lâi thé-thiap chit-chân tāi-chì , kàu 12 ge̍h chhoe-cha̍p-lāi ûi-chí kià só͘ chòe ê lūn thang hō͘ goán lâi phoe-phêng . Phoe-phêng liáu chhú tē-it miâ-ê beh siúⁿ i chhit ê gûn-chîⁿ , chhú tē-jī miâ-ê beh siúⁿ i gō͘-kho͘, tē-saⁿ-miâ saⁿ-kho͘. Iàu-kín tio̍h tāi-seng chhâ-khó, āu-lâi ta̍k-hāng chiàu chhù-sū siông-sè lâi siá . Lūn ê tôe-ba̍k chiū-sī :- 若有閒 ê 機會,請逐位 ê 兄弟略仔來體貼這層事誌,到 12 月初10 內為止寄所做 ê 論thang hō͘ 阮來批評。批評了取第1名--ê beh賞伊7個銀錢,取第2 名--ê beh 賞伊5 箍,第3名3 箍。要緊著代先查考,後來逐項照次序詳細來寫。論 ê 題目就是:
“Lūn kàu-hōe-gōa ê chhiⁿ-mî-lâng,in-ê lâng-gia̍h, thâu lō͘,kap chêng-hêng ; koh , lūn chhiⁿ-mî bat-jī ê hiaⁿ-tī chí-bē , in ū sím-mi̍h thang chòe chiū ka-kī ōe thàn chia̍h , m̄-bián it-khài óa-khò pa̍t-lâng .” 「論教會外 ê 青瞑人,in ê人額、頭路、佮情形;koh,論青瞑bat字 ê 兄弟姊妹,in 有甚物thang做就家己會趁食,m̄免一概倚靠別人。」
Lūn tio̍h chiong pe̍h-ōe-jī lâi siá, tio̍h lo̍h àm-hō, iā tio̍h ēng chi̍t-hong lāi-bīn chù-bêng bó͘-hō chiū-sī sím-mi̍h lâng-ê , tâng-chê kià hō͘ Kam Bo̍k-su . 論著將白話字來寫,著落暗號,也著用一封內面註明某號就是甚物人 ê,同齊寄hō͘ 甘牧師。
(Tâi-oân Hú-siâⁿ Kàu-hōe-pò tē 113 koàn, 1894 nî 8 ge̍h) (台灣府城教會報 第113卷,1894年8月)
回上一頁    清國時代,   1894年,   散文