Kong-lūn Sū-lí
|
公論事理 |
| Phian-chip-sek |
編輯室 |
|
1.Ū-sî hiaⁿ-tī ê chhù lī pài-tn̂g khah- hn̄g, kiám-chhái phò͘-gōa lō͘ á-sī nn̄g- phò͘ lō͘ , in chiū ài lēng-gōa chū-chi̍p : taⁿ mn̄g khòaⁿ eng-kai tio̍h chún in khah-hó , á-sī tio̍h khǹg in tio̍h lâi pài- tn̂g chū-chi̍p khah-hó ?
|
1. 有時兄弟 ê 厝離拜堂較遠，kiám-chhái phò͘ 外路抑是兩phò͘路，in 就ài 另外聚集：今問看應該著准--in較好，抑是著勸in 著來拜堂聚集較好？ |
|
N̂g Tek-phiau siá:－Góa siūⁿ chit-ê sū put-chí oh ìn . Nā-sī Siōng-tè ê Sîn ta̍k só͘-chāi tī-teh ; chhin-chhiūⁿ Iâ-so͘ in Sat-má-lī-a ê hū-jîn-lâng kóng , “ Pài Siōng-tè bô-lūn chit-ê soaⁿ á-sī Iâ-lō͘- sat-léng , iàu-kín ēng sèng-si̍t ”. Koh kóng , “ Bô lūn sím-mi̍h só͘-chāi nn̄g saⁿ lâng chū-chi̍p , góa iā kap in tī-teh ”. Chiàu án-ni lâi lūn thang chún ka-tī chū-chi̍p . Tio̍h siūⁿ chit-sî ta̍k-lâng sim- sèng loán-jio̍k, tio̍h bián-lē in lâi lé-pài-tn̂g chiàⁿ ha̍p-sit,bo̍h-tit chún in ka- tī chū-chi̍p. Lâi chò gō͘-hāng. Thâu-chi̍t-hāng, ē pîn-tōaⁿ. Tē-jī, ē kiau-ngō͘ . Tē-saⁿ, ē ka-tī phín-phóng . Tē-sì, ē ka-tī chò chun-kùi . Tē-gō͘ , ē biáu-si Sèng- hōe , bô lia̍h chò iàu-kín . Nā án-ni kiám bô gāi-tio̍h tō-lí mah ? Tio̍h siūⁿ chāi-chá Thian-chú Iâ-so͘ nn̄g kàu goân-thâu sī chi̍t thé , lō͘-bóe hun-chò nn̄g lō͘ . Siat-sú bē-ē chhin-chhiūⁿ án-ni, kiaⁿ-liáu koàn- sio̍k chiâⁿ chū-chú ê kàu.Thang siūⁿ Sian-ti Sèng-tô͘ ūi-tio̍h chin-tō phoe-sí pháu- cháu, he̍k-sī kòe gōa-kok , he̍k-sī cháu- chhut pa̍t hiuⁿ-siā , bô hiâm lō͘-tô͘ ê hn̄g . Hô-hòng lán ài tit-tio̍h chin-tō , kú-tn̂g ê hok-khì, lâi iúⁿ-chhī bô pāi-hoāi ê lêng- hûn , kiám thang the-sû phò͘-gōa-lō͘ á-sī nn̄g-phò͘-lō͘ ê hn̄g mah? Chhin-chhiūⁿ Chú Iâ-so͘ kóng ,“ Ài tòe góa ê tio̍h khek ka-tī pōe si̍p-jī-kè”. Chit-ê ōe sī kóng m̄-thang kiaⁿ kan-khó͘ . Siat-sú nā ē chiàu chit-ê ōe lâi kiâⁿ , thang tit-tio̍h bô-kè ê pó-pòe . Phì-jū sū, lông, kong, siong, sì-téng ê lâng . Tha̍k-chheh-lâng pōe-chheh tōe sian-siⁿ chhut-gōa hn̄g-hn̄g; só͘ iàu-kín ê sī sè-kan phû-phiò ê êng-kng nā- tiāⁿ ,Choh-sit-lâng bô sit-lo̍h chèng ngó͘-kok ê sî . Chò-kang--ê tio̍h in-khîn. Chò- seng-lí--ê bô hiâm lō͘ hn̄g, sì-kè kè-bô͘ . Che lóng-sī ài tit-tio̍h sè-kan ē pāi-hoāi ê mi̍h, siōng-chhiáⁿ tio̍h án-ni , hô-hòng lán ài tit-tio̍h éng-oa̍h, chì pó-pòe ê, kiám thang hiâm lō͘ hn̄g , lâi the-sû mah ?
|
黃德標寫：我想這個事不止oh應。若是上帝 ê 神逐所在tī--teh；親像耶穌應撒馬利亞 ê 婦人人講：「拜上帝無論這個山抑是耶路撒冷，要緊用誠實。」Koh講：「無論甚物所在，兩、三人聚集，我也佮 in tī--teh」。照 án-ni 來論thang准家己聚集。著想這時逐人心性軟弱，著勉勵 in來禮拜堂正合實，莫得准 in 家己聚集。來做5項。頭1項，會貧惰。第2，會驕傲。第3，會家己品捧 。第4，會家己做尊貴。第5，會藐視聖會，無掠做要緊。若 án-ni 敢無礙著道理--mah？著想在早天主、耶穌兩教源頭是一體，路尾分做兩路。設使bē會親像 án-ni，驚了koàn-sio̍k成自主 ê 教。Thang想先知聖徒為著真道phoe死 跑走 ，或是過外國，或是走出別鄉社，無嫌路途 ê 遠。何況咱ài得到真道，久長ê 福氣，來養飼無敗壞 ê 靈魂，敢thang推辭phò͘外路抑是兩phò͘路 ê 遠--mah？親像主耶穌講：「Ài tòe我--ê 著khek家己背十字架。」這個話是講 m̄-thang驚艱苦。設使若會照這個話來行，thang得到無價 ê寶貝。譬喻士、農、工、商，4等ê 人。讀冊人背冊tòe 先生出外遠遠；所要緊--ê是世間浮漂 ê 榮光nā-tiāⁿ，做穡人無失落種五穀ê時。做工--ê 著慇懃。做生理--ê 無嫌路遠，四界計謀。Che 攏是愛得著世間會敗壞ê 物，尚且著 án-ni，何況咱愛得到永活、至寶貝--ê,敢thang嫌路遠，來推辭--mah？ |
|
2.Hiaⁿ-tī siông-siông hō͘ sè-sio̍k-lâng hiâm in put-hàu phòa kong-má , só͘-í ū- sî gī-lūn tio̍h chiong pē-bó lâi hip chi̍t- ê siōng thang kùi tī thiaⁿ-n̍i̍h hō͘ lâng khòaⁿ : mn̄g-khòaⁿ chit-ê hoat-tō͘ hó á m̄-hó ?
|
2. 兄弟常常 hō͘ 世俗人嫌 in 不孝剖公媽，所以有時議論著將父母來翕一個像，thang跪tī 廳--n̍i̍h hō͘ 人看：問看這個法度好抑m̄好？ |
|
N̂g Tek-phiau siá : － Góa phah-sǹg chit-ê lí ia̍h sī lióng-lân ê sū . Nā sī hip-siōng sī hó í-sù, hō͘ i-ê kiáⁿ-sun thang sî-sî khòaⁿ-kìⁿ chó͘-kong ê bīn; chiàu án-ni lâi siūⁿ chiū thang chún i. Nā-sī tiàu tī thiaⁿ-tiong lâi that sè-sio̍k lâng ê chhùi , góa siūⁿ án-ni bo̍h-tit hip-siōng khah tio̍h . Kiaⁿ-liáu ài that sè- sio̍k lâng ê chhùi, tì-kàu liân-lūi kiáⁿ-sun. In-ūi hiaⁿ-tī só͘ ha̍k-si̍p ê tō-lí chhián-po̍h, kap sè-sio̍k chò chhù-piⁿ , khoài-khoài siū iú-he̍k . Ū-ê thiaⁿ tō-lí bô thong-ke, chhám-chhái thiaⁿ tō-lí ê lī- khui sè-kan, chò kiáⁿ ê chhám-chhái ke- lāi ê lâng khòaⁿ-kìⁿ lâu-teh hit-ê siōng chhin-chhiūⁿ khòaⁿ-kìⁿ pún-sin chi̍t-poaⁿ, choân-sim chè-sū, pí kèng bo̍k-chú khah siong-tiōng . Tio̍h siūⁿ chāi-chá kàu-taⁿ lâng ta̍uh-ta̍uh ēng kî-khá ê kè-tì kiaⁿ- liáu lâng chek-pī i, kàu lō͘-bóe bē hō͘ lâng bô chek-pī. Tio̍h siūⁿ Chú Iâ-so͘ in-ūi lán bô kiaⁿ lâng siat-to̍k, ài sio̍k lán ê chōe; hô-hòng lán ū chōe ê lâng ǹg-bāng sio̍k, tú-tio̍h tām-po̍h ê siat- to̍k , kiám thang chng-chò kî-khá lâi bián-tit chek-pī . Chóng-sī ài hip pē-bó ê hêng-siōng kap kì i siⁿ-sí ê ji̍t, góa khah- sǹg tio̍h hip, tio̍h kì tī siàu-phō͘ lâi khǹg tī āu-tāi , bián-tit bē kì--tit . Nā-sī hip- siōng tiàu tī thiaⁿ-tiong-n̍i̍h ê sū, tio̍h chhúi-to̍k sî-sè thang chún , chiàⁿ chún i.
|
黃德標寫：我扑算這個理亦是兩難 ê 事。若是翕像是好意思，hō͘ 伊 ê 子孫thang時時看見祖公 ê 面；照 án-ni 來想就thang准--伊。若是吊 tī 廳中來塞世俗人 ê 嘴，我想 án-ni 莫得翕像較著。驚了ài 塞世俗人 ê 嘴，致到連累子孫。因為兄弟所學習 ê 道理淺薄，佮世俗做厝邊，快快受誘惑。有ê 聽道理無通家，慘chhái聽道理--ê 離開世間，做子--ê 慘chhái 家內ê 人看見留--teh hit個像，親像看見本身一般，全心祭祀，比敬牧主較siong-tiōng。著想在早到今，人ta̍uh-ta̍uh用奇巧 ê 計智驚了人責備伊，到路尾bē hō͘人無責備。著想主耶穌因為咱無驚人褻瀆，ài 贖咱ê 罪；何況咱有罪 ê 人向望贖，抵著淡薄 ê 褻瀆，敢thang妝做奇巧來免得責備。總--是ài 翕父母ê 形像佮記生死 ê 日，我扑算著翕，著記tī 數簿來囥tī 後代，免得bē記--得。若是翕像吊tī 廳中--n̍i̍h ê事，著揣度 時事thang准，正准--伊。 |
|
Ngó͘-gū-jiân siá:－Góa tī lō͘-n̍i̍h chham chi̍t-ê bōe sìn Chú ê lâng chò hóe kiâⁿ saⁿ-kap tâm-lūn tō-lí . I chiū kóng , Tō-lí ta̍k-hāng sī hó , chóng-sī bô chiah ê chè-sū . Góa ìn i kóng , Chè-sū ū sím-mi̍h thang lī-ek chó͘-kong á-bô mah ? . . . . . Ēng hit-phìⁿ-á chhâ án-ni bô thong ; ia̍h sī oh--tit siu-si̍p , án-ni m̄ hó- sè . Só͘-í goán sèng-kàu koat-toàn bô beh ēng chit-hō bô lō͘-ēng ê liû-thoân , chè- sū , siat-li̍p sîn-chú. Goán sèng-kàu ê lâng beh lâi kì-liām pē-bó , tio̍h lâi hip pē-bó ê siáu-éng, sòa lâi siá pē-bó ê siⁿ- sî ji̍t-goe̍h , kòe-óng ê nî-sò͘ ; sòa lâi siá pē-bó it-seng ê lâi-le̍k, khîn-khiām, hó tek-hēng , jia̍t-sim sìn Chú pài Siōng-tè , gâu kiâⁿ jîn-ài, hó ê tō͘-liōng, só͘ chò--ê thang bián-lē i-ê kiáⁿ-sun. Chiong i hó lâu teh ê ōe siông-siông thang lâi kà-sī kiáⁿ-sun, o̍h i hó ê bô͘-iūⁿ . I thiaⁿ-liáu chiū o-ló kóng, Án-ni iáu koh khah hó iâⁿ-kòe ēng hit sîn-chú lâi kì-liām pē-bó ū bān-pōe .
|
伍御然寫：我 tī 路--n̍i̍h 參一個bē信主 ê 人做夥行，相佮談論道理。伊就講：「道理逐項是好，總--是無chiah-ê 祭祀。」我應伊講：「祭祀有甚物thang利益祖公抑無--mah？」......用hit 片仔柴án-ni 無通；亦oh--得收拾，án-ni m̄好勢。所以阮聖教決斷無beh用這號無路用 ê 流傳，祭祀，設立神主。阮聖教 ê人 beh來記念父母，著來翕父母 ê 肖影，續來寫父母 ê 生時日月，過往 ê 年數；續來寫父母一生 ê來歷、勤儉、好德行、熱心信主拜上帝、gâu 行仁愛、好 ê 度量、所做--ê thang勉勵伊 ê 子孫。將伊好留--teh ê話常常thang來教示子孫，學伊好ê 模樣。」伊聽了就o-ló 講：「Án-ni 猶koh較好贏過用hit神主來記念父母有萬倍。」 |
|
Lâng beh hip siáu-éng , tio̍h put-chí bêng chiah hó .
|
人 beh翕肖影，著不止明才好。 |
|
Ngó͘-gū-jiân ài chhéng-kàu :－ Lun-kàu chè-bōng ê sū káⁿ bô lâng iáu-kú ū án-ni teh kiâⁿ . Chóng-sī hit- hō kùi-chóa m̄-chai sī thang á m̄-thang , m̄-chai sī sio̍k tī khiàn-sńg īⁿ-toan á-bô .
|
伍御然ài請教：論到祭墓ê事káⁿ無人iáu-kú也án-ni teh行. 總是hit-hō kùi紙m̄知是thang á m̄-thang , m̄知是屬tī khiàn-sńg異端á無. |
|
3. Lūn-kàu chè-bōng ê sū, káⁿ bô-lâng iáu-kú ū án-ni teh kiâⁿ. Chóng--sī hit-hō kùi-chóa m̄-chai sī thang iah m̄-thang, m̄-chai sī sio̍k-tī khiàn-sńg īⁿ-toan iah bô.
|
3. 論到祭墓 ê事，敢無人iáu-kú有án-ni teh行。總--是hit號kùi紙 m̄知是thang抑 m̄-thang，m̄知是屬tī khiàn-sńg異端抑無。 |
|
(Tâi-lâm Hú-siâⁿ Kàu-hōe-pò, tē 107 tiuⁿ, 1894 nî 3 ge̍h)
|
(台灣府城教會報第107張，1894年3月) |
