Góa ê Pió-á
|
我ê錶仔 |
| Koa Khek-chhiong |
柯克昌 |
|
e̍k
|
譯 |
|
(Mark Twain goân chok)
|
(Mark Twain 原作) |
|
Góa chit-lia̍p sin pió-á chin-súi. I í-keng kiâⁿ tang-pòaⁿ, m̄-bat kiâⁿ khah kín, mā m̄-bat kiâⁿ khah bān, iā m̄-bat ū ki-hâi siōng ê būn-tê, mā m̄-bat kiâⁿ kàu tiāⁿ--khì. Góa siong-sìn góa ê pió-á tī sî-kan-siōng choa̍t-tùi chèng-khak, iā siūⁿ kóng pió-á pún-sin kiat-kò͘ kap ki-lêng éng-oán bô būn-tê .
|
我這粒新錶仔真súi。伊已經行冬半，m̄-bat行較緊，mā m̄-bat行較慢，也m̄-bat有機械上ê問題，mā m̄-bat行到tiāⁿ--去。我相信我ê錶仔tī時間上絕對正確，也想講錶仔本身結構kap機能永遠無問題。 |
|
Tān-sī āu--lâi ū chi̍t-àm pió-á sòa tiāⁿ--khì. Góa chin siong-sim. Góa kám-kak ná-chhiūⁿ ū sím-mi̍h put-hēng ê tāi-chì beh hoat-seng kāng-khoán. Tān-sī kòe bô jōa kú, góa ê sim-chêng tio̍h hó--khí--lâi.
|
但是後--來有一暗錶仔續tiāⁿ--去。我真傷心。我感覺那像有甚mi̍h不幸ê代誌beh發生kāng款。但是過無偌久，我ê心情著好--起-來。 |
|
Keh tńg-kang, góa kā pió-á the̍h-khì hō͘ pió-á-tiàm ê thâu-ke siu-lí. Thâu-ke tùi góa ê chhiú kā pió-á pak--lo̍h--lâi, khai-sí tiâu-chéng. Thâu-ke kóng, “Lí ê pió-á í-keng bān 4 hun cheng, só͘-í ài kā pió-á tiâu-chéng khah kín--chi̍t--sut--á.” Góa siūⁿ beh kā i chó͘-chí, kiò i kā sî-kan tiâu-chéng hō͘ chèng-khak chiū hó. In-ūi chit-lia̍p pió-á it-ti̍t lóng kiâⁿ-liáu chin-chún. M̄-kú he pùn-sò thâu-ke bô beh thiaⁿ góa kóng, kóng he pió-á í-keng bān 4 hun cheng, tiāⁿ-tio̍h ài tiâu-chéng hō͘ khah kín--leh.
|
隔轉工，我kā錶仔提去hō͘錶仔店ê頭家修理。頭家tùi我ê手kā錶仔剝--落-來，開始調整。頭家講：「你ê錶仔已經慢4分鐘，所以ài kā錶仔調整較緊--一屑仔仔。」我想beh kā伊阻止，叫伊kā時間調整hō͘正確就好。因為這粒錶仔一直攏行了真準。M̄-kú he糞圾頭家無beh聽我講，講he錶仔已經慢4分鐘，定著ài調整hō͘較緊--leh。 |
|
Kiat-kó m̄-sī án-ni, tāi-ke lóng chai-iáⁿ pió-á bān 4 hun, kan-ta sió-khóa-á tiâu-chéng chiū ē-sái--tit. Put-koán góa án-chóaⁿ kā thâu-ke khún-kiû, thâu-ke lóng m̄ thiaⁿ góa ê ōe, chiong pió-á tiâu-chéng--lo̍h--khì. Góa ê pió-á sòa jú kiâⁿ jú kín, chi̍t-kang pí chi̍t-kang khah kín. Tī chi̍t lé-pài āu, góa ê pió-á chhin-chhiūⁿ chi̍t-ê phòa-pīⁿ chin siong-tiōng ê lâng kāng-khoán, múi 1 hun-cheng thiàu 150 ē. Nn̄g-kò-goe̍h āu, goán chia só͘ ū ê sî-cheng lóng tòe i bē tio̍h, iā pí si̍t-chāi ê ji̍t-chì ke kín 13 kang gōa.
|
結果m̄是án-ni,大家攏知影錶仔慢4分，kan-ta小可仔調整就會使--tit。不管我án-chóaⁿ kā頭家懇求，頭家攏m̄聽我ê話，將錶仔調整--落-去。我ê錶仔續愈行愈緊，一工比一工較緊。Tī一禮拜後，我ê錶仔親像一個破病真siong重ê人共款，每1分鐘跳150下。兩個月後，阮chia所有ê時鐘攏tòe伊bē著，也比實在ê日子加緊13工外。 |
|
Tng 10-goe̍h chhiū-hio̍h iáu-koh teh piàn-sek ê sî, pió-á í-keng kín kàu 11 goe̍h beh him-sióng lo̍h-seh ê sî-chūn--lah. In-ūi pió-á si̍t-chāi kiâⁿ liáu ū kàu kín, só͘-í kám-kak chhù-sòe, siàu-toaⁿ teh la̍p ê sok-tō͘ mā ke ū kàu kín. Chhin-chhiūⁿ chiah ê tāi-chì, í-keng hō͘ góa bô hoat-tō͘ koh jím-siū--lo̍h--khì.
|
當10月樹葉iáu-koh teh變色ê時，錶仔已經緊到11月beh欣賞落雪ê時陣--lah。因為錶仔實在行了有夠緊，所以感覺厝稅、帳單teh納ê速度mā加有夠緊。親像chiah ê代誌，已經hō͘我無法度koh忍受--落-去。 |
|
Góa kā pió-á the̍h khì hō͘ cheng-pió sai-hū tiâu-chéng. I mn̄g góa kóng, pió-á í-chêng bat siu-lí kòe--bô? Góa kóng bô. In-ūi góa ê pió-á it-hiòng lóng m̄-bat kò͘-chiòng, bô su-iàu siu-lí. I kā pió-á chîn-chîn khòaⁿ-khòaⁿ leh, chiong pió-á pak--khui, sòa--lo̍h i kā chi̍t-ê sè-sè ê kiàⁿ kòa tī i ê ba̍k-chiu-kheng, siông-sè khòaⁿ pió-á lāi-bīn ê ki-khì I kóng góa ê pió-á lāi-bīn lah-sap, ài chheng, ài chiam-iû, ài tiâu-chéng, chi̍t lé-pài āu chiah lâi the̍h.
|
我kā錶仔提去hō͘鐘錶師父調整。伊問我講：「錶仔以前bat修理過--無？」我講：「無。因為我ê錶仔一向攏m̄-bat故障，無需要修理。」伊kā錶仔chîn-chîn看看leh，將錶仔剝--開，續--落伊kā一個細細ê鏡掛tī伊ê目珠框，詳細看錶仔內面ê機器，伊講我ê錶仔內面垃圾lah-sap，ài清，ài chiam油，ài調整，一禮拜後chiah來提。 |
|
Pió-á siu-lí hó liáu-āu, sòa pí í-chêng kiâⁿ khah bān, jî-chhiáⁿ pió-á teh kiâⁿ ê sî só͘ hoat--chhut--lâi ê siaⁿ-im, chiū chhin-chhiūⁿ chi̍t-ê teh beh tiām--khì ê cheng kāng-khoán. In-ūi pió-á kiâⁿ liáu siuⁿ-bān, góa sòa tiāⁿ-tiāⁿ teh jiok hóe-chhia, kap lâng iok-tēng ê sî-kan lóng bē-hù, àm-tǹg chia̍h bô tio̍h, góa ê pió-á í-keng bān 3, 4 kang, góa iā kiōng beh lia̍h-kông--khí--lâi. Góa kám-kak sî-kan chhin-chhiūⁿ tńg khì tī cha-ng, cho̍h--ji̍t, tōa cho̍h--ji̍t kāng-khoán. Góa hiông-hiông chiah liáu-kái, góa só͘-ū ê ko͘-toaⁿ lóng sī in-ūi pió-á bān--khì ê koan-hē. Góa hoat-hiān góa ka-kī chiū chhin-chhiūⁿ phok-bu̍t-koán ê Má-mi̍h (mummy) kāng-khoán, iā hi-bāng kap i phò-tāu.
|
錶仔修理好了後，續比以前行較慢，而且錶仔teh行ê時所發--出-來ê聲音，就親像一個teh beh恬--去ê鐘共款。因為錶仔行了siuⁿ慢，我續tiāⁿ-tiāⁿ teh jiok火車，kap人約定ê時間攏bē赴，暗頓食無著，我ê錶仔已經慢3、4工，我也kiōng beh掠狂--起-來。我感覺時間親像轉去tī cha-ng，昨--日，大昨--日共款。我雄雄chiah了解，我所有ê孤單攏是因為錶仔慢--去ê關係。我發現我家己就親像博物館ê媽咪（Mummy）共款，也希望kap伊phò-tāu。 |
|
Góa koh khì chhōe lēng-gōa chi̍t-ê cheng-pió sai-hū. I tng góa teh tán ê sî, chiong pió-á lóng chóng pak--khui. I kóng hoat-tiâu ê a̍p-á “phòng--khí--lâi”, 3 kang ē-tàng siu-lí hó.
|
我koh去chhōe另外一個鐘錶師父。伊當我teh等ê時，將錶仔攏總剝--開。伊講發條ê盒仔「碰--起來」，3工會當修理好。 |
|
Pió-á siu-lí liáu-āu, kóng--khí--lâi iáu kiâⁿ liáu chin hó, che sī iōng chi̍t kang lâi kóng. Thâu-chêng pòaⁿ kang, pió-á si̍t-chāi chin káu-koài, m̄-nā kiâⁿ khah kín, koh ē chhut koài-siaⁿ. Chi̍t-ē-á haiⁿ-haiⁿ-kiò, chi̍t-ē-á phīⁿ-phīⁿ-kiò, ū-sî ko͘N-ko͘N-kiò, koh ē phah-kha-chhiùⁿ, chhá kàu góa bô-hoat-tō͘ thang an-chēng--lo̍h--lâi. Chhin-chhiūⁿ án-ni kè-sio̍k--lo̍h--khì, góa khòaⁿ choân sè-kài ē chhōe bô chi̍t-lia̍p chhiūⁿ chit-khoán ê pió-á. Tān-sī kàu āu pòaⁿ kang, pió-á sòa chiām-chiām bān--lo̍h--lâi. Án-ni keng-kòe 24 tiám cheng, pió-á sòa chin chún-sî kiâⁿ kàu siōng bóe-chām. Kóng--khí--lâi, pió-á kiâⁿ ê sî-kan sī chin chún bô m̄-tio̍h. I í-keng chīn i ê gī-bū, chū-jiân-tek chiū hō͘ lâng bô ōe kóng.
|
錶仔修理了後，講--起來iáu行了真好，che是用一工來講。頭前半工，錶仔實在真狡怪，m̄若行較緊，koh會出怪聲。一下仔haiⁿ-haiⁿ叫，一下仔phīⁿ-phīⁿ叫，有時ko͘ⁿ-ko͘ⁿ 叫，koh會phah-kha-chhiùⁿ，吵到我無法度thang安靜--落-來。親像án-ni繼續--落-去，我看全世界會chhōe無一粒像這款ê錶仔。但是到後半工，錶仔續漸漸慢--落來。Án-ni經過24點鐘，錶仔續真準時行到上尾站。講--起-來，錶仔行ê時間是真準無m̄著。伊已經盡伊ê義務，自然得就hō͘人無話講。 |
|
Tān-sī, chi̍t-lia̍p pió-á kan-ta chi̍t-kang chún chi̍t-pái chóng-sī bē-iōng--tit. Só͘-í góa koh khì chhōe lēng-gōa chi̍t-ê cheng-pió-sai. I kóng tōa lō͘-si pháiⁿ--khì. Góa kóng hó-ka-chài bô sím-mi̍h tōa chèng-thâu. Láu-si̍t kóng, sím-mi̍h sī tōa lō͘-si góa kin-pún tio̍h m̄-bat. Tān-sī góa bô ài tī cheng-pió-sai ê bīn-thâu-chêng kek chi̍t-kho͘ thûi-thûi. Cheng-pió-sai chiong tōa lō͘-si siu-lí hó-sè. Pió-á chiū án-ni ná-kiâⁿ ná-hioh; khí-mo͘ nā giang chiū ka-kī khí kiâⁿ, khí-mo͘ nā bái chiū chū-tōng tiāⁿ--khì. Múi-pái, pió-á teh kiâⁿ ê siaⁿ-im chiū chhin-chhiūⁿ tōa-hiaⁿ āiⁿ sió-tī chò-hóe kiâⁿ. Góa khòaⁿ choân sè-kài chū-kó͘ í-lâi bô lâng ū-hoat-tō͘ iōng chit-lia̍p pió-á lâi hun-pia̍t chi̍t-kang ê sî-kan. Put-tek-í, góa iū -koh kā pió-á sàng-khì siu-lí.
|
但是，一粒錶仔kan-ta一工準一擺總是bē用--tit。所以我koh去chhōe另外一個鐘錶師。伊講大螺絲歹--去。我講好佳哉無甚mi̍h大症頭。老實講，甚mi̍h是大螺絲我根本著m̄-bat。但是我無ài tī鐘錶師ê面頭前kek一箍槌槌。鐘錶師將大螺絲修理好勢。錶仔就án-ni那行那歇；khí-mo͘若giang就家己起行，khí-mo͘若bái就自動tiāⁿ--去。每擺，錶仔teh行ê聲音就親像大兄āiⁿ小弟做伙行。我看全世界自古以來無人有法度用這粒錶仔來分別一工ê時間。不得已，我又koh kā錶仔送去修理。 |
|
Góa khí-mo͘ chiok-bái, koh kā pió-á sàng khì chhōe lēng-gōa chi̍t-ê cheng-pió-sai. Cheng-pió sai..ê khòaⁿ liáu, kā pió-á pak--khui. In-ūi chit-ê būn-tê í-keng chin giâm-tiōng, só͘-í góa chún-pī beh kā cheng-pió sai..ê mn̄g hō͘ chheng-chhó. Chit-lia̍p pió-á sī góa khai 200 kho͘ bé..ê, tān-sī siu-lí ê chîⁿ ná-chhiūⁿ í-keng khai 2, 3 chheng kho͘--lah.
|
這擺鐘錶師--ê講錶仔鏡彎--去，大發條mā無正。伊kā錶仔修理了真好勢。我ê錶仔已經完全無問題。但是經過8點鐘，錶仔內面teh行ê聲音雄雄續像蜂teh飛ê聲音共款，而且2支針仔直直開始像teh紡紗共款，愈紡愈緊，緊到分bē出長短針。In看--起來就親像錶仔鏡頂面一個精密ê蜘蛛網。續--落去，錶仔tī 6、7分內就行完24點鐘，然後發出一聲就又koh tiāⁿ--去。我khí-mo͘足bái,koh kā錶仔送去chhōe另外一個鐘錶師。鐘錶師--ê看了，kā錶仔剝--開。因為這個問題已經真嚴重，所以我準備beh kā鐘錶師--ê問hō͘清楚。這粒錶仔是我開200箍買--ê,但是修理ê錢若像已經開2、3千箍--lah。 |
|
Tng góa teh tán i siu-lí pió-á ê-sî, góa chiah hoat-kak chit-ê cheng-pió sai..ê sī góa se̍k-sāi ê lâng. I sī chûn-á-téng ê chi̍t-ê kang-têng-su, m̄-kú m̄-sī chi̍t-ê chin gâu ê kang-têng-su. I kā pió-á khòaⁿ liáu, chiū chhin-chhiūⁿ kî-tha ê cheng-pió-sai kāng-khoán, iōng chū-sìn boán-boán ê kháu-khì kóng,“Lí pió-á lāi-bīn ê chúi-khì siuⁿ chē……”Góa tong-tiûⁿ chiū kā pió-á kòng--phòa, bô ài koh siu-lí--lah.
|
當我teh等伊修理錶仔ê時，我chiah發覺這個鐘錶師--ê是我熟似ê人。伊是船仔頂ê一個工程師，m̄-kú m̄是一個真gâu ê工程師。伊kā錶仔看了，就親像其他ê鐘錶師共款，用自信滿滿ê口氣講：「你錶仔內面ê水氣siuⁿ濟...」我當場就kā錶仔槓--破，無ài koh修理--lah。我ê阿舅William(已經過身--去ah) tiāⁿ-tiāⁿ講：「一隻好馬若bat偷走--過，就已經m̄是好馬；一粒好錶仔若bat修理--過，就m̄是好錶仔。」我chit-má愈想愈有道理。 |
|
Góa ê A-kū William (í-keng kòe-sin--khì--ah) tiāⁿ-tiāⁿ kóng, ” Chi̍t chiah hó bé nā bat thau-cháu--kòe, chiū í-keng m̄-sī hó-bé; chi̍t-lia̍p hó pió-á nā bat siu-lí--kòe, chiū m̄-sī hó pió-á.” Góa chit-má jú siūⁿ jú ū tō-lí.
|
我ê阿舅William (已經過身--去-ah)定定講：「1隻好馬若bat偷走--過，就已經m̄是好馬，1粒好錶仔若bat修理--過，就m̄是好錶仔。」我chit-má愈想愈有道理。 |
|
(Tâi-oân-jī Cha̍p-chì tē 5 kî, 2001 nî 1 ge̍h)
|
(台灣字雜誌第5期，2001年1月) |
