Gōng Chheng--á bé chióng-koàn tio̍h tōa chióng
|
憨清仔買獎券著大獎 |
| Asia Jilimpo |
Asia Jilimpo |
|
Phîn-hong piáu-ián pan “Chhâng chhî oân méng” hē-lia̍t ê tē 3 kio̍k kiò chò “Khong chhn̂g choáng thái”, hì lāi-té ū 1 ê lāu-hòe-á, kóng ūi-tio̍h Ko-hiông beh hoat-hêng chhái-koàn, choan-kang beh poaⁿ khì hia tòa. Tong-jiân, che sī pian ê kò͘-sū niâ, bē-sái kā tòng-chò chin--ê, m̄-koh iā thàu-lāu 1 ê sìn-sit, jîn-lūi sī ūi-tio̍h hi-bāng leh oa̍h--ê, bô-lūn hi-bāng ê ki-lu̍t sī jōa sè, jōa bô khó-lêng. Góa siūⁿ tio̍h kó͘-chá goán hia gōng Chheng--á bé chióng-koàn ê kò͘-sū, hit chūn ê tē-1-tia̍t-chióng chiah 20 bān kho͘ niâ, nā ōaⁿ chò chit chūn ê chîⁿ sī jōa chē ? Góa mā bē-hiáu kóng, iōng góa gín-á-lâng ê sǹg-hoat, hit tong-sî siōng kùi ê âng-tāu ki-á peng 1 ki sī 5 kak gûn, chit-má chhī-bīn siōng ê ki-á peng 1 ki 15 kho͘, án-ni lâi sǹg, tú-hó 30 pōe, 20 bān piàn-chò 600 bān! Kám ū chún? Che bô tiong-iàu, hoâiⁿ-ti̍t chin chē chîⁿ tō tio̍h--a.
|
屏風表演班《長期玩命》系列ê 第3劇叫做〈空城狀態〉，戲內底有1 個老歲仔，講為著高雄beh 發行彩券，專工beh 搬去hia tòa。當然，che 是編ê 故事niâ,bē 使 kā 當做真--ê。M̄ -koh 也透露1 個訊息，人類是為著希望leh 活--ê,無論希望 ê 機率是偌細、偌無可能。我想著古早阮hia 憨清--仔買獎券ê 故事。Hit陣ê 第一特獎才20 萬箍 niâ,若換做這陣ê 錢是偌濟？我mā bē 曉講，用我囡仔人ê 算法，hit 當時上貴ê 紅豆枝仔冰1 支是5 角銀，chit-má 市面上ê 枝仔冰1 支15 箍，án-ni 來算，tú 好30 倍，20 萬變做600 萬！Kám 有準？Che 無重要，橫直真濟錢就著--a。 |
|
Hit chūn ê chióng-koàn kiò-chò Ài-kok chióng-koàn, ì-sù kóng 「Bô tio̍h chióng mā chún-chò ài-kok, bē ke liáu--ê」, 1 liân kāng-hō--ê ká-ná sī ū 6 tiuⁿ, 1 tiuⁿ 5 kho͘, kāng-khoán iōng ki-á peng ê kè-siàu lâi kè-sǹg, 10 ki âng-tāu-á peng eng-kai sī chit sî ê 150 kho͘, 150 kho͘ ê tē-it tia̍t-chióng sī 600 bān, án-ni kóng--lâi, Ko-hiông ê chhái-koàn 1 tiuⁿ 100 kho͘ tē-it-tia̍t-chióng ài 400 bān chiah ū ha̍p-lí, m̄-koh in ká-ná chiah 50 bān niâ, sǹg--lâi ū khah khok-hêng. Góa m̄-sī choan-bûn beh thó-lūn chhái-kim jōa chē chiah ū kong-tō--ê, kan-taⁿ tī kóng chit ê gōng Chheng--á bé chióng-koàn ê kò͘-sū chìn-chêng, ài seng liáu-kái 1 kóa ki-pún pōe-kéng niâ.
|
Hit陣ê 獎券叫做愛國獎券，意思講「無著獎mā 準做愛國，bē 加了--ê」。1 聯共號--ê ká-ná是有6 張，1 張5 箍，共款用枝仔冰ê 價數來計算，10 支紅豆仔冰應該是這時ê 150箍。150箍ê 第一特獎是600萬，án-ni 講--來，高雄ê 彩券1 張100箍，第一特獎ài 400 萬chiah 有合理，m̄ -koh in ká-ná 才50 萬niâ,算--來有較酷橫。我m̄ 是專門beh 討論彩金偌濟才有公道--ê,kan-taⁿ tī 講這個憨清--仔買獎券ê 故事進前，ài 先了解1 寡基本背景niâ。 |
|
Gōng Chheng--á sī lâng kêng-thé--ê, i bô iáⁿ kóng ū jōa gōng, chū in a-pa he-ku bē chò liáu-āu, chhù-n̍i̍h 7 hun goōa tē lóng khò i leh piàⁿ, 17 hòe gín-á tō ióng gah ná gû---leh, chò tōa-lâng khang-khòe, tiāⁿ-tiāⁿ tī chhân---ni̍h bong gah m̄-chai àm, chng--ni̍h ê lâng mn̄g i kóng : 「Chheng--á, lí hiah piàⁿ beh chhòng siáⁿ ?」
|
憨清--仔是人kêng-thé--ê。伊無影講有偌憨，自in 阿爸he-ku bē 做了後，厝--ni̍h 7 分外地攏靠伊 leh 拚，17 歲囡仔就勇gah 若牛--leh，做大人工課，定定tī 田--ni̍h 摸gah m̄ 知暗，庄--ni̍h ê 人問伊講：「清--仔，你hiah 拚beh創啥？」 |
|
I tō ē chin chèng-keng kā lâng ìn-kóng :「Goán a-pa kóng ài khah piàⁿ--leh, thang khiām khòaⁿ ū kóa bó͘-pún--bô.」
|
伊就會真正經kā 人應講：「阮阿爸講ài 較拚--leh，thang 儉看有寡某本--無。」 |
|
Tō-sī án-ni, chng lāi lóng chhiò Chheng--á leh siáu chhōa bó͘, ūi bó͘ piàⁿ gah hiah kan-khó͘. Chheng--á lāu-pē tài tio̍h chèng-thâu, lāu-bú seⁿ 3 ê hāu-seⁿ 2 ê cha-bó͘ kiáⁿ liáu, sin-thé pún-chiâⁿ tō ū khah hi, koh tio̍h khoán chhù-lāi-gōa kiam chò hn̂g--ni̍h ê khang-khòe, ū-sî khì chhân--ni̍h tàu chò, lio̍h-lio̍h--á tō kiōng beh hūn--khì. I sī tōa-kiáⁿ, tōa-hàn sió-mōe kiám i 2 hòe, sè-hàn sió-tī iáu-bōe tō͘-chè, lóng-sī ū chhùi bô chhiú--ê, bô piàⁿ sī beh án-chóaⁿ kòe ji̍t ? I beh kín chhōa bó͘ mā-sī it tio̍h ū lâng thang tàu kha-chhiú, m̄-sī chin-chiàⁿ siáu bó͘ gah chit khoán hêng--ê. Tong-sî ê siā-hōe bu̍t-chu khiàm-khoat, chhī 1 ê gín-á tōa hàn bô hiah kán-tan, cha-bó͘-kiáⁿ beh chò--lâng, lóng ài kóng phèng-kim, m̄-sī pē-bú tham châi, si̍t-chāi sī seng-oa̍h pháiⁿ tò͘.
|
就是án-ni,庄內攏笑清--仔leh痟娶某，為某拚gah hiah 艱苦。清--仔老父帶著症頭，老母生3 個後生2 個查某子了，身體本chiâⁿ 就有較虛，koh 著款厝內外兼做園--ni̍h ê 工課，有時去田--ni̍h tàu作，略略--仔就giōng -beh 暈--去。伊是大子，大漢小妹減伊 2 歲，細漢小弟iáu 未度chè。攏是有嘴無手--ê,無拚是beh án-chóaⁿ 過日？伊beh 緊娶某 mā 是it 著有人thang tàu 腳手，m̄ 是真正痟某痟gah 這款形--ê。當時ê 社會物資欠缺，飼1 個囡仔大漢無hiah 簡單，查某子beh 做--人，攏ài 講聘金，m̄ 是父母貪財，實在是生活歹渡。 |
|
Chheng--á 19 hòe hit nî, chhù--ni̍h ū chhun 3 bān gōa kho͘, bat khì keh-piah chng siòng kòe 1 ê ko͘-niû-á, siang hong lóng ū ha̍h-ì, m̄-koh tùi-hong mā-sī kan-khó͘ ka-têng, phín-kóng phèng-kim ài 5 bān, tōa-piáⁿ kap kim-á lóng táⁿ chāi-lāi, án-ni mā sǹg kong-tō. Chng-kha lâng khiàm chîⁿ iōng ê sî, lông-hōe, gîn-hâng m̄-bat chhap--in kòe, kan-taⁿ ē-tàng chū-le̍k-kiù-chè niâ, chio hōe-á sī siōng kán-tan ê hoat-tō͘, chit chūn ê 「Bîn-kan hō͘-chō͘ hōe」 sī chîⁿ-hōe, hit-sî lóng-sī chhek-á hōe, iōng 100 kin chhek-á chò tan-ūi, pio ê kui-chek kap chit-má kāng-khoán, cheng-chha ta̍k-pái beh pio ê sî, hōe-thâu ài pān toh chhiáⁿ hōe-kha, che kiò chò 「Chia̍h hōe」. Chheng--á in a-bú kóng beh chhut chio 1 tīn hōe-á, thang pó͘-thiap phèng-kim ê chha-gia̍h. Nah chai hit nî hoat-seng Tâi-oân chhut-miâ ê 87 hong-thai kiam chúi-chai, kā 1 kóa khah lám ê chhù kòa hian liáu-liáu, Chheng--á in tau sī tek kóng-á chhù, chhù-téng khàm chháu--ê, tong-jiân bē kham--tit, kui chhù lāi im phóng-phóng, chúi hò͘ kúi nā kang iáu-bōe ta.
|
清--仔19 歲hit 年，厝--ni̍h 有chhun 3 萬外箍，bat 去隔壁庄相過1 個姑娘仔，雙方攏有合意，m̄ -koh 對方mā 是艱苦家庭，phín 講聘金ài 5 萬，大餅kap 金仔攏táⁿ 在內，án-ni mā 算公道。庄腳人欠錢用ê 時，農會、銀行m̄ -bat chhap--in 過，kan-taⁿ 會當自力救濟niâ,招會仔是上簡單ê 法度。這陣 ê「民間互助會」是錢會，hit 時攏是粟仔會。用100 斤粟仔做單位，標 ê 規則kap chit-má共款，精差逐擺beh 標ê 時，會頭ài 辦桌請會腳，che 叫做「食會」。清--仔in 阿母講beh 出面招1 tīn 會仔，thang 補貼聘金ê 差額。哪知hit 年發生台灣出名ê 八七風颱兼水災，kā 1 寡較lám ê 厝蓋掀了了。清--仔in兜是竹管仔厝，厝頂蓋草--ê,當然bē 堪--得，歸厝內淹 phóng-phóng,水hò͘ 幾若工iáu 未礁。 |
|
Tōa-chúi kòe liáu, chhù-piⁿ keh-piah lóng leh khí sin chhù, Chheng--á siūⁿ-kóng tek-kóng-á chhù pún-té tō chin bô ióng--a, chit siaⁿ bô têng khí mā m̄-sī pān-hoat, bó͘ khah bān chiah chhōa bô-iàu-kín, iáu-sī kui ke-hóe-á tòa ê chhù ài seng khí, tō kā chìn-chêng só͘ khiām--ê kap hōe-thâu-chîⁿ lóng iōng lâi khí chhù, pài-thok hm̂-lâng-pô--á khì keh-piah chng kā hit ê ko͘-niû-á hōe sit-lé, chhiáⁿ oān--leh, ū kàu phèng-kim gia̍h chiah koh kóng.
|
大水過了，厝邊隔壁攏leh 起新厝，清--仔想講竹管仔厝本底就真無勇--a,這聲無重起mā m̄ 是辦法，某較慢chiah 娶無要緊，iáu 是歸家伙仔tòa ê 厝ài 先起。就kā 進前所儉--ê kap 會頭錢攏用來起厝，拜託媒人婆--仔去隔壁庄kā hit 個姑娘仔會失禮，請緩--leh，有夠聘金額chiah koh 講。 |
|
Ū 1 kù ōe kóng 「Sio-chiú jú khē jú phang, ko͘-niû-á jú khē jú lāu」, mā ū lâng kóng 「Sè-kan kan-taⁿ 2 hāng mi̍h-kiāⁿ bē oān--leh, chèng-hú ê cho͘-á kap ko͘-niû-á ê nî-hòe」, kòe bô jōa kú, hit ê phèng-kim ài 5 bān kho͘--ê tō chò--lâng-a. Chheng-á thiaⁿ tio̍h siau-sit, bē-su sī phàng-kìⁿ 1 ê bó͘, sim-koaⁿ lāi chin kan-khó͘, m̄-koh seng-oa̍h ê tàⁿ-thâu-á kāng-khoán tī i ê keng-kah-thâu, tāng-khoâiⁿ-khoâiⁿ, liân beh oàn-thàn to bô sî-kan. Khí chhù khai ê chîⁿ pí i àn-sǹg--ê chhiau-kòe chin chē, chîⁿ bô kàu iōng, ē-tàng chio̍h--ê chioh, ē-tàng chhoah--ê mā chhoah, mi̍h-kiāⁿ khē kú ē kiám, chè khǹg kú ē ke, jú chek sī jú tōa-tiâu, koh bē àu bē nōa, le̍k sí Chheng--á chit ê siàu-liân-ke-á.
|
有1 句話講「燒酒愈khē 愈芳，姑娘仔愈khē 愈老」，mā 有人講「世間kan-taⁿ 2 項物件bē 緩--leh，政府ê 租仔ap 姑娘仔ê 年歲」。過無偌久，hit 個聘金ài 5 萬箍--ê 就做--人a。清--仔聽著消息，bē 輸是phàng 見1 個某，心肝內真艱苦。M̄ -koh 生活ê 擔頭仔共款tī 伊ê 肩胛頭，重khoâiⁿ-khoâiⁿ ，連beh 怨歎都無時間。起厝khai ê 錢比伊按算--ê 超過真濟。錢無夠用，會當借--ê 借，會當chhoah--ê mā chhoah，物件khē 久會減，債khǹg 久會加。愈積是愈大條，koh bē 漚bē 爛，le̍k 死清--仔這個少年家仔。 |
|
Ū 1 pái, khì ke--ni̍h lông-hōe niá pûi-liāu, tn̄g tio̍h 1 ê bē chióng-koàn ê ko͘-niû-á, kā i kóng khai 5 kho͘ gûn bé 20 bān ê hi-bāng. Pún-té Chheng--á ìn-kóng i sī sàn lâng, bô chîⁿ thang bé chit khoán mi̍h. Beh tńg--khì ê sî-chūn, ko͘-niû-á iáu tī lông-hōe kháu, khòaⁿ tio̍h Chheng--á chhut--lâi, kā i kóng :「Sè-kan chin-chiàⁿ ê sàn lâng sī liān hi-bāng to bô ê lâng.」
|
有1 擺，去街--ni̍h 農會領肥料，tn̄g 著1 個賣獎券ê 姑娘仔，kā 伊講khai 5 箍銀買20 萬ê 希望。本底清--仔應講伊是散人，無錢thang 買這款物。Beh 轉--去ê 時陣，姑娘仔iáu tī 農會口，看著清--仔出--來，kā 伊講：「世間真正ê 散人是連希望都無ê 人。」 |
|
Chit kù ōe hō͘ Chheng--á sim-koaⁿ-thâu chhe̍k 1 tiô, ū-iáⁿ, chiàu i bo̍k-chiân án-ni choh sit, chò gû chò bé thoa 1-sì-lâng, khiàm ê chè-bū mā hân bē lī, koh-khah bián kóng chhōa-bó͘, chhiâⁿ sió-tī sió-mōe, goân-pún i bô leh siūⁿ chit ê būn-tê, m̄-sī i m̄ chai, sī i m̄ káⁿ bīn-tùi hiān-si̍t khì siūⁿ, lio̍h-lio̍h--a peng-toaⁿ tō beh lâi--a, i sī tōa-kiáⁿ, lāu-pē ū pēⁿ, ē-sái chhéng-kiû khah bān chiah khì, m̄-koh chèng-hú ē-tàng hō͘ lí khiàm bē-tàng hō͘ lí tó, kín-chá-bān lóng ài hân, kàu-sî chhù--ni̍h beh án-chóaⁿ ? 20 bān, nā ū 20 bān kho͘ tāi-chì tō kái-koat--a ! Hit sî i lak-tē-á lāi tú-hó kiáu pûi-liāu chîⁿ liáu koh ū chhun, tō kéng 1 tiuⁿ tê-âng sek lâng kóng sī 「Chhiah-gû-á」ê 5 kho͘ gîn-phiò tu hō͘ ko͘-niû, kóng beh bé hi-bāng. Bē chióng-koàn ê ko͘-niû-á khòaⁿ tio̍h ū lâng hō͘ i chhui siau sêng-kong, chin chiâⁿ hoaⁿ-hí, iōng iau-kiau ê chhiò bīn mn̄g i kah-ì siáⁿ-mi̍h hō-bé, Chheng--á chāi-lâi tō chin hán-tit kap siàu-liân cha-bó͘ gín-á chi̍h-chiap, khòaⁿ tio̍h chit ê lâu thâu-chang-bóe-á ê ko͘-niû-á jia̍t-sim leh kā i tàu kéng hō-bé, he m̄-sī kan-taⁿ chióng-koàn bē--i niâ, sī chin-chiàⁿ ê koan-sim, kám-kak chit 5 kho͘ gûn it-tēng bē ke-liáu---ê.
|
這句話hō͘ 清--仔心肝頭chhe̍k 1 tiô,有影，照伊目前án-ni 作穡，做牛做馬拖1 世人。欠ê 債務mā 還bē 離，koh較免講娶某、chhiâⁿ 小弟小妹。原本伊無leh 想這個問題，m̄ 是伊m̄ 知，是伊 m̄ 敢面對現實去想。略略仔兵單就beh 來--a,伊是大子，老父有病，會使請求較慢chiah 去。M̄ -koh 政府會當hō͘ 你欠bē 當hō͘ 你倒，緊早慢攏ài 還，到時厝--ni̍h beh án-chóaⁿ？20 萬，若有20 萬箍代誌就解決--a!Hit 時伊lak 袋仔內tú 好繳肥料錢了koh 有chhun,就揀1 張茶紅色人講是「赤牛仔」ê 5 箍銀票tu hō͘ 姑娘，講beh 買希望。賣獎券ê 姑娘仔看著有人hō͘ 伊推銷成功，真誠歡喜，用妖嬌 ê 笑面問伊合意啥物號碼。清--仔在來就真罕得kap 少年查某囡仔接接。看著這個留頭鬃尾仔ê 姑娘仔熱心leh kā 伊tàu 揀號碼，he m̄ 是kan-taⁿ kā 獎券賣--伊niâ,是真正ê 關心，感覺這5 箍銀一定bē 加了--ê。 |
|
Ji̍t-chí tùi choh-sit lâng bô siáⁿ ì-gī, m̄-koh tia̍t-su ê ji̍t-chí tùi tia̍t-pia̍t ê hi-bāng sī ū ì-gī--ê, chhin-chhiūⁿ kó͘-chá ū 1 hūn pò-chóa kiò chò「3 6 9 sió pò」, tō-sī ta̍k kò͘ goe̍h ê chhe 3, chhe 6 kap 9, 13, 16, 19, 23, 26, 29, lóng ū chhut pò-chóa, sī í bûn-ha̍k ûi chú ê kó͘-chui khan-bu̍t. Ài-kok-chióng-koàn sī ta̍k kò͘ goe̍h kìⁿ 5 khui chióng, chhe 5, 15 kap 25, 1 kò͘ goe̍h 3 kî, bóe--á tòe i sî-kiâⁿ ê “tá chia ló” mā-sī kìⁿ 5 hoat sio. Chheng--á bé chióng-koàn liáu-āu, tán hit kò͘ goe̍h 15 thang tùi chióng, hit chūn in hit chng bô lâng ū sin-bûn pò-chóa, m̄ chai beh khì toh ūi tùi chióng, siūⁿ beh chhéng-kàu chng--ni̍h ê lâng koh kiaⁿ lâng chhiò, kàu beh-tàu, tòng bē tiâu--a, thi̍h-bé khiâ--leh, khì ke--ni̍h chhōe sin-bûn, mā m̄ chai siáng ū leh hō͘ lâng tùi, kiâⁿ--ah kiâⁿ, koh se̍h lâi kàu lông-hōe mn̂g-chhùi, chin tú-hó, ko͘-niû-á koh tī hia, Chheng--á bīn âng-âng kā chióng-koàn sa--chhut-lâi, kóng i m̄ chai beh án-chóaⁿ tùi chióng. Hó-sim ê ko͘-niû kā i kóng sui-bóng sī 15 khui chióng, m̄-koh ài 16 ê sin-bûn chiah ū leh bē, nā bô, ē-sái bîn-á-chài koh cháu--1 chōa, kàu-sî chiah chhōa i khì chióng-koàn hâng khòaⁿ khui siáⁿ-mi̍h hō-bé.
|
日子對作穡人無啥意義，m̄ -koh 特殊ê 日子對特別ê 希望是有意義--ê,親 像古早有1 份報紙叫做《三六九小報》，就是逐個月ê 初3、初6 kap 初9，13、16、 19，23、26、29 攏有出報紙，是以文學為主ê 古錐刊物。愛國獎券是逐個月見5 就開獎，初5、15 kap 25，1 個月3 期，尾--仔tòe伊時行ê【大家樂】 mā 是見5 就發燒。清--仔買獎券了後，等hit 個月ê 15 thang 對獎。Hit陣in hit 庄無人有新聞報紙，m̄ 知beh 去toh 位對獎，想beh 請教庄--ni̍h ê 人koh 驚人笑。到 beh 晝，擋bē tiâu--a,鐵馬騎--leh，去街--ni̍h chhōe 新聞，mā m̄ 知siáng 有 leh hō͘ 人對。行--ah 行，koh se̍h 來到農會門嘴，真tú 好，姑娘仔iáu tī hia,清--仔面紅紅kā 獎券sa--出來，講伊 m̄ 知beh án-chóaⁿ 對獎。好心ê 姑娘kā 伊講雖罔是15 開獎，m̄ -koh ài 16 ê 新聞chiah 有leh 賣；若無，會使明仔再koh 走--1 chōa ,到時chiah chhōa 伊去獎券行看開啥物號碼。 |
|
Nā beh tī 15 hit mê tùi chióng, ē-sái thiaⁿ kóng-pò͘ tiān-tâi, m̄-koh kan-taⁿ pò tōa chióng nā-tiāⁿ, koh kóng Chheng--á in tau mā bô Radio, pháiⁿ-sè hō͘ lâng chai-iáⁿ i bé chióng-koàn, m̄-káⁿ khì pa̍t-lâng hia thiaⁿ. Hoan-tńg-kang, chhân--ni̍h ê khang-khòe pàng bē lī, ùi chng--ni̍h khì kàu ke-á lâi khì 1-chōa-lō͘ khiâ thi̍h-bé ài tiám-gōa-cheng kú, siuⁿ phah-sńg sî-kan, tō kā chióng-koàn lâu tī sió-chiá hia, pài-thok keh-tńg-kang thè i tùi chióng, nā ū tio̍h chiah kā Chheng--á thong-ti--1 siaⁿ.
|
若beh tī 15 hit 暝對獎，會使聽廣播電台，m̄ -koh kan-taⁿ 報大獎nā -tiāⁿ ，koh 講清--仔in兜mā 無Radio,歹勢hō͘ 人知影伊買獎券，m̄ 敢去別人 hia 聽。翻轉工，田--ni̍h ê 工課放bē 離，ùi 庄--ni̍h 去到街仔來去1 chōa 路騎鐵馬ài 點外鐘久，siuⁿ 扑損時間，就kā 獎券留tī 小姐hia,拜託隔轉工替伊對獎，若有著chiah kā 清--仔通知--1 聲。 |
|
Hit chái-khí, Chheng--á thàu-chá tō khì lê chhân, ji̍t-thâu to iáu-bōe chhut--lâi, 1-sî-á kiáⁿ, i ba̍k-chiu tō lia̍h chhân-thâu-lō͘-á siòng 1--ē, it-ti̍t siòng kàu kòe-tàu, iáu-sī bô khòaⁿ tio̍h bē chiáng-koàn ê ko͘-niû. Tiong-tàu, in sió-mōe kōaⁿ pn̄g lâi chhân--ni̍h hō͘ chia̍h, mā-sī ná chia̍h ná khòaⁿ lō͘-á, lóng bô tn̂g thâu-chang-bóe-á ê iáⁿ-jiah. 5 kho͘ beh tio̍h 20 bān, tong-jiân bô hiah kán-tan, kàu ji̍t-thâu-iáⁿ chhiâ kòe chhi̍h-tek-á bóe, i chai-iáⁿ hi-bāng tō-sī kan-taⁿ hi-bāng niâ, m̄-sī chāi-ún--ê, lio̍h-lio̍h--á ji̍t-thâu-kng beh hoán chò âng-hê--a, sí-sim--a. Tī i khan gû chún-pī beh tńg khì hioh-àm ê lō͘--ni̍h, soah khòaⁿ tio̍h hit ê ko͘-niû ùi hit pêng chông--lâi, cháu gah chhoán-phīⁿ-phēⁿ. Khòaⁿ tio̍h Chheng--á, ko͘-niû chiah ná chhoán ná chhiò, kóng :「Tio̍h--a, tio̍h chióng--a !」
|
Hit 早起，清--仔透早就去犁田，日頭都iáu 未出--來，1 時仔子伊目珠就掠田頭路仔相--1 下，一直相到過晝，iáu 是無看著賣獎券ê 姑娘。中晝，in 小妹kōaⁿ 飯來田--ni̍h hō͘ 食，mā 是那食那看路仔，攏無長頭鬃尾仔ê 影跡。5 箍beh tio̍h 20萬，當然無hiah 簡單。到日頭影斜過刺竹仔尾伊知影希望就是kan-taⁿ 希望niâ,m̄ 是在穩--ê,略略--仔日頭光beh 反做紅霞--a,死心--a。Tī 伊牽牛準備beh 轉去歇暗ê 路--ni̍h，煞看著hit 個姑娘 ùi hit 爿chông--來，走gah 喘phīⁿ -phēⁿ 。看著清--仔，姑娘chiah那喘那笑，講：「著--a,著獎--a!」 |
|
Hiong-tìn só͘-chāi bô choan-bûn sàng pò-chóa--ê, chāi-lâi lóng-sī iû-kio̍k liān phoe chò-hóe sàng--ê, 1 kang chiah sàng 1 chōa niâ, ke--ni̍h ê chióng-koàn hâng mā ài e-po͘ 2 tiám gōa chiah ū pò-chóa thang hông tùi chióng, ko͘-niû-á tùi liáu, khiâ thi̍h-bé beh lâi chng--ni̍h, lō͘--ni̍h thi̍h-bé soah lak-lián, khioh kui po͘ kú chiah hó, khiâ bô kúi pō͘ koh lak, bú gah chhiú o͘-sô-sô, chhōe kau-á-chúi sé chiok kú bē chheng-khì, bóe--á, khòaⁿ thiⁿ-sek bô chá, kui-khì thi̍h-bé phiaⁿ tī lō͘ piⁿ tek-nâ lāi, kiâⁿ lō͘ lâi, chiah ē chit sî chiah kàu. Chheng--á thiaⁿ tio̍h ko͘-niû hoah-kóng 「tio̍h chióng」 hoaⁿ-hí ga̍h, kám-kak i ê khì-ūn leh kiâⁿ--a, ū-iáⁿ ū hi-bāng tō ū ki-hōe. Bóe-chhiú chiah chai i m̄-sī tio̍h tio̍h 20 bān, sī tùi tio̍h bóe 2 jī, chiah 100 kho͘ niâ. Khai 5 kho͘, tio̍h 100, iáu sǹg bē bái, Chheng--á siūⁿ beh kā 100 lóng ōaⁿ chò āu kî ê chióng-koàn, án-ni 20 tiuⁿ khah ū iâⁿ-bīn, ko͘-niû kā i tòng, kóng ē jú bé jú chē, bē-su poa̍h-kiáu, jú poa̍h jú tōa m̄ hó, nā ū hok-khì, 1 tiuⁿ tō ē tio̍h. Chheng--á tō pài-thok ko͘-niû-á thè i khì niá chióng, 100 kho͘ tō kià tī hit ê ko͘-niû hia, 1-kî khàu 5 kho͘, ta̍k kî lóng kau-koan 1 tiuⁿ. Hit àm, Chheng--á chài ko͘-niû tńg khì tek-nâ chhōe i lak-lián ê thi̍h-bé, thè i khioh hō͘ hó, siūⁿ-kóng thiⁿ to àm--a, pôe i tńg khì kàu ke--ni̍h.
|
鄉鎮所在無專門送報紙--ê,在來攏是郵局連批做伙送--ê,1 工才送1 chōa niâ。街--ni̍h ê 獎券行mā ài e 晡 2 點外chiah 有報紙thang hông 對獎。姑娘仔對了，騎鐵馬beh 來庄--ni̍h，路--ni̍h 鐵馬煞lak-lián,khioh 歸晡久才好，騎無幾步koh lak，bú gah 手烏sô-sô,chhōe 溝仔水洗足久bē 清氣，尾--仔，看天色無早，kui-khì 鐵馬phiaⁿ tī 路邊竹林內，行路來，才會這時才到。清--仔聽著姑娘喝 講「著獎」，歡喜gah，感覺伊ê 氣運leh 行--a,有影有希望就有機會。尾手才知伊 m̄ 是著著20 萬，是對著尾2 字，chiah 100 箍 niâ。Khai 5箍，tio̍h 100，iáu 算bē bái。清--仔想beh kā 100 攏換做後期ê 獎券，án-ni 20 張較有贏面，姑娘kā 伊擋，講會愈買愈濟，bē 輸poa̍h-kiáu,愈poa̍h 愈大m̄ 好，若有福氣，1 張就會tio̍h。清--仔就拜託姑娘仔替伊去領獎，100箍就寄tī hit 個姑娘hia,1 期扣5箍，逐期攏交關1 張。Hit 暗，清--仔載姑娘轉去竹林chhōe 伊lak-lián ê 鐵馬，替伊khioh hō͘ 好，想講天都暗--a,陪伊轉去到街--ni̍h。 |
|
Koh lâi piān nā chhe 6, 16 iah 26, Chheng--á nā ū êng, ū-tâng-sî-á ē ka-tī khì ke-á chhōe ko͘-niû tùi chióng, ū-sî-á khang-khòe khah kiap, hit ê ko͘-niû ē the̍h sin-bûn lâi hō͘ Chheng--á tùi, piáu-sī bô phiàn--i, 100 kho͘ mā pòaⁿ-nî-gōa chiah khai liáu, m̄-kok liān 2 jī--ê mā m̄-bat koh tùi--tio̍h. Chng lāi lâng khòⁿ tiāⁿ-tiāⁿ ū 1 ê lâu tn̂g thâu-chang-bóe-á ê ke-chhī ko͘-niû lâi chhōe Chheng--á, khòaⁿ--khí-lâi koh chin iau-kiau ê bô͘-iūⁿ, ū-iáⁿ sī o͘-kan-á té tāu-iû, chin-chiàⁿ bô tè khòaⁿ, gōng Chheng--á koh ū gōng-hok, soah ū kóa him-siān.
|
Koh 來便若初6、16 iah 26，清--仔若有閒，有tang 時仔會家己去街仔chhōe 姑娘對獎。有時仔工課較kiap，hit 個姑娘會提新聞來hō͘ 清--仔對，表示無騙--伊。100箍 mā 半年外才khai 了，m̄ -koh 連2 字--ê mā m̄ -bat koh 對--著。庄內人看定定有1 個留長頭鬃尾仔ê 街市姑娘來chhōe 清--仔，看--起來koh 真妖嬌ê 模樣，有影是烏矸仔té 豆油，真正無tè 看，憨清--仔koh 有憨福，煞有寡欣羨。 |
|
Tī peng-toaⁿ lâi chêng 1 kò͘ goe̍h, Chheng--á bián phèng-kim tō chhōa hit ê bē chióng-koàn ê ko͘-niû-á.
|
Tī 兵單來ê 前1 個月，清--仔免聘金就娶著hit 個賣獎券ê 姑娘仔。 |
|
（ “Pha-hng ê Kò͘-sū” Tâi-pak-chhī: Tâi-gí Thoân-pò, 2000.03 chho͘-pán）
|
（《Pha荒ê故事》台北市：台語傳播，2000.03初版。） |
