Kap Hoat-lân-se Sian-siⁿ kòe Sèng-tàn_02
|
Kap 法蘭西先生過聖誕_02 |
|---|---|
| Bô Chù-bêng | 無注明 |
|
Tē 2 bō͘. Chhò-chhâ-hu ê sió-chhù.
|
第二幕。剉柴夫ê小厝。 |
|
(Lô-piat ji̍p-lâi, chhiùⁿ (hm) ke̍k ê chú-tôe khek. I chiong koáiⁿ-á khǹg hē, koh thiu-chhut chhùi-lāi ê thn̂g-á-ki. I ê lāu-bú tòa chi̍t kó͘ gû-lin, kap kúi-nā ê sòe phûn-á ji̍p-lâi, khǹg chiah ê án-ni8 tiàm hé-lô͘ piⁿ hang sio. The̍h āu-lâi ûi tī Lô-piat ê ām-kún ê ûi-kun, tiàm tâi-téng pó͘. I iā kap Lô-piat tàu chhiùⁿ i teh chhiùⁿ ê tiāu. I ê lāu-pē tòa kúi ki-á chhâ tńg-lâi, koh chiong chhâ hiat-lo̍h hé, chiū chē-teh khai-sí siah chhâ, khek chòe thit-thô-án-ni8).
|
(羅別入來，唱(hm)劇ê主題曲。伊將柺仔囥下，koh抽出嘴內ê糖仔枝。伊ê老母tòa一kó͘牛乳，kap幾若個細盆仔入來，囥chiah ê物tiàm火爐邊烘燒。提後來圍tī羅別ê頷頸ê圍巾，tiàm台頂補。伊也kap羅別鬥唱伊teh唱ê調。伊ê老父tòa幾枝仔柴轉--來，koh將柴hiat落火，就坐teh開始削柴，刻做thit-thô物)。 |
|
Hū: Lô-piat, chit tiâu koa bōe pháiⁿ thiaⁿ, sī sím-án-ni8 koa?
|
婦：羅別，這條歌bōe歹聽，是甚án-ni歌？ |
|
Lô: Bí-ná kà góa ê, choân chng lóng teh chhiùⁿ.
|
羅：美娜教我ê,全庄攏teh唱。 |
|
Bú: Bí-ná kóng chit tiâu koa sī in tùi hit ê Hoat-lân-se Sian-siⁿ kap i ê ha̍k-seng hia o̍h lâi ê, lí ia̍h lâi o̍h lah.
|
母：美娜講這條歌是in tùi hit ê法蘭西先生kap伊ê學生hia學來--ê,你亦來學--lah。 |
|
Hū: Hó khiok sī hó, m̄-kú góa ê tāi-chì hiah chōe, chiok bô êng, bô sî-kan thang o̍h, iáu-kú chit tiâu koa si̍t-chāi bōe pháiⁿ thiaⁿ, chhin-chhiūⁿ hō͘ gín-ná kám-kak chin hoaⁿ-hí ê khoán.
|
父：好曲是好，m̄-kú我ê代誌hiah濟，足無閒，無時間thang學，iáu-kú這條歌實在bōe歹聽，親像hō͘囡仔感覺真歡喜ê款。 |
|
Bú: Bí-ná teh chòe sím-án-ni8, chiah-ni̍h àm iáu-bē tńg-lâi, ǹg-bāng I bô tú-tio̍h sím-án-ni8 sū-kò͘.
|
母：美娜teh做甚án-ni8,chiah-ni̍h暗iáu-bē轉來，向望伊無tú著甚án-ni事故。 |
|
Hū: Ma-mah, lí tio̍h ōe kì-tit kim-àm sī Sèng-tàn mî, chit ê gín-ná tio̍h tī chng-ni̍h pang-chān lâng khì pò͘-tì chng-siā. Tāi-khài i tī hit ê oân-gōe ê chhù teh khòaⁿ hiah ê tōa jîn-bu̍t, khòaⁿ in teh pī-pān tōa iân-sia̍h.
|
父：媽媽，你著會記得今暗是聖誕暝，這個囡仔著tī庄裡幫贊人去佈置庄社。大概伊tī hit ê員外ê厝teh看hiah ê大人物，看in teh備辦大筵席。 |
|
Lô: Ma-mah í-keng chiong lán ê chhù pò͘-tì hó lah, góa kā I tàu chòe chi̍t ê hoe-khoân, beh lâi ngiâ-chi̍h Kiù-chú Iâ-so͘. Góa kā I khǹg tī mn̂g-gōa, Pa-pah lí ū khòaⁿ-kìⁿ bô?
|
羅：媽媽已經將咱ê厝佈置好--lah，我kā伊鬥做一個花環，beh來迎接救主耶穌。我kā伊囥tī門外，爸爸你有看見無？ |
|
Hū: Ū lah, I kā góa chha̍k chi̍t-ē chin thiàⁿ, chóng-sī hit ê hoe-khoân si̍t-chāi chin hó khòaⁿ.
|
父：有--lah，伊kā我鑿一下真疼，總--是hit ê花環實在真好看。 |
|
Lô: Pa-pah! Ma-mah kóng lán chin sàn, bōe thang pān chhiⁿ-chhau, m̄-chai ū iáⁿ bô? Góa ǹg-bāng lín ū chhòng chin chōe hó chia̍h ê án-ni8.
|
羅：爸爸！媽媽講咱真散，bōe thang辦chhiⁿ-chhau，m̄知有影無？我向望lín有創真濟好食ê物。 |
|
(Lāu-pē siūⁿ).
|
(老父想)。 |
|
Bú: Pa-pah m̄-thang kan-khó͘ sim, Lô-piat, m̄-thang hō͘ pa-pah kan-khó͘, chin-chiàⁿ ū iáⁿ lán kin-nî bōe thang pān chhiⁿ-chhau, m̄-sī goán teh phiàn lí.
|
母：爸爸m̄-thang艱苦心，羅別，m̄-thang hō͘爸爸艱苦，真正有影咱今年bōe thang辦chhiⁿ-chhau，m̄是阮teh騙你。 |
|
Lô: Bô ài lah (teh háu), góa beh chia̍h chhiⁿ-chhau lah.
|
羅：無ài-- lah(teh哮)，我beh食chhiⁿ-chhau lah。 |
|
Hū: Lô-piat, m̄-thang chhin-chhiūⁿ pháiⁿ gín-ná, góa chai lí chin ài ū chi̍t ê iân-sia̍h lâi hoaⁿ-hí, te̍k-pia̍t chhin-chhiūⁿ lí chit khoán sin-thé bô chū-iû ê gín-ná……,pa-pah ia̍h sī chin ài chia̍h chhiⁿ-chhau, chóng-sī lán ū chhù thang tòa, ū iûⁿ-lin thang lim, ū o͘ mī-pau thang chia̍h, lán bōe gō sí, án-ni lán chiū tio̍h kám-siā.
|
父：羅別，m̄-thang親像歹囡仔，我知你真ài有一個筵席來歡喜，特別親像你這款身體無自由ê囡仔……，爸爸亦是真ài食chhiⁿ-chhau，總是咱有厝thang tòa,有羊奶thang lim，有烏麵包thang食，咱bōe餓死，án-ni咱就著感謝。 |
|
Lô: Sèng-tàn mî chia̍h o͘ mī-pau, bô ài lah, góa beh chia̍h thn̂g-á kap koe-nn̄g-ko. Hó ka-chài, góa iáu ū khiām tām-po̍h thn̂g-á, lán thang saⁿ-kap chia̍h.
|
羅：聖誕暝食烏麵包，無ài lah，我beh食糖仔kap雞卵糕。好佳哉，我iáu有儉淡薄糖仔，咱thang相kap食。 |
|
Bú: (Siū-khì tùi Lô kóng) m̄-thang háu, Lô-piat, thiaⁿ góa kóng, Bîn-á-chài góa chhōa lí khì lé-pài-tn̂g khòaⁿ chin chōe lâng chhēng in chòe hó, chòe súi ê saⁿ, lí m̄-thang háu!
|
母：(受氣對羅講)M̄-thang哮，羅別，聽我講，明仔再我chhōa你去禮拜堂看真濟人穿in最好、最súi ê衫，你m̄-thang哮！ |
|
Hū: Góa bô ài hō͘ gín-ná khòaⁿ hiah ê bô lō͘-ēng ê súi saⁿ.
|
父：我無ài hō͘囡仔看hiah ê無路用ê súi衫。 |
|
Bú: Ū iáⁿ, chóng-sī Lô-piat, góa kā lí kóng chin sim-sek ê kò͘-sū. Tng Iâ-so͘ kàng-seng tī Pek-lī-hêng ê sî, sui-jiân I sī Siōng-tè ê Kiáⁿ, chóng-sī lâng ia̍h bô pī-pān chhiⁿ-chhau lâi ngiâ-chi̍h I, tī hia chí-ū chi̍t chiah gû, chi̍t chiah lû kap chi̍t ê phòa-phòa ê bé-tiâu nā-tiāⁿ.
|
母：有影，總--是羅別，我kā你講真心適ê故事。當耶穌降生tī 伯利恆ê時，雖然伊是上帝ê子，總是人亦無備辦chhiⁿ-chhau來迎接伊，tī hia只有一隻牛、一隻驢kap一個破破ê馬tiâu nā-tiāⁿ。 |
|
(Bí-ná tī gōa-bīn teh chhiùⁿ hit tiâu koa, chhiùⁿ chin kín, ná lâi ná kūn).
|
(美娜tī外面teh唱hit條歌，唱真緊，那來那近)。 |
|
Lô: Ma-mah, koh kóng lah !
|
羅：媽媽，koh講--lah！ |
|
Bú: Hit mî chin kôaⁿ koh chin léng, tī thiⁿ-téng chí-ū chhiⁿ nā-tiāⁿ. Sī Bí-ná sī mh ?
|
母：Hit暝真寒koh真冷，tī天頂只有星nā-tiāⁿ。是美娜是mh？ |
|
Hū: Tāi-khài sī o͘ h. Tio̍h lah, I kàu ūi lah.
|
父：大概是o͘h。著--lah，伊到位--lah。 |
|
(Bí-ná ji̍p-lâi, chhoán tōa-khùi koh chin kek-tōng).
|
(美娜入來，喘大氣koh真激動)。 |
|
Bí: Pa ! Ma ! Chin kî-biāu ê sū beh hoat-seng lah.
|
美：爸！媽！真奇妙ê事beh發生--lah。 |
|
Bú: Bí-ná, lí khì tó-ūi?
|
母：美娜，你去tó位？ |
|
Bí: Ma, góa khì chng-ni̍h, Hoat-lân-se Sian-siⁿ ū chi̍t ê hó ê kè-e̍k, tī chng-ni̍h ê lâng lóng chai, in lóng beh chham-ka chit ê lāu-jia̍t, in lóng beh khì soaⁿ-tōng ni̍h ngiâ-chi̍h hit ê Iâ-so͘ Ki-tok ê kàng-seng, Pa, ma, lán lóng lâi-khì ho͘hN!
|
美：媽，我去庄--ni̍h，法蘭西先生有一個好ê計劃，tī庄裡ê人攏知，in攏beh參加這個鬧熱，in攏beh去山洞裡迎接hit ê耶穌基督ê降生，爸，媽，咱攏來去ho͘Nh！ |
|
Lô: Lán lóng lâi-khì!Pa, lí ia̍h beh khì ho͘hN(ho͘Nh)!
|
羅：咱攏來去！爸，你亦beh去ho͘Nh！ |
|
Hū: Kim-mî lán lóng m̄-thang khì, gōa-bīn siuⁿ léng, koh siuⁿ òaⁿ lah.
|
父：今暝咱攏m̄-thang去，外面siuⁿ冷，koh siuⁿ晏lah。 |
|
Bí: M̄-kú Pa! Hit ê sī chin iàu-kín ê, lín m̄-chai, ta̍k lâng lóng beh khì neh!
|
美：M̄-kú爸！Hit ê是真要緊ê,lín m̄知，逐人攏beh去neh！ |
|
Bú: Lí kóng hiah kín goán ná ōe bêng-pe̍k, khah kín thǹg lí ê gōa-saⁿ, the̍h kúi ki-á chhâ lâi hiâⁿ, goán lâu kúi ê mī-pau kap iûⁿ-lin beh hō͘ lí chòe àm-tǹg.
|
母：你講hiah緊阮那會明白，較緊褪你ê外衫，提幾枝仔柴來hiâⁿ，阮留幾個麵包kap羊乳beh hō͘你做暗頓。 |
|
Bí: Ma, lí ná ōe beh hō͘ góa kám-kak bô chhù-bī, kim-mî sī Sèng-tàn mî, góa beh khì, góa tek-khak tio̍h khì (chàm kha ).
|
美：媽，你那會beh hō͘我感覺無趣味，今暝是聖誕暝，我beh去，我的確著去(chàm腳)。 |
|
Hū: Bí-ná, bô lūn sī Sèng-tàn mî á m̄-sī, lí chit khoán thài-tō͘ chin m̄ hó!
|
父：美娜，無論是聖誕暝抑m̄是，你這款態度真m̄好！ |
|
Bí: Pa, chin sit-lé. (Thǹg gōa-saⁿ, koh khǹg kúi-nā tè chhâ tī hé-ni̍h).
|
美：爸，真失禮。(褪外衫，koh囥幾若塊柴tī火--n̍i̍h)。 |
|
Lô: Pa, kiò i kóng hit ê lāu-jia̍t ê sū lah, lán tī chia lóng bô lāu-jia̍t, koh lí kap ma-ma chhut-khì chòe kang ê sî, goán lóng bô phōaⁿ. Tāi-khài ū chi̍t ji̍t Bí-ná ōe chhōa Hoat-lân-se Sian-siⁿ lâi chia kóng kò͘-sū hō͘ góa thiaⁿ, iā kóng-khí chit ê lāu-jia̍t ê sū hō͘ góa thiaⁿ!
|
羅：爸，叫伊講hit ê鬧熱ê事lah，咱tī chia攏無鬧熱，koh你kap媽媽出去做工ê時，阮攏無伴。大概有一日美娜會chhōa法蘭西先生來chia講故事hō͘我聽，也講起這個鬧熱ê事hō͘我聽！ |
|
Bú: Lô-piat, bîn-á-chài lán chiū ōe chai lah, kin-á-ji̍t pa-pah chòe kang chin siān.
|
母：羅別，明仔再咱就會知--lah，今仔日爸爸做工真siān。 |
|
Lô: (Chin pi-siong) M̄-kú chng-ni̍h ta̍k lâng lóng beh khì, pa, ma, lín ōe thang chhōa Bí-ná khì bōe? Góa chi̍t lâng lâi kò͘ chhù.
|
羅：(真悲傷)M̄-kú庄裡逐人攏beh去，爸，媽，lín會thang chhōa美娜去bōe?我一人來顧厝。 |
|
Hū: Lô-piat, m̄-thang chhá, goán ta̍k ji̍t ūi-tio̍h lín tī gōa-bīn chòe kang lâi kiàn-li̍p chi̍t ê ka-têng, lín siáⁿ-sū ūi-tio̍h beh khòaⁿ hit ê A-sí-si̍h lâng ê khong ê kè-e̍k lâi chhá goán!
|
父：羅別，m̄-thang吵，阮逐日為著lint2?外面做工來建立一個家庭，lín啥事為著beh看hit ê 阿西西人ê khong ê計劃來吵阮！ |
|
( I iáu teh kóng ê, gōa-bīn ū bé ê kha-pō͘-siaⁿ kīn lâi. Ū bô se̍k-sāi ê lâng lâi phah mn̂g) .
|
(伊iáu teh講ê,外面有馬ê腳步聲近來。有無熟似ê人來扑門)。 |
|
Bú: Thiaⁿ leh, hit ê sī sím-án-ni8 siaⁿ?
|
母：聽leh，hit ê是甚án-ni聲？ |
|
Lô: Chi̍t chiah bé thêng tī lán ê mn̂g-kháu.
|
羅：一隻馬停tī咱ê門口。 |
|
Hū: M̄-chai sím-án-ni8 lâng tī chit ê Sèng-tàn mî, chiah-ni̍h òaⁿ chiah lâi hóng-būn lán ( koh phah mn̂g ) .
|
父：M̄知甚án-ni人tī這個聖誕暝，chiah-ni̍h晏才來訪問咱(koh扑門)。 |
|
Kheh: Ū lâng tī-teh bô ?
|
客：有人tī-teh無？ |
|
Bú: Sòe siaⁿ, pa-pa m̄-thang, m̄-thang chhut-siaⁿ.
|
母：細聲，爸爸m̄-thang，m̄-thang出聲。 |
|
Bí : Bô tek-khak sī chha̍t-á.
|
美：無的確是賊仔。 |
|
Lô : M̄-thang hō͘ i ji̍p-lâi .
|
羅：M̄-thang hō͘伊入來。 |
|
( Jú tōa siaⁿ phah mn̂g ) .
|
(愈大聲扑門)。 |
|
Hū : Bô ì-sù, chha̍t-á lâi lán chia chòe sím-án-ni8 ? Lán chia ia̍h bô sím-án-ni8 thang hō͘ lâng chhiúⁿ.
|
父：無意思，賊仔來咱chia做甚án-ni？咱chia亦無甚án-ni thang hō͘人搶。 |
|
Kheh : Ho͘h! Ta̍k lâng lóng khùn-khì lah sī bô?
|
客：Ho͘h！逐人攏睏--去lah是無？ |
|
Hū: Sian-siⁿ, chhiáⁿ ji̍p-lâi chē, ( Khui mn̂g, lâng-kheh tōa-pō͘ kiâⁿ ji̍p, lāu-pē kā i kiâⁿ lé, lāu-bú kap Bí-ná iā kiâⁿ lé ) .
|
父：先生，請入來坐，(開門，人客大步行入，老父kā伊行禮，老母kap美娜也行禮)。 |
|
Kheh: Hiaⁿ-tī ah, goān Chú kap lín tī-teh.
|
客：兄弟--ah，願主kap lín tī-teh。 |
|
Hū: Iā kap lí tī-teh, m̄-chai góa ōe thang pang-chān lí sím-án-ni8?
|
父：也kap你tī-teh，m̄知我會thang幫贊你甚án-ni？ |
|
Kheh: Góa beh chhéng-mn̄g lí hit ê soaⁿ-lō͘ m̄-chai tī tó-lo̍h, in-ūi góa bê lō͘ lah, góa bōe thang sit-khì hit ê hó ê ki-hōe, góa beh chham-ka lâng-lâng só͘ beh khòaⁿ ê tōa lāu-jia̍t……, lí m̄-chai ōe thang pò góa lō͘ bōe?
|
客：我beh請問你hit ê山路m̄知tī tó落，因為我迷路lah，我bōe thang失去hit ê好ê機會，我beh參加人人所beh看ê大鬧熱……，你m̄知會thang報我路bōe? |
|
Hū: Sian-siⁿ, soaⁿ-tōng tī hit pêng, m̄-kú hiān-chāi lóng bô lâng tiàm tī hia, í-chêng ū chi̍t ê ún-sū tiàm hia, chóng-sī i í-keng sí-khì lah .
|
父：先生，山洞tī hit爿，m̄-kú現在攏無人tiàm tī hia，以前有一個隱士tiàm hia，總是伊已經死去--lah。 |
|
Kheh: Pêng-iú ah! Kim-ê-àm tī hia beh ū khòaⁿ-kìⁿ sin ê oa̍h-miā lah, góa thiaⁿ-kìⁿ Hoat-lân-se Sian-siⁿ ê siau-sit, chiū khiâ bé pháu-khì, siūⁿ beh chòe thâu chi̍t ê kàu ūi ê, chóng-sī góa sòa bê lō͘ khì. ( Hō͘ Hū chi̍t ê gûn-kak-á ) che sī tām-po̍h ì-sù, taⁿ chhiáⁿ mn̄g hit ê tōng m̄-chai tùi tó-ūi khì .
|
客：朋友--ah！今ê暗tī hia beh有看見新ê活命lah，我聽見法蘭西先生ê消息，就騎馬跑去，想beh做頭一個到位ê,總是我煞迷路去。(Hō͘父一個銀角仔)che是淡薄意思，今請問hit ê洞m̄知tùi tó位去？ |
|
Hū: Sian-siⁿ chin to-siā, góa chhin-sin chhōa lí lâi khì pò lí chai hit ê tōng .
|
父：先生真多謝，我親身chhōa你來去報你知hit ê洞。 |
|
Kheh: O͘h! m̄-bián koh mâ-hoân lí, chhiáⁿ lí pò góa lō͘ chiū hó, góa thang khiâ bé khì khah kín ( tùi mn̂g khòaⁿ chhut gōa-bīn chng-siā ). Kín kā góa kóng, chng-siā ê lâng gia̍h hóe-pé beh chhut-hoat lah .
|
客：O͘h！m̄免koh麻煩你，請你報我路就好，我thang騎馬去較緊(tùi門看出外面庄社)。緊kā我講，庄社ê人gia̍h火把beh出發--lah。 |
|
Hū: ( Khiā tī sin-piⁿ ) Tùi chia ti̍t-ti̍t khì, kàu siang-chhe-lō͘ ê sî, oat tùi chiàⁿ-chhiú pêng, kàu chi̍t phō siông-chhiū, chhiū tiong ū chi̍t tiâu lō͘, chiū it-ti̍t thàu kàu tōng kháu .
|
父：(企tī身邊)Tùi chia直直去，到雙叉路ê時，oat tùi正手爿，到一phō松樹，樹中有一條路，就一直透到洞口。 |
|
Kheh: To-siā, ǹg-bāng lán bô kú ōe koh saⁿ-kìⁿ Goān lín Sèng-tàn khoài-lo̍k .
|
客：多謝，向望咱無久會koh相見願lín聖誕快樂。 |
|
( Lâng-kheh chhut-khì āu, lāu-pē khiā tī mn̂g-gōa kàu bô thiaⁿ-kìⁿ bé ê kha-pō͘ siaⁿ chiah koaiⁿ mn̂g . Koh khòaⁿ chhiú tiong ê gûn-kak-á ) .
|
(人客出去後，老父企tī門外到無聽見馬ê腳步聲才關門。Koh看手中ê銀角仔)。 |
|
Hū: Ma-mah chit ê sī gûn-kak-á, chi̍t ūi ko-sióng ê sin-sū kèng-jiân iā beh khì soaⁿ-tōng, chin kî-koài i iā m̄-sī siu-tō-sū . Hó, chiong chit ê chîⁿ siu khí-lâi, bîn-á-ji̍t bóe piáⁿ hō͘ gín-ná, iā thang tī Sèng-tàn-choeh khoài-lo̍k leh .
|
父：媽媽這個是銀角仔，一位高尚ê紳士竟然也beh去山洞，真奇怪伊也m̄是修道士。好，將這個錢收起來，明仔日買餅hō͘囡仔，也thang tī聖誕節快樂leh。 |
|
Lô: ( Phah-chhiú, Bí-ná se̍h i ê sin-piⁿ thiàu-bú ) . Hah! hah! Ū thn̂g-á kap koe-nn̄g-ko thang chia̍h lah .
|
羅：(扑手，美娜se̍h伊ê身邊跳舞)。Hah！hah！有糖仔kap雞卵糕thang食lah。 |
|
Bí: Hah! hah! Ū thn̂g-á kap Sèng-tàn ko, lán ōe thang khèng-chiok Sèng-tàn lah. ( Phah-mn̂g ê siaⁿ ) .
|
美：Hah！hah！有糖仔kap聖誕糕，咱會thang慶祝聖誕lah。(扑門ê聲)。 |
|
Bú: Gín-ná, khah tiām leh, ū lâng teh phah-mn̂g lah .
|
母：囡仔，較恬leh，有人teh扑門lah。 |
|
Hū: Che m̄-sī chha̍t-á, chha̍t-á bōe án-ni phah-mn̂g .
|
父：Che m̄是賊仔，賊仔bōe án-ni扑門。 |
|
Siaⁿ-im : Khui-mn̂g, Siōng-tè ê miâ chhiáⁿ khui mn̂g .
|
聲音：開門，上帝ê名請開門。 |
|
Bú: Pa-pah kín kā i khui mn̂g leh, tek-khak sī pháiⁿ miā lâng, khiàm-ēng sím-án-ni8?Lán lâi pun i tām-po̍h lán só͘ ū ê án-ni8-kiāⁿ, lâi chò-hóe khèng-chiok Kiù-chú Sèng-tàn .
|
母：爸爸緊kā伊開門leh，的確是歹命人，欠用甚án-ni？咱來分伊淡薄咱所有ê物件，來做伙慶祝救主聖誕。 |
|
( Lāu-pē khui mn̂g, Má-lī-a chhōa chhiⁿ-mî lâng ji̍p lâi ) .
|
(老父開門，馬利亞chhōa青瞑人入來)。 |
|
Lô: Bí-ná, khòaⁿ chit ê cha-bó͘-gín-ná chhōa chi̍t ê chhiⁿ-mî lâng lâi .
|
羅：美娜，看這個查某囡仔chhōa一個青瞑人來。 |
|
Bí: Ah! Góa bat tī chng-ni̍h khòaⁿ tio̍h in, in ún-tàng chin kôaⁿ .
|
美：Ah！我bat tī庄裡看著in，in穩當真寒。 |
|
Bú : Hó pêng-iú, hoan-gêng hoan-gêng, pa-pah chhiáⁿ koaiⁿ-mn̂g .
|
母：好朋友，歡迎歡迎，爸爸請關門。 |
|
Chhin : Goān Siōng-tè chiok-hok lín, chhiáⁿ mn̄g, hit ê beh khì soaⁿ-tōng ê lō͘ sī tùi tó-ūi khì? Sui-jiân góa ōe thang tán hiah ê chng-ni̍h ê lâng tâng-chôe khì, m̄-kú lín chai góa sin-thé bô chū-iû, kiâⁿ lō͘ bān, jip bōe tio̍h, sui-jiân góa chit ê cha-bó͘ gín-ná thang chhōa góa khì, iáu-kú àm-lō͘ hō͘ i kiaⁿ tio̍h .
|
星：願上帝祝福lín,請問，hit ê beh去山洞ê路是tùi tó位去？雖然我會thang等hiah ê庄裡ê人同齊去，m̄-kú lín知我身體無自由，行路慢，jip bōe著，雖然我這個查某囡仔thang chhōa我去，iáu-kú暗路hō͘伊驚著。 |
|
Bú: Hó lah, chhiáⁿ lín tāi-seng chē, lâi hang hé leh. ( Bí-ná kap lāu-bú chhòng hō͘ in hang-hé, koh phâng-án-ni8 hō͘ in chia̍h )
|
母：好--lah，請lín代先坐，來烘火leh。(美娜kap老母創hō͘ in烘火，koh捧物hō͘ in食) |
|
Chhiⁿ: To-siā lín, m̄-kú goán tio̍h khah kín khì, phah-sǹg, chhiáⁿ hō͘ góa chi̍t poe tê chiū hó, Má-lī-a, lán tio̍h khah kín lâi-khì .
|
星：多謝lín,m̄-kú阮著較緊去，扑算，請hō͘我一杯茶就好，馬利亞，咱著較緊來去。 |
|
Má: Sió tán leh, góa chin kôaⁿ lah .
|
馬：小等leh，我真寒lah。 |
|
Hū: Kèng-pài, Tī hit ê khang-khang ê tōng beh kèng-pài sím-án-ni8?
|
父：敬拜，Tī hit ê空空ê洞beh敬拜甚án-ni？ |
|
Chhiⁿ: Pêng-iú ah! góa sui-jiân bōe khòaⁿ-kìⁿ lí ê bīn, iáu-kú góa chai lín teh chhiò góa, góa beh kèng-pài sím-án-ni8? Góa siong-sìn lí bô pit-iàu tùi chit ê sòng-hiong koh chhiⁿ-mî ê lāu-lâng lâi kā lí soat-bêng kim ê-àm choân chng-siā ê lâng ê hêng-tōng lah .
|
星：朋友--ah！我雖然bōe看見你ê面，iáu-kú我知lín teh笑--我，我beh敬拜甚án-ni？我相信你無必要tùi這個散hiong koh青瞑ê老人來kā你說明今ê暗全庄社ê人ê行動--lah。 |
|
Hū: Sī lah, sī lah, góa chai-iáⁿ lah .
|
父：是--lah，是--lah，我知影--lah。 |
|
Lô: Pa-pah ma-mah m̄-kú lín tú-chiah kóng......
|
羅：爸爸，媽媽，m̄-kú lín tú-chiah講....。 |
|
Bú: Lô-piat, koh khǹg tām-po̍h chhâ tī hé ni̍h .
|
母：羅別，koh囥淡薄柴tī火--n̍i̍h。 |
|
Chhiⁿ : Má-lī-a, lâi, khan góa ê chhiú, lán lâi khì .
|
星：馬利亞，來，牽我ê手，咱來去。 |
|
Má: Gōa-bīn hiah ni̍h àm, góa chin kiaⁿ lah .
|
馬：外面hiah ni̍h暗，我真驚lah。 |
|
Chhiⁿ: Khah ióng-kám lè, lán ê pêng-iú ōe kà lán beh tùi tó-ūi khì, lí kiám bô ài khì hit ê khoài-lo̍k ê só͘-chāi?
|
星：較勇敢lè,咱ê朋友會教咱beh tùi tó位去，你kiám無ài去hit ê快樂ê所在？ |
|
Bú: Bí-ná, lí kap in khì kàu hit ê chhiū-nâ ê ji̍p-kháu .
|
母：美娜，你kap in去到hit ê樹林ê入口。 |
|
Hū: Bô, góa ka-kī chhōa in khì khah chai-iáⁿ!
|
父：無，我家己chhōa in去較知影！ |
|
Chhiⁿ: To-siā lí, góa chīn-liōng kiâⁿ khah kín, nā bô ōe liân-lūi lí, to-siā sian-siⁿ-niû. Goān Chú chiok-hok lí kap sió pêng-iú. Pêng-iú, lí pī-pān hó bē? Má-lī-a lán lâi khì .
|
星：多謝你，我盡量行較緊，若無會連累你，多謝先生娘。願主祝福你kap小朋友。朋友，你備辦好bē?馬利亞咱來去。 |
|
( In chhut khì, mn̂g khui ê sî, chhiùⁿ-koa ê siaⁿ chin tōa, Bí-ná kín cháu lâi khòaⁿ ) .
|
(In出去，門開ê時，唱歌ê聲真大，美娜緊走來看)。 |
|
Lô: Thiaⁿ, in teh chhiùⁿ-koa. Bí-ná lí ū khòaⁿ-tio̍h sím-án-ni8 bô?
|
羅：聽，in teh唱歌。美娜你有看著甚án-ni無？ |
|
Bí : Oh! hé-pé chhin-chhiūⁿ teh thiàu-bú, ǹg soaⁿ tōng khì lah! Oh, ma, khai-sí ngiâ lāu-jia̍h lah .
|
美：Oh！火把親像teh跳舞，向山洞去lah！Oh，媽，開始迎鬧熱lah。 |
|
Bú : Bí-ná, ji̍p-lâi, kín koaiⁿ-mn̂g ( koa-siaⁿ koh bô khì ) lâi chia kā góa kóng in kim-mî teh chòe sím-án-ni8? ( In lóng ûi tī hé piⁿ ) Hoat-lân-se Sian-siⁿ kóng sím-án-ni8? Kim-mî tī soaⁿ-piⁿ beh hoat-seng sím-án-ni8 tāi-chì?
|
母：美娜，入來，緊關門(歌聲koh無去)來chia kā我講in今暝teh做啥物？(In攏圍tī火邊)法蘭西先生講甚án-ni？今暝tī山邊beh發生甚án-ni代誌？ |
|
Bí: Ma, che sī chin kî-biāu ê sū, hō͘ góa khì lah .
|
美：媽，che是真奇妙ê事，hō͘我去--lah。 |
|
Bú: Lí m̄-thang ka-kī khì, góa tio̍h tī-chia kò͘ Lô-piat, pa-pah koh chin siān .
|
母：你m̄-thang家己去，我著tī-chia顧羅別，爸爸koh真siān。 |
|
Bí : Lí kap góa lâi khì, hō͘ pa-pah kap Lô-piat kò͘ chhù .
|
美：你kap我來去，hō͘爸爸kap羅別顧厝。 |
|
Bú: Bí-ná, lí kóng sím-án-ni8?
|
母：美娜，你講甚án-ni？ |
|
Lô: Bô iáu-kín lah, ma-ma lí chhōa I khì, pa-pa sûi-sî ōe tńg lâi, lín khì tńg-lâi chiah kóng hō͘ góa thiaⁿ chiū hó .
|
羅：無要緊--lah，媽媽你chhōa伊去，爸爸隨時會轉來，lín去轉來才講hō͘我聽就好。 |
|
Bú: Lín lóng tiām-tiām, Bí-ná, Hoat-lân-se Sian-siⁿ kā lín kóng sím-án-ni8?Pa-pah liâm-piⁿ ōe tńg-lâi lah . ( Gōa-bīn ū tâm-ōe ê siaⁿ ) .
|
母：Lín攏恬恬，美娜，法蘭西先生kā lín講甚m-h？爸爸liâm-piⁿ會轉--lah。(外面有談話ê聲)。 |
|
Lô: Pa-pah tńg-lâi lah!
|
羅：爸爸轉來--lah！ |
|
Bú: Ū lâng kap i chò-hóe lâi, Bí-ná khui-mn̂g hō͘ in ji̍p-lâi, gōa-bīn chin kôaⁿ! ( Lāu-pē tńg-lâi ) .
|
母：有人kap伊做伙來，美娜開門hō͘ in入來，外面真寒！(老父轉來)。 |
|
Hū: Ma-mah, Bí-ná, Oân-gōe lâi lah. ( Oân-gōe ji̍p ) . Oân-gōe chhiáⁿ ji̍p-lâi .
|
父：媽媽，美娜，員外來--lah。(員外入)。員外請入來。 |
|
Bú: Bí-ná the̍h í-á lâi.
|
母：美娜提椅仔來。 |
|
Oân: M̄-bián lah, góa sûi-sî beh khì chham-ka hit ê lāu-jia̍t, góa í-keng khòaⁿ hit ê tōng, koh lóng chún-pī hó-sè lah .
|
員：M̄免--lah，我隨時beh去參加hit ê鬧熱，我已經看hit ê洞，koh攏準備好勢--lah。 |
|
Bí : O͘h! Ma-mah .
|
美：O͘h！媽媽。 |
|
Bú: Bí-ná, khah tiām leh! ( Kiâⁿ lé ) . Oân-gōe chhiáⁿ lí goân-liōng .
|
母：美娜，較恬leh！(行禮)。員外請你原諒。 |
|
Oân: O͘h, che, bô iàu-kín, chit ê gín-ná chin kó͘-chui, góa tú-tio̍h lí ê tiōng-hu, só͘-í te̍k-pia̍t lâi chhéng-an lín, lín chin gâu thiaⁿ hiah ê chhiⁿ-mî kap sòng-hiong ê lâng, só͘-í góa beh pò-tap lín, taⁿ gín-ná lí sîn ōe tio̍h bōe??g-bāng lín ēng chiah ê lâi kè khoài-lo̍k ê Sèng-tàn . ( Oân-gōe ná liām Sam-ūi it-thé ê miâ ná hiat saⁿ ê gûn-kak-á hō͘ Lô-piat ) .
|
員：O͘h，che，無要緊，這個囡仔真古錐，我tú著你ê丈夫，所以特別來請安lín,lín真gâu疼hiah ê青暝kap散hiong ê人，所以我beh報答lín,今囡仔你sîn會著bōe?向望lín用chiah ê來過快樂ê聖誕。(員外那念三位一體ê名那 hiat三個銀角仔hō͘羅別)。 |
|
Tī Pē, Kiáⁿ, Séng Sîn ê miâ .
|
Tī父、子、，聖神ê名。 |
|
Choân-ke : Chin to-siā, Oân-gōe chin to-siā .
|
全家：真多謝，員外真多謝。 |
|
Lô : M̄-kú góa put-sî teh siūⁿ kóng lí éng-oán sī chin giâm-hat ê lâng……
|
羅：M̄-kú我不時teh想講你永遠是真嚴hat ê人…… |
|
Bú: Lô-piat, Lô-piat!
|
母：羅別，羅別！ |
|
Oân: Sī chit ê gín-ná só͘ kóng ê sī chin ê, góa í-chêng chin giâm-hat . Goān Siōng-tè sià-bián góa, taⁿ Hoat-lân-se Sian-siⁿ hō͘ góa pìⁿ-chiâⁿ khah jîn-chû ê lâng, í-chêng góa ê só͘ chòe kám-kak chin kiàn-siàu . Hó, góa tio̍h lâi khì lah, kim ê-àm góa beh chhiáⁿ choân-chng ê lâng lâi hù góa ê iân-sia̍h, lín tāi-ke ia̍h it-tēng tio̍h lâi hù .
|
員：是這個囡仔所講ê是真--ê,我以前真嚴hat。願上帝赦免我，今法蘭西先生hō͘我變成較仁慈ê人，以前我ê所做感覺真見笑。好，我著來去--lah，今ê暗我beh請全庄ê人來赴我ê筵席，lín大家亦一定著來赴。 |
|
Hū: Sī, Oân-gōe, goán tek-khak lóng ōe khì .
|
父：是，員外，阮的確攏會去。 |
|
Lô: M̄-kú pa-pah lí tú-chiah kóng……
|
羅：M̄-kú爸爸你tú-chiah講…… |
|
Bú: Lô-piat! thiaⁿ, in teh chhiùⁿ lí só͘ chhiùⁿ ê koa lah .
|
母：羅別！聽，in teh唱你所唱ê歌lah。 |
|
Oân : Hé-pé teh se̍h soaⁿ chin hó khòaⁿ, taⁿ lín tio̍h kóaⁿ-kín, nā bô chiū hù bōe tio̍h lah, lín ti̍t-chiap khì soaⁿ-tōng chiah hó lah. Goān Siōng-tè kap lín tī-teh ( chhut-khì ) .
|
員：火把teh旋山真好看，taⁿ lín著趕緊，若無就赴bōe著lah，lín直接去山洞才好lah。願上帝kap lín tī--teh(出去)。 |
|
Hū: Choân-chng ê lâng lóng teh ngiâ lāu-jia̍t lah ( ji̍p chhù koaiⁿ mn̂g ) lán kim ê-àm ia̍h tio̍h lâi-khì .
|
父：全庄ê人攏teh迎鬧熱--lah(入厝關門)咱今ê暗亦著來去。 |
|
Lô: Siat-sú oân-gōe nā bô lâi lán chiū bōe thang khì .
|
羅：設使員外若無來咱就bōe thang去。 |
|
Hū: Sī, Lô-piat sī hit ê chhiⁿ-mî ê khit-chia̍h ê jia̍t-sim kám-tōng góa ê . Tàu-tí chit ê Hoat-lân-se sian-siⁿ sī sím-án-ni8 lâng góa m̄-bat tú-tio̍h i, iáu-kú cháiⁿ-iūⁿ choân-chng ê lâng lóng tè i khì?
|
父：是，羅別是hit ê青暝ê乞食ê熱心感動我ê。到底這個法蘭西先生是甚án-ni人我m̄-bat tú著伊，iáu-kú怎樣全庄ê人攏tè伊去？ |
|
Bú: Bí-ná bat hit ê lâng .
|
母：美娜bat hit ê人。 |
|
Lô: I tek-khak sī chi̍t ê chin úi-tāi ê lâng .
|
羅：伊的確是一個真偉大ê人。 |
|
Bí: M̄-sī lah, i m̄-sī chhin-chhiūⁿ lí só͘ kóng chin úi-tāi ê lâng, góa siūⁿ lí bōe ōe chù-ì i, i kóng í-chêng sī chi̍t ê chin hù-jū ê hó-gia̍h lâng, chóng-sī in-ūi thiàⁿ Siōng-tè, chiong ka-kī ê án-ni8-kiāⁿ lóng pun hō͘ lâng.
|
美：M̄是--lah，伊m̄是親像你所講真偉大ê人，我想你bōe會注意伊，伊講以前是一個真富裕ê好額人，總是因為疼上帝，將家己ê物件攏分hō͘人。 |
|
Bú: Sī, i sī chi̍t ê hó-lâng, í-chêng góa bat tī chhī-tiûⁿ thiaⁿ-kìⁿ i teh kóng tō-lí .
|
母：是，伊是一個好人，以前我bat tī市場聽見伊teh講道理。 |
|
Bí: I tī ta̍k só͘-chāi pang-chān lâng, koh tùi in kóng Siōng-tè ê tō-lí, koh kà-sī lâng tio̍h saⁿ-thiàⁿ, iáu kú sī chin sòng-hiong ê lâng, ( ūi-tio̍h beh thoân tō-lí I iā tio̍h koh ióng-io̍k ka-kī, pa-pah, lí it-tēng bat khòaⁿ-kìⁿ I tī lō͘-ni̍h teh pun ).
|
美：伊tī逐所在幫贊人，koh對in講上帝ê道理，koh教示人著相疼，iáu-kú是真散hiong ê人，(為著beh傳道理伊也著koh養育家己，爸爸，你一定bat看見伊tī路裡teh分)。 |
|
Hū: Phah-sǹg bat khòaⁿ-tio̍h, m̄-kú góa ka-kī chin sòng-hiong, só͘-í ia̍h bô chù-ì tio̍h .
|
父：扑算bat看著，m̄-kú我家己真散hiong，所以亦無注意著。 |
|
Bí: Lán bô chhin-chhiūⁿ Hoat-lân-se sian-seⁿ hiah-ni̍h sòng-hiong, i liân chi̍t hāng án-ni8-kiāⁿ to bô neh .
|
美：咱無親像法蘭西先生hiah-ni̍h散hiong，伊連一項物件to無neh。 |
|
Lô: Hit ê oân-gōe thài bōe sàng chîⁿ khì hō͘ i ？
|
羅：Hit ê員外thài bōe送錢去hō͘伊？ |
|
Bí: Ū, hit ê oân-gōe siông-siông sàng-chîⁿ khì hō͘ i, chóng-sī I lóng-chóng khì sàng hō͘ pa̍t-lâng neh.
|
美：有，hit ê員外常常送錢去hō͘伊，總是伊攏總去送hō͘別人neh。 |
|
Hū: Án-ni hó, góa chin ài chai-iáⁿ kim-mê thài-ōe hiah-ni̍h chōe lâng beh chū-chi̍p tī soaⁿ-tōng-ni̍h .
|
父：Án-ni好，我真ài知影今暝thài-ōe hiah-ni̍h濟人beh聚集tī山洞裡。 |
|
Bí: Pa-pah, kim-mê sī Sèng-tàn-mê, Hoat-lân-se sian-seⁿ ài múi chi̍t ê lâng lóng chham-ka chit ê tōa lāu-jia̍t, bô-lūn khit-chia̍h á-sī lông-hu, kun-jîn á-sī sin-sū, pù-lâng á-sī sòng-hiong lâng lóng tòe hé-pé chhiùⁿ-koa khì chham-ka, pa-pah, Hoat-lân-se sian-seⁿ kap i ê ha̍k-seng beh chhōa goán khì soaⁿ-tōng, in tī hia beh chòe chi̍t ê sió-sió ê Sèng-hōe, ū sòe-sòe ê gín-ná bîn-chhn̂g chhin-chhiūⁿ bé-chô, tī hia ia̍h ū chin ê gû kap lû, pa-pah, Hoat-lân-se sian-siⁿ beh hō͘ goán tāi-ke khòaⁿ tī Sèng-tàn hit chá-khí, Iâ-so͘ chhut-sì hit sî lōa léng koh ko͘-toaⁿ, goán beh tòa lé-án-ni8 hiàn hō͘ Sèng-eⁿ ,chhin-chhiūⁿ hit-mê bo̍k-chiá só͘ chòe-ê…, góa iā beh tòa góa ê chhâ chòe ê ang-á .
|
美：爸爸，今暝是聖誕暝，法蘭西先生ài每一個人攏參加這個大鬧熱，無論乞食抑是農夫；軍人抑紳士；富人抑是散hiong人，攏tòe火把唱歌去參加。爸爸，法蘭西先生kap伊ê學生beh chhōa阮去山洞，in tī hia beh做一個小小ê聖會，有細細ê囡仔眠床親像馬槽，tī hia亦有真ê牛kap驢。爸爸，法蘭西先生beh hō͘阮大家看tī聖誕hit早起，耶穌出世hit時偌冷koh孤單，阮beh帶禮物獻hō͘聖嬰，親像hit暝牧者所做--ê…，我也beh帶我ê柴做ê尪仔。 |
|
Lô: Chit ê sī góa ê thit-thô án-ni8, chhiáⁿ ia̍h thòe góa hiàn .
|
羅：這個是我ê thit-thô物，請亦替我獻。 |
|
Hū: Lô-piat, lí ka-kī hō͘ i, lán tāi-ke lóng beh chò-hóe khì .
|
父：羅別，你家己hō͘伊，咱大家攏beh做伙去。 |
|
Lô: O͘h! góa chin hoaⁿ-hí, chin hoaⁿ-hí, Bí-ná, lán ōe thang khòaⁿ-tio̍h bo̍k-chiá kap thiⁿ-sài bōe?
|
羅：O͘h！我真歡喜，真歡喜，美娜，咱會thang看著牧者kap天使bōe? |
|
Bí: Góa m̄ chai-iáⁿ, chóng-sī Hoat-lân-se Sian-siⁿ kóng lóng ōe ô͘ .
|
美：我m̄知影，總是法蘭西先生講攏會ô͘。 |
|
Bú: Hó lah, hó lah, tāi-ke khah kín leh, Lô-piat, lí ê koáiⁿ-á tī hia .
|
母：好--lah，好--lah，大家較緊leh。羅別，你ê枴仔tī hia。 |
|
Hū: I bián tòa koáiⁿ-á khì, góa beh āiⁿ I khì .
|
父：伊免帶枴仔去，我beh āiⁿ伊去。 |
|
Bú : Bí-ná, Lô-piat, góa bat kā lín kóng, nā bô pa-pah, lín sím-án-ni8 to͘ chòe bōe sêng .
|
母：美娜、羅別，我bat kā lín講，若無爸爸，lín甚án-ni8 to做bōe成。 |
|
Hū: Ma-mah, khah kín kā Lô-piat chhēng saⁿ, lí ia̍h khah kín chhēng lí ê gōa-saⁿ .
|
父：媽媽，較緊kā羅別穿衫，你亦較緊穿你ê外衫。 |
|
( Pē-bú teh kā Lô-piat chhēng saⁿ ê sî, Bí-ná ka-kī chhēng hó khiā tī mn̂g piⁿ, kàu i siōng bóe kù ōe kóng liáu chiah chhut-khì . Chhun ê lâng lóng ûi tī hé-lô͘ piⁿ, āu-lâi kap i tōa siaⁿ chhiùⁿ koa ) .
|
(父母teh kā羅別穿衫ê時，美娜家己穿好企tī門邊，到伊上尾句話講了才出去。Chhun ê人攏圍tī火爐邊，後來kap伊大聲唱歌)。 |
|
Lô: chin ka-chài góa bô chiong góa ê thn̂g-á chia̍h liáu, só͘-í góa thang chiong chhun ê thn̂g-á hiàn hō͘ Iâ-so͘. Pa-pah, lí ū sím-án-ni8 beh hiàn hō͘ I ?
|
羅：真佳哉我無將我ê糖仔食了，所以我thang將chhun ê糖仔獻hō͘耶穌。爸爸，你有甚mi̍h beh獻hō͘伊？ |
|
Hū: Ma-mah kap góa beh sàng tām-po̍h Oân-gōe só͘ hō͘ lán ê chîⁿ chòe lé-án-ni8, in-ūi Siōng-tè tùi lán thài hó lah .
|
父：媽媽kap我beh送淡薄員外所hō͘咱ê錢做禮物，因為上帝對咱太好--lah。 |
|
Bú: Lán hiàn lōa-ni̍h chōe iā bōe thang piáu-ta̍t lán hoaⁿ-hí, kám-siā ê sim, si̍t-chāi sī chin khoài-lo̍k ê Sèng-tàn mî .
|
母：咱獻偌ni̍h濟也bōe thang表達咱歡喜、感謝ê心，實在是真快樂ê聖誕暝。 |
|
Hū: Bí-ná, gōa-bīn chin àm, tán goán chò-hóe khì .
|
父：美娜，外面真暗，等阮做伙去。 |
|
Bí: Gōa-bīn ū chhiⁿ ē chhōa lán khì, lán bián hoân-ló, si̍t-chāi chin khoài-lo̍k, lán chhin-chhiūⁿ bo̍k-chiá beh khì Pek-lī-hêng lah.
|
美：外面有星會chhōa咱去，咱免煩惱，實在真快樂，咱親像牧者beh去伯利恆--lah。 |
|
Lô: Thiaⁿ, tāi-ke lóng teh gîm hit tiâu koa lah .
|
羅：聽，大家攏teh吟hit條歌--lah。 |
|
(Choân-ke chhut-khì chham-ka tōa hâng-lia̍t, siâng sî ín-chhōa koan-chiòng se̍h thiaⁿ, pài-tn̂g he̍k bé-chô. Hoat-lân-se Sian-siⁿ chhiú gia̍h si̍p-jī-kè ín-chhōa kûn-chiòng ê hâng-lia̍t . Chit ê ke̍k tio̍h ēng sek-tòng ê kî-tó lâi chòe kiat-sok ) .
|
(全家出去參加大行列，siâng時引chhōa觀眾旋廳、拜堂或馬槽。法蘭西先生手gia̍h十字架引chhōa群眾ê行列。這個劇著用適當ê祈禱來做結束)。 |
