Iōng-hoat khoàn-hô
|
用法勸和 |
| Bô Chù-bêng |
無注明 |
|
Iōng-hoat khoàn-hô
|
用法勸和 |
|
Ta-ke chiūⁿ-tâi.
|
Ta-ke上台。 |
|
Góa sī ta-ke, lâng kóng, chhōa sim-pū tō hó-miā, kiám ū iáⁿ? Nā góa chhōa gah chit-ê sim-pū, chin put-hàu koh kiau-thâu. Tian-tò hō͘ góa teh khì-tn̂g ló͘-tō͘, chia̍h beh chia̍h, sat-bó m̄-ài lia̍h. Pùn-sò put-sî hē kàu tú mn̂g-khiā, chin-chiàⁿ lám-nōa koh pîn-tōaⁿ. Lâng kóng ū he lô tō ū he kó͘, ū hit-hō ang tō ū hit-hō bó͘. Liân góa ê kiáⁿ iā kā góa koái ga̍h gōa put-hàu lí kiám chai? Chím-thâu-kúi chin-chiàⁿ ū siàⁿ, góa chiah ē chiah pháiⁿ-miā .
|
我是ta-ke，人講，娶新婦tō 好命，kiám 有影？若我娶kah 這個新婦，真不孝koh 驕頭。顛倒hō͘ 我teh 氣腸ló͘肚，食beh 食，蝨母m̄ -ài 掠。 糞圾不時下到tú 門企，真正lám-nōa koh 貧憚。人講有he 鑼tō 有he 鼓，有hit 號翁tō 有hit 號某。連我ê 子也kā 我拐ga̍h外不孝你kiám 知。 枕頭鬼真正有siàⁿ，我才會chiah 歹命。 |
|
Kiáⁿ kap Sim-pū chiūⁿ tâi. ( Sim-pū teh háu )
|
子kap 新婦上台。（新婦teh 哮） |
|
Kiáⁿ mn̄g: Ūi sím-mi̍h? thài teh háu? m̄-thang háu, lí nā háu góa ê sim ē sng nē, ū sím-mi̍h tāi-chì lán hó-hó á lâi kóng.
|
子問：為甚mi̍h?Thài teh 哮？m̄-thang 哮，你若哮我ê 心會酸--nē,有甚mi̍h 代誌咱好好仔來講。 |
|
Sim-pū kóng: Hńg. Kó͘-chá lâng kóng ê ōe kài ū iáⁿ, kóng kín-pháng bô hó-se, kín-kè bô hó ta-ke. Tong-sî góa kā goán A-niâ kóng, khah bān leh, i tō m̄ ò͘, kin-ná-ji̍t chiah ē lâi tú-tioh chit ê pháiⁿ ta-ke, chia̍h chhēng bô, phah mē ū. Chi̍t-ki chhùi, ná phòa-ke-chhéng leh, put-sî gia̍k-gia̍k-kiò, chi̍t-ji̍t chia̍h-pá, chiū-sī kap chhù-piⁿ chē, kóng sim-pū put-hàu, kiáⁿ put-hàu. Ah, he chin chiàⁿ sī góa ê tōa pháiⁿ-miā. Ām-kún-á siⁿ liû tú-tio̍h lah, ko͘-put chiong kóng tām-po̍h lâi tháu góa chi̍t-pak khì.
|
新婦講： Hńg,古早人講ê 話kài 有影，講緊紡無好紗 ，緊嫁無好ta-ke。當時我kā 阮A娘講，較慢--leh ，伊tō m̄--ò͘ ，今仔日才會來tú 著這個歹ta-ke，食穿無，扑罵有。 一支嘴，若phoa-ke-chheng --leh，不時gia̍k-gia̍k叫，一日食飽，就是kap 厝邊坐，講新婦不孝，子不孝，ah，che 真正是我ê 大歹命。 頷頸仔生瘤tú--著lah ，姑不chiong講淡薄來tháu我一腹氣。 |
|
Kiáⁿ kóng: Kiám chin-chiàⁿ án-ni?
|
子講： Kiám 真正án-ni ？ |
|
Sim-pū kóng: Góa bô ke kóng, in-ūi lí siông bô tī-teh, só͘-í lí lóng m̄-chai.
|
新婦講：我無加講，因為你常無tī--leh，所以你攏m̄ 知。 |
|
Kiáⁿ kóng: Hó, A-niâ nā chin-chiàⁿ hiah pháiⁿ, góa beh lâi kā i thâi-sí. Chóng-sī góa ū thiaⁿ lâng kóng, lâng ū 3 nî ê chhī-leng, 10 goe̍h ji̍t ê hoâi-thai, góa sī i siⁿ ê, chit hō ê in góa iáu-bōe pò-tap. Góa siông bô tī-teh, lí tī-teh, lí tio̍h thè góa pò-tap chit ê in, nā pò-tap liáu, góa chiū beh lâi kā i thâi-sí.
|
子講：好，A娘若真正hiah 歹，我beh 來kā 伊thâi --死。總--是我有聽人講，人有3 年ê 飼奶，10 月日ê 懷胎，我是伊生--ê ，這號 ê 恩我iáu未報答。我常無tī--leh，你tī--leh，你得替我報答這個恩，若報答了，我就beh 來kā 伊thâi--死。 |
|
Sim-pū kóng: Beh án cháiⁿ-iū pò-tap?
|
新婦講： Beh án-怎樣報答？ |
|
Kiáⁿ kóng: Sio̍k-gí kóng, lāu-lâng chiâⁿ sè-kiáⁿ, lí tio̍h chhin-chhiūⁿ io sè-kiáⁿ, thiàⁿ sè-kiáⁿ ê sim lâi thiàⁿ-sioh chit-ê lāu-tōa lâng, iau chiū hō͘ i chia̍h, àm chiū hō͘ i khùn, sòa kā i kah phōe, kôaⁿ chiū kā i chhēng saⁿ, lāu-lâng nā ū siū-khì liām sím-mi̍h, lí tio̍h ēng thun-lún, un-jiû hoaⁿ-hí ê hó ōe hō i ē tiām-tiām. Lín chò hū-jîn-lâng khah ē hiáu siūⁿ, nā siūⁿ góa sè-hàn ê sî, i án-ni io góa. Lí thè góa pò-tap.
|
子講：俗語講，老人chiâⁿ細子，你得親像io細疼細子ê 心來疼惜這個老大人，枵就hō͘ 伊食，暗就hō͘ 伊睏，續kā 伊蓋被，寒就kā 伊穿衫， 老人若有受氣念甚mi̍h,你得用吞忍，溫柔歡喜ê 好話hō͘ 伊會恬恬。Lín 做婦人人較會曉想， 若想我細漢ê 時，伊án-ni io--我。你替我報答。 |
|
Sim-pū kóng: He, góa bē hiáu.
|
新婦講： He，我bē曉。 |
|
Kiáⁿ kóng: Ē-noh, hū-jîn-lâng, io-kiáⁿ, thiàⁿ-kiáⁿ ê sim, che sī chū-jiân siⁿ-chiâⁿ-- ê, mà m̄-bián o̍h.
|
子講：會--noh，婦人人，io--子，疼子ê 心，che 是自然生成--ê,mà m̄ 免學。 |
|
Sim-pū kóng: Iah tio̍h gōa kú?
|
新婦講：Iah著偌久？ |
|
Kiáⁿ kóng: Lí kiaⁿ siuⁿ kú sī bô? Góa siūⁿ m̄-bián gōa kú, 4 goe̍h-ji̍t tō hó, góa chiū beh kā i thâi-sí .
|
子講：你驚siuⁿ 久是--無？我想m̄ 免外久，4 月日tō 好，我就beh kā 伊thâi--死。 |
|
Sim-pū kóng: 4 goe̍h ji̍t tō ā khoài-khoài à, hó nò.
|
新婦講： 4 月日tō ā 快快--à,好--nò͘ 。 |
|
Ta-ke chiūⁿ tâi . ( Sim-pū phâng chúi beh kā i sé bīn )
|
Ta-ke上台。（新婦捧水beh kā 伊洗面） |
|
Sim-pū kóng: A-niâ gâu-chá , lán lâi sé bīn hó bô?
|
新婦講： A娘gâu 早，咱來洗面好--無？ |
|
Ta-ke kóng: Góa iā sòa bē hiáu sé. ( bán-bán chhoah-chhoah )
|
Tak-ke講：我也煞bē曉洗。（挽挽chhoah-chhoah ） |
|
(Chhēng saⁿ, chia̍h pn̄g lóng kāng-khoán tōng-chok kap thāi-tō )
|
（穿衫，食飯攏共款動作kap 態度） |
|
( Chòe āu mē sim-pū kóng 6 goe̍h koah-chhài ké ū sim )
|
（最後罵新婦講：「6 月koah菜假有心」） |
|
Sim-pū thè tiûⁿ.
|
新婦退場。 |
|
Ta-ke (khiā khit lâi kóng): Goán chit ê sim-pū kīn-lâi tō-à chin iú-hàu lah, iā siông-siông beh kā góa sé-tn̄g, lāi-bīn ê pùn-sò tō-à m̄-bat chhin-chhiūⁿ í-chêng hē kàu tú mn̂g-khiā , sì-kòe chheng-khì, léng-lī ,kóng-ōe un-jiû siông-sè, khin-siaⁿ, sè-soeh , iā ē khí-lâng khí-kheh , góa si̍t-chāi chin hoaⁿ-hí. ( Kiáⁿ teh bôa to )
|
Ta-ke：（企起來講）阮這個新婦近來tō à 真友孝--lah，也常常beh kā 我洗tn̄g,內面ê 糞圾tō-à m̄-bat 親像以前hē 到tú 門企，四界清氣，伶俐，講話溫柔詳細，輕聲，細說，也會起人起客，我實在真歡喜。 （子teh 磨刀） |
|
Sim-pū mn̄g: Tiāⁿ-tiāⁿ khòaⁿ lí teh bôa to, sī beh chhòng sím-mi̍h?
|
新婦問： 定定看你teh 磨刀，是beh 創甚mi̍h ？ |
|
Kiáⁿ kā i iô chhiú kóng: khah sè-siaⁿ leh, 4 goe̍h ji̍t beh kàu lah , lí bē kì-tit lah sī bô ?
|
子kā 伊搖手講：較細聲--leh，4 月日beh 到--lah，你未記得--lah 是--無？ |
|
Sim-pū kóng: Hà, lí beh thâi a-niâ ò͘, bē ēng tit, bē ēng tit. A-niâ sī lán ê pó-pòe, lí nā beh kā i thâi, góa sī beh hoah kiù lâng o͘, sòa beh kā án kū-kong a kóng. Lâi , lí bôa hit ki to kiám ū lāi, góa khòaⁿ chi̍t-è. (chiū kā i chhiúⁿ lâi . )
|
新婦講： Hà,你beh thâi a娘ò͘,bē用得，bē用得，A娘是咱ê 寶貝，你若beh kā 伊thâi,我是beh 喝救人o͘，續beh kā 俺舅公仔講。 來，你磨hit 支刀kiám 有利，我看一下。 （就kā 伊搶--來） |
|
( Kiáⁿ ké-ì beh koh kā i chhiúⁿ tò-tńg. thè-tiûⁿ.)
|
（子假意beh koh kā 伊搶倒轉。退場。） |
|
Jiân-āu chhiùⁿ, tāi-ke khan-chhiú iū tâng-sim ê koa chò kiat-sok.
|
然後唱，大家牽手又同心ê 歌做結束。 |
|
Soat-bêng. Tú chiah lán só͘ khòaⁿ chit chhut ke̍k, sui-jiân chin té, chóng-sī chin ū ì-gī, ē-tàng chò lán chin hó ê kà-sī; in-ūi lán múi chi̍t ê lâng lóng tio̍h keng-kòe chò lâng ê kiáⁿ, sim-pū, ta-ke . Taⁿ lán tī lán múi chi̍t ê lâng ê li̍p-tiûⁿ, lán eng-kai tio̍h cháiⁿ-iūⁿ lâi tiau-hô, hō͘ lán ê ka-têng ē hô-pêng , chiâⁿ-chò Ki-tok-hòa bí-boán ê ka-têng neh. S.K. Má-thài 7:12. Iâ-so͘ ê kà-sī kóng,“Lín ài lâng cháiⁿ-iūⁿ khoán-thāi lín, lín iā tio̍h án-ni khoán-thāi lâng” Tú-chiah lán ū khòaⁿ-kìⁿ Ta-ke teh khì-tn̂g ló͘-tō͘ ê tiûⁿ-bīn, iā ū khòaⁿ-kìⁿ sim-pū teh put-pêng ê tiûⁿ-bīn, kai-chài tùi-tī hāu-siⁿ ê gâu tiau-hô, hō͘ lán iā thang khòaⁿ-kìⁿ in bí-boán hēng-hok ê ka-têng. Sio̍k-gú kóng ka hô bān-sū sêng, ka put-hô bān-sì kêng, koh kóng, Hiân sim-pū m̄-kiaⁿ lī-hāi ta-ke. Chí kiaⁿ lí ēng Chú ê thiàⁿ, ēng un-jiû kap khiam-pi hó-lé khì khoán-thāi i , siong-sìn thi̍h, chio̍h, ê sim iā ē iûⁿ-hòa. Chhiáⁿ tāi-ke èng-iōng khòaⁿ-māiⁿ. Chiok múi chi̍t ê ka-têng oân-boán, hēng-hok, khoài-lo̍k .
|
說明：Tú-chiah咱所看這齣劇，雖然真短，總--是真有意義，會當做咱真好ê 教示；因為咱每一個人攏得經過做人ê 子、新婦、ta-ke。 今咱tī咱每一個人ê 立場，咱應該得怎樣來調和，hō͘咱ê 家庭會和平，成做基督化美滿ê 家庭neh。S.K.馬太 7：12。耶穌ê 教示講：「Lín 愛人怎樣款待--lín,lín 也得án-ni 款待--人」 Tú-chiah咱有看見大家teh 氣腸惱肚ê 場面，也有看見新婦teh 不平ê 場面，佳哉對tī 後生ê gâu 調和，hō͘咱也thang 看見in 美滿幸福ê 家庭。俗語講：「家和萬事成，家不和萬世窮」，koh 講：「賢新婦m̄ 驚厲害ta-ke」。只驚你用主ê 疼，用溫柔kap 謙卑好禮去款待--伊，相信鐵、石ê 心也會溶化。請大家應用看māi。祝每一個家庭圓滿、幸福、快樂。 |
