A-eng Ah_21
|
阿瑛！啊_21 |
|---|---|
| Tiuⁿ Chhong-bín | 張聰敏 |
|
21
|
21 |
|
Oat--leh it-kiú-pat-kiú-nî kàu. Chhân-hn̂g bé-chú í-keng chhut kah chi̍t-chheng-chi̍t-pah-saⁿ-cha̍p-bān, iáu koh hù chheng. Gio̍k-bí jīn-ûi thiⁿ-kè, tio̍h kín chhut-chhiú. Siōng tiōng-iàu Khèng-tông sì-goe̍h-té beh thè-hiu. M̄-tán Chhái-gio̍k pit-gia̍p, choân-ke beh poaⁿ tńg-khì Lâm-tâu, séng chhù-sòe-chîⁿ. Khèng-tông iû-goân beh ín thâu-lō͘, tńg-khì chi̍t-chōa, kang-tiûⁿ chho͘-kang bián kiaⁿ bô. A-eng chhân-hn̂g bē--khì, sûi Tai-pak hak-chhù. Cheng-chha bé-chhù ū tām-po̍h-á chhut-ji̍p, A-koan kah-ì Lāi-ô͘ chi̍t-tòng sì-chân thàu-thiⁿ lâu-á-chhù, khai kah lâi tio̍h chi̍t-chheng-nn̄g-pah-gō͘, A-koan ko͘-chiâⁿ in a-kong thiap chîⁿ, kóng ē cheng-ta̍t, ún thàn, Éng-siông mā chin kah-ì. Kui-bóe hit-tòng bé hō͘ Éng-siông. A-koan--leh, tán kè chiah koh kóng. Sio̍k-gí kóng “Ah-nn̄g khah ba̍t to ū phāng”. A-eng bē-chhân hak-chhù ê tāi-chì, hō͘ A-koan iah--chhut-lâi, í-keng m̄-sī pit-bi̍t. Hit tong-sî Siù-tin khì A-eng beh chài kè, the̍h hêng chhân-khè, kià-kim-phō͘-á. “Teh chau-that lâng sioh?”
|
斡--咧1989年到。田園買主已經出kah一千一百三十萬，猶koh付清。玉美認為天價，tio̍h緊出手。上重要慶堂四月底beh退休。呣等彩玉畢業，全家beh搬tńg去南投，省厝sòe錢。慶堂猶原beh ín頭路，tńg去一chōa，工場粗工免驚無。阿瑛田園賣--去，隨台北hak厝。精差買厝有淡薄仔出入，阿娟kah意內湖一棟四層透天樓仔厝，開kah來tio̍h一千兩百五，阿娟ko͘1-chiâⁿ in阿公thiap錢，講會增值、隱趁，永崧嘛真kah意。歸尾彼棟買互永崧。阿娟--咧，等嫁chiah koh講。俗語講「鴨nn̄g卡密都有縫」。阿瑛賣田hak厝的代誌，互阿娟iah--出來，已經呣是祕密。彼當時秀津氣阿瑛beh再嫁，the̍h還田契、寄金簿仔。「Teh chau-that人sioh？」 |
|
Siù-tin bīn-chhiuⁿ chiâⁿ bái: “Beh kè, hó-hó-á chham-siông, a̍h-sái poaⁿ-hì? Taⁿ chū sè-hàn chhī-tōa, siáⁿ tāi-chì bōe kóng--li? Siáⁿ tāi-chì bōe chham-siông? Ná-chhiūⁿ ka-tī cha-bó͘-kiáⁿ án-ne teh khòaⁿ-thāi, chhiú-thâu lóng pàng hō͘ hōaⁿ, iā bōe ha̍t-tio̍h, sī beh jōa hó? Iáu teh pìⁿ kâu-lāng!” Siù-tin chi̍t-ē siū-khì, Ji̍t-seng mā kóng i bô-hoat--tit, kui-khì phiaⁿ--leh. Kì-chāi ta-ke, sin-pū tiām-tiām-á khì lā. Thâu khí-seng, Siù-tin ū-kàu khì, tiau-ì-kò͘ m̄-chhap--i. Āu--lâi khòaⁿ i bē-chhân, kui-khì tèⁿ-chheⁿ, kì-chāi i khì bú. Bóe--á chai-iáⁿ chhù bé hō͘ gín-á, sim-koaⁿ chiah lio̍h-lio̍h-á lo̍h-nńg. M̄-koh, hì iû A-eng khí-kó͘, iā tio̍h-ài i siu-soah. Siù-tin sim-koaⁿ lia̍h thán-hoâiⁿ, ba̍k-chiu peh kim, khòaⁿ i án-chóaⁿ lo̍h-tâi. Kî-si̍t A-eng Tâi-pak hak-chhù chi̍t-khùn, kòe-nî bô-êng chi̍t-khùn, sòa--lo̍h A-tián poaⁿ-sóa Chiang-hòa, tio̍h phah thong nn̄g-khám tiàm-bīn chong-siu, kái sió-hêng chhiau-siong… Thiám-tio̍h ē ho͘-ke bōe pûn-hóe. Hoa̍t-lo̍h kah ū chi̍t-ē khám-chām, í-keng saⁿ-goe̍h-té--lo͘h.
|
秀津面chhiuⁿ chiâⁿ bái：「Beh嫁，好好仔參詳，a̍h-sái搬戲？Taⁿ自細漢飼大，啥代誌bōe講--li？啥代誌bōe參詳？Ná像家己查某囝按呢teh看待，手頭攏放互hōaⁿ，也bōe ha̍t著，是beh偌好？猶teh變猴弄！」秀津一下受氣，日昇嘛講伊無法--得，規氣phiaⁿ--咧。据在乾家、新婦恬恬仔去lā。頭起先，秀津有夠氣，刁意故呣chhap--伊。後--來看伊賣田，規氣tèⁿ-chheⁿ，据在伊去舞。尾仔知影厝買互gín仔，心肝才略略仔落軟。呣koh，戲由阿瑛起鼓，也tio̍h-ài伊收煞。秀津心肝掠thán橫，目chiu peh金，看伊按怎落台。其實阿瑛台北hak厝一睏、過年無閒一睏，續--落阿典搬徙彰化，tio̍h拍通兩khám店面裝修，改小型超商…Thiám著會呼雞bōe pûn火。Hoa̍t落kah有一下khám-chām，已經三月底--囉。 |
|
A-eng siūⁿ: “Taⁿ seng-khu bô pòaⁿ-sián, cha̍p-hòe khang-chhiú lâi, chì-kin khang-sin khì, a-i beh iōng siáⁿ kā tòng, kā cha̍h? ‘Thiàⁿ-sioh lí, m̄-kam hō͘ lí chia̍h-khó͘.’ Kin-pún sī the-sû. Jû-kin bô chîⁿ it-sin khin, kap Khèng-tông kāng-khoán, kāng-kip, sī a-i sim-bo̍k-tiong ‘bô sin-kè ê lâng’. In ke-ōe káⁿ tio̍h piàn ah-ōe....” Hoâiⁿ-ti̍t, A-eng chú-ì lia̍h tiāⁿ, put-koán in án-chóaⁿ hoán-tùi, i tō-sī beh chài kè. Che sī i ē-tàng ka-tī chū-chú, mā bô beh chiap-siū lâng ê chó-iū! Chit-pái kap téng-piàn bô-kâng, lé-māu siōng ê pò-pī, bô beh chhun--în. Ūi-tio̍h bián-sī koat-sim, A-eng siūⁿ tán chheng-bêng gín-á tńg--lâi, seng kóng hō͘ in chai, chiah chiàu-hōe ta-ke-koaⁿ. Thài ē chai Éng-siông tiān-ōe khà--lâi, chhun chiaⁿ-kò-goe̍h khó gián-kiù-só͘, beh ke tha̍k kóa chheh, iau-kiû mài tńg--lâi. A-koan--leh, tú-hó goe̍h-té tông-sū lī-chit, sin-lâng iáu-bōe pó͘, chheng-bêng kong-hiu pâi bōe chhut--lâi, bōe-tàng tńg--lâi.
|
阿瑛想：「Taⁿ身軀無半sián，十歲空手來，至今空身去，阿i beh用啥kā擋、kā cha̍h？“疼惜你，呣甘互你食苦。”根本是推詞。如今無錢一身輕，及慶堂仝款、仝級，是阿i心目中“無身價的人”。In加[ke]話káⁿ tio̍h變鴨話...。」橫直，阿瑛主意掠定，不管in按怎反對，伊就是beh再嫁。Che是伊ē-tàng家己自主，嘛無beh接受人的左右！這擺及頂遍無仝，禮貌上的報備，無beh chhun--în。為著顯示決心，阿瑛想等清明gín仔tńg--來，先講互in知，chiah照會乾家官。汰會知永崧電話khà--來，chhun正個月考研究所，beh加讀寡冊，要求mài tńg--來。阿娟--咧，tú好月底同事離職，新人猶未補，清明公休排bōe出--來，bōe-tàng tńg--來。 |
|
Kui-bóe, Sin-thiam soah piàn siōng chá chai-iáⁿ A-eng ê koat-tēng. Hit-àm, A-eng kúi-lō pái gia̍h tiān-ōe beh khà hō͘ A-koan, kan-taⁿ lia̍h bōe tiāⁿ.... Siūⁿ-khí chheng-bêng, ha̍k-hāu hioh-khùn, A-nai in lóng tńg--lâi. Kah a̍h sī beh hō͘ A-koan in seng chai--a, kāng-khoán iā tio̍h hō͘ A-nai in chai-iáⁿ. Chit kúi nî lâi, Khèng-tông kiaⁿ pāi-tio̍h A-eng ê miâ-chiat, chiong kám-chêng chhim-chhim bâi tiàm sim-lāi, liân in cha-bó͘-kiáⁿ to m̄-chai. “Nái (nah ē) bô-ài hō͘ chai?” Siūⁿ-siūⁿ, peng-siuⁿ pòaⁿ-chiah ke, tok-tok pau-pau--leh, oat tùi Khèng-tông chia--lâi. A-nai tng teh khioh chàu-kha. Khòaⁿ-tio̍h A-eng lâi, “a-î, a-î” kiò-tio̍h jōa hoaⁿ-hí--leh. Chhái-gio̍k thiaⁿ siaⁿ tùi pâng-keng-á té chhut--lâi: “A-î, hioh-khùn--a?” “Chit-khùi-á chéng-siu, bô khui-tiàm.” Pún-lâi beh mn̄g ū khì a-bú bōng-chêng kùi-chóa--bô, iáu-sī mài the̍h-khí. Chah lâi pòaⁿ-chiah ke khǹg toh-téng: “Lín a-pa--leh?” To chiah mn̄g soah, Khèng-tông ta̍h chhut hu-lo͘h-keng: “Chheng-bêng bô-êng, bô khah chá hioh--leh?” “Siūⁿ-tio̍h gín-á pàng-kà, lâi khòaⁿ in--chi̍t-ē.” Ná kóng ná tòe Khèng-tông oat ji̍p-khì lāi-té: “Ke-bah lín ná tháu khí-lâi chia̍h....” A-nai sûi beh tháu, Chhái-gio̍k kóng chiah tú chia̍h-pá niâ, tán khah àm--leh. Tng teh tiû-tû, “Thài m̄ tháu khí-lâi chiah,” A-eng kap Khèng-tông oat tò chhut--lâi. “Chiah tú chia̍h-pá, iáu-bōe iau.” “He chia̍h a̍h bōe pá,” A-eng óa lâi tháu--khui: “Lí khòaⁿ A-nai chhùi-nōa kiōng beh tin--lo̍h-lâi.”
|
歸尾，紳添煞變上早知影阿瑛的決定。彼暗，阿瑛幾偌擺gia̍h電話beh khà互阿娟，干單掠bōe定...。想起清明，學校歇睏，阿nai in攏tńg--來。Kah a̍h是beh互阿娟in先知--啊，仝款也tio̍h互阿nai in知影。這幾年來，慶堂驚敗著阿瑛的名節，將感情深深埋tiàm心內，連in查某囝都呣知。「Nái[哪會]無ài互知？」想想，冰箱半隻雞，tok-tok包包--咧，斡對慶堂遮--來。阿nai tng teh khioh灶腳。看著阿瑛來，「阿姨，阿姨」叫著偌歡喜--咧。彩玉聽聲對房間仔底出--來：「阿姨，歇睏--啊？」「這氣仔整修，無開店。」本來beh問有去阿母墓前kùi紙--無，猶是mài the̍h起。Chah來半隻雞khǹg桌頂：「Lín阿爸--咧？」都才問煞，慶堂踏出hu-lo͘h間：「清明無閒，無卡早歇--咧？」「想著gín仔放假，來看in--一下。」那講那tòe慶堂斡入去內底：「雞肉lín那tháu起來食...。」阿nai隨beh tháu，彩玉講才tú食飽niâ，等卡暗--咧。Tng teh tiû-tû，「汰呣tháu起來食，」阿瑛及慶堂斡tò出--來。「才tú食飽，猶bōe iau。」「He食a̍h bōe飽，」阿瑛倚來tháu開：「你看阿nai嘴瀾強beh津--落來。」 |
|
“Lín a...a...a-bú ài lín chia̍h, lín tō chia̍h--lah.” A-nai chhiú tú tham óa, tu̍t-jiân tàm--leh: “A-pa...lí kóng siáⁿ?” Chhái-gio̍k mā chhùi peh-khui, hoán ngā--khì. “Lín ma-ma ài lín chia̍h, kín chia̍h--lah.” A-eng khòaⁿ chit nn̄g-ê sng-kam-tiⁿ, sì-lúi ba̍k-chiu siòng tò kòe--lâi, kan-taⁿ a...tō a bōe--lo̍h-khì. “A-î chò lín ma-ma, kap lín tòa chò-hóe hó--m̄?” “Chiâⁿ-si̍t--ê? Bô leh kóng sńg--ê? A-î, bô phiàn--lâng-ê ho͘N?” A-nai kui-seng-khu kiōng beh tiô--khí-lâi, khòaⁿ A-eng chhiò-chhiò-á tàm-thâu, kui-ê-lâng káⁿ lia̍h ē tiâu: “Ôa! Góa siōng hoaⁿ-hí--lah, goán ū ma-ma--lah, ū ma-ma--lah...!” A-nai ná thiàu ná hiu, chiong khoài-lo̍k iā kah móa chhù-keng. A-eng m̄-bat khòaⁿ lâng hiah hoaⁿ-hí, sûi hō͘ kám-jiám-tio̍h....M̄-koh, ma...ma...ma...ê khàu-siaⁿ tòe jiok óa--lâi. Goân-lâi iáu chi̍t-thâu ê Chhái-gio̍k, chhiú kā bīn am--leh ma bōe thêng. Jú chhngh keng-kah-thâu tiuh jú tōa-ē. Chi̍t-pêng chhiò, chi̍t-pêng khàu, hō͘ A-eng m̄-chai beh án-chóaⁿ, kui-khì chiong Chhái-gio̍k lám óa--lâi.
|
「Lín阿...阿...阿母ài lín食，lín就食--啦 。」阿nai手tú tham倚，突然頓[tam]3--咧：「阿爸...你講啥？」彩玉嘛嘴peh開，反ngā--去。「Lín媽媽ài lín食，緊食--啦 。」阿瑛看這兩個酸甘甜，四lúi目chiu相tò過--來，干單阿...就阿bōe--落去。「阿姨做lín媽媽，及lín tòa做夥好--m̄？」「Chiâⁿ實--的？無咧講sńg--的？阿姨，無騙--人的ho͘N1？」阿nai規身軀強beh tiô--起來，看阿瑛笑笑仔頓頭，規個人敢掠會tiâu：「Ôa！我上歡喜--啦 ，阮有媽媽--啦 ，有媽媽--啦 ...！」阿nai那跳那咻，將快樂iā kah滿厝間。阿瑛呣bat看人hiah歡喜，隨互感染著...。呣koh，ma...ma...ma...的哭聲tòe jiok倚--來。原來猶一頭的彩玉，手kā面掩--咧ma bōe停。愈chhngh肩kah頭tiuh愈大下。一pêng笑，一pêng哭，互阿瑛呣知beh按怎，規氣將彩玉攬倚--來。 |
|
Siáⁿ chai, hoaⁿ-thâu hí-bīn ê A-nai, tian-tò hō͘ Chhái-gio̍k bán--khì, mā tòe “ma ma ma”...ho͘N7 chhut siaⁿ lâi. Thâu--á chi̍t-ê chhùi, chi̍t-ê khàu. Sòa--lo̍h lám khàu chham, kui-bóe ba̍k-sái kâm leh chhiò. Chêng-sû ê ke̍k-tōng, kám-chêng ê piàn-hòa, hō͘ A-eng chiâⁿ chhim-khek ê kám-siū. Tńg-lâi chhù--ni̍h, kúi-lō pái tiān-ōe gia̍h--khí-lâi, soah tan-sim Tâi-pak hit-pêng 5 hoán-èng. “Ē chhiūⁿ Chhái-gio̍k, A-nai hiah ke̍k-tōng--bô? A-nai in ê khàu kap chhiò sī tit-tio̍h ma-ma. A-koan in ê hoán-èng--leh? Kám ē kóng sit-khì ma-ma? He̍k-chiá pháiⁿ siaⁿ-sàu, pat5-siap in ê put-boán? Kap chìn-chêng mē i put-siú hū-tō kāng-khoán? In sim-bo̍k-tiong ê ma-ma tio̍h sam-chin káu-lia̍t? Sī it-lú put-sū lióng-hu....?Kah a̍h sī kan-taⁿ chhûn hō͘ chai sèng-chit, hô-pit tit-tio̍h in ê hoán-èng.....” Khòaⁿ-khòaⁿ chòe-āu chi̍t-chōa khoài-sìn iáu ē-hù--leh. Ná-chhiūⁿ kin-á-jit7 kóng hō͘ Sin-thiam chai-iáⁿ kāng-khoán, chīn-liōng mài tài kám-chêng, kín gia̍h-pit siá phoe.
|
啥知，歡頭喜面的阿nai，顛倒互彩玉挽--去，嘛tòe「ma ma ma」...ho͘N7出聲來。頭--仔一個笑，一個哭。續--落攬哭參，歸尾目屎含咧笑。情緒的激動，感情的變化，互阿瑛chiâⁿ深刻的感受。Tńg來厝--裡，幾lō擺電話gia̍h--起來，煞耽心台北彼pêng的反應。「會像彩玉、阿nai hiah激動--無？阿nai in的哭及笑是得著媽媽。阿娟in的反應--咧？敢會講失去媽媽？或者歹聲sàu，排洩in的不滿？及進前罵伊不守婦道仝款？In心目中的媽媽tio̍h三貞九烈？是一女不事兩夫....？Kah a̍h是干單chhûn互知性質，何必得著in的反應....。」看看最後一chōa快信猶會赴--咧。Ná像今仔日講互紳添知影仝款，儘量mài帶感情，緊gia̍h筆寫批。 |
|
Éng-siông, A-koan:
|
永崧、阿娟： |
|
Khòaⁿ phoe liáu-āu, m̄-koán án-chóaⁿ siūⁿ, ma-ma iáu-sī lín 5 ma-ma. Chheng-bêng lín bô tńg--lâi, ma-ma chi̍t-lâng chiūⁿ-bōng kùi-chóa. Bōng-chháu chiâⁿ ōng koh kāu-chhì. Ma-ma chháu-kè-á ná phut, ná kóng hō͘ lín pa-pa chai. Chiah chē nî lâi, sûi lín jú tōa-hàn, jú bô khoài-lo̍k....Éng-siông iáu kám ē kì--tit-bô? Sè-hàn chē-chhia, sái làu kui-khò͘-té, kui-chhia chhàu-mi-mo ê tāi-chì--bô? Siūⁿ-khí hâm pa-pa kā lín la̍k sái-jiō, chông i-seng ê ji̍t-chí, si̍t-chāi hō͘ ma-ma siàu-liām. Kin-á-ji̍t khòaⁿ lín tōa-hàn, sui-jiân khám-khiat, iáu-sī hāⁿ kòe kńg-lê-á-chn̄g. Thiⁿ khoah tē khoah, kì-chāi teh poe, thian-gâi hái-kak, kì-chāi teh iû. Lín teh poe sî, m̄-chai ū siūⁿ-tio̍h ko͘-toaⁿ, chek-bo̍k ê ma-ma--bô? Sī án-chóaⁿ lín jú tōa-hàn, ma-ma jú bô khoai-lo̍k? Tng lín ē chū-chú chū-li̍p, chū-ngó͘ sêng-tióng, bōe-tàng hō͘ ma-ma liap khí liap tó sî, hoān-sè-á sī ta̍k-ê tì-hūi ê khai-sí. Kap chin chē chū-su 5 pē-bú kāng-khoán----iû-kî chiú-kóa ê ma-ma, jōa siūⁿ chiong lín khi̍p tiâu-tiâu. Ū khó-lêng--ka? Lín beh--bô?
|
看批了後，呣管按怎想，媽媽猶是lín的媽媽。清明lín無tńg--來，媽媽一人上墓kùi紙。墓草chiâⁿ ōng koh厚刺。媽媽草kè仔那phut，那講互lín爸爸知。Chiah濟年來，隨lín愈大漢，愈無快樂...。永崧猶敢會記--得無？細漢坐車，屎漏規褲底，規車臭mi-mo的代誌--無？想起hâm爸爸kā lín la̍k屎尿，chông醫生的的日子，實在互媽媽siàu念。今仔日看lín大漢，雖然khám-khiat，猶是hāⁿ過捲螺仔chn̄g[狀]。天闊地闊，据在teh飛，天涯海角，据在teh遊。Lín teh飛時，呣知有想著孤單、寂寞的媽媽--無？是按怎lín愈大漢，媽媽愈無快樂？Tng lín會自主自立、自我成長，bōe-tàng互媽媽捏起捏倒時，凡勢仔是大家智慧的開始。及真濟自私的父母仝款----尤其守寡的媽媽，偌想將lín khi̍p tiâu-tiâu。有可能--ka？Lín beh--無？ |
|
Chiah chē nî lâng ma-ma jōa ài thiaⁿ-tio̍h lâng-siaⁿ, khaòⁿ lâng-iáⁿ, phīⁿ lâng-hiàn--leh. Chia--ê, lín pa-pa lóng bô hoat-tō͘ hō͘--góa. Kin-á-ji̍t kā lín pa-pa kóng beh chài kè Khèng-tông, bô beh oa̍h tī i ê im-iáⁿ hā, pēng m̄-sī bô ài i. Tùi ma-ma lâi kóng, koh-khah iàu-kín sī “Lí khoài-lo̍k--bô?” Ná-chhiūⁿ bô lâng teh koan-sim, chùn-būn--tio̍h. Ah bô, lín ū iah bô--leh? A-koan, ma-ma chai-iáⁿ lí chheh Khèng-tông chhap “lán tau” ê tāi-chì. Nā bô Khèng-tông, lí ē piàn kah án-chóaⁿ...? Chài kè Khèng-tông, kāng-khoán kòe pêng-hoân ê ji̍t-chí, bô tiāⁿ-tio̍h iáu khah kan-khó͘--leh. M̄-koh, tùi ma-ma ì-gī tiōng-tāi. Che sī sò͘ nî lâi chū-chú, chūli̍p, lí-tì, kám-chêng kau-chaìn āu ê kaot-tēng. Kî-thāi tit-tio̍h ta̍k-ê ê chiok-hok.
|
Chiah濟年來媽媽偌愛聽著人聲、看人影、鼻人hiàn--咧。遮--的，lín爸爸攏無法度互--我。今仔日kā lín爸爸講beh再嫁慶堂，無beh活tī伊的陰影下，並呣是無愛伊。對媽媽來講，koh卡要緊是「你快樂--無？」Ná像無人teh關心、chùn-būn--著。Ah無，lín有抑無--咧？阿娟，媽媽知影你chheh慶堂chhap「咱兜」的代誌。若無慶堂，你會變kah按怎...？再嫁慶堂，仝款過平凡的日子，無定著猶卡艱苦--咧。呣koh，對媽媽意義重大。Che是數年來自主、自立，理智、感情交戰後的決定。期待得著大家的祝福。 |
|
Tâi-pak kau-thong ho̍k-cha̍p, tio̍h khah sè-jī--leh.
|
台北交通複雜，tio̍h卡細膩--咧。 |
|
ma-ma pit chheng-bêng àm |
媽媽筆 清明暗 |
|
Phoe kià chhut liáu-āu, A-eng kám-kak kui-sin khin-sang, khòaⁿ-khoàn ta̍k-hāng lóng hoa̍t-lo̍h chiu-chì, bô siáⁿ koh tio̍h chhau-hoân ê tāi-chì--lah. Keh tńg ji̍t, pún-chiâⁿ thô͘-kha chio̍h-á bôa hó, sòa--lo̍h-lâi ba̍k-kang chhiâⁿ-kek, thài chai ba̍k-kang khang-khòe chhiân--khì, bōe-tàng lâi. A-eng lī-iōng làng-phāng, hoa̍t-lo̍h chi̍t-kóa su-sū, siūⁿ-khí eng-àm beh “chiàu-hōe” ta-ke-koaⁿ, tio̍h khah ū cheng-sîn--leh. I choan-kang khì sé thâu-mn̂g, chò chi̍t-ē bīn, koh khì chhâi-hông-tiàm hiahN sin chò iûⁿ-chong.....Tng A-eng sim-lí tiâu-sek sù-sī, thài chai jîn-soàn put-jû thian-soàn! Siù-tin tàu āu lo̍h-lâi sûn chhiâⁿ-kek tiàm-bīn. Bô chù-ì tio̍h thô͘-kha chhím sé-chio̍h-á, phah-lā phah kah ku̍t-liu-siù, soah khì chhū--tó! Un-tó thô͘-kha, tín-tāng tō thiàⁿ. Ji̍t-seng pha-pha-cháu, A-eng iū khì sé thâu-mn̂g. Kiò thiⁿ kiò tē, kiò lóng bô lâng. Koh bōe hoan-sin li̍h, sian peh to peh bōe--khí-lâi....
|
批寄出了後，阿瑛感覺規身輕鬆，看看逐項攏hoa̍t落周至，無啥koh tio̍h操煩的代誌--啦 。隔tńg日，本chiâⁿ土腳石仔磨好，續--落來木工chhiâⁿ-kek[隔]，汰知木工khang-khòe chhiân--去，bōe-tàng來。阿瑛利用làng縫，hoa̍t落一寡私事，想起盈暗beh「照會」乾家官，tio̍h卡有精神--咧。伊專工去洗頭毛、做一下面，koh去裁縫店hiahN新做洋裝....。Tng阿瑛心理調適四序，汰知人算不如天算！秀津晝後落來巡chhiâⁿ隔店面。無注意著土腳chhím洗石仔，拍蠟拍kah滑溜siù，煞去chhū--倒！Un倒土腳，振動就痛。日昇pha-pha走，阿瑛又去洗頭毛。叫天叫地，叫攏無人。Koh bōe翻身哩，sian peh都peh bōe--起來...。 |
|
Tán kàu A-eng tńg--lâi, í-keng un-tó thô͘-kha, ū tiám gōa cheng kú--a. A-eng kín khà it-it-kiú, kiò kiù-hō͘-chhia kip-sàng pēⁿ-īⁿ. Ji̍t-seng thiaⁿ-tio̍h siau-sit, kóaⁿ-kàu pēⁿ-īⁿ, í-keng chhú-lí chi̍t-tōaⁿ-lo̍h--a. Chiò tiān-kong-kiàⁿ, lêng-chui-kut pit li̍h8--khì, tio̍h tòa-īⁿ koan-chhat. “Seng ún-tēng pēⁿ-chêng, m̄-thang hō͘ ok-hòa--khì,” I-seng ê ōe hō͘ A-eng ē kaiⁿ: “Ah bô, tio̍h chi̍t-sì-lâng un tiàm bîn-chhn̂g té lo͘h.” A-eng pān hó tòa-īⁿ chhiú-sio̍k, koh tńg-khì chhoân sé tn̄g, thè-ōaⁿ ê saⁿ-á-khò͘, chún-pī tn̂g-kî tòa-īⁿ. Hôe kàu lâi í-keng chin àm--a. Kúi-nā pái beh khà tiān-ōe hō͘ A-koan in, siūⁿ-tio̍h cha-mê kài chhut hit-tiuⁿ phoe, tiān-ōe gia̍h bōe--khí-lâi. “A-pa lí tńg-khì hioh-khùn, àm-sî góa lâi kò͘,” Siūⁿ-tio̍h chhù-lāi chí chhun chi̍t-lâng, te̍k-pia̍t teng-lêng: “Khah sè-jī--leh, ji̍t-sî chiah kòe--lâi, chhù--ni̍h chhiâⁿ-kek, iáu tio̍h hoa̍t-lo̍h--leh.” Thiaⁿ-tio̍h Siù-tin tó tiàm pēⁿ-chhn̂g haiⁿ-haiⁿ-kiò, i lóng bōe-tàng hun-tam. Koh khòaⁿ Ji̍t-seng chi̍t-hoa̍h chi̍t-hoa̍h kiâⁿ chhut pēⁿ-īⁿ, keng-kah-thâu tàm-sôe, tàm-sôe, “A-pa oan-ná beh chhit-cha̍p--a.” Lún bōe-tiâu sim-thâu cha̍t--khí-lâi. Ná-chhiūⁿ khì kha̍p-tio̍h lán Tâi-oân-lâng pi-chêng ê goân-thâu.
|
等到阿瑛tńg--來，已經un倒土腳，有點外鐘久--啊。阿瑛緊khà一一九，叫救護車急送病院。日昇聽著消息，趕到病院，已經處理一段落--啊。照電光鏡，龍椎骨pit裂--去，tio̍h住院觀察。「先穩定病情，呣thang互惡化--去，」醫生的話互阿瑛會驚：「Ah無，tio̍h一世人un tiàm眠床底囉。」阿瑛辦好tòa院手續，koh tńg去chhoân洗tn̄g、替換的衫仔褲，準備長期住院。Hôe到來已經真暗--啊。幾nā擺beh khà電話互阿娟in，想著昨暝寄出彼張批，電話gia̍h bōe--起來。「阿爸你tńg去歇睏，暗時我來顧，」想著厝內只chhun一人，特別叮嚀：「卡細膩--咧，日時chiah過--來，厝--裡chhiâⁿ隔，猶tio̍h hoa̍t落--咧。」聽著秀津倒tiàm病床haiⁿ-haiⁿ叫，伊攏bōe-tàng分擔。Koh看日昇一hoa̍h一hoa̍h行出病房，肩kah頭tàm[頓]sôe[垂]、頓垂，「阿爸oan-ná beh七十--啊。」忍bōe-tiâu心頭cha̍t--起來。Ná像去kha̍p著咱台灣人悲情的源頭。 |
|
Tùi Ji̍t-seng, Siù-tin, A-eng múi chi̍t-lâng lâi kóng, lóng sī chiah-nī-á ko͘-toaⁿ, bô-i bô-phōaⁿ. “Nā bô ta̍k-ê án-ne khan-tîn bán-tāu, kēng chò-hóe, sī beh án-chóaⁿ chûn-oa̍h tī chit-ê sè-kan--leh? Góa it-sim it-ì beh lī-khui chhù-tau, chài kè Khèng-tông. Kî-thāi ta̍k-ê khiā tiàm góa ê li̍p-tiûⁿ khòaⁿ-thāi kap chiok-hok. Thài bô khì siūⁿ-tio̍h a-i--leh? A-pa liu-liu khì, a-i kāng-khoán ko͘-toaⁿ bô-phōaⁿ. Chit-má poa̍h chi̍t-tó, un-tó bîn-chhn̂g beh án-chóaⁿ....?” Nā bô Siù-tin poa̍h-tó, A-eng bōe khì kak-chhat, i kèng-jiân ûi-pōe kui-chhù-tau siong-i ûi-bēng ê thi̍h-lu̍t, chhiok-hoān chheng-pah-nî lâi hó-bái kat-tiâu ê tō-tek-lu̍t! “Góa kiò lâng mài chū-su, chion sim pí sim....sio-phah bô kòe chhân-hōaⁿ, góa A-eng iáu m̄-sī kāng-khoán chū-su, tô-phiah chek-jīm ê lâng....?” Sim-thâu lia̍h tiāⁿ, A-eng khà tiān-ōe khì Tâi-pak. A-koan siōng ia̍h-pan, Éng-siông chiap tiān-ōe. A-eng bô-ài gín-á phah chheⁿ-kiaⁿ, tiau-kang kóng khun a-má poa̍h-tó ê chêng-hêng. Koh kau-tài nā siu-tio̍h i kià ê phoe, mài thiah-khui the̍h hêng. Éng-siông mn̄g ūi siáⁿ-mi̍h, “Tāi-khài sîn-hûn khì hō͘ cháu-cheng--khì-a-lah.” A-eng èng-tap.
|
對日昇、秀津、阿瑛每一人來講，攏是cha̍i̍h呢仔孤單、無依無伴。「若無大家按呢牽籐挽豆，kēng做夥，是beh按怎存活tī這個世間--咧？我一心一意beh離開厝兜，再嫁慶堂。期待大家徛tiàm我的立場看待及祝福。汰無去想著阿i--咧？阿爸溜溜去，阿i仝款孤單無伴。Chit-má跋一倒，un倒眠床beh按怎....？」若無秀津跋倒，阿瑛bōe去覺察，伊竟然違背規厝兜相依為命的鐵律，觸犯千百年來好bái結tiâu的道德律！「我叫人mài自私，將心比心...。相拍無過田岸，我阿瑛猶呣是仝款自私，逃避責任的人....？」心頭掠定，阿瑛khà電話去台北。阿娟上夜班，永崧接電話。阿瑛無ài gín仔拍chheⁿ[青]驚，刁工講輕阿má跋倒的情形。Koh交代若收著伊寄的批，mài拆開the̍h還。永崧問為啥mi̍h，「大概神魂去互走cheng--去啊啦。」阿瑛應答。 |
