A-eng Ah_09
|
阿瑛！啊_09 |
| Tiuⁿ Chhong-bín |
張聰敏 |
|
9
|
9 |
|
“Kha̍k! kha̍k!” Chi̍t-chūn kha̍k thâm-nōa ê siaⁿ, chiong A-eng bán tńg--lâi hiān-si̍t sè-kài. A-eng hīⁿ-á giâ-giâ, tán chi̍t-tak-kú-á, bô koh thiaⁿ-tio̍h keh-piah thoân--kòe-lâi ê sàu-siaⁿ. Goân-lâi A-eng teh chim-chiok thiaⁿ khòaⁿ ū kiò-lâng ê lîn-lông-á-siaⁿ--bô. Kóng-tio̍h lîn-lông-á-siaⁿ, tō siūⁿ khí Chhái-song. Siù-tin poa̍h-tó hit-nî Chhái-song teh tha̍k hō͘-hāu, ū hō͘-lí choan-bûn tàu chiàu-kò͘, Siù-tin pēⁿ āu ho̍k-kiàn ke chin sūn-sī. “A-má,” A-eng tē it pái thiaⁿ Chhái-song bô kiò a-pô kiò a-má: “Lîn-lông-á sī kiò lâng--ê neh. A-má, peh khí peh lo̍h, kiâⁿ-lō͘ lóng tio̍h-ài khah sè-jī--leh oh.” Chhái-song ê koan-sim, it-ti̍t ui ji̍p-khì Siù-tin ê sim-koaⁿ: “Lāu-hòe-á kiaⁿ poa̍h, chhian-bān tio̍h-ài sió-sim, choa̍t-tùi bōe-ēng-tit koh poa̍h-tó--neh.” Chhian kau-tài, bān hoan-hù: “Chin chē lâng poa̍h-tó, a-má, nā tó tī bîn-chhn̂g peh bōe--khí-lâi, he tō bái--lo͘h.” Chhái-song tō-sī chit-ê hó-chhù, chin-chêng ê koan-hoâi, nn̄g-ē-chhiú tō ē hō͘ lâng kám-siū tah sim-koaⁿ-á--lah. I-seng kau-tài, lêng-chui-kut hâm-sau ài chhēng thi̍h-kah-saⁿ, Siù-tin hiâm joa̍h m̄-chhēng, Chhái-song tō ū hoat-tō͘ àⁿ i chhēng. Siù-tin un tiàm bîn-chhn̂g m̄ peh khí-lâi ūn-tōng, chhái-song ná teh phiàn gín-á--leh, ngē khan khí-lâi kiâⁿ: “Kin-kut bô tín-tāng ē thè-hòa--neh.” Nā kóng thian-seng chò hō͘-sū ê liāu, A-eng jīn-ûi chhut chū Chhái-song hit-ê ài nòa lâng ê nai-sèng--lah.
|
「Kha̍k！kha̍k！」一陣kha̍k痰瀾的聲，將阿瑛挽tńg--來現實世界。阿瑛耳仔giâ-giâ，等一tak久仔，無koh聽著隔壁傳--過來的嗽聲。原來阿瑛teh斟酌聽看有叫人的玲瓏仔聲--無。講著玲瓏仔聲，就想起彩霜。秀津跋倒彼年彩霜teh讀護校，有護理專門鬥照顧，秀津病後復建加真順序。「阿má，」阿瑛第一擺聽彩霜無叫阿婆叫阿má：「玲瓏仔是叫人--的neh。阿má，peh起peh落、行路攏tio̍h-ài卡細膩--咧oh。」彩霜的關心，一直ui入去秀津的心肝：「老歲仔驚跋，千萬tio̍h-ài小心，絕對bōe用得koh跋倒--neh。」千交代、萬hoan咐：「真濟人跋倒，阿má，若倒tī眠床peh bōe--起來，彼就壞--囉。」彩霜就是這個好處，真情的關懷，兩下手就會互人感受貼心肝仔--啦 。醫生交代，龍椎骨hâm-sau ài穿鐵kah衫，秀津嫌熱呣穿，彩霜就有法度àⁿ伊穿。秀津un tiàm眠床呣peh起來運動，彩霜ná teh騙gín仔--咧，硬牽起來行：「筋骨無振動會退化--neh。」若講天生做護士的料，阿瑛認為出自彩霜彼個愛nòa人的nai性--啦 。 |
|
Tang-sî-á kā hō-chò A-nai, A-eng bōe kì-tit--a. Chhái-gio̍k chhím lâi tàu-kha-chhiú sî, put-sî kâⁿ Chhái-song lâi tiàm--lí. Hit-chūn i chiah tha̍k kok-hāu-á it-nî, lâng chi̍t-phí-á-kiáⁿ, sui-jiân bô leh lâu-phīⁿ--a, m̄-koh ū chi̍t-ê pháiⁿ si̍p-koàn, mi̍h-kiāⁿ chia̍h liáu, sî-kiâⁿ chhùi óa khì chhiú-ńg hôe. Tāi-khài sè-hàn bô lāu-bú tī sin-piⁿ ê koan-hē. Ū chi̍t-pái, khòaⁿ i khò͘ le̍k--lo̍h-khì, tiàm chhù chêng kau-á khû leh pàng-jiō, hō͘ A-eng chhoah chi̍t-tiô. Chéng-chéng pháiⁿ khòaⁿ-siùⁿ ê tōng-chok hō͘ lâng hó-khì iā hó-chhiò. A-eng chin ū nāi-sèng kā kà, ta̍uh-ta̍uh-á kám-siū tio̍h Chhái-song ê kiau-thài kap sai-nai-khùi. Hoān-sè-á A-eng ka-tī m̄ chai-iáⁿ, tī Chhái-song sin siōng, lú-sèng ê bú-ài ē tit-tio̍h chin tōa ê boán-chiok--lah.
|
Tang時仔kā號做阿nai，阿瑛bōe記得--啊。彩玉chhím來鬥腳手時，不時kâⁿ彩霜來店--lí。彼陣伊才讀國校仔一年，人一phí仔囝，雖然無咧流鼻--啊，呣koh有一個歹習慣，物件食了，時kiâⁿ嘴倚去手ńg hôe。大概細漢無老母tī身邊的關係。有一擺，看伊褲le̍k--落去，tiàm厝前溝仔khû咧放尿，互阿瑛chhoah一tiô。種種歹看相的動作互人好氣也好笑。阿瑛真有耐性kā教，ta̍uh-ta̍uh仔感受著彩霜的嬌態及sai-nai氣。凡勢仔阿瑛家己呣知影，tī彩霜身上，女性的母愛會得著真大的滿足--啦 。 |
|
Sè-hàn sî, A-eng sî-kiâⁿ kap a-chí un tiàm a-bú ê keh-lâng-kha. Iû-kî hip tī mî-chioh-phōe-té, phīⁿ a-bú seng-khu chhèng--chhut-lâi ê hiàn, hō͘ i ū kóng bōe--chhut-lâi ê un-loán kap an-choân-kám. Seⁿ Éng-siông kap Chhiu-koan liáu-āu, A-eng chin chū-jiân chiong bú-sèng ê ài khǹg tī nn̄g-ê gín-á ê sin siōng. M̄-koh, gín-á ta̍uh-ta̍uh-á tōa-hàn, tùi A-eng ê lám-lám phō-phō jú lâi jú siám-phiah. A-eng kám-kak in bōe-tàng hō͘ i kâm tī chhùi--lí, lám tī sin--lí. Goân-pún kut-jio̍k sio-liâm, chiong chú-lú khòaⁿ chò ka-tī sin--lí ê chi̍t-pō͘-hūn, soah jú lâi jú m̄ hō͘ lia̍p khí lia̍p tó. A-eng chin àu-náu, sī án-chóaⁿ gín-á jú tōa-hàn, ē lī jú khui jú hn̄g--leh? Kiò in saⁿ ke tha̍h--chi̍t-niá, hiâm lo-so. Bé hō͘ chhēng ê saⁿ m̄-chhēng, ài ka-tī bé kî-hêng koài-chōng, bô-phín ê saⁿ-á-khûn. Saⁿ-tǹg chia̍h m̄-chiâⁿ chia̍h, sì-siù-á kho̍k-kho̍k bé, o͘-pe̍h chia̍h. Ke kóng--nn̄g-kù-a, m̄--tō tōa-siaⁿ ìn tò-tńg--lâi, bô--tō oat--leh chò in kiâⁿ. Iû-kî tha̍k kok-tiong āu soah jú m̄-sī khoán, put-sî hō͘ A-eng cho-sim, chhau-hoân. Mn̄g A-mûi, “Gín-á leh tōa, lóng ē án-ne--lah.” A-mûi chhiò i tōa-kiaⁿ sió-koài: “Tiau-tî-kang kap lí ge̍k, nā mài khì chò pháiⁿ, tōa-hàn in tō ē-hiáu siūⁿ--a-lah.” Kóng sī án-ne kóng, tùi gín-á ê it-kí it-tōng, iáu-sī kâm--leh kiaⁿ iûⁿ, tēⁿ--leh kiaⁿ píⁿ, phō--leh kiaⁿ lak. A̍i̍h, thian-hā hū-bú-sim!
|
細漢時，阿瑛時-kiâⁿ及阿姊un tiàm阿母的keh-lâng-kha。尤其hip tī棉chioh被底，鼻阿母身軀chhèng--出來的hiàn，互伊有講bōe--出來的溫暖及安全感。生永崧及秋娟了後，阿瑛真自然將母性的愛khǹg tī兩個gín仔的身上。呣koh，gín仔ta̍uh-ta̍uh仔大漢，對阿瑛的攬攬抱抱愈來愈閃避。阿瑛感覺in bōe-tàng互伊含tī嘴--lí、攬tī身--lí。原本骨肉相黏，將子女看做家己身--lí的一部份，煞愈來愈呣互捏起捏倒。阿瑛真懊惱，是按怎gín仔愈大漢，會離愈開愈遠--咧？叫in衫加疊--一領，嫌囉唆。買互穿的衫呣穿，愛家己買奇形怪狀，無品的衫仔裙。三頓食呣chiâⁿ食，sì-siù仔kho̍k-kho̍k買，烏白食。加講--兩句啊，呣--tō大聲應倒tńg--來，無--tō斡--咧做in行。尤其讀國中後煞愈呣是款，不時互阿瑛糟心、操煩。問阿梅，「Gín仔咧大，攏會按呢--啦 。」阿梅笑伊大驚小怪：「刁持工及你逆，若mài去做歹，大漢in就會曉想--啊啦。」講是按呢講，對gín仔的一舉一動，猶是含--咧驚iûⁿ，tēⁿ--咧驚扁，抱--咧驚lak。A̍i̍h，天下父母心！ |
|
M̄-koh, Chhái-song kò-sèng kap in a-chí bô-kâng, kap Éng-siông, A-koan koh-khah bô-kâng. Ba̍k-sek hó, chhùi tiⁿ, chin kín tō hō͘ lâng hó-kám. Tòe in a-chí lâi ê sî, ta̍k-hāng khang-khòe to tàu khioh leh chò. Bô jōa kú, chhéng-kiû kap Chhái-gio̍k lûn-liû chò, A-eng chi̍t-ē-chhiú tō ín--i. Hit-chūn i tú hō͘ in hit nn̄g-ê kim-á-kiáⁿ, gîn-á-kiáⁿ khì kah beh sí. Goân-lâi A-eng kui-tēng ta̍k chái-khí, chi̍t-ê sàu lāi-té, chi̍t-ê sàu tiàm-kháu, sàu liáu chiah ē-tàng khì tha̍k-chheh, kúi-lō nî lâi lóng án-ne. Chi̍t-ē Chhái-gio̍k in lâi liáu-āu, hiaⁿ-moāi khai-sí pīn-tōaⁿ--khí-lâi. Kai sàu--ê thô͘-kha m̄-sàu, bô, tō o͘-ló͘-bo̍k-chè, the bōe-hù tha̍k-chheh. Chi̍t-ē mē nn̄g-kù--a, soah sāi-thái, tiuⁿ m̄ chia̍h-pn̄g! Khòaⁿ Chhái-gio̍k in sàu-chhiú gia̍h--leh tō sàu, A-eng chin kám-khài, koh thiaⁿ Chhái-song phak lâi piⁿ--á: “A-î, mài khì--a-lah, lí khì goán ē kiaⁿ--neh.” Hō͘ A-eng chi̍t-pak-hóe chò chi̍t-ē siau-siau--khì. Tāi-khài put-sî thiaⁿ Chhái-song kóng-tioh ōe neh lâi neh khì, A-eng chiâⁿ tah-sim, chin chū-jiân tō án-ne kā hō-chò A-nai--lah.
|
呣koh，彩霜個性及in阿姊無仝，及永崧、阿娟koh卡無仝。目色好、嘴甜，真緊就互人好感。跟in阿姊來的時，逐項khang-khòe都鬥khioh咧做。無偌久，請求及彩玉輪流做，阿瑛一下手就允--伊。彼陣伊tú互in彼兩個金仔囝、銀仔囝氣kah beh死。原來阿瑛規定逐早起，一個掃內底，一個掃店口，掃了才ē-tàng去讀冊，幾lō年來攏按呢。一下彩玉in來了後，兄妹開始貧惰--起來。該掃--的thô͘腳呣掃，無, 就o͘1-ló͘-bo̍k-chè，推bōe赴讀冊。一下罵兩句--啊，煞sāi-thái，tiuⁿ呣食飯！看彩玉in掃手gia̍h--咧就掃，阿瑛真感慨，koh聽彩霜匎來邊--啊：「阿姨，mài氣--啊啦，你氣阮會驚--neh。」互阿瑛一腹火做一下消消--去。大概不時聽彩霜講著話neh來neh去，阿瑛chiâⁿ貼心，真自然就按呢kā號做阿nai--啦 。 |
|
A-nai bōe chhiūⁿ in a-chí hiah tiām, ke chin ū ōe kóng, ū chhiò-sîn, ū tang-sî-á mā sûn-chêng liû-lō͘. A-eng mn̄g: “Lí kám hiah ài chò khang-khòe?” “Chiah ū thang bé ō͘-á-peng chia̍h--neh, ......ū chîⁿ, pa-pa mā chiah thang khì chhōe ma-ma tńg--lâi, ......goán teh tán ma-ma tńg--lâi neh.” A-hiong lī-ka chhut-cháu hit-nî, A-nai chiah nn̄g-hòe, tùi in bú--á eng-kai bô ìn-siōng. In bú--á tô-ka, Khèng-tông tàu-té án-chóaⁿ tùi in kóng, A-eng sui-jîn hò-kî, mā pháiⁿ-sè kā gín-á mn̄g. Chi̍t-pái bô tiuⁿ-tî kóng-tio̍h A-hiong, Chhái-gio̍k chi̍t-ē-chhiú ba̍k-kho͘ tō âng--khí-lâi, A-eng í-āu tō m̄-káⁿ thê-khí. Tàu-té sī khi̍h-khiah ê bú-lú-chêng, tán-thāi thoân-îⁿ ê chi̍t-ji̍t. A-nai tō khah thian-chin, ni in pē-bú ê kiat-hun-siōng hō͘ A-eng khòaⁿ: “A-î, lí khòaⁿ goán ma-ma chiok súi--ê neh.” Ū-iáⁿ A-hiong bīn-bô͘-á chin iù chin súi, khòaⁿ tō ná gín-á--leh. “Kám ē chió-hòe bōe-hiáu siūⁿ? To keng-kòe hiah chē nî--a, Khèng-tông khah án-chóaⁿ m̄-tio̍h, khòaⁿ tī gín-á ê hūn siōng, mā tio̍h-ài tńg--lâi-a.”
|
阿nai bōe像in阿姊hiah恬，加真有話講，有笑神，有tang時仔嘛純情流露。阿瑛問：「你敢hiah愛做khang-khòe？」「才有thang買芋仔冰食--neh，......有錢，爸爸嘛才thang去chhōe媽媽tńg--來，......阮teh等媽媽tńg--來neh。」阿香離家出走彼年，阿nai才兩歲，對in母--a應該無印象。In母--a逃家，慶堂到底按怎對in講，阿瑛雖然好奇，嘛歹勢kā gín仔問。一擺無張持講著阿香，彩玉一下手目kho͘1就紅--起來，阿瑛以後就呣敢提起。到底是khi̍h-khiah的母女情，等待團圓的一日。阿nai就卡天真，ni in父母的結婚相互阿瑛看：「阿姨，你看阮媽媽足súi--的neh。」有影阿香面模仔真iù真súi，看tō ná gín仔--咧。「敢會少歲bōe曉想？都經過hiah濟年--啊，慶堂卡按怎呣tio̍h，看tī gín仔的份上，嘛tio̍h-ài tńg--來啊。」 |
|
A-eng ē hiah thiàⁿ-thàng chit-tùi thgn5-sng-oân, in-sò͘ chin chē. Tû-liáu koai-khá í-gōa, hoān-sè-á iáu-sī tī A-eng kham-khiat ê sin-sè. Sè-hàn him-siān pa̍t-lâng chia̍h pá chhēng hó, beh bé siáⁿ, chîⁿ thó--leh tō ū, sì-siù-á tùi i lâi kóng, sī liân siūⁿ to m̄-káⁿ siūⁿ ê io̍k-bōng. Khòaⁿ lâng ki-á-peng chia̍h kah chha̍p-chha̍p-ti̍h, chin siūⁿ beh àⁿ óa khì chn̄g, ...put-jī-kò sī khang-su bāng-sióng niâ, kui-bóe iáu-sī ka-tī ê chhùi-nōa-chúi bóng thun. Chò gín-á ê sî ūi-tio̍h seng-chûn phah-piàⁿ, ióng-sêng A-eng kian-kiông, chū-li̍p ê sèng-keh. Chhim-sìn “ū khang-khòe chò” chiah sī hok, chò tō ū tāi-kè. Chū-pi, chū-thàn, chū-liân, khit-kiû tông-chêng, sī siōng hō͘ lâng khòaⁿ bô khí, bû-khó kiù-io̍h, chū-pi ê lâng! Tùi bô a-bú tī sin-piⁿ ê chí-moāi-hoe, A-eng chin hoaⁿ-hí, sui-jiân chiah sè-hàn gín-á, kap Ko thiaⁿ-tiúⁿ pàng thiaⁿ-thâu, chò chhiú-kang hia--ê lāu--ê, siàu-liân--ê kāng-khoán, tī chò khang-khòe tiong thàn-chîⁿ, lâi tit-tio̍h khoài-lo̍k kap boán-chiok.
|
阿瑛會hiah疼-thàng這對糖霜丸，因素真濟。除了乖巧以外，凡勢仔猶是tī阿瑛kham-khiat的身世。細漢欣羨別人食飽穿好，beh買啥，錢討--咧就有，sì-siù仔對伊來講，是連想都呣敢想的慾望。看人枝仔冰食kah chha̍p-chha̍p滴，真想beh àⁿ倚去chn̄g，...不jī過是空思夢想niâ，歸尾猶是家己的嘴瀾水罔吞。做gín仔的時為著生存拍拚，養成阿瑛堅強、自立的性格。深信「有khang-khòe做」才是福，做就有代價。自悲、自歎、自憐，乞求同情，是上互人看無起，無可救藥、自卑的人！對無阿母tī身邊的姊妹花，阿瑛真歡喜，雖然才細細漢gín仔，及高廳長放廳頭，做手工hia--的老--的、少年--的仝款，tī做khang-khòe中趁錢，來得著快樂及滿足。 |
