首頁 >文學作品
文學作品
回上一頁
本篇文章總共有9個段落,99個語句,895個語詞,1444個音節
A-eng Ah_04 阿瑛!啊_04
Tiuⁿ Chhong-bín 張聰敏
4 4
Ū lâng kogn2 kiat-hun sī ài-chêng ê khai-sí, tùi in nn̄g-lâng lâi kóng chiâⁿ ha̍h. Sui-jiân chū cha̍p-hōe chò-hóe, m̄-, ū chiá-tē-chêng, bô lâm-lú-ài. Kiat-hun liáu, lóng bô-kâng--lo͘h. Nn̄g-lâng ná liâm-thi--leh, kám-chêng hó kah bōe kóng--li̍h. Hoan-tńg-nî seⁿ Éng-siông, sòa--lo̍h Chhiu-koan. Ji̍t-seng ang-á-bó͘ tû-liáu sûn-thâu khòaⁿ-bóe, seng-lí lóng pàng hō͘ in. 有人講結婚是愛情的開始,對in兩人來講chiâⁿ合。雖然自十歲做夥,呣koh,有姐弟情,無男女愛。結婚了,攏無仝囉。兩人ná粘thi--咧,感情好kah bōe講哩。翻tńg年生永崧,續落秋娟。日昇翁仔某除了巡頭看尾,生理攏放互in。
A-eng tìn-tiān hōaⁿ-pôaⁿ, Sin-thiam piàⁿ gōa-kháu. Ta̍h-ji̍p chhit-cha̍p nî-tāi ê Tâi-oân, saⁿ-tâi tiān-sī-tâi í-keng siau-mô͘ khì chèng-lâng ê hiu-êng seng-oa̍h. Ka-kang-gia̍p khip-khì chin chē lông-chhoan ê lô-le̍k, beh chò bián kiaⁿ bô thang chia̍h, Tâi-oân-lâng koh hiah piàⁿ-sì, bô-hêng-tiong ke-ke hō͘-hō͘ châi-hù it-ti̍t lia̍p-chek--khí-lâi. Tùi pháiⁿ-thàn-chia̍h piàⁿ kàu ē-tit-kòe, koh piàⁿ kàu chhun--tām-po̍h, seng-oa̍h hong-sek tòe kái-piàn--lo͘h. Chhiūⁿ khòaⁿ tiān-sī, chi̍t-ki chhùi mā tio̍h tām-sám--a. Chhut-miâ ê “chia̍h bōe siān” èng lán lâng ê chhùi koai chiūⁿ-chhī--lo͘h. Kok-chióng tōa-sè-pâi ê chhùi-chia̍h-mi̍h-á mā ti̍t-ti̍t bùn--chhut-lâi. Khì-chúi, khó-lo̍k, kap chiâⁿ chē chhiúⁿ-pâi ê kó-chiap lóng chin chhiúⁿ-chhī. Siau-lō͘ hó, tû-liáu ûi-tha-lō͘, Sin-thiam in ke chò chiok chē téng-tiong-pôaⁿ. Bô-êng sī bô-êng, thàn-chîⁿ to m̄-bat thiaⁿ hat thiám--e-ko̍h. 阿瑛鎮殿hōaⁿ盤,紳添拚外口。踏入七十年代的台灣,三台電視台已經消mô͘去眾人的休閒生活。加工業吸去真濟農村的勞力,beh做免驚無thang食,台灣人koh hiah拚sì,無形中家家戶戶財富一直粒積--起來。對歹趁食拚到會得過,koh拚到chhun--淡薄,生活方式tòe改變囉。像看電視,一ki嘴嘛著tām-sám--啊。出名的「食bōe siān」,應咱人的嘴乖上市囉。各種大細牌的嘴食物仔嘛直直bùn--出來。汽水、可樂,及chiâⁿ濟廠牌的果汁攏真搶市。銷路好,除了維他露,紳添in加做足濟項中盤。無閒是無閒,趁錢都呣bat聽喝thiám--的ko̍h。
Chi̍t-kang, Ji̍t-seng hoaⁿ-thâu hí-bīn tńg--lâi, Sin-thiam oan-ná beh koaiⁿ-mn̂g--a. “Khui nn̄g-koàn be̍h-á, êng-àm beh khin-sang--chi̍t-ē.” A-eng khòaⁿ in ta-koaⁿ bīn hiah chhun-hong, khui chi̍t-koàn âng-sio-môa, chhoân chi̍t-phiat-á thô͘-tāu, koh oat ji̍p-khì chhá pn̄g. Chiàn-āu, ta̍k-ê han-chî-kho͘ chia̍h kiaⁿ--a, beh toh chhōe pe̍h-bí-pn̄g pá koh khiū hiah hó-chia̍h--ê. Sin-thiam ta̍k-àm káu-tiām-gōa sàng-hòe tńg--lâi, chit-tǹg chhá-pn̄g choa̍t-tùi cháu bōe khì. 一工,日昇歡頭喜面tńg--來,紳添oan-ná beh關門--啊。「開兩罐麥仔,êng暗beh輕鬆--一下。」阿瑛看in ta官面hiah春風,開一罐紅燒鰻,chhoân一phiat仔土豆,koh斡入去炒飯。戰後,大家番薯kho͘1食驚--啊,beh叨chhōe白米飯飽koh khiū hiah好食的。紳添逐暗九點外送貨tńg--來,這頓炒飯絕對走bōe去。
Lân-tit sī-tōa-lâng koh chò-hóe lâi. “Kiò A-eng óa--lâi...”, Ji̍t-seng ōe bōe soah, A-eng chhá chi̍t-pôaⁿ chheⁿ-chhùi-chhùi ê èng-chhài chhut--lâi: “M̄-chai a-pa hiah hoaⁿ-hí, peng-siuⁿ iā bô chhoân thang phòe-chiú--ê.” “Án-ne chin hó--a-lah.” Siù-tin tháu chi̍t-pau “chia̍h bōe siān” chē óa--lâi, Sin-thiam kā thîn chi̍t-poe be̍h-á. “Kúi-nî chêng ta̍k-ê lóng chai goán chhōa sin-pū,” tán A-eng chē--lo̍h, Ji̍t-seng khui-chhùi: “Bô lâng chai-iáⁿ goán kè cha-bó͘-kiáⁿ.” “Lín a-pa kap góa chham-siông chiâⁿ kú, tú-tio̍h chhiàng-suh, kin-á-ji̍t chiah ū thang pó͘ sàng cha-bó͘-kiáⁿ kè-chng.” “Sī án-ne--lah, lín A-bêng-peh kóng A-chiong beh kap lâng ha̍p-kó͘ khui kang-tiûⁿ chek àn-chi̍h,” Ji̍t-seng tùi lak-tē-á jîm jī-chóa chhut--lâi: “Hit-tè gō͘-hun-chhit-lî-goa ê chhân, iang góa kā the̍h--khí-lâi-lah.” “Káⁿ sī kau-piⁿ hit-tè làm-chhân?” Sin-thiam bâi-oàn in a-pa siuⁿ bóng-tóng: “Lí chai-iáⁿ hit-tè tiong-lâng pàng jōa kú? Lí soah khì kā sêng--lâi... A̍i̍h! Iā bōe-hiáu thàm-thiaⁿ khoaⁿ-māi--leh, chi̍t-kah tong siu ū siu kàu jōa chē?” “Hioh! Góa lóng leh gōng leh gōng--a-ko̍h? Taⁿ, pâng-thâu-á sǹg--lâi, jī-pâng A-bêng-hiaⁿ in siōng liông-pōe, kong-cho̍k-á m̄-sī poaⁿ-sóa, tō-sī chhut-gōa pun-pho thàn-chia̍h, sǹg-sǹg--leh lán iā m̄-sī chò bōe kàu, thài bōe iōng tit kā bé--leh.” 難得序大人koh做夥來。「叫阿瑛倚--來...」,日昇話未煞,阿瑛炒一盤青翠翠的èng菜出--來:「呣知阿爸hiah歡喜,冰箱也無chhoân thang配酒的。」「按呢真好--啊啦。」秀津tháu一包「食bōe siān」坐倚--來,紳添kā添一杯麥仔。「幾年前大家攏知阮娶新婦,」等阿瑛坐落,日昇開嘴:「無人知影阮嫁查某囝。」「Lín阿爸及我參詳chiâⁿ久,tú著chhiàng-suh,今仔日才有thang補送查某囝嫁妝。」「是按呢--啦 ,lín阿明伯講阿章beh及人合股開工廠chek àn-chi̍h,」日昇對lak袋仔jîm字紙出--來:「彼塊五分七厘外的田,央我kā the̍h--起來啦。」「敢是溝邊彼塊làm田?」紳添埋怨in阿爸siuⁿ莽tNng:「你知影彼塊中[tiong]人放偌久?你煞去kā承--來..。A̍i̍h!也bōe曉探聽看māi--咧,一甲tong收有到偌濟?」「Hioh!我攏咧戇咧憨--啊ko̍h?Taⁿ,房頭仔算--來,二房阿明兄in上狼狽,公族仔呣是搬徙,就是出外奔波趁食,算算--咧咱也呣是做bōe到,汰bōe用得kā買--咧。」
“Lín a-pa m̄-kam khòaⁿ A-chiong án-ne chông chîⁿ, siōng-chhiáⁿ iáu-sī beh chò seng-lí, m̄-sī khai iā m̄-sī poa̍h.” Siù-tin toaⁿ-to ti̍t-ji̍p: “Góa khǹg lín a-pa kā bé--khí-lâi-ê-lah.” Khòaⁿ Sin-thiam tiām--khì, Siù-tin ta̍uh-ta̍uh-á khui-phòa: “A-hoe pí góa tāi-seng kè--lâi, in A-bêng kāu-pēⁿ kāu-soa-sap, saⁿ-ê cha-bó͘-kiáⁿ iōng chîⁿ chi̍t-ê siong kòe chi̍t-ê. Khai-chîⁿ ná teh lâu-chúi--leh, chhun ǹg A-chiong chi̍t-ki chhiú-kut teh thàn. Hō͘ phiⁿ--tām-po̍h-a mā bô kàu toh!” “A-thiam bōe-hiáu siūⁿ,” A-eng bīn-chêng poe kā in thîn chhit, peh-hun tīⁿ: “Kín ná iōng, bô, chhài ē léng--khì.” “Sī kóng a-pa, lán káⁿ chò ē khì?” A-thiam iáu-bōe hòng-sim: “Hâm sam-chhit-ngó͘ hia, ū chiâⁿ-kah-tē--a neh.” “Chit kúi-nî lâi, tû-liáu sàng tiám-sim, tang-sî bat hō͘ lín lo̍h-chhân? Poh tiū-á ū poh-tiū-á-ki, so-chháu ū tī-chháu-che, koah tiū-á ū koah-tiū-á-pan, hāng-hāng choan-gia̍p-hòa.” Ji̍t-seng jú kóng jú ū cheng-sîn: “Liân chhek-á-pau to kā lí chhia kàu-ūi oh.” “I-seng kóng lín a-pa tio̍h ke-kiám tín-tāng, hō͘ lâu-kōaⁿ sip-á siōng-hó.” 「Lín阿爸呣甘看阿章按呢chông錢,尚且猶是beh做生理,呣是開也呣是跋。」秀津單刀直入:「我勸lín阿爸kā買--起來的啦。」看紳添恬去,秀津ta̍uh-ta̍uh仔開破:「阿花比我代先嫁--來,in阿明厚病厚soa-sap,三個查某囝用錢一個siong過一個。開錢ná teh流水--咧,chhun ǹg阿章一支手骨teh趁。互phiⁿ--淡薄啊嘛無到叨!」「阿添bōe曉想,」阿瑛面前杯kā in斟七、八分tīⁿ:「緊ná用,無,菜會冷去。」「是講阿爸,咱敢做會去?」阿添猶bōe放心:「Hâm三七五hia,有chiâⁿ甲地--啊neh。」「這幾年來,除了送點心,tang時bat互lín落田?播稻仔有播稻仔機,so草有治草劑,割稻仔有割稻仔班,項項專業化。」日昇愈講愈有精神:「連chhek仔包都kā你車到ūi oh。」「醫生講lín阿爸tio̍h加減振動,互流汗濕仔上好。」
Siù-tin ke chān chi̍t-kù: “Ke sûn chi̍t-tè-á chhân-chúi, ke lâu chi̍t-ē kōaⁿ, mā ke tn̂g-hòe-siū.” “Thâu-tú-chiah góa kóng bōe soah, chit-tè chhân bé hō͘ A-eng,” Ji̍t-seng ka-tiōng gí-khì: “Sǹg pó͘-sàng hō͘ cha-bó͘-kiáⁿ kè-chng.” “M̄-sī kāng-khoán hō͘ goán.” Sin-thiam chhiò-chhiò-á ìn. “Bô chin kâng oh, kòe hō͘ A-eng ê miâ, í-āu lín beh án-chóaⁿ hoa̍t-lo̍h, tio̍h-ài A-eng tàm-thâu oh.” Ji̍t-seng chiong jī-chóa kap ìn-á, phō͘-á kau hō͘ A-eng: “Chi̍t-nî-tang bí-bú ē ji̍p lí ê phō͘-á-té.” “A-pa bián án-ne--lah,” A-eng nâ-âu-kóng kiōng beh tīⁿ--khí-lâi. Siù-tin chhiú kā khan óa--lâi ni jī-chóa: “Lí ai tit--ê, lóng sī chit kúi-nî lín ang-á-bó͘ piàⁿ-sì thàn--ê.” “A-pa, ah góa--leh?” “Chiah teh tán lí chit-kù ōe niâ.” Ji̍t-seng liâu-liâu-á mn̄g: “Lí ài ti̍h siáⁿ?” Sin-thiam siūⁿ kui-po͘, soah siūⁿ bōe chhut ài siáⁿ. “Góa chhiūⁿ lí chit-ê nî-hòe, ná chi̍t-chiah chhiah-gû-á--leh, hòe taⁿ--leh Chiang-hòa, Tâi-tiong sì-kè khì bé-bē, lóng m̄-chai thiám. Chit-má khòaⁿ A-eng hiah chhau-lô, chiah chai-iáⁿ lín a-bú mā án-ne chhau--kòe-lâi.” 秀津加chān一句:「加巡一塊仔田水、加流一下汗,嘛加長歲壽。」「頭tú-chiah我講未煞,這塊田買互阿瑛,」日昇加重語氣:「算補送互查某囝嫁妝。」「呣是仝款互阮。」紳添笑笑仔應。「無真仝oh,過互阿瑛的名,以後lín beh按怎hoa̍t落,tio̍h-ài阿瑛tàm頭oh。」日昇將字紙及印仔、簿仔交互阿瑛:「一年冬米bú會入你的薄仔底。」「阿爸免按呢--啦 ,」阿瑛嚨喉管強beh tīⁿ--起來。秀津手kā牽倚--來ni字紙:「你該得的,攏是這幾年lín翁仔某拚勢趁--的。」「阿爸,ah我--咧?」「才teh等你這句話niâ。」日昇liâu-liâu仔問:「你ài ti̍h啥?」紳添想規晡,煞想bōe出ài啥。「我像你這個年歲,ná一隻赤牛仔--咧,貨擔--咧彰化、台中四界去買賣,攏呣知thiám。chit-má看阿瑛hiah操勞,才知影lín阿母嘛按呢操--過來。」
Ji̍t-seng khui-lō͘ hō͘ Sin-thiam: “Lín A-khiam-chek in Hok--a tńg phu-leh-suh, tǹg-tiāu nn̄g-cháiⁿ chéng-thâu-á, siūⁿ beh lâi thōa sai-á-kang, lí khòaⁿ án-chóaⁿ?” “Káⁿ...káⁿ...mā hó.” “Lâng chai chia̍h chai chò,” Siù-tin thiàⁿ-kiáⁿ ji̍p-sim: “Thàn-chîⁿ ê ke-si bōe chhìn-chhai--lí. Lán chit-tâi suh-pah-luh ē kò͘-lō͘--a, lâi ōaⁿ sin, lín mā chò khah ū khang-khòe, hó--m̄?” Sin-thiam thiaⁿ beh ōaⁿ sin-chhia, tong-jiân hoaⁿ-hí kah. “Che sī kut-la̍t, piàⁿ-sì tit--lâi-ê,” hit-àm A-eng tī Sin-thiam hiⁿ-khang-kin liām kúi-lō piàn: “Lán teh chò, a-pa, a-i in lóng khòaⁿ-hiān-hiān--lah.” 日昇開路互紳添:「lín阿謙叔in福--a tńg phu-leh-suh,tǹg掉兩指[chaiⁿ]ch?ng頭仔,想beh來thōa sai仔工,你看按怎?」「敢...敢...嘛好。」「人知食知做,」秀津疼囝入心:「趁錢的ke-si bōe chhìn-chhai--lí。咱這台suh-pah-luh會顧路--啊,來換新,lín嘛做卡有khang-khòe,好--m̄?」紳添聽beh換新車,當然歡喜kah。「Che是骨力、拚勢得來的,」彼暗阿瑛tī紳添耳孔根唸幾lō遍:「咱teh做,阿爸、阿i in攏看現現--啦 。」
Thiⁿ ū put-chhek hong-hûn, lâng ū tàn-se̍k hō-ho̍k! Sè-tō bû-siông, chù-sí--ê, a̍i̍h! Beh siám mā siám bōe kòe. A-eng jī-káu-hòe, iā-sī Éng-siông kok-hāu ji̍p-ha̍k hit-nî. Khoài-lo̍k an-ek, pêng-chēng bû-pho ê seng-oa̍h tu̍t-jiân hō͘ lâng phah-phòa! Chi̍t-tâi hó-sí m̄-sí ê hòe-bu̍t-á, sái siuⁿ hiông, tńg-khah-buh sî tńg bōe kòe. Soah chhiong kòe tiong-iong hun-keh-tó, bīn-tùi-bīn kiat tùi Sin-thiam sái--lâi ê siuⁿ-á-chhia, pōng...chi̍t-ē! Thoh-lak-khuh un-chiàng kap A-hok pōng sí chāi-tiûⁿ. Sin-thiam kip-sàng pēⁿ-īⁿ, sui-jiân tiong-kan ū hôe-hûn kòe--lâi, “la̍k-cha̍p kong-lí kiat la̍k-cha̍p kong-lí ê sok-tō͘, ngó͘-chōng lio̍k-hú hmh kah sòaⁿ-mê-mê, thài kham-ē-tiâu?” Thoa bô saⁿ-kang, Sin-thiam bān-hāng pàng--leh, chò i khì--lah. 天有不測風雲,人有旦夕禍福!世道無常,註死--的,a̍i̍h!Beh閃嘛閃bōe過。阿瑛二九歲,也是永崧國校入學彼年。快樂安逸、平靜無波的生活突然互人拍破!一台好死呣死的貨物仔,駛siuⁿ雄,tńg-khah-buh時tńg bōe過。煞衝過中央分隔島,面對面kiat對紳添駛--來的箱仔車,pōng...一下!Thoh-lak-khuh un-chiàng及阿福pōng死在場。紳添急送病院,雖然中間有回魂過--來,「六十公里kiat六十公里的速度,五臟六hú hmh kah散mê-mê,汰堪會tiâu?」拖無三工,紳添萬項放--咧,做伊去--啦。
回上一頁    終戰後,   1999年,   小說