Chhī gû gín-á phó͘ chúi-ke-á tō͘
|
飼牛gín-á普水ke-á度 |
| Asia Jilimpo |
Asia Jilimpo |
|
Pêng-iú lâi goán tau chē ê sî, tú chia̍h pá-tàu iáu bē-hù siu óaⁿ-tī, khòaⁿ toh-téng ê chhài kap kiâm, chhiò-chhiò mn̄g kóng:「Iā bô chhiáⁿ lâng-khah, nah ē chia̍h chiah hó ?」
|
朋友來goán tau 坐ê 時，tú 食飽晝iáu 未赴收碗箸，看桌頂ê 菜kap 鹹，笑笑問講：「也無請人客，ná 會食chiah 好？」 |
|
Góa bô-tiuⁿ-bô-tî ìn kóng:「Nah ū, ah tō phó͘ chúi-ke-á tō͘--leh !」.
|
我無tiuⁿ 無tî 應講：「Ná 有，ah 都普水ke-á 度--leh！」 |
|
Pêng-iú thiaⁿ bô, góa chiah tì-kak tio̍h chit kù sī kan-taⁿ tī goán hit ê chng-thâu chiah sî-kiâⁿ--ê.
|
朋友聽無，我chiah 智覺著這句是kan-taⁿ tī goán hit 個庄頭chiah 時行--ê。 |
|
Góa tha̍k kok-bîn ha̍k-hāu chìn-chêng, iáu sǹg-sī gín-á, ū tia̍t-koân bián chò khang-khòe, tōa-lâng khì chhân--ni̍h piàⁿ gah o͘-mà-mà kui sin-khu kōaⁿ ê sî, góa āiⁿ sió-mōe kiam chhōa sió-tī kap keh-piah ê kheh-lâng gín-á leh ng-ko̍k-ke bi̍h-sio-chhōe, iōng Holo khiuⁿ ê Kheh-ōe kap in that óng thiàu kho͘-á. Goán chng--ni̍h 1 pòaⁿ Holo 1 pòaⁿ Kheh, Kheh kap Holo lóng ē-hiáu thiaⁿ tùi-hong ê ōe, khah chhián ê Kheh-ōe Holo-lâng mā ē kóng--tām-po̍h-á, chū-lâi bô cho̍k-kûn būn-tê. Ji̍p kok-hāu thâu 1 ê lé-pài-ji̍t, a-pa kóng góa leh tha̍k-chheh--a, sī tōa-lâng--a, ài kā chhù ni̍h tàu choh sit, hiàm góa khan gû chhut-khì chhī.
|
我讀國民學校chìn 前，iáu 算是gín-á,有特權免做khang-khòe,大人去田--ni̍h 拚gah 烏mà-mà kui 身軀汗ê 時，我āiⁿ 小妹兼chhōa 小弟kap 隔壁ê 客人gín-á leh ng-ko̍k-ke bi̍h 相chhōe,用Holo 腔ê 客話kap in 踢Óng 跳kho͘-á。Goán 庄--ni̍h 1 半Holo 1 半客，客kap Holo lóng 會hiáu 聽對方ê 話，khah 淺ê 客話Holo 人mā 會講--tām-po̍h-á,自來無族群問題。入國校頭1 個禮拜日，a-pa 講我leh 讀冊--a，是大人--a，ài kā 厝--ni̍h tàu 作sit，喊我牽牛出去飼。 |
|
Lí khòaⁿ se-pō͘ ê iáⁿ-hì, khòaⁿ in khiâ bé kám bat him-siān--kòe ? Chìn-chêng góa piān khòaⁿ tio̍h khah tōa ê gín-á khiâⁿ gû khì chhī, lóng chiok siūⁿ beh kap in kāng-khoán, A-pa kiò góa khì chhī gû, góa sī chin hoaⁿ-hí. Góa kā gû khan--chhut-lâi, tō beh peh khí li̍h khiâ, kiám-chhái siuⁿ sè-hàn, soah peg bē khí, A-pa kóng ài kiò gû seng un--lo̍h-lâi, góa chiah ū hoat-tō͘ khí li̍h i ê kha-chiah-phiaⁿ. Gû tō-sī m̄-khéng un kē, góa siūⁿ beh tùi i ê āu-kha koan-chat khàng--khí-li̍h, i iōng bóe-liu kā góa sut, koh oa̍t thâu kā góa gîn. A-pa seng kā góa phō--khí-li̍h, chiah kà góa kóng, tán khan gû khì kau-á-té kō e̍k ê sî, i tō un--lo̍h, ah nā bô, tō ài chhī koàn-sì, kap góa se̍k-sāi liáu-āu, chiah chí-hui i ē kiâⁿ.
|
你看西部ê 影戲，看in 騎馬kám bat 欣羨--過？Chìn 前我piān 看著khah 大ê gín-á 騎牛去飼，lóng chiok 想beh kap in kāng 款，a-pa 叫我去飼牛，我是真歡喜。我kā 牛牽--出來，就beh peh 起li̍h 騎，kiám-chhái siuⁿ 細漢，soah peh bē 起，a-pa 講ài 叫牛先un--落來，我chiah 有法tō͘ 起li̍h i ê kha-chiah-phiaⁿ。牛就是m̄ 肯un kē,我想beh tùi i ê 後kha 關節khàng--起li̍h，i 用尾liu kā 我sut，koh oa̍t 頭kā 我gîn。A-pa 先kā 我抱--起li̍h，chiah 教我講，等牽牛去溝á 底kō 浴ê 時，i 就會un--落，ah 若無，就ài 飼慣勢，kap 我熟sāi 了後，chiah 指揮i 會行。 |
|
Chng-kha gín-á m̄-sī kui-nî-thàng-thiⁿ lóng leh chhī gû, ū-sî-á sī khì koah chià-bóe tńg lâi hō͘ chia̍h. Kòe-chhun liáu-āu, chháu-á chhiⁿ-chhiⁿ, kā gû khan chhut-khì kiâⁿ chhun tā chhiⁿ, iā sǹg-sī tùi i sái chhiú-pē, kòa-pē, lōa-tâng, la̍k-ta̍k, thoa-lê, thoa gû-chhia ê pò-tap. Kau-á-chúi chheng iu, hō͘ i ji̍p khì chìm--1-ê, ū-sî-á hoaⁿ-hí, i iā ē chhàng-chúi-bī hō͘ góa khòaⁿ. Góa kā ha̍k-hāu pun ê khò-pún chah--leh, khiâⁿ tī gû kha-chiah-phiaⁿ, sûi-chāi i sì-kòe sàn-pō͘, chia̍h chháu, góa tha̍k góa ê chheh, bián kiaⁿ ē chhut būn-tê, kan-taⁿ kò͘ mài hō͘ i khì chia̍h tio̍h pa̍t-lâng pò͘ ê tiū-á tō hó.
|
庄kha gín-á m̄ 是kui 年thàng 天lóng leh 飼牛，有時á 是去割蔗尾tńg 來hō͘ 食。過春了後，草á 青青，kā 牛牽出去行春踏青，也算是對i 駛手pē、掛pē、lōa-tâng、la̍k-ta̍k、拖犁、拖牛車ê 報答。溝á 水清幽，hō͘ i 入去浸--1 下，有時á 歡喜，i 也會藏水bī hō͘ 我看。我kā 學校pun ê 課本chah--leh，騎tī 牛kha-chiah-phiaⁿ，隨在i sì-kòe 散步、食草，我讀我ê 冊，免驚會出問題，kan-taⁿ 顧mài hō͘ i 去食著別人播ê 稻á 就好。 |
|
Khì kàu chhân-thâu-á lō͘, tō tn̄g tio̍h chin chē chng--ni̍h kap góa kāng nî-hòe iah-sī pí góa khah tōa ê cha-po͘ gín-á mā khiâ gû chhut--lâi, thâu-kái khòaⁿ góa chhī gû, ta̍k-ê lóng hoaⁿ-hí hoah-hiu:「A-sià mā chhut-lâi chhī gû--a, lán koh ke 1 ê phōaⁿ !」
|
去到田頭á 路，就tn̄g 著真chē 庄--ni̍h kap 我kāng 年歲iah 是比我khah 大ê cha-po͘ gín-á mā 騎牛出--來，頭kái 看我飼牛，ta̍k-ê lóng 歡喜hoah-hiu：「A 舍mā 出來飼牛--a，lán koh 加1 個伴！」 |
|
Chhī gû gín-á chhut-thâu kài chē, sio chio khì kā lâng thau óe han-chî khòng iô, khiâ gû sio chiàn, ū-sî-á iā ē bán iá-chhài chhiū-hio̍h ké chú chia̍h pàn-ke-hóe-á. Chhân--ni̍h tiāⁿ-tiāⁿ ē ū iá-thò͘, tek-ke-á, ta̍k-ê sio chiⁿ ûi, siōng hó chia̍h--ê sī chhân-chhí, bah chin chhiⁿ-tiⁿ. Hioh-khùn ji̍t chhī-gû sī góa ì-ài ê khang-khòe, ū 1 kái tī ha̍k-hāu, hā khò͘, góa kā 2 ê tú se̍k-sāi ê tông-o̍h kóng, in kám-kak chin sim-sek. Iok lé-pài-ji̍t beh kap góa khì chhī gû.
|
飼牛gín-á 齣頭kài chē,相招去kā 人偷挖番藷炕窯，騎牛相戰，有時á 也會挽野菜樹葉假煮食辦家伙á。田--ni̍h tiāⁿ-tiāⁿ 會有野兔、竹雞á,ta̍k-ê 相爭圍，上好食--ê 是田鼠，肉真chhiⁿ 甜。Hioh-khùn 日飼牛是我意愛ê khang-khòe,有1 kái tī 學校，下課，我kā 2 個tú 熟sāi ê 同學講，in 感覺真心適，約禮拜日beh kap 我去飼牛。 |
|
Hit kang chái-khí, bián lâng hoan-hù, góa tō chū-tōng kā gû khan--chhut-lâi, chàu-kha thau khat 1 mi iâm chah--leh, hoān-sè nā pû siáⁿ mi̍h-kiāⁿ tō iōng-ē-tio̍h. Khiâ tī gû téng, iân lō͘ lóng-sī chhiⁿ-lèng-lèng, Liân-chiau âng-hoe chhiⁿ-hio̍h kiau-ti̍h-ti̍h, hō͘ hong lāng gah kau thâu so͘ io. Chhek-chiáu-á sūn gû-chhia-kau lō͘ thiàu sán-chhéng, khòaⁿ gû kiâⁿ óa--lâi, iā bē kiaⁿ, tán gû-kha beh kàu--a chiah poe--khí-lâi, tòe goán āu-piah chiuh-chiuh kiò. Góa kui-khì the tī gû ê kha-chiah-phiaⁿ, kù-chāi i thoa, khòaⁿ khóng ê thiⁿ-téng ū kúi lúi hûn siû--kòe, chhùi--ni̍h ná haiⁿ Gû-lê-á-koa.
|
Hit 工chái 起，免人hoan 咐，我就自動kā 牛牽--出來，灶kha 偷khat 1 mi 鹽chah--leh，hoān-sè 若pû siáⁿ 物件就用會著。騎tī 牛頂，沿路lóng 是青lèng-lèng,蓮蕉紅花青葉嬌滴滴，hō͘ 風弄gah 勾頭酥腰。Chhek 鳥á 順牛車溝路跳sán-chhéng,看牛行óa--來，也bē 驚，等牛kha beh 到--a chiah 飛--起來，tòe goán 後壁chiuh-chiuh 叫。我kui-khì the tī 牛ê kha-chiah-phiaⁿ，據在i 拖，看khóng ê 天頂有幾蕊雲泅--過，嘴--ni̍h ná haiⁿ 牛犁á 歌。 |
|
Góa ê Kheh-lâng pêng-iú kap lâng-kheh lóng kàu-ūi--a, in goân-pún tō ū se̍k-sāi, kui-tīn khû tī chhiū-á-kha leh khí hóe hang Chháu-mé-á, góa tú kàu tō phīⁿ tio̍h phang-bī. Hit 2 ê tông-o̍h lóng sī ke--ni̍h ê lâng, bô choh sit, iā tō bô gû thang khan, chioh beh khiâ góa ê gû. A-phn̂g-á kap A-jun-á chū-tōng kā gû hō͘ in 2 ê khiâ. Góa ê tông-o̍h Thiam-goân-á chhēng 1 su lóng ê saⁿ-á-khò͘, sin koh súi, chin kiaⁿ kō o͘--khì. Góa chhiò i ke--ni̍h-sông, beh lâi chhân-hn̂g m̄-tio̍h chhēng khah bái ê saⁿ. Lēng-gōa hit ê tông-o̍h Chheng-siông kái-soeh, kóng Thiam-goân in tau sī sìn Iâ-so͘--ê, lé-pài-ji̍t koh ài khì kàu-hōe Chú-ji̍t-o̍h, bô chhēng súi-saⁿ bē-sái chhut-mn̂g, Thiam-goân-á sī thau cháu--lâi-ê. Góa m̄-chai sìn Iâ-so͘ lo̍h kàu sī siáⁿ-mi̍h, tī goán chng-kha, lóng sī pài-pài--ê. Thiam-goân--ê khai-sí o̍h bo̍k-su káng-tō ê kháu-khì, i kóng: 「Siōng-tè kóng, lín lóng-sī góa ê kiáⁿ.」
|
我ê 客人朋友kap 人客lóng 到位--a，in 原本就有熟sāi,kui-tīn khû tī 樹á kha leh 起火烘草mé-á,我tú 到就鼻著phang 味。Hit 2 個同學lóng 是街--ni̍h ê 人，無作sit，也就無牛thang 牽，借beh 騎我ê 牛。A-phn̂g(朋ê 客音）á kap A-jun（潤ê 客音）á 自動kā 牛hō͘ in 2 個騎。我ê 同學添原--á 穿1 軀 Lóng ê 衫á 褲，新koh súi,真驚gō 烏--去。我笑i 街ni̍h sông,beh 來田園m̄ tio̍h 穿khah bái ê 衫。另外hit 個同學清祥解說，講添原in tau 是信Ia-so͘--ê,禮拜日koh ài 去教會主日學，無穿súi 衫bē-sái 出門，添原--á 是偷走--來ê。我m̄ 知信Ia-so͘ 落教是siáⁿ-mi̍h，tī goán 庄kha，lóng 是拜拜--ê。添原--á 開始學牧師講道ê 口氣，i 講：「上帝講，lín lóng 是我ê kiáⁿ。」 |
|
Ta̍k-ê kám-kak hō͘ i phiⁿ--khì, ké-ì beh kā phah, tī hia cháu sio-jiok. Góa hiông-hiông thiaⁿ tio̍h tîm-tîm 「kok, kok, kok」 ê siaⁿ, sī lāu Chúi-ke-kó͘, kiò ta̍k-ê tiām-tiām, ū-iáⁿ 1 chiah lāu-á beh tī chùn-kau-á piⁿ ê chháu-á lāi. Goán 6 ê gín-á seng hun 6 ê hong-ūi khiā chāi, kā chúi-ke ê chhut-lō͘ hong tiāu, jú pau jú e̍h, iû góa chhut chhiú khì hop hit chiah chúi-ke, i thiàu cháu, chin tú hó, thiàu tùi Thiam-goân hit pêng khì. Thiam-goân kiaⁿ saⁿ bú o͘--khì, m̄-káⁿphak lo̍h khì hop, soah khì hō͘ soan--khì. Chin m̄-kam-goān, góa it-ti̍t jiok, kàu bóe iáu-sī hō͘ góa lia̍h--tio̍h, ū-iáⁿ tōa-chiah.
|
Ta̍k-ê 感覺hō͘ i phiⁿ--去，假意beh kā phah，tī hia 走相jiok。我hiông-hiông 聽著沉沉「kok 、kok、kok」ê 聲，是老水ke-kó͘,叫ta̍k-ê tiām-tiām,有影1 隻老á bi̍h tī 圳溝邊ê 草á 內。Goán 6 個gín-á 先分6 個方位khiā 在，kā 水ke ê 出路封掉 ，愈包愈e̍h,由我出手去hop hit 隻水ke，i 跳走，真tú 好，跳tùi 添原hit pêng 去。添原驚衫bú 烏--去，m̄ 敢phak 落去hop，soah 去hō͘ soan--去。真m̄ 甘願，我一直jiok，到尾iáu 是hō͘ 我lia̍h--著，有影大隻。 |
|
A-jun-á khì at 1 ki tek-á, chhú ū chhi̍h ê 1 chat lâi, kā chúi-ke ê tó͘ keng-tōa, iōng chhi̍h-á tùi pak-tó͘ ui--lo̍h, seng ui 1 li̍h chiah phòa khui, pak-lāi jîm-jîm--leh, chiah iōng chùn-á-chúi sé chheng-khì. Tú-chiah hang Chháu-má-á ê hóe iáu-bōe chiâu hoa, koh kā iat hong hō͘ to̍h--khí-lâi, àn-sǹg beh lia̍h lo̍h khì hang. A-êng kóng hit chiah thâi hó ê chúi-ke phi̍h tī thô͘-kha, ká-ná lâng pài-pài bah-soaⁿ ê tōa ti-kong. Góa khòaⁿ chúi-ke 4 ki kha thián khui, ū-iáⁿ ū-sêng biō--ni̍h phó͘-tō͘, bah-tôaⁿ-téng ê ti-kong, tō chio kóng lâi sńg pài-pài. Thiam-goân kap Chheng-siông lóng m̄-bat pài--kòe, seng chàn siaⁿ. Goán tō koh khì hop khah chē chiah chúi-ke lâi thâi.
|
A 潤á 去at 1 枝竹á,取有刺ê 1 節來，kā 水ke ê 肚keng 大，用刺á tùi 腹tó͘ ui--落，先ui 1 裂chiah 剖開，腹內jîm-jîm--leh，chiah 用圳á 水洗清氣。Tú-chiah 烘草mé-á ê 火iáu 未齊hoa，koh kā iat 風hō͘ to̍h--起來，按算beh lia̍h 落去烘。A 榮講hit 隻thâi 好ê 水ke phi̍h tī 塗kha，ká-ná 人拜拜肉山ê 大豬公。我看水ke 4 支kha 展開，有影有成廟--ni̍h 普度，肉壇頂ê 豬公，就招講來sńg 拜拜。添原kap 清祥lóng m̄-bat 拜--過，先chàn 聲。Goán 就koh 去hop khah chē 隻水ke 來thâi。 |
|
Chúi-ke siōng tōa-chiah--ê, goán kóng-sī「lāu-á」, koh-lâi tō-sī 「thûn-á」, tú ùi chúi-ke-á-kiáⁿ tōa--khí-lâi-ê sī 「sin[sîn]-á」. Bô kàu pòaⁿ-tiám-cheng, goán tō lia̍h tio̍h 10 gōa chiah, m̄-koh lóng-sī 「sin[sîn]-á」 kap 「thûn-á」, kan-taⁿ goân-seng hit chiah lāu-á niâ. Ū 1 chióng chháu-á chin jūn-miā, iù-ki koh tn̂g, ná-chhiūⁿ hiuⁿ--leh, goán kóng-sī 「thô͘-kha hiuⁿ-á」. Goán kā kúi chiah chúi-ke phòa pak thâi hó, pâi tiàm kúi châng thô͘-kha hiuⁿ-á thâu-chêng, Êng-á ké pān chò tō-sū, chhùi--ni̍h o͘-pe̍h liām, ná leh liām keng, Thiam-goân--á m̄ jīn su, mā liām in ê Sèng-keng, ta̍k-ê tō khai-sí phó͘-tō͘ kiam koan chúi-ke-á-sîn. Liáu-āu, chiah kā chúi-ke hang lâi chia̍h, góa chah ê iâm hō͘ chúi-ke-á bah khì-bī jú chán. Chheng-siông in tau tī ke--ni̍h khui hàn-io̍h-pâng, kóng beh chai chah kóa tong-kui, jio̍k-kùi kó͘-kí, tiāⁿ-tio̍h koh-khah hó chia̍h.
|
水ke 上大隻--ê,goán 講是「老á」， koh 來就是「thûn-á」，tú ùi 水ke-á kiáⁿ 大--起來ê 是「sin-á」。無到半點鐘，goán 就lia̍h 著10 外隻，m̄-koh lóng 是「sin-á」kap「thûn-á」，kan-taⁿ 原先hit 隻老á niâ。有1 種草á 真韌命，幼支koh 長，ná 像hiuⁿ（香）--leh，goán 講是「塗kha hiuⁿ-á」。Goán kā 幾隻水ke 剖腹thâi 好，排tiàm 幾叢塗kha hiuⁿ-á 頭前，榮--á 假扮做道士，嘴--ni̍h o͘-pe̍h 念，ná leh 念經，添原--á m̄ 認輸，mā 念in ê 聖經，ta̍k-ê 就開始普度兼koan 水ke-á 神。了後，chiah kā 水ke 烘來食，我chah ê 鹽hō͘ 水ke-á 肉氣味愈chán。清祥in tau tī 街--ni̍h 開漢藥房，講beh 知mā chah kóa 當歸、肉桂、枸杞，tiāⁿ-tio̍h koh-khah 好食。 |
|
Thiam-goân--á m̄-káⁿ sńg siuⁿ kú, in lāu-pē chò lé-pài soah chìn-chêng, i ài tńg khì kàu kàu-hōe, nā bô, tāi-chì tō tōa-tiâu, ji̍t-thâu iáu-bē peh kàu thâu-khak téng, i kap Chheng-siông tō seng cháu--a. Góa mā kā hóe tā hō͘ hoa, ta̍k-ê khì chùn-kau khan gû, ná kho͘ si-á ná khiâ--tńg-khì.
|
添原--á m̄ 敢sńg siuⁿ 久，in 老pē 做禮拜煞chìn 前，i ài tńg 去到教會，若無，tāi-chì 就大條，日頭iáu 未peh 到頭殼頂，i kap 清祥就先走--a。我mā kā 火踏hō͘ hoa，ta̍k-ê 去圳溝牽牛，ná kho͘-si-á ná 騎--tńg 去。 |
|
Hoan-tńg-nî ê chhun--ni̍h, ū 1 kang, góa kap Êng-á, A-jun-á, A-phng-á khì chhī gû, ū 1 hō͘ lāu-iô lâng bô pò͘ chhân ōaⁿ chèng Tho͘mato͘h, kiat gah tng tōa-lia̍p, goán khì thau bán, kéng kha-chhng chiam âng--ê tō chia̍h, ta̍k-ê lóng chia̍h 4, 5 lia̍p liáu-āu, chiah khòaⁿ tio̍h chhân-thâu ū chhah chhôe-á pa̍k âng-pò͘-chhùi-á, taⁿ, chit siaⁿ khì--á, lông-io̍h chiah chōaⁿ bô jōa kú, goán khai-sí hoân-ló. Góa thé-chit khah lám, seng thò͘ koh làu, sòa--lo̍h, A-phng-á mā kāng-khoán, goán ná kan-khó͘ ná hoân-ló. Êng-á ū-iáⁿ ióng, ká-ná lóng bô chùn-būn--tio̍h, i chio goán seng pian 1 ê ōe, bē-sái hō͘ tōa-lâng chai-iáⁿ goán sī thau chia̍h lâng chèng ê kóe-chí chiah án-ni--ê. 4 ê gín-á kiáⁿ thâu-khak sǹg bē-bái, siūⁿ tio̍h téng 1 nî pài chúi-ke ê tāi-chì, tō kóng thong-hó, tńg--khì m̄-thang làu-khùi.
|
翻tńg 年ê 春--ni̍h，有1 工，我kap 榮--á、A 潤á、A 朋á 去飼牛，有1 戶老窯人無播田換種Tho͘mato͘h，結gah tng 大粒，goán 去偷挽，揀kha-chhng 尖紅--ê 就食，ta̍k-ê lóng 食4、5 粒了後，chiah 看著田頭有插箠á 縛紅布碎á,taⁿ，這聲去--a，農藥chiah chōaⁿ 無jōa 久，goán 開始煩惱。我體質khah lám,先吐koh 漏，續--落，A 朋á mā kāng 款，goán ná 艱苦ná 煩惱。榮--á 有影勇，ká-ná lóng 無chùn-būn--著，i 招goán 先編1 個話，bē-sái hō͘ 大人知影goán 是偷食人種ê 果子chiah án-ni--ê。4 個gín-á kiáⁿ 頭殼算bē bái,想著頂1 年拜水ke ê tāi-chì,就講通和，tńg--去m̄-thang 漏氣。 |
|
Goán i--á khòaⁿ góa bīn--ê pe̍h-sún-sún khiâ gû tńg--lâi, koh lám pak-tó͘, kín kā góa phō--lo̍h-lâi, mn̄g góa kám-sī phòa-pēⁿ ? Góa kóng pak-tó͘ thiàⁿ, m̄-chai án-chóaⁿ ē hiah thiàⁿ ? I seng tī io̍h-tē-á tháu 1 pau chia̍h pak-tó͘ thiàⁿ ê io̍h-á hō͘ góa thun, koh kiò góa khì bîn-chhn̂g tó. Hit sî choh-sit lâng iáu bô lông-pó, chng-kha bô ū pâi ê i-seng, lóng-sī chia̍h piān-io̍h-á chún tú-hó, nā khah giâm-tiōng--ê chiah ē sàng khì to͘-chhī tōa-keng pēⁿ-īⁿ. Io̍h-á sī lâng the̍h lâi kià--ê, kú-kú ē lâi sûn 1 kái, khòaⁿ khiàm siáⁿ-mi̍h io̍h-á chiah pó͘, io̍h-á-chîⁿ tán siu-tang chiah lâi put chhek-á tú-siàu. Êng--á chhùi khah lāi, kóng gak hō͘ in tau ê lâng siong-sìn goán sī kū-nî chit kang khì chhī gû, tī chhân-thâu-á phó͘ chúi-ke-á tō͘ pài sîn, kin-nî goán tō-sī bô khì phó͘, sîn-bêng hoa̍t goán pak-tó͘ thiàⁿ, thó beh ài goán kā pài. In lāu-pē pún-té tō chai-iáⁿ Êng--á gâu ōe-hó͘-lān, bô siáⁿ beh sìn, khì mn̄g A-phng-á, A-jun-á kap góa, lóng kóng kū-nî ū-iáⁿ ū phó͘ chúi-ke-á tō͘. Tōa-lâng thó-lūn liáu, koat-tēng thâi 1 chiah ti-kong phó͘-tō͘, án-ni chiah bē khì tek-chōe sîn-bêng. Hit àm chhù--ni̍h chia̍h gah chin chhiⁿ-chhau, m̄-koh, góa pak-tó͘ thiàⁿ iáu bōe hó, kan-taⁿ ē-sái chia̍h môe phòe am-koe-á. Goán i--á an-ùi góa bián hoân-ló, i ū lâu 1 tè bah, tán góa pak-tó͘ nā hó, tō ē-sái chia̍h. Góa tó tī bîn-chhn̂g siūⁿ kóng, siōng-bô, án-ni bián hō͘ lâng phah.
|
Goán i--á 看我面--ê 白sún-sún 騎牛tńg--來，koh 攬腹tó͘,緊kā 我抱--落來，問我kám 是破病？我講腹tó͘ 疼，m̄ 知án-chóaⁿ 會hiah 疼？I 先tī 藥袋á tháu 1 包食腹tó͘ 疼ê 藥á hō͘ 我吞，koh 叫我去眠床倒。Hit 時作sit 人iáu 無農保，庄kha 無有牌ê 醫生，lóng 是食便藥á 準tú 好，若Khah 嚴重--ê chiah 會送去都市ê 大間病院。藥á 是人the̍h 來寄--ê,久久會來巡1 kái,看欠siáⁿ-mi̍h 藥á chiah 補，藥á 錢等收冬chiah 來put chhek-á tú-siàu。榮--á 嘴khah 利，講gah hō͘ in tau ê 人相信goán 是舊年這工去飼牛，tī 田頭á 普水ke-á 度拜神，今年goán 就是無去普，神明罰goán 腹tó͘ 疼，討beh 愛goán kā 拜。In 老pē 本底就知影榮--á gâu ōe-hó͘-lān,無siáⁿ beh 信，去問A 朋á、A 潤á kap 我，lóng 講舊年有影有普水ke-á 度。大人討論了，決定thâi 1 隻豬公普度，án-ni chiah bē 去得罪神明。Hit 暗厝--ni̍h 食gah 真chhiⁿ-chhau，m̄-koh，我腹tó͘ 疼iáu 未好，kan-taⁿ 會sái 食糜配am 瓜á。Goán i--á 安慰我免煩惱，i 有留1 支雞腿，等我腹tó͘ 若好，就會sái 食。我倒tī 眠床想kong，上無，án-ni 免hō͘ 人phah。 |
|
Hit nî goán thâi chúi-ke phó͘ sī toh 1 kang góa bōe kì--tit, hoan-tńg-nî goán pak-tó͘ thiàⁿ hit kang sī lán-lâng 4 goe̍h 13, goán chng--ni̍h koh lâi nā 4 goe̍h 13 lóng ē phó͘-tō͘, pa̍t-chng--ê lâi hō͘ goán chhiáⁿ, mn̄g kóng sī leh pài siáⁿ-mi̍h sîn. Goán chng ê lâng tō kóng sī 「Goán chng chiah ū--ê, phó͘ chúi-ke-á tō͘ !」
|
Hit 年goán thâi 水ke 普是toh 1 工我bōe 記--得，翻tńg 年goán 腹tó͘ 疼hit 工是Lán-lâng 4 月13，goán 庄--ni̍h koh 來若4 月13 lóng 會普度，別庄--ê 來hō͘ goán 請，問講是leh 拜siáⁿ-mi̍h 神。Goán 庄ê 人就講是「Goán 庄chiah 有--ê,普水ke-á 度！」 |
|
Chit chân tāi-chì kàu tē 3 kái phó͘-tō͘ chiah chhut-phòa, Thiam-goân in chí--á kè goán chng ê lâng, thiaⁿ tio̍h chit khoán tā-chì, kóng in sió-tī iā bô pak-tó͘ thiàⁿ--kòe, koh chai-iáⁿ goán thâu-kái phó͘ chúi-ke-á hit kang sī Thiam-goân--á bô khì chham-ka Chú-ji̍t-o̍h ê lé-pài-ji̍t, ùi Bān-nî-le̍k sǹg--chhut-lâi, kóng hit nî ê 4 goe̍h 13 m̄ sī lé-pài-ji̍t, chèng-bêng goán pak-tó͘ thiàⁿ hit ji̍t kap chêng 1 nî thâi chúi-ke hit ji̍t kin-pún m̄-sī kāng 1 kang. Goán kúi ê gín-a chiah kóng chhut chit chân 4 ê kâu-sí-gín-á phiàn kui chng ê chhiò-khoe-tāi.
|
這chân tāi-chì 到第3 kài 普度chiah 出破，添原in 姊--á 嫁goán 庄ê 人，聽著這款tāi-chì,講in 小弟也無腹tó͘ 疼--過，koh 知影goán 頭kái 普水ke-á hit 工是添原--á 無去參加主日學ê 禮拜日，ùi 萬年曆算--出來，講hit 年ê 4 月13 m̄ 是禮拜日，證明goán 腹tó͘ 疼hit 日kap 前1 年thâi 水ke hit 日根本m̄ 是kāng 1 工。Goán 幾個gín-á chiah 講出這chân 4 個猴死gín-á 騙kui 庄ê 笑khoe tāi。 |
|
Koh lâi ê 4 goe̍h 13, goán chng--ni̍h tō bô-koh phó͘--a. M̄-koh, piān nā-ū 1 tǹg chhoân kóa phong-phài lâi chia̍h, tō kóng-sī 「Ah tō leh phó͘ chúi-ke-á tō͘--lah !」
|
Koh 來ê 4 月13，goán 庄--ni̍h 就無koh 普--a，m̄-koh，piān 若有1 頓chhoân kóa phong-phài 來食，就講是「Ah 都leh 普水ke-á 度--lah！」 |
