首頁 >文學作品
文學作品
回上一頁
本篇文章總共有25個段落，126個語句，639個語詞，1025個音節
Góa tò--lâi lah Tâi-oân 我倒來--lah，台灣
Tēⁿ Ngá-î 鄭雅怡
(Hiàn hō͘ góa ê sì-kū Tiuⁿ Bûn-kî. I sī Tâi-oân To̍k-li̍p Liân-bêng tē-it ê choan-chit jîn-oân, keng-kòe 424 Sū-kiāⁿ. Iā hiàn hō͘ i ê sè-tāi.) （獻hō͘我ê四舅張文祺。伊是台灣獨立聯盟第一個專職人員，經過「四二四事件」。也獻hō͘伊ê世代。）
Góa tò--lâi lah, Tâi-oân,
Jī-gō͘-nî bōe-bat kìⁿ--tio̍h ê kò͘-hiong,
Bāng-tiong ta̍uh-ta̍uh tò--khì ê ka-hn̂g,
Tng lí chhiⁿ-chhùi ê hêng-iáⁿ lō͘-hiān tī khong-tiong,
Góa ê ba̍k-chiu chek-sî khí-bông. 		我倒--來lah，台灣！
二五年未bat見--著ê故鄉，
夢中ta̍uh-ta̍uh倒--去ê家園，
當你青翠ê形影露現tī空中，
我ê目珠即時起濛。
Kú-nî ê sim-būn chhin-chhiūⁿ tōa-lâu-chúi,
Tùi ba̍k-kho͘ ek kàu ām-kún-piⁿ.
Góa tò--lâi lah, Tâi-oân, 		久年ê心悶親像大流水，
Tùi目箍溢到頷頸邊。
我倒--來lah，台灣！
Tòa móa-pak lí-sióng,
Jī-gō͘-nî chêng kap lí hun-khui,
Tú tùi Kim-mn̂g thè-ngó͘,
Lo̍h tōa-hō͘ ê chhiu-thiⁿ chá-khí,
Hoe-lêng-ki poe-lī kò͘-hiong ê káng-piⁿ,
Siàu-liân ê sim poe-chiūⁿ-thiⁿ, 		帶滿腹理想，
二五年前kap你分開，
Tú tùi金門退伍，
落大雨ê秋天早起，
飛龍機飛離故鄉ê港邊，
少年ê心飛上天，
“Thèng-hāu góa tò-tńg,”
Góa khin-siaⁿ kap lí saⁿ-sî,
Ǹg sin-tāi-lio̍k chhut-hoat,
Cháu-chhōe chū-iû ê khong-khì,
Liû-ha̍k seng-gâi iáu-bōe soah,
Góa khì-sak ha̍k-ūi ê bián-liû,
Ka-ji̍p tōe-hā cho͘-chit. 		「聽候我倒轉…」
我輕聲kap你相辭，
向新大陸出發，
走chhōe自由ê空氣，
留學生涯iáu未煞，
我棄sak學位ê冕旒，
加入地下組織。
Góa tò--lâi lah, Tâi-oân,
Choan-chit kek-bēng ê seng-oa̍h,
Hō͘ chhin-lâng ê im-sìn tn̄g-sòaⁿ,
Góa tùi ī-hiong ê tang-hōaⁿ phiau-lōng kàu se-hōaⁿ. 		我倒--來lah，台灣！
專職革命ê生活，
Hō͘親人ê音訊斷線，
我tùi異鄉ê東岸漂浪到西岸。
Kng tōa-sam iā bat sóe-óaⁿ,
Siang-chhiú âng koh phòng-phā.
Hit-sî góa hoaⁿ-hí hiàn-chhut ka-kī:
Chheng-chhun, chiân-tô͘ kap tām-po̍h ê kim-chîⁿ,
Tùi lí ê thiàⁿ, pang-chān góa lún--kòe,
Iau-ki lo̍h-seh ê àm-mî. 		扛大杉也bat洗碗，
雙手紅koh phòng泡。
Hit時我歡喜獻出家己
青春、前途kap淡薄ê金錢，
對你ê疼，幫贊我忍過
枵飢落雪ê暗暝。
Ti̍t-kàu Sù-jī-sù ê chhèng-siaⁿ,
Sat góa kàu sí-choa̍t ê chhim-khiⁿ. 		直到四二四ê銃聲，
Sak我到死絕ê深坑。
Góa tò--lâi lah, Tâi-oân,
It-kiú-chhit-it, New York ê chho͘-chhun,
“Hō͘ góa chhin-chhiūⁿ chi̍t-ê lâng khiā--khí-lâi.“
Poe̍h-chhèng ê N̂g Bûn-hiông,
Hoah-chhut hō͘ lâng si̍t-bîn ê pi-siaⁿ. 		我倒--來lah，台灣！
一九七一，New york ê初春，
「Hō͘我親像一個人企--起來。」
拔銃ê黃文雄，
喝出hō͘人殖民ê悲聲。
To̍k-chhâi-chiá bô sí,
Tông-chì kā ki-bi̍t làu-siap.
FBI piàn-chhiau góa ê pâng-keng,
Tòa-cháu só͘-ū ê bûn-kiāⁿ.
Góa ǹg pak tô-bông, bùn-kòe pian-kài.
Chòe-āu tō͘-kòe chhim-khoah khòaⁿ-bô-té ê Tāi-se-iûⁿ. 		獨裁者無死，
同志kā機密漏洩。
FBI遍chhiau我ê房間，
帶走所有ê文件。
我向北逃亡，bùn過邊界。
最後渡過深闊看無底ê大西洋。
Tī giân-gú bōe-thong ê soaⁿ-lāi chhut chhia-hō,
Sí-sîn lâi lòng-mn̂g, kúi-nā-pái,
Hūn-bê-tiong chhin-lâng iā lī góa hn̄g-hn̄g.
Kan-ta ī-kok ê ài-chêng kiò góa cheng-sîn,
Tòa-góa kàu chhiⁿ-hūn ê Pak-Au. 		Tī言語bōe通ê山內出車禍，
死神來lòng門，幾若擺，
暈迷中親人也離我遠遠。
Kan-ta異國ê愛情叫我精神，
帶我到生份ê北歐。
Góa tò--lâi lah, Tâi-oân,
Ún-ku tī bí-lē sin ka-pang,
Bô chi̍t-khek bōe kì-tit lí ê khó͘-thàng.
Tng gín-á tī siông-chhiū-kha sio-jiok,
Góa siūⁿ-tio̍h kò͘-hiong hái-piⁿ ê bo̍k-môa,
Am-ko̍k-ke ê chhiò-siaⁿ, thong-ji̍t bô soah. 		我倒--來lah，台灣！
隱居tī美麗新家邦，
無一刻bōe記得你ê苦痛。
當囡仔tī松樹腳相jiok，
我想著故鄉海邊ê木麻，
掩咯雞ê笑聲，通日無煞。
Poe kàu Hiong-káng, poe kàu Tang-kiaⁿ,
Chha chi̍t-pō͘ chiū kàu lí ê mn̂g-tiâⁿ,
Ūi-tio̍h beh tam chi̍t-chhùi
Kap lí saⁿ-liân ê hái-chúi,
Tháu-pàng góa thong-nî ê su-loân.
Kiâm-siap ê chu-bī m̄-chai sī iâm?
Á-sī ba̍k-sái ê siàu-liām? 		飛到香港，飛到東京，
差一步就到你ê門埕，
為著beh tam一嘴
Kap你相連ê海水，
Tháu放我通年ê思戀。
鹹澀ê滋味m̄知是鹽？
抑是目屎ê數念？
Góa tò--lâi lah, Tâi-oân,
Tng góa ê pìn-piⁿ piàn pe̍h,
Hiaⁿ-ché ê gín-á iā lâi Bí-kok tha̍k-chheh.
Chi̍t-sè-tāi ê thèng-hāu,
Hoán-hiong ê sî-khek,
Chiong-kui-bóe lîm-kàu. 		我倒--來lah，台灣！
當我ê鬢邊變白，
兄姐ê囡仔也來美國讀冊。
一世代ê聽候，
返鄉ê時刻，
將歸尾臨到。
Góa tò--lâi lah, Tâi-oân,
Mo͘h tī lāu-pē ê hûn-bōng thâu-chêng,
Ba̍k-sái ti̍h-lo̍h bōng-pâi ê si̍p-jī-kè téng.
Thâu-chi̍t-pái chhut-kok,
Chiâⁿ-chòe pē-kiáⁿ éng-pia̍t. 		我倒--來lah，台灣！
Mo͘h tī老父ê墳墓頭前，
目屎滴落墓牌ê十字架頂。
頭一擺出國，
成做父子永別。
Bōe-hù tán góa tò-tńg ê chì-chhin,
Kut-hu í-keng hō͘ chhiⁿ-tî am-ba̍t,
Te̍k-bū mî-ji̍t khún-pek,
Chhui-kóaⁿ i tōa chhau-hoân lo̍h im-hú.
Taⁿ ngiâ-chi̍h góa--ê kan-ta léng-ki-ki ê chio̍h-thâu
Hō͘ góa tûi sim-koaⁿ ê khui-khiàm. 		Bōe赴等我倒轉ê至親，
骨灰已經hō͘青苔掩密，
特務暝日窘迫，
催趕伊大操煩落陰府。
今迎接我--ê kan-ta冷ki-ki ê石頭
Hō͘我槌心肝ê虧欠。
Góa tò--lâi lah, Tâi-oân,
Kūi tī ka-hō͘ pīⁿ-pâng,
A-bú ê bîn-chhn̂g-piⁿ,
Khin-siaⁿ kóng “A-kî lâi khòaⁿ--lí lah.” 		我倒--來lah，台灣！
跪tī加護病房，
阿母ê眠床邊，
輕聲講：「阿祺來看--你lah！」
Chóng-sī a-bú bōe koh ìn góa,
Bōe koh thí-khui ba̍k-chiu,
Khòaⁿ i ji̍t-ji̍t su-liām ê soah-bóe-kiáⁿ.
Tī i chhoán-khùi tāng-tāng ê khùn-bîn,
Bōe koh ū kau-chiàn ê kiaⁿ-hiâⁿ. 		總是阿母bōe koh應我，
Bōe koh展開目珠，
看伊日日思念ê續尾子。
Tī伊喘氣重重ê睏眠，
Bōe koh有交戰ê驚惶。
Thài-pêng-iûⁿ Chiàn-cheng chòe-āu chi̍t-nî,
Góa iáu-bōe tn̄g-ni,
A-bú chhōa gín-á so͘-khai kàu An-pêng chó͘-chhù,
Bi̍h tī hông-khong-hô ê àm-mî,
I kā góa lám ân-ân tī heng-chêng. 		太平洋戰爭最後一年，
我iáu未斷乳，
阿母chhōa囡仔疏開到安平祖厝，
Bi̍h tī防空壕ê暗暝，
伊kā我攬ân-ân tī胸前。
Chia̍h-pn̄g ê sî, i kā óaⁿ-lāi ê bah géng-chhùi chhī góa,
Kā han-chû-kho͘ lâu hō͘ ka-kī.
Góa ê ba̍k-sái chìm-tâm a-bú ê phōe-toaⁿ.
Chin-chiàⁿ ǹg-bāng i ōe hō͘ góa chhá-chhíⁿ,
Ōe chhun-chhut ko͘-tâ ê chhiú, so góa ê bīn,
Á-sī chek-hoa̍t góa ê put-hàu. 		食飯ê時，伊kā碗內ê肉研碎飼我，
Kā蕃薯箍留hō͘家己。
我ê目屎浸tâm阿母ê被單。
真正向望伊會hō͘我吵醒，
會伸出枯tâ ê手，搓我ê面，
抑是責罰我ê不孝。
Góa tò--lâi lah, Tâi-oân,
Chhia-hoa kheh-chia̍h lí ê seng-khu kap lêng-hûn.
Gín-á-sî ê tâng-phōaⁿ teh sái biàn-jù,
Bōe jīn-tit góa,
Chhin-chiâⁿ bô-êng thàn-chia̍h,
Bōe kò͘-tit góa. 		我倒--來lah，台灣！
奢華kheh食你ê身軀kap靈魂。
囡仔時ê同伴teh駛biàn-jù ，
Bōe認得我，
親情無閒趁食，
Bōe顧得我。
Tī chhut-sì tōa-hàn ê thó͘-tōe,
Góa sit-lo̍h khoeh thâu-khak ê chhù-the̍h.
Àm-mî nāu-jia̍t ê koe-thâu,
Siáⁿ-lâng thiaⁿ-tio̍h chheh-sim ê thî-khàu?
Chi̍t-siaⁿ chi̍t-siaⁿ, chha̍k-ji̍p góa ê sim-koaⁿ. 		Tī出世大漢ê土地，
我失落khoeh頭殼ê厝宅。
暗暝鬧熱ê街頭，
啥人聽著chheh心ê啼哭？
一聲一聲，chha̍k入我ê心肝。
Góa tò--lâi lah, Tâi-oân,
Sui-bóng chōe-chōe lâng tio̍h-kip lī-khui,
Sui-jiân bat ta̍h-thu̍t, poa̍h-tó sit-chì,
Góa iû-goân kì-tit, chho͘-hun-khui ê sè-giân:
“Thèng-hāu góa tò-tńg.” 		我倒--來lah，台灣！
雖罔濟濟人著急離開，
雖然bat踏thu̍t,跋倒失志，
我猶原記得，初分開ê誓言：
「聽候我倒轉…」
Thèng-hāu góa i-tī
Lí tūi-lo̍h ê khang-chhùi.
Sui-bóng hoán-hiong ê lō͘,
Tùi siàu-liân kiâⁿ kàu thâu-mn̂g-pe̍h,
Kiàn-kok ê kha-pō͘. 		聽候我醫治
你墜落ê空嘴。
雖罔返鄉ê路，
Tùi少年行到頭毛白，
建國ê腳步。
Tio̍h pôaⁿ-kòe koân-soaⁿ, liâu-kòe chhim-khe,
Góa iû-goân hoaⁿ-hí tò--lâi,.
Hoaⁿ-hí kap lí tī-teh,
Chīn góa chi̍t-sì-lâng ê bêng-sè. 		著盤過懸山，liâu過深溪，
我猶原歡喜倒--來，
歡喜kap你tī--teh，
盡我一世人ê盟誓。
回上一頁    終戰後，   1998年,   詩