Khai-hòng-sek ê ka-têng
|
開放式ê家庭 |
| Tân Gī-jîn |
陳義仁 |
|
e̍k
|
譯 |
|
A-bú tī chhù-āu ū chèng kúi-chióng kóe-chí, lêng-géng, bo̍k-koe, niá-poa̍t-á . . . . ū-ê í-keng chin koân-tōa. Tùi góa sè-hàn ê sî, chit-ê sió-sió ê kóe-chí-hn̂g to lóng sī hū-kīn ê gín-á, siōng-ài lâi chhit-thô ê só͘-chāi. Peh chhiū-á, hàiⁿ chhian-chhiu, bak thô͘, pān ke-hóe-á . . . . . Iû-kî nā kàu joa̍h--lâng, koh khah jōa-jia̍t, in-ūi ū chhiū-ńg hioh-liâng, koh ū kóe-chí thang bán.
|
阿母tī厝後有種幾種果子，龍眼、木瓜、niá-poa̍t仔 ....有--ê已經真懸大。Tùi我細漢ê時，這個小小ê果子園都攏是附近ê囡仔上愛來chhit-thô ê所在。Peh樹仔、hàiⁿ韆鞦、bak塗、辦家伙仔.....尤其若到熱--人，koh較鬧熱。因為有樹蔭歇涼，koh有果子thang挽。 |
|
Thong-siông chiah-ê kóe-chí iáu-bōe se̍k, gín-á tō lóng í-keng tòng-bōe-tiâu, khai-sí thau-bán. Tōa-lâng khòaⁿ--tio̍h, lóng chhiò-chhiò--à mē kóng: “Lín chiah-ê iau-kúi gín-á, beh chia̍h mā tio̍h tán khah se̍k leh!Án-ni chau-that lâng-ê mi̍h.” Gín-á chiū ē hoah lâi hoah khì: Góa bô lah, góa bô lah, sī xx lah, xx lah. Ū-sî siaⁿ-im chi̍t-jī chi̍t-jī thoa kah tn̂g-tn̂g-tn̂g. Chiah-ê hán-hoah ê siaⁿ, chhit-thô ê chhiò-siaⁿ, oan-ke ê khàu-siaⁿ, hō͘ chit-ê kóe-chí-hn̂g-á chhiong-móa oa̍h-khì.
|
通常chiah-ê果子iáu未熟，囡仔tō攏已經擋bōe-tiâu,開始偷挽。大人看--著，攏笑笑--à罵講：「Lín chiah-ê枵鬼囡仔，beh食mā著等較熟leh！Án-ni蹧踢人ê物。」囡仔就會喝來喝去：「我無--lah，我無--lah，是xx--lah，xx--lah。」有時聲音一字一字拖kah長~長長。Chiah-ê喊喝ê聲、chhit-thô ê笑聲、冤家ê哭聲，hō͘這個果子園仔充滿活氣。 |
|
Goán-bó͘ sī tī to͘-chhī tōa-hàn--ê, tùi chit-khoán hiān-siōng chin bōe koàn-sì, sî-siông bâi-oàn kóng: “Chèng hiah-chōe kóe-chí, ka-kī lóng chia̍h bōe-tio̍h.” Tùi goán-ê gín-á ê chhit-thô-phōaⁿ, chhùi-ta ka-tī ji̍p-khì chàu-kha thîn-tê, sīm-chì chū-tōng khui peng-siuⁿ ê chêng-hêng, í-ki̍p kap goán-ê gín-á tī múi-chi̍t-keng pâng-keng bùn-lâi bùn-khì, sīm-chì tī goán teh khùn ê pâng-keng sńg kah loān-chhau-chhau ê chêng-hêng, koh khah bōe koàn-sì, hā-pan tńg-lâi, sî-siông mi̍h-kiāⁿ ná khioh ná liām.
|
阮某是tī都市大漢--ê,對這款現象真bōe慣勢。時常埋怨講：「種hiah濟果子，家己攏食bōe著。」對阮ê囡仔ê chhit-thô伴，嘴礁家己入去灶腳斟茶，甚至自動開冰箱ê情形，以及kap阮ê囡仔tī每一間房間bùn來bùn去，甚至tī阮teh睏ê房間sńg kah亂操操ê情形，koh較bōe慣勢。下班轉來，時常物件那拾那唸。 |
|
Tān-sī goán a-bú sî-siông kóng: “Mi̍h-kiāⁿ ū-lâng beh chia̍h, chóng-pí bô-lâng beh chia̍h khah hó; chhù--lìn ū-lâng ài lâi, chóng pí bô-lâng ài lâi khah hó.
|
但是阮阿母時常講；物件有人beh食，總比無人beh食較好；厝--lìn有人愛來，總比無人愛來較好。 |
|
Siū chit-khoán ê éng-hióng, goán-ê gín-á iā lóng kè-sêng in a-má ê chok-hong, in-ê a-chek a-ko͘ a-î nā chah thn̂g-á-piáⁿ tńg-lâi, it-tēng bô-gōa-kú tō chia̍h-liáu-liáu, in-ūi m̄-nā in ka-tī chia̍h, hiah-chōe gín-á-phōaⁿ mā lóng chòe-hóe chia̍h. Liân goán-bó͘ mā chiām-chiām hō͘ goán ê gín-á “tông-hòa” khì ah.
|
受這款ê影響，阮ê囡仔也攏繼承in阿媽ê作風，in ê阿叔、阿姑、阿姨若chah糖仔餅轉--來，一定無偌久tō食了了。因為m̄若in家己食，hiah濟囡仔伴mā攏做伙食。連阮某mā漸漸hō͘阮ê囡仔「同化」去--ah。 |
|
(Hong-hiòng Tē 15 kî, 1992 nî 3 goe̍h)
|
（風向第15期，1992年3月） |
