Hū-lú sim-lí-te̍k-chit ê hêng-sêng
|
婦女心理特質ê形成 |
| Tân Gī-jîn |
陳義仁 |
|
Hiān-chāi ê Tâi-oân, hū-lú tē-ūi, hū-lú koân-ek, hū-lú ūn-tōng, hū-lú kak-chhíⁿ, hū-lú sîn-ha̍k téng, í-keng chiâⁿ-chòe cha̍p-hun sî-kiâⁿ ê ōe-tê, siū ah-lo̍h-té ê Tâi-oân hū-lú í-keng beh khí-lâi, chhut-thâu. Tān-sī, kap só͘-ū ê hoán-khòng ūn-tōng kāng-khoán, it-poaⁿ ê Tâi-oân hū-lú tē-it ê siūⁿ beh tui-kiû--ê khó-lêng sī koân-lī kap lī-ek, khah-bān siūⁿ tio̍h khéng-tēng kap kiàn-li̍p. Só͘-í, tī chit-ê hoán-khòng lâm-sèng tiong-sim ê sè-kài ê kòe-thêng-tiong, iû-goân ū chi̍t-kóa sim-lêng-siōng ê jio̍k-tiám, hō͘ hū-lú bô hoat-tō͘ khiā-chāi, kap kàu-gia̍h ê lêng-le̍k chò ka-kī ê chú-lâng.
|
現在ê台灣，婦女地位、婦女權益、婦女運動、婦女覺醒、婦女神學等，已經成做十分時行ê話題，受壓落底ê台灣婦女已經beh起來出頭。但是，kap所有ê反抗運動共款，一般ê台灣婦女第一個想beh追求--ê可能是權利kap利益，較慢想著人格ê 自立，思想意識ê 覺醒、自我ê 肯定kap建立。所以，tī這個反抗男性中心ê世界ê過程中，猶原有一寡心靈上ê弱點，hō͘婦女無法度企在，kap夠額ê能力做家己ê主人。 |
|
Tāi-thé lâi khòaⁿ, jîn-lūi ê siā-hōe, te̍k-pia̍t sī kó͘-chá ê siā-hōe, lú-jîn sī hù-sio̍k, kià-seng tī lâm-jîn, lâm-sèng sī hí-phòe-chiá lú-sèng sī lamg5-sèng ê châi-sán, lâm, lú saⁿ pí-kàu. Lâm-jîn sī ap-pek-chiá, lú-jîn sī pī ap-pek-chiá. Mí-lò (Jean baker Miller) tī i só͘ siá ê “Lú-sèng sin sim-lí-ha̍k” chit-pún chheh ū kóng khí chi-phòe-chiá (lâm-sèng) kap hù-sio̍k-chiá (lú-sèng) ê sim-lí te̍k-sek. I án-ni kóng:
|
大體來看，人類ê社會，特別是古早ê社會，女人是附屬，寄生tī男人。男性是支配者，女性是男性ê財產。男、女相比較，男人是壓迫者，女人是被壓迫者。米勒（Jean Baker Miller）tī伊所寫ê《女性新心理學》這本冊有講起支配者（男性）kap附屬者（女性）ê心理特色。伊án-ni講： |
|
1. Chi-phòe-chiá ē siat-tēng hù-sio̍k-chiá ê kak-sek kap te̍k-chit, iā kó͘-lē hù-sio̍k-chiá hoat-tián chit-khoán te̍k-chit, só͘-í, lâm-jîn kóng, lú-jîn ê te̍k-sek sī ho̍k-chiông, pī-tōng, un-sûn, i-nāi, kám-chêng iōng-sū (bô lí-sèng), bô thâu-náu.
|
1、支配者會設定附屬者ê角色kap特質，也鼓勵附屬者發展這款特質。所以，男人講：女人ê特色是服從、被動、溫純、依賴、感情用事（無理性）、無頭腦。 |
|
2. Hù-sio̍k-chiá (lú-sèng) tùi chi-phòe-chiá (lâm-sèng), chhin-chhiūⁿ lô͘-châi tùi chú-lâng, lóng m̄-káⁿ hoán-khòng, ke kóng-ōe; ū ì-kiàn iā m̄-káⁿ ti̍t-chiap hoán-èng. Nā beh kóng siáⁿ, iû-kî sī nā beh kóng khí lâm-sèng ê chhò-gō͘, m̄-káⁿ ti̍t-chiap kóng, lóng ài khoaⁿ-khoaⁿ-á se̍h, se̍h kúi-nā-lìn chiah khin khin soeh-chhut, m̄-káⁿ kóng siuⁿ bêng, í-bián siong tio̍h lâm-sèng ê bīn-chú, jiá lâm-sèng siū-khì.
|
2、附屬者（女性）對支配者（男性），親像奴才對主人，攏m̄敢反抗，加講話；有意見也m̄敢直接反應。若beh講啥，尤其是若beh講起男性ê錯誤，m̄敢直接講，攏ài寬寬仔se̍h,se̍h幾若lìn 才輕輕說出，m̄敢講siuⁿ明，以免傷著男性ê面子，惹男性受氣。 |
|
Chhin-chhiūⁿ lô͘-châi tùi chú-lâng, lú-sèng ài siūⁿ-chīn pān-hoat hō͘ lâm-sèng hoan-hí, put-koán-sî ài ē-hiáu liáu-kái cha-po͘-lâng ê sim-koaⁿ. Lú-sèng só͘-ū ê kè-ta̍t, chiū-sī beh hō͘ lâm-sèng hoat-tián, hō͘ ka-têng oân-boán, só͘-í lú-sèng tio̍h choân-sim tì-ì lâm-sèng ê su-iàu.
|
親像奴才對主人，女性ài想盡辦法hō͘男性歡喜，不管時ài會曉了解查甫人ê心肝。女性所有ê價值，就是beh hō͘男性發展，hō͘家庭圓滿，所以女性著全心致意男性ê需要。 |
|
3. Hù-sio̍k-chiá ē bô͘-hóng chi-phòe-chiá, khip-siu chi-phòe-chiá ê kè-ta̍t-koan, o̍h tio̍h in-ê chò-hoat.
|
3、附屬者會摹仿支配者，吸收支配者ê價值觀，學著in ê做法。 |
|
Koh ka-siōng Tiong-kok kó͘-chá im-iông ê tiat-ha̍k, kap lâm-sèng thoân-chong ê ka-têng chè-tō͘ ê éng-hióng, chō-sêng hiān-kim Tâi-oân hū-lú ê chi̍t-kóa sim-lêng-siōng ê jio̍k-tiám, kàu taⁿ iáu bô-hoat-tō͘ khek-ho̍k. (Tī chia chú-iàu beh kóng khah lāu-chi̍t-pòe ê jio̍k-tiám. )
|
Koh加上中國古早陰陽ê哲學，kap男性傳宗ê家庭制度ê影響，造成現今台灣婦女ê一寡心靈上ê弱點，到今iáu無法度克服。（Tī chia主要beh講較老一輩ê弱點。） |
|
Tâi-oân hū-lú ê chi̍t-kóa sim-lêng jio̍k-tiám
|
台灣婦女ê一寡心靈弱點 |
|
1. Ta-ke sim-lí: Chò lâng sim-pū ê sî, ta-ke ah-sí-sí, ōaⁿ kàu ka-kī chò ta-ke, chiū ēng kāng-khoán ê hong-sek lâi ah ka-kī ê sim-pū. (Tān-sī, siā-hōe teh piàn-hòa, chit-chūn ê ta-ke tian-tò kiaⁿ sim-pū, che sī lēng-gōa ê būn-tê. )
|
1、Ta-ke心理：做人新婦ê時，ta-ke壓死死，換到家己做ta-ke,就用共款ê方式來壓家己ê新婦。（但是，社會teh變化，這陣ê ta-ke顛倒驚新婦，che是另外ê問題。） |
|
2. I-nāi-sèng: Chin-chōe hū-lú, khai-sí chai-iáⁿ ài beh ū lú-koân, tān-sī ka-kī bōe chū-li̍p, i-nāi-sim chin-tāng. Kí-lē lâi kóng, ài beh o̍h chhah-hoe, beh o̍h tiān-náu, beh se̍h pah-hòe-kong-si, bô an-choân būn-tê, mā iàu-kiû tiōng-hu tio̍h tòe-tiâu-tiâu. Nā bô tiōng-hu chiap-sàng, in chiū bô kha, iā sit-khì hèng-chhù. Án-ni, m̄-nā kàu bóe ang-sài ē kám-kak ak-chak, ka-kī iā sok-pa̍k ka-kī, bōe-tàng chū-iû hêng-tōng chhiong-hun chò ka-kī ài-chò ê tāi-chì, chiáu-á ài beh poe, koh beh kap pa̍t-chiah chiáu-á pa̍k chò-hóe, tong-jiân sī poe bōe-khí-lâi, chai-chai lo̍h--khì.
|
2、依賴性：真濟婦女，開始知影ài beh有女權，但是家己bōe自立，依賴心真重。舉例來講：ài beh學插花，beh學電腦，beh se̍h百貨公司，無安全問題，mā要求丈夫著tòe-tiâu-tiâu。若無丈夫接送，in就無腳，也失去興趣。Án-ni,m̄若到尾翁婿會感覺ak-chak，家己也束縛家己，bōe當自由行動，充分做家己愛做ê代誌。鳥仔ài beh飛，koh beh kap別隻鳥仔縛做伙，當然是飛bōe起來，栽栽落--去。 |
|
M̄-nā hêng-tōng, sīm-chì su-siúⁿ, koat-tēng tāi-chì, chin-chōe hū-lú lóng tiû-tiû-tû-tû, óa-khò tiōng-hu.
|
M̄若行動，甚至思想，決定代誌，真濟婦女攏躊躊躇躇，倚靠丈夫。 |
|
3. Chu-pi, m̄-káⁿ chhut-thâu: Chin-chōe hu-lú tùi ka-kī hó--ê châi-lêng u chōe-ok-kám, kiaⁿ chhut-thâu, tióng-chip-hōe, nā kiò tam-jīm khah tōa ê chit-hun, in ē kóng: “Hō͘ in cha-po͘--ê khì chò lah!” Tī tiong-hōe hū-lú-pō͘ lāi, pîⁿ-pîⁿ hū-lú ê tiong-kan, iā chin-chōe lâng m̄-káⁿ khí-lâi chò chhōa-thâu ê kang. Che thong-siông m̄-sī khiam-pi, sī chū-pi.
|
3、自卑，m̄敢出頭：真濟婦女對家己好--ê才能有罪惡感，驚出頭。長執會，若叫伊擔任較大ê職份，in會講：「Hō͘ in查甫--ê去做--lah！」Tī中會婦女部內，平平婦女ê中間，也真濟人m̄敢起來做chhōa頭ê工。Che通常m̄是謙卑，是自卑。 |
|
Sīm-chì hiān-chāi ê siàu-liân lú-sèng, tùi ka-kī ê châi-tiāu (Te̍k-pia̍t chit-ê châi-tiāu nā pí ka-kī ê tiōng-hu khah hó.) iáu ē sán-seng put-an kap kiaⁿ-hiâⁿ.
|
甚至現在ê少年女性，對家己ê才調（特別這個才調若比家己ê丈夫較好。）Iáu會產生不安kap驚惶。 |
|
4. Bu̍t-chit chân-chhù ê tui-kiû: Chāi-lâi hū-lú ê châi-lêng, su-siúⁿ, hèng-chhù khah bô tit-tio̍h hoat-tián, só͘-í chin-chōe hū-lú, seng-oa̍h ê iàu-kiû kan-nā thêng-liû tī bu̍t-chit ê chân-chhù. Siōng-tōa ê hèng-chhù sī se̍h pah-hòe-kong-si, bé saⁿ, bé ê, bé phôe-pau-á; sái kiau-chhia; chù-ì sin chhut-phín ê ka-kū. Lán siong-sìn châi-lêng, su-siúⁿ, hèng-chhù, lêng-miā ê tui-kiû kap pôe-iúⁿ sī koh khah iàu-kín, khah ū kè-ta̍t, khah ko-tō͘ ê móa-chiok, iā-sī lú-sèng ū-hoat-tō͘ hoat-tián--ê.
|
4、物質層次ê追求：在來婦女ê才能、思想、興趣較無得著發展，所以真濟婦女，生活ê要求kan-nā停留tī物質ê層次。上大ê興趣是se̍h百貨公司，買衫、買鞋、買皮包仔、駛轎車，注意新出品ê傢俱。咱相信才能、思想、興趣、靈命ê追求kap培養是koh較要緊，較有價值，較高度ê滿足，也是女性有法度發展--ê。 |
|
5. M̄-káⁿ ti̍t-chiap piáu-ta̍t ì-kiàn: Ū ōe m̄-káⁿ ti̍t-chiap kóng, khui-hōe ê sî lóng tiām-tiām, “Hō͘ in cha-po͘--ê khì kóng tō hó lah!” Āu-piah chiah choân-chaon5 ōe. Tī ka-têng tùi tiōng-hu iā-sī án-ni, sî-siông tiām-tiām-á siū úi-khut, ū-sî bêng-bêng tāi-chì sī lán tio̍h, lán bōe-kham-tit khì, chiū tōa-siaⁿ N̄g-kù--á, má-siōng lán ka-kī tō ū chōe-ok-kám, siūⁿ kóng “Góa tú-chiah èng-kai m̄-bián hiah pháiⁿ-siaⁿ-sàu . . . .”
|
5、M̄敢直接表達意見：有話m̄敢直接講，開會ê時攏恬恬，「Hō͘ in查甫--ê去講tō好--lah！」後壁才全全話。Tī家庭對丈夫也是án-ni,時常恬恬仔受委屈。有時明明代誌是咱著，咱bōe堪得氣，就大聲兩句--仔，馬上咱家己tō有罪惡感，想講「我tú-chiah應該m̄免hiah歹聲嗽....」 |
|
Ū ōe m̄-káⁿ kóng, pēng bô piáu-sī chin-chiàⁿ chàn-sêng, chin-chiàⁿ sūn-ho̍k tùi-hong ê ì-sù, hoán-tńg, sî-siông sī oàn-thàn, put-móa tī sim-té, tì-sú kàu sui-jiân lán ka-kī siūⁿ kóng lán sī bōe ài kap lâng saⁿ-chiⁿ, kî-si̍t, thòe-liōng liáu kú, thun-lún liáu kú, lán teh tī sim-té móa-pak ê put-móa, hō͘ lán sî-siông ē ū chêng-sū-hòa ê hoán-èng, ū-sî bô-tiuⁿ bô-tî chiū po̍k-hoat, pa̍t-lâng kám-kak lán chin-hoan, lán ka-kī khó-lêng mā kám-kak ka-kī chin bo̍k-bêng-kî-biāu, nā beh án-ni hoan, put-jû lán tio̍h ha̍k-si̍p ti̍t-chiap, chiàⁿ-bīn piáu-ta̍t ì-kiàn.
|
有話m̄敢講，並無表示真正贊成，真正順服對方ê意思。反轉，時常是怨嘆，不滿tī心底，致使到雖然咱家己想講咱是bōe愛kap人相爭。其實，退讓了久，吞忍了久，咱teh tī心底滿腹ê不滿，hō͘咱時常會有情緒化ê反應。有時無張無持就爆發，別人感覺咱真番，咱家己可能mā感覺家己真莫名奇妙。若beh án-ni番，不如咱著學習直接、正面表達意見。 |
|
6. Choân-sim it-ì kan-nā hi-seng tī ka-têng: Bô tha̍k-chheh, bô siā-kau, bô ka-kī ê hèng-chhù; chia̍h-pn̄g chia̍h lō͘-bóe; hó-mi̍h lóng lâu hō͘ gín-á chia̍h, chhì siūⁿ, nā ū hó-mi̍h, kui-ê ka-têng ê lâng lóng chò-hóe hióng-siū, kiám m̄-sī khah hó ?
|
6、全心一意kan-nā犧牲tī家庭：無讀冊、無社交、無家己ê興趣；食飯食路尾；好物攏留hō͘囡仔食。試想，若有好物，歸ê家庭ê人攏做伙享受，kiám m̄是較好？ |
|
Hiān-chāi chit-khoán siā-hōe, chin-chōe bô teh ha̍k-si̍p, bô ka-kī ê hèng-chhù ê hū-lú, tng in ê gín-á, sim-pū chi̍t-ê chi̍t-ê lī-khui in khì kiàn-li̍p ka-kī ê sió-ka-têng ê sî, in chiū kám-kak hui-siông ê sit-lo̍h, sim-lí-siōng bô-i-bô-óa. Iû-kî sī koh tiōng-hu nā tùi i bô tiong-si̍t, tī gōa-bīn chhī cha-bó͘, án-ni tō ta̍k-hāng lóng khì-liáu-liáu ah.
|
現在這款社會，真濟無teh學習，無家己ê興趣ê婦女，當in ê囡仔、新婦一個一個離開in,去建立家己ê小家庭ê時，in就感覺非常ê失落，心理上無依無倚。尤其是koh丈夫若對伊無忠實，tī外面飼查某，án-ni tō逐項攏去了了--ah。 |
|
Lâng thiàⁿ pa̍t-lâng, ūi pa̍t-lâng hi-seng sī chin-hó, iā-sī jîn-seng ê chi̍t-chióng kè-ta̍t, tān-sī, lâng iā tio̍h thiàⁿ ka-kī. thiàⁿ pa̍t-lâng kap thiàⁿ ka-kī, hō͘-siong bô chhiong-tu̍t. Jî-chhiáⁿ, tng hū-lú choân-sim it-ì ūi ka-têng teh hi-seng ê sî, khó-lêng ē-sái kóng, tī in ê sim-té lóng ǹg-bāng, án-ni teh hi-seng ē tit-tio̍h jî-lú kap tiōng-hu ê thiàⁿ. Chit-chióng ǹg-bāng pún-lâi chiū-sī chin bōe-khò-tit. Lâng ê thiàⁿ, m̄-sī ūi-tio̍h beh tit-tio̍h lâng ê hôe-pò. Siōng-tè só͘ siúⁿ-sù ê hēng-hok, khoài-lo̍k kap kè-ta̍t, iā-sī ài ka-kī khì tui-kiû, ka-kī khì kiàn-li̍p--ê; pa̍t-lâng bōe-tàng hō͘--lán.
|
人疼別人，為別人犧牲是真好，也是人生ê一種價值。但是，人也著疼家己。疼別人kap疼家己，互相無衝突。而且，當婦女全心一意為家庭teh犧牲ê時，可能會使講，tī in ê心底攏向望，án-ni teh犧牲會得著兒女kap丈夫ê疼。這種向望本來就是真bōe靠--得。人ê疼，m̄是為著beh得著人ê回報。上帝所賞賜ê幸福、快樂kap價值，也是ài家己去追求，家己去建立--ê;別人bōe當 hō͘--咱。 |
|
7. Bô͘-hóng lâm-sèng: Kí-lē lâi kóng, khah-chá ê lâng, ka-têng sàn-chhiah, cha-po͘ gín-á chún hàu-tai kiam pūn-tōaⁿ, cha-bó͘ gín-á koai-khá kiam kut-la̍t, kóng tio̍h tha̍k-chheh, mā-sī beh hō͘ cha-po͘--ê khì tha̍k. Ka-têng tiōng-lâm khin-lú, lú-jîn ka-kī iā ke-ke-kiám-kiám ū kám-siū--tio̍h, tān-sī, tng ka-kī í-āu chò lâng-ê lāu-bú, in ka-kī iā kāng-khoán chiap-siū lâm-sèng siā-hōe ê kè-ta̍t-koan, kāng-khoán tiōng-lâm khin-lú, hō͘ gín-á tha̍k-chheh, kāng-khoán sī cha-po͘--ê iu-sian khó-lū. In-ūi chhī “cha-bó͘-kiáⁿ pa̍t-lâng--ê”
|
7、摹仿男性：舉例來講：較早ê人，家庭散赤，查甫囡仔準hàu呆兼笨惰，查某囡仔乖巧兼kut力，講著讀冊，mā是beh hō͘查甫--ê去讀。家庭重男輕女，女人家己也加加減減有感受--著。但是，當家己以後做人ê老母，in家己也共款接受男性社會ê價值觀，共款重男輕女，hō͘囡仔讀冊，共款是查甫--ê優先考慮。因為「飼查某子別人ê。」 |
|
Chin-chōe hū-lú lú lâi lú tháu-pàng liáu-āu, chin-chōe chin-bái ê lâm-sèng khì-chit chhin-chhiūⁿ chia̍h-hun, ah-pà-sèng, tham-kiû koân-le̍k . . . téng téng, lóng chiap-siū kòe--lâi. Kî-si̍t, kap lâm-sèng ê ah-pà, ho͘N3 koân-le̍k tian-tò-péng, lú-sèng ū un-jiû, khiam-pi, hi-seng, ho̍k-bū ê cheng-sîn, lóng-sī jîn-sèng siōng-súi ê te̍k-chit. Sī lâm, lú lóng su-iàu ha̍k-si̍p--ê.
|
真濟婦女愈來愈tháu放了後，真濟真bái ê男性氣質親像食薰、壓霸性、貪求權力...等等，攏接受過--來。其實，kap男性ê壓霸、好權力顛倒péng,女性有溫柔、謙卑、犧牲、服務ê精神，攏是人性上súi ê特質。是男、女攏需要學習--ê。 |
|
Siū ap-pek-chiá put-ti-put-kak chin gâu bô͘-hóng ap-pek-chiá, che sī hū-lú ài chin sè-jī hoán-séng, sió-sim tî-hông--ê.
|
受壓迫者不知不覺真gâu摹仿壓迫者，che是婦女ài真細膩反省，小心除防--ê。 |
|
8. Cha̍p-liām: Siong-tong to-sò͘ ê gín-á kap tiōng-hu tùi ka-kī ê ma-ma kap thài-thài lóng ū chit-khoán kám-siū. Chit-tiám beh kap ē-bīn chi̍t-tiám chò-hóe thó-lūn.
|
8、雜唸：相當多數ê囡仔kap丈夫對家己ê媽媽kap太太攏有這款感受。這點beh kap下面一點做伙討論。 |
|
9. Tùi gín-á, tiōng-hu kòe-thâu ê pó-hō͘: ē ín-khí tùi gín-á kap tiōng-hu kòe-tō͘ ê pó-hō͘, sīm-chì lô-so, cha̍p-liām ê goân-in sī, chò lāu-bú--ê, chāi-lâi lóng ài hū-khí chha-put-to sī choân-pō͘ chiàu-kò͘ gín-á ê kang-chok, tùi Ńg-chiáⁿ, kāu pīⁿ-thiàⁿ ê eⁿ-á, chhiâⁿ-ióng kàu tōa-hàn, koh chiàu-kò͘ in ê an-choân, só͘-í, tùi gín-á ū khah-chōe ê chhau-hoân. Tùi gín-á kap tiōng-hu chhut-gōa ū chin-chōe ê khòa-lū, chài-saⁿ kau-tāi, tùi ài chhēng khah sio leh, chia̍h khah chōe pn̄g leh, chhia sái khah bān leh, chhut-mn̂g ài gia̍h hō͘-sòaⁿ, khah chá tńg--lâi leh, kàu mài chham-ka chèng-tī iû-hêng téng. Chit-chióng kāu chhau-hoân ê lú-sèng, thong-siông tian-tò bōe-tàng kap tiōng-hu, kiáⁿ-jî kiàn-li̍p chin tiⁿ-bi̍t ê koan-hē, in-ūi chit-khoán kāu-chhau-hoân hō͘ in kám-kak siū sok-pa̍k chū-iû.
|
9、對囡仔、丈夫過頭ê保護：會引起對囡仔kap丈夫過度ê保護，甚至囉嗦，雜唸ê原因是，做老母--ê,在來攏ài負起差不多是全部照顧囡仔ê工作。對軟chiáⁿ，厚病痛ê嬰仔，chhiâⁿ養到大漢，koh照顧in ê安全。所以，對囡仔有較濟ê操煩。對囡仔kap丈夫出外有真濟ê掛慮，再三交代，tùi ài穿較燒--leh，食較濟飯--leh，車駛較慢--leh，出門ài gia̍h雨傘，較早轉--來leh，到mài參加政治遊行等。這種厚操煩ê女性，通常顛倒bōe當kap丈夫、子兒建立真甜蜜ê關係。因為這款厚操煩hō͘ in感覺受束縛自由。 |
|
Lēng-gōa chi̍t-ê goân-in sī, lú-sèng ê ì-kiàn thong-siông bô siū tiōng-sī, in teh kóng siáⁿ-mi̍h, lâm-sèng bô teh kā thiaⁿ, iā m̄-chún in chhap-chhùi. Só͘-í, chhin-chhiūⁿ tē 5 hāng só͘ kóng, in m̄-káⁿ ti̍t-chiap piáu-ta̍t ì-kiàn, chí-hó tòa kha-chhng-āu liām leh, liām leh. Koh ài it-ti̍t liām, it-ti̍t liām, liām kàu tiōng-hu, gín-á ē chù-ì ūi chí.
|
另外一個原因是，女性ê意見通常無受重視，in teh講啥mi̍h，男性無teh kā聽，也m̄准in插嘴。所以，親像第5項所講：in m̄敢直接表達意見，只好tòa kha-chhng後唸--leh、唸--leh。Koh ài一直唸，一直唸，唸到丈夫，囡仔會注意為止。 |
|
Nā liáu-kái chit-tiám, lâm-sèng èng-kai ha̍k-si̍p chun-tiōng, chiap-siū hū-lú ê ì-kiàn; hū-lú ài ha̍k-si̍p chiàⁿ-bīn piáu-ta̍t ì-kiàn, iā to-to khì khòaⁿ gōa-bīn ê sè-kài, thé-giām to-piàn-hòa ê gōa-bīn sè-kài sui-jiân ū put-an, tān-sī iā chhiong-móa chhù-bī, chiū khah bōe kāu-chhau-hoân gâu cha̍p-liām.
|
若了解這點，男性應該學習尊重、接受婦女ê意見；婦女ài學習正面表達意見，也多多去看外面ê世界。體驗多變化ê外面世界雖然有不安，但是也充滿趣味，就較bōe厚操煩gâu雜唸。 |
|
Hū-lú ê chū-ngó͘-kái-hòng tú teh khí-pō͘, bīn-tùi kū--ê sok-pa̍k kap sin--ê chhiong-kek, sim-lêng-siōng lân-bián iáu ū chin-chōe ê mâu-tún kap būn-tê, tān-sī, chiah-ê būn-tê, lâm-jîn iā ū chin-tōa ê chek-jīm, chhin-chhiūⁿ, bōe-kham-tit lú-sèng pí ka-kī khah gâu; m̄-khéng ūi ka-sū ūi chú-lú ê kàu-io̍k hù-chhut sî-kan; bô tiōng-sī lú-sèng ê jîn-keh kap ì-kiàn téng téng, che sī lâm-sèng ài nó͘-le̍k kái-piàn ka-kī--ê.
|
婦女ê自我解放tú teh起步，面對舊--ê束縛kap新--ê衝擊，心靈上難免iáu有真濟ê矛盾kap問題。但是，chiah-ê問題，男人也有真大ê責任。親像，bōe堪得女性比家己較gâu;m̄肯為家事、為子女ê教育付出時間；無重視女性ê人格kap意見等等，che是男性ài努力改變家己--ê。 |
|
Lú-sèng ài beh chhut-thâu-thiⁿ, su-iàu seng tháu-khui sim-lêng-siōng chióng-chióng ê kat, chiah ū hoat-tō͘ khéng-tēng ka-kī chò-lâng ê kè-ta̍t, bián pháiⁿ-sè, bián kiaⁿ-kiaⁿ-hiâⁿ-hiâⁿ, chèng-chèng tông-tông tui-kiû chò-lâng ê kè-ta̍t, án-ni, in chiah ē tōa-hoa̍h hiòng-chêng kiâⁿ.
|
女性ài beh出頭天，需要先tháu開心靈上種種ê結，才有法度肯定家己做人ê價值。免歹勢，免驚驚惶惶，正正當當追求做人ê價值。Án-n,iin才會大hoa̍h向前行。 |
|
(* Tē 8, tē 9 tiám, pit-chiá tī chia m̄-káⁿ, bo̍k-chiân iā bô-kàu lêng-le̍k thó-lūn siuⁿ-chōe. )
|
（*第8，第9點，筆者tī chia m̄敢，目前也無夠能力討論siuⁿ濟。） |
|
(Hong-hiòng Tē 14 kî, 1992 nî 1 goe̍h)
|
（風向第14期，1992年1月） |
