Cheng-chi̍p
|
爭執 |
| Tân Gī-jîn |
陳義仁 |
|
e̍k
|
譯 |
|
Hō͘ lo̍h kui-kang, a-bú chhēng hō͘-saⁿ, tì chháu-le̍h-á kōaⁿ bí-khgn, chhun-pn̄g, chhun-chhài khì chhī-ti. Bô-gōa-kú, a-bú teh kiò--góa. Goân-lâi sī ti-sià ê mn̂g hō͘ ti-bó lòng pháiⁿ--khì. Ti-bó ti-á-kiáⁿ lóng cháu tùi chhài-hn̂g-á khì. Góa kap a-bú chiū khoaⁿ-khoaⁿ-á kā ti-á lóng kóaⁿ ji̍p tiâu.
|
雨落歸工，阿母穿雨衫，戴草笠仔kōaⁿ米糠、chhun飯、chhun菜去飼豬。無外久，阿母teh叫--我。原來是豬舍ê門hō͘豬母撞歹--去。豬母豬仔子攏走tùi菜園仔去。我kap阿母就寬寬仔kā豬仔攏趕入tiâu。 |
|
Hō͘ lú lo̍h lú tōa, a-bú chē tòa cháu-lông ê tîn-í-á hioh-khùn. Góa thǹg hō͘-saⁿ, sé kha-chhiú, mn̄g a-bú: “Chiah-ê sè-chiah ti-á tàu-té sī beh bē, á-sī beh lâu-lo̍h-lâi ka-tī chhī ?”
|
雨愈落愈大，阿母坐tòa走廊ê籐椅仔歇睏。我褪雨衫，洗腳手，問阿母：「Chiah-ê細隻豬仔到底是beh賣，抑是beh留落來家己飼？」 |
|
A-bú kóng: “Beh bē ah!”
|
阿母講：「Beh賣--ah！」 |
|
Góa sûi chhut oàn-giân: “Beh bē, thái ē iáu m̄ bē ? Lóng cha̍p-gōa-kin ah neh.”
|
我隨出怨言：「Beh賣，thái會iáu m̄賣？攏十外斤ah neh。」 |
|
A-bú kóng: “Góa ū kiò lâng chù-ì, khòaⁿ ū-lâng beh bé bô, chêng kúi-ji̍t, lín jī-ché-hu ū chhōa chi̍t-ê hoàn-á lâi, hiâm siuⁿ sè-chiah, kî-si̍t, soah m̄ chai-iáⁿ in-ūi bô-chhiúⁿ-chhī. Hit-kang, koh ū chi̍t-ê hoàn-á lâi, chi̍t-chiah chhut nn̄g-pah-kho͘, beh án-chóaⁿ bē ?”
|
阿母講：「我有叫人注意，看有人beh買無。前幾日，lín二姐夫有chhōa一個販仔來，嫌siuⁿ細隻。其實，煞m̄知影因為無搶市。Hit工，koh有一個販仔來，一隻出兩百箍，beh án-chóaⁿ賣？」 |
|
Chi̍t-chiah nn̄g-pah ? Ná ū chiah bô-koán ê kè-siàu ?
|
一隻兩百？哪有chiah無款ê價數？ |
|
A-bú kóng: “Hit-ê hoàn-á koh kóng, ū-ê só͘-chāi koh ū-lâng kā ti-á-kiáⁿ pàng tòa tōa-lō, sûi-chāi lâng lia̍h leh!”
|
阿母講：「Hit個販仔koh講，有ê所在koh有人kā豬仔子放tòa大路，隨在人掠--leh！」 |
|
Siⁿ chit-chúi ti-á-kiáⁿ ê sî, tú tio̍h ú-kî, ta̍k-kang lo̍h-hō͘, góa kap a-bú lûn-liû chiàu-kò͘ kúi-nā mî-ji̍t, keh chi̍t, nn̄g tiám-cheng tō ài phō ti-á-kiáⁿ óa-khì ti-bó hia chia̍h-leng, tán chia̍h liáu, koh ài kóaⁿ-kín kā phō tńg-khì hē tòa tōe-ê nâ-á, nā bô ē hō͘ ti-bó teh--tio̍h, chiah-ni̍h sin-khó͘ chiàu-kò͘ khí-lâi ê ti-á-kiáⁿ, chi̍t-chiah chiah kan-nā nn̄g-pah-kho͘ ?
|
生這chúi豬仔子ê時，tú著雨期，逐工落雨，我kap阿母輪流照顧幾若暝日，隔一、兩點鐘tō ài抱豬仔子倚去豬母hia食乳，等食了，koh ài趕緊kā抱轉去下tòa大個籃仔，若無會hō͘豬母teh--著。Chiah-ni̍h辛苦照顧起來ê豬仔子，一隻才kan-nā兩百箍？ |
|
Chi̍t-chiah ti-bó chhī nî-gōa chiah ē siⁿ, keh pòaⁿ-nî chiah siⁿ chi̍t-the, hùi gōa-chōe sim-sîn sî-kan kap pún-chîⁿ, seng-sán koh bô-it-tēng sūn-sū. Chi̍t-pau ti-á-kiáⁿ chhī-liāu tō ài 5, 6 pah-kho͘ . . . . . Lú siūⁿ sim-lāi lú put-pêng, lún bōe-tiâu chiū kā a-bú bâi-oàn: “Chá tō kóng mài koh chhī ah, kan-kan-á beh koh chhī.”
|
一隻豬母飼年外才會生，隔半年才生一胎，費偌濟心神時間kap本錢，生產koh無一定順事。一包豬仔子飼料tō ài 5、6百箍...愈想心內愈不平，忍bōe-tiâu就kā阿母埋怨：「早就講mài koh飼ah，kan-kan仔beh koh飼。」 |
|
A-bú iā bô hoaⁿ-hí: “Chng-kha ka-têng, bô chhī chi̍t-chiah ti-bó lâi khioh chhun-chhài chhun-pn̄g, lóng beh tò-tiāu hio͘h ?”
|
阿母也無歡喜：「庄腳家庭，無飼一隻豬母來拾chhun菜chhun飯，攏beh倒掉hio͘h？」 |
|
Góa kóng: “Chhī chhun-chhài chhun-pn̄g tō ū-kàu hi̍hN ? ū-sin ê sî, chhī gōa-chē pó͘-chhiong chhī-liāu, chú gōa-chōe han-chî ? Kiám lóng bián-hùi--ê ? Chún lóng bián-pún--ê, ài hùi gōa-chōe sim-sîn khì chiàu-kò͘ ?”
|
我講：「飼chhun菜chhun飯tō有夠hi̍hN？有身ê時，飼偌濟補充飼料，煮偌濟蕃薯？Kiám攏免費--ê?準攏免本--ê?Ài費偌濟心神去照顧？」 |
|
A-bú iā kám-kak ak-chak ìn kóng: “Hó ah, bián koh kóng ah lah, ā m̄-sī ta̍k-pái lóng tú-tio̍h án-ni lah. Góa chi̍t-ê lāu cha-bó͘-lâng, tû liáu chèng-choh, iā kan-nā ē-tàng chhī chi̍t-kóa cheng-siⁿ-á, soah m̄-sī ǹg-bāng ke chò chi̍t-kóa, ke chi̍t-kóa siu-ji̍p, sî-sè án-ni, ta̍k-ê lóng kāng-khoán, ā m̄-sī kan-nā góa chi̍t-ê lâng ê tāi, góa ū siáⁿ hoat-tō͘ ? Góa kiám ài án-ni hi̍hN ?”
|
阿母也感覺ak-chak應講：「好--ah，免koh講--ah lah，也m̄是逐擺攏tú著án-ni lah。我一個老查某人，除了種作，也kan-nā會當飼一寡精牲仔，煞m̄是向望加做一寡，加一寡收入。時勢án-ni，逐個攏共款，也m̄是kan-nā我一個人ê代，我有啥法度？我kiám ài án-ni hi̍hN？」 |
|
Khòaⁿ hōa-hōa-kiò ê tōa-hō͘, khòaⁿ a-bú kú-nî thàng-thiⁿ ji̍t pha̍k, hō͘ lâm, khek-ōe gōa-chōe khó͘-sim kap jím-nāi ê bīn, góa tiām-tiām bô pòaⁿ-kù-ōe thang kóng.
|
看hōa-hōa叫ê大雨，看阿母久年thàng天日曝、雨淋，刻劃偌濟苦心kap忍耐ê面，我恬恬無半句話thang講。 |
|
(Hong-hiòng Tē 15 kî, 1992 nî 3 goe̍h)
|
（風向第15期，1992年3月） |
