Khò͘ Le̍k-tek ê sió-toān
|
庫力德 ê 小傳 |
| Phian-chip-sek |
編輯室 |
|
Khò͘ Le̍k-tek ê sió-toān.
|
庫力德 ê 小傳 |
|
Tī A-hui-lī-ka chiu ū chi̍t-ê Kam-tok, sèⁿ Khò͘ miâ Le̍k-tek. Chò gín-ná ê sî, i tú-tio̍h Hôe-hôe-kàu khí peng lâi thún-ta̍h i-ê hiuⁿ-siā, sio hit só͘-chāi ê chhù-the̍h, thâi hiah-ê ióng-chòng ê lâng. Nā-sī hū-jîn-lâng cha-bó͘ gín-ná kap sè-hàn gín-ná lóng hō͘ i lia̍h liáu-liáu; ēng chûn chài-khí se-iûⁿ ê só͘-chāi, bē lâng chò lô͘-châi.
|
Tī 阿非利加洲有1個監督，姓庫名力德。做囡仔ê時，伊tú著回回教起兵來thún踏伊ê鄉社，燒hit所在ê厝宅，thâi hiah-ê勇壯ê人。若是婦人人、查某囡仔kap細漢囡仔攏hō͘伊掠了了；用船載去西洋ê所在，賣人做奴才。 |
|
Khò͘ Le̍k-tek chò gín-ná ê sî, i-ê pún-miâ kiò A-kài; lāu-pē hō͘ lâng thâi-sí, pún-sin kap i-ê lāu-bó sió-tī sió-mōe lóng-chóng hō͘ lâng lia̍h khì, kóaⁿ ji̍p tōa-chûn té, kan-khó͘ kóng bē-liáu. To̍k-to̍k keng-kòe ji̍t-chí put-chí kú-tn̂g, hái-ê chúi-lō͘ iā chin-hn̄g; só͘-í tī chúi-lō͘ ê tiong-kan sí beh chi̍t-pòaⁿ khì. Tán-thāi kàu se-iûⁿ, A-kài hō͘ lâng bē, kā lâng ōaⁿ chi̍t-chiah bé; i-ê lāu-bó sió-tī sió-mōe koh lēng-gōa bē hō͘ pa̍t-lâng chò lô͘-châi; koh hō͘ lâng kúi-nā hoan kā bē-lâi bē-khì. Kàu bóe-chhiú lâi, lóng sī chiong lâng ōaⁿ hòe; pah-gōa lâng ê tiong-kan lóng hē tī chhng-té, sí--ê put-chí chē.
|
庫力德做囡仔ê時，伊ê本名叫阿界；老父hō͘人thâi死，本身kap伊ê老母、小弟小妹攏總hō͘人掠--去，趕入大船底，艱苦講bē了。獨獨經過日子不止久長，海ê水路也真遠，所以tī水路ê中間死beh一半--去。等待到西洋，阿界hō͘人賣，kā人換1隻馬，伊ê老母、小弟小妹koh另外賣hō͘ 別人做奴才，koh hō͘人幾若番kā賣來賣去。到尾手--來，攏是將人換貨，百外人ê中間攏hē tī艙底，死--ê不止濟。 |
|
A-kài tit-tio̍h bô siáⁿ-tāi, beh koh chài-khì pa̍t só͘-chāi. Kai-chài tī chúi-lō͘ ê sî, tú-tio̍h chhut-sûn hái-bīn ê peng-chûn, pī i chó͘-chí, cha-giām hoàn-bē ê sū; só͘-í chhng-té hiah-ê sí bô liáu--ê, lóng-chóng kóaⁿ-kòe peng-chûn ê só͘-chāi, chèng-lâng hoaⁿ-hí phut-phut-thiàu. Liáu-āu chit-chiah peng-chûn pha tī Hok-lī-teng siâⁿ, kīn hit só͘-chāi ê káng-kháu. Hit-ê siâⁿ-lāi ū chi̍t-chō Iâ-so͘-kàu ê lé-pài-tn̂g; tòa tī pài-tn̂g ê bo̍k-su lâi kàu hit-chiah peng-chûn ê téng-bīn, khòaⁿ-kìⁿ A-kài chhin-chhiūⁿ sûn-liông ê khoán-sit; só͘-í mn̄g i , Lí kam-goān tòe góa mah? Góa chiū chhōa lí ji̍p siâⁿ-lāi tha̍k-chheh, A-kài put-chí hoaⁿ-hí. Hit-ê bo̍k-su chiah chhōa i ji̍p siâⁿ kàu lé-pài-tn̂g lāi, kà-sī i , iúⁿ-chhī i . Kàu 18 hòe kam-goān siū sé-lé ji̍p kàu-hōe; só͘-í ōaⁿ i-ê pún-miâ, kè-chò Khò͘ Le̍k-tek.
|
阿界得著無啥代，beh koh 載去別所在。佳哉tī水路ê時，tú著出巡海面ê兵船，被伊阻止，查驗販賣ê事，所以艙底hiah-ê死無了--ê,攏總趕過兵船 ê所在，眾人歡喜phut-phut 跳。了後這隻兵船pha tī Hok-lī-teng城，近hit所在ê港口。Hit個城內有1座耶穌教ê禮拜堂，tòa tī拜堂ê牧師來到hit隻兵船 ê頂面，看見阿界親像純良ê款式，所以問伊：「你甘願tòe我--mah？我就chhōa你入城內讀冊，」阿界不止歡喜。Hit個牧師才chhōa伊入城到禮拜堂內，教示伊，養飼伊。到18歲甘願受洗禮入教會，所以換伊ê 本名，叫做庫力德。 |
|
Tùi hit-tia̍p sêng-si̍t kàu-ke̍k, li̍p-chì kng-bêng ê tē; kú-kú chú-ì soan-tō ê sim, siông-siông kiaⁿ-liáu bē-tit kàu. Koh kàu Eng-kok ê Chu-īⁿ-lāi kúi-nā nî lâi bián-lē, kèng-jiân ka-tī chhut khùi-la̍t, tit-tio̍h tōa chìn-pō͘; kàu tī châi-tiāu chò chiâⁿ, chú-ì beh khì pún-hiuⁿ thoân tō-lí.
|
對hit-tia̍p 誠實到極，立志光明ê 地，久久主意宣道ê心，常常驚了betit7夠。Koh到英國ê書院內幾若年來勉勵，竟然家己出氣力，得著大進步，到tī 才調做成，主意beh去本鄉傳道理。 |
|
Ki̍p tńg-khì pún só͘-chāi liáu-āu, chiong-kīn saⁿ nî ê kú, hut-jiân tú-tio̍h i-ê lāu-bó, iáu teh kā lâng chò lô͘-pī; tāi-ke sò͘-chhut kan-khó͘ ê chêng, iā hoân-ló, iā hoaⁿ-hí; kai-chài i-ê sió-tī sió-mōe iā iû-goân tī pún-hiuⁿ kā lâng chò lô͘-châi. A-kài chiū chhut-chîⁿ kā i sio̍k-hôe. Sǹg lâi ê tiong-kan, chū pun khui kàu chò-hóe, í-keng 25 nî ê kú; chiah kì-tit chiông-chiân tī chit chiu khiā-khí ê lâng, bô chi̍t si-lî ê tì-sek, chhin-chhiūⁿ cheng-seⁿ chi̍t khoán; saⁿ kap chia̍h lâng, kèng-pài ngó͘-siōng, só͘ kiâⁿ siâ-phiah; taⁿ kin-ná-ji̍t tōa-tōa cheng-choa̍h, kèng-jiân chai lé bat gī ê lâng chē-chē, iáu ū bōe chīn. Só͘-í Khò͘ Le̍k-tek koan-chhut pún-sin ê chîⁿ-châi, lâi chò sio̍k-hôe pa̍t-lâng ê sin-kè; tī chit só͘-chāi chiū ū lâng o8 hit-ê khoán, kám-hòa lâng chīn-chē. Kàu tī khui gī-o̍h, siat io̍k-eng-tông, í-ki̍p hoan-e̍k Sèng-chheh kap chiah-ê hó sū, chām-chām heng-khí. Kúi cha̍p nî chīn-sim lâi kàu-hòa, chiū-sī chit lâng chò khí-thâu; ná chhin-chhiū A-hui-lī-ka chiu gâu ê sèng-jîn.
|
Ki̍p 轉去本所在了後，將近3年ê 久，忽然tú著伊ê老母，iauteh2 kā人做奴婢，大家訴出艱苦ê情，也煩惱、也歡喜，佳哉伊小弟小妹也猶原tī本鄉kā人做奴才。阿界就出錢kā伊贖回。算--來ê中間，自分開到做伙，已經25年ê久，才記tit從前tī 這洲企起ê人，無一絲厘ê智識。親像精牲一款；相kap食人，敬拜偶像，所行邪僻，今今仔日大大精choa̍h,竟然知禮bat義ê人濟濟，iáu-kú bē盡。所以庫力德捐出本身ê錢財，來做贖回別人ê身價；tī 這所在就有人學hit-ê款，感化人真濟。到tī開義學、設育嬰堂、以及翻譯聖冊kap chiah-ê好事，漸漸興起。幾十年盡心來教化，就是這人做起頭，若親像阿非利加洲gâu ê聖人。 |
|
Tùi án-ni miâ-siaⁿ thoân kàu gōa-pang; chèng-lâng kí i chò kàu-hōe-lāi ê kam-tok; hiān-sî iû-goân tī pún-hiuⁿ chhut-la̍t kà-sī lâng. In-ūi ji̍t-chí khoài kòe, hut-jiân-kan ló-mō͘; sui-sī ló-mō͘, cheng-sîn iáu-kú chòng-kiān. Siūⁿ khí Khò͘--kong chò gín-ná ê sî, tú-tio̍h hō͘ lâng lia̍h, kut-jio̍k pun khui, koh keng-kòe chē-chē ê kan-khó͘, kàu bóe in bó-kiáⁿ ē koh chò-hóe, kiám m̄-sī in-ūi Khò͘-kong ū hit tiám chin-sêng ê sim, tit-tio̍h Siōng-tè pì-iū tī bô hêng bô siōng ê tiong-kan. M̄-nā kut-jio̍k tùi i chi̍t lâng tit-tio̍h in-tián, chiū hit chiu ê lâng pêⁿ-pêⁿ tit-tio̍h in-hūi. Nā m̄-sī hit-ê bo̍k-su chhōa i tò-khì, chí-sī i chò chiâⁿ châi-tiāu, beh thái-ē án-ni?
|
Tùi án-ni 名聲傳到外邦，眾人舉伊做教會內ê 監督；現時猶原tī本鄉出力教示人。因為日子快過，忽然間老mō͘,雖是老mō͘,精神iáu-kú壯健。想起庫公做囡仔ê時，tú著hō͘人掠、骨肉分開、koh經過濟濟ê艱苦，到尾in母仔子koh做伙，kiám m̄是因為庫公有hit點真誠ê心，得著上帝庇佑tī無形無像ê 中間。M̄但骨肉對伊1人得著恩典，就hit洲ê平平得著恩惠。若m̄是hit個牧師chhōa伊倒--去，指示伊做成才調，beh thái會án-ni？ |
|
Chiok-kiàn Kiù-chú Iâ-so͘ ê chû-pi, bô sió-khóa m̄ kàu; án-ni thang chò kng-bêng ê kan-chèng.
|
足見救主耶穌ê慈悲，無小可m̄夠，án-ni thang做光明ê干証。 |
|
(Tâi-oân Hú-siâⁿ Kàu-hōe-pò tē 65 tiuⁿ，1890 nî 10 goe̍h)
|
(台灣府城教會報第65張，1890年10月) |
