Ín Ka Tòng tō_05
|
引家Tòng道_05 |
|---|---|
| Phian-chip-sek | 編輯室 |
|
Tē cha̍p-jī Chiuⁿ
|
第12章 |
|
Lí sian-siⁿ tī hiuⁿ-siā ê tiong-kan, Hoaⁿ-hí--i hâng-ho̍k--i ê lâng chin chē. Nā-sī gû-gōng, m̄-bat, lām-sám húi-pòng, lé-mē i-ê lâng ia̍h ū; ū-ê keng-thé i sī chia̍h-iûⁿ-kàu; ū-ê ki-chhì i bô chó͘-kong; chhin-chhiūⁿ chit-hō ōe kóng bē-tit-thang liáu.
|
李--先--生tī 鄉社 ê 中間，歡喜--伊降服--伊ê 人真濟。若是愚憨，m̄-bat，lām-sám誹謗，lé罵伊 ê 人亦有；有ê keng-thé伊是食羊教；有ê 譏刺伊無祖公；親像這號話講bē tit thang了。 |
|
Lí sian-siⁿ to̍k-to̍k ē kì--tit Chú ê kà-sī kóng,“Tùi-tek2 lí ê lâng tio̍h thiàⁿ-thàng i; lé-mē lí ê lâng tio̍h kā i chiok-hok; oàn-hīn lí ê lâng tio̍h hó khoán-thāi i; hām-hāi khún-tio̍k lí ê lâng tio̍h thè i kî-tó. Ūi-tio̍h gī hō͘ lâng khún-tio̍k; kap hō͘ pháiⁿ-ōe húi-pòng ê, ū hok-khì lah; in-ūi lí tī Thiⁿ--n̍i̍h só͘ tit-tio̍h ê pò-siúⁿ tōa.” Só͘-í Lí sian-siⁿ hō͘ lâng mē, bô khui-chhùi, hō͘ lâng phah, bô té-chhiú, it-bī thun-lún.
|
李--先--生獨獨會記--tit 主ê 教示講︰「對敵你 ê人著疼痛伊；lé罵你 ê 人著kā伊祝福；怨恨你 ê 人著好款待伊；陷害綑著你ê 人著替伊祈禱。為著義hō͘ 人綑著；kap hō͘ 歹話誹謗 ê，有福氣lah；因為你tī 天--n̍i̍h所得著ê 報賞大。」所以李--先--生hō͘人罵，無開嘴，hō͘人扑，無té手，一味吞忍。 |
|
Thun-lún kàu bóe, ū-sî chiū tú-tio̍h hêng-ge̍k ê tāi-chì, thiaⁿ-kìⁿ chhin-chhiūⁿ bô thiaⁿ-kìⁿ, khòaⁿ chhin-chhiuⁿ bô khòaⁿ-kìⁿ. Ū-sî hó-ōe khui-thiah ín-chhōa in, siòng ki-hōe lâi kiâⁿ niā-niā, lóng bô beh hō͘ lâng ê pháiⁿ khah-iâⁿ ka-tī ê hó, tek-khak beh ēng ka-tī ê hó sèng-kòe pa̍t lâng ê pháiⁿ.
|
吞忍到尾，有時就tú著橫逆ê 代誌，聽見親像無聽見，看親像無看見。有時好話開拆引chhōa in，相機會來行niā-niā，攏無beh hō͘人 ê 歹較贏家己 ê 好，的確beh 用家己 ê 好勝過別人 ê 歹。 |
|
Lí sian-siⁿ koh ū jiáu-loān i sim-sîn ê tāi-chì,chiū-sī hiuⁿ-siā--n̍i̍h siu-lí biō-ú, chng pho͘-sat, già sîn sài-hōe, poaⁿ-hì liām-keng, tê-chîⁿ hòa-iân, hiah-ê sū Ji̍p-kàu ê lâng bô-beh chhut pòaⁿ îⁿ, m̄-sī sioh--tio̍h chîⁿ, ia̍h m̄-sī tiâu-kò͘-ì tek-chōe--lâng, sī kàu-hōe-lāi ê lâng chai chit-ê sū sī lām-sám bô-iáⁿ, koat-toàn m̄-thang kiâⁿ, bián-tit hoān--tio̍h Siōng-tè ê kài-lu̍t, jiá-tāng Siōng-tè ê siū-khì. Hit-hō m̄-chai ê lâng lia̍h-chò ji̍p-kàu ê lâng bô-beh hô-chiòng, siông-siông seⁿ-khí cheng-toan, kap kàu-hōe oan-ke, chò tùi-te̍k, chin-chiàⁿ khó-sioh.
|
李--先--生koh有擾亂伊心神 ê代誌，就是鄉社--n̍i̍h修理廟宇，妝菩薩，già神賽會，搬戲念經，題錢化緣，hiah-ê 事入教ê 人無beh出半圓，m̄是惜--著錢，亦m̄是刁故意得罪--人，是教會內 ê 人知這個事是濫糝無影，決斷m̄-thang行，免得犯著上帝ê 戒律，惹動上帝 ê 受氣。Hit號m̄知 ê 人掠做入教 ê人無beh 和眾，常常生起爭端，kap教會冤家，做對敵，真正可惜。 |
|
Lí sian-siⁿ ū-sî chiū ēng hó ōe kā lâng kóng,“Kèng sîn sī chhut-chāi lâng ê sim, bē saⁿ bián-kióng--tit; chhin-chhiūⁿ góa kèng Siōng-tè, ia̍h m̄-bat bián-kióng lí chhut chîⁿ, lí kèng pho͘-sat àn-cháiⁿ-iūⁿ ē-tit bián-kióng góa tê-iân leh? Che kiám m̄-sī kong-tō ê ōe mah? Nā-sī oân-cho͘ la̍p-hiòng pho͘-kiô chō-lō͘, chín-chè ki-hng, pang-chō͘ pîn-khó͘, it-khài ê hó-sū, góa tek-khak hoaⁿ-hí chhut, kap chèng-lâng pêⁿ hūn lâi thoân.”
|
李--先--生有時就用好話kā人講︰「敬神是出在人ê心，bē 相勉強--tit；親像我敬上帝，亦m̄-bat勉強你出錢，你敬菩薩án怎樣會tit勉強我tê捐leh？Che敢m̄是公道 ê 話mah？若是援助納向鋪橋造路、振濟飢荒、幫助貧苦，一概 ê 好事，我的確歡喜出，kap眾人平分來傳。」 |
|
Chng-siā hiuⁿ-lí thiaⁿ chit-hō ōe, lóng thìm-thâu kóng,“Che ōe ia̍h tio̍h. Goán chiah-ê thang chò kan-chèng, siā-lāi ū sím-mi̍h hó sū, ū sím-mi̍h gī-kí, Lí sian-siⁿ bô koh m̄ chīn-la̍t tê-chîⁿ saⁿ chān, chīn-la̍t chàn-sêng. Lūn-kàu bián-kióng lâng chhut chîⁿ, kèng sîn, bô ha̍p chêng-lí, ta̍k lâng tio̍h chai.”
|
莊社鄉里聽這號話，攏thìm頭講︰「Che話亦著。阮chiah-ê thang做干證，社內有甚mi̍h好事，有甚mi̍h義舉，李--先--生無koh m̄盡力tê錢相贊，盡力贊成。論到勉強人出錢，敬神，無合情理，逐人著知。」 |
|
Lí sian-siⁿ tī chit siā-lāi lóng ēng hó ê kí-tōng lâi siú-kí an-hūn, hō͘ m̄-bat ê lâng bô ōe thang kóng.
|
李--先--生tī這社內攏用好ê 舉動來守己安份，hō͘ m̄-bat ê人無話thang講。 |
|
Tē cha̍p-saⁿ Chiuⁿ
|
第13章 |
|
Lí sian-siⁿ pún-jiân ū pē-bó, chhōa tōa kiáⁿ tōa sim-pū khì pa̍t só͘-chāi chò seng-lí. Kap Lí--sian--siⁿ phoe-sìn hán-tit lâi-óng; in-ūi chai i chiông-chêng sī lōng-tōng-chú, bó͘-kiáⁿ siōng-chhiáⁿ m̄ chiàu-kò͘, mi̍h-sái lūn-kàu pē-bó hiaⁿ-só͘, chá-chá khòaⁿ i chò ū ná bô leh.
|
李--先--生本然有父母，chhōa大子大新婦去別所在做生理。Kap李--先--生批信罕tit來往；因為知伊從前是浪蕩子，某子尚且m̄照顧，mi̍h-sái論到父母兄嫂，早早看伊做有那無leh。 |
|
Tùi ji̍p-kàu liáu-āu ké-pìⁿ ōaⁿ sin, ia̍h bat jîn-lûn pē-bó hiaⁿ-tī ê chêng-gī, ia̍h put-chí ū siàu-liām ì-ài. Siūⁿ i pē-bó nî-lāu, chhut-gōa thàn-chia̍h, eng-kai tio̍h khì khòaⁿ i, lâi chīn chú-tē chit-hūn; hô-hòng i tit-tio̍h chì pó ê kiù, nā m̄ chiong Siōng-tè ê un-tián pun hō͘ pē-hiaⁿ hiah-ê lâng, m̄-nā bē-kham--tit chò lâng ê chú-tē, ia̍h bē-kham--tit chò Chú ê ha̍k-seng.
|
Tùi入教了後改變換新，亦bat人倫父母兄弟 ê 情義，亦不止有數念意愛。想伊父母年老，出外趁食，應該著去看伊，來盡子弟職份；何況伊得著至寶ê 救，若m̄將上帝 ê 恩典分hō͘ 父兄hiah-ê 人，m̄若bē堪--tit做人ê 子弟，亦bē堪--tit做主ê 學生。 |
|
Chiū kā in bó͘ saⁿ-sî, it-ti̍t khì chhōe i. Í-keng kàu i pē-bó ê ke, mn̄g an liáu-āu, tāi-ke kóng chit kúi nî lâi lī-khui ê chêng-hêng, chiah chai i-ê hiaⁿ tī gōa-bīn siông-siông kiat-kau pháiⁿ lâng, koh chia̍h a-phiàn chin tōa. Kúi-nā nî bô kui ke, pē-bó bó͘-kiáⁿ bô lâng chiàu-kò͘ chin-chiàⁿ sī chhám. Li sian-si° khòaⁿ che kéng-hóng, siong-sim iu-būn, kóaⁿ-kín chhiáⁿ i ê pē-bó kap hiaⁿ-só seng kap i chò-hóe tò--lâi hō͘ i khoán-thāi iúⁿ-chhī. I-ê ū-hàu m̄-sái kóng, to̍k-to̍k kap i-ê bó͘ ji̍t-ji̍t chiong sèng ê tō-lí kóng hō͘ pē-bó hiaⁿ-só saⁿ lâng thiaⁿ. Kóng kàu it-liû-súi tin-tin iú-bī, kú-kú bô soah. Hiaⁿ-só thiaⁿ chin-lí khoài siū kám-tōng. Nā-sī pē-bó chiū bô án-ni; siông-siông kóng,“Góa lāu lah, kin-kut soe-lám, kū-sèng oh ké-ōaⁿ, Sèng-keng oh-tit kì, m̄ pí siàu-liân lâng hoân-sū khah lêng-lāi.”
|
就kā in某相辭，一直去尋伊。已經到伊父母 ê 家，問安了後，大家講這幾年來離開 ê情形，才知伊 ê 兄tī外面常常結交歹人，koh食鴉片真大。幾若年無歸家，父母某子無人照顧真正是慘。李--先--生看che景況，傷心憂悶，趕緊請伊ê 父母kap 兄嫂先kap伊做伙倒--來hō͘伊款待養飼。伊 ê 有孝m̄-sái講，獨獨kap伊ê某日日將聖ê 道理講hō͘父母兄嫂三人聽。講到一流súi 珍珍有味，久久無煞。兄嫂聽真理快受感動。若是父母就無án-ni；常常講︰「我老--lah，筋骨衰lám，舊性oh改換，聖經oh tit記，m̄ 比少年人凡事較靈利。」 |
|
Lí sian-siⁿ ang-bó͘ sêng-sim khún-kiû Siōng-tè kám-hòa pē-bó ê sim, hō͘ i ē-tit sìn-khò Kiù-chú, bô sit-lo̍h thian-tông ê éng-oán-oa̍h. Nn̄g ê pē-bó sui-jiân bô sím-mi̍h bat Sèng-tō, chóng--sī khòaⁿ i-ê hāu-siⁿ sim-pū saⁿ kèng hô-hó, cha-po͘-sun cha-bó͘-sun ia̍h lóng chai ū-hàu-kèng sī-tōa, chi̍t-ke ū hô-pêng ê khì-siōng; siông-siông thó͘-khùi kóng,“Goán nn̄g lâng chiong-kīn chhit-cha̍p hòe, khòaⁿ pa̍t lâng ê ke bē-tit chhin-chhiūⁿ án-ni; nā m̄-sī chin-lí teh kám-hòa, beh thài-ē kàu chiah-n̍i̍h hó?”
|
李--先--生翁某誠心懇求上帝感化父母 ê 心，hō͘伊會tit信靠救主，無失落天堂ê 永遠活。二個父母雖然無甚mi̍h bat聖道，總--是看伊 ê 後生新婦相敬和好，查甫孫查某孫亦攏知有孝敬序大，一家有和平 ê氣象；常常吐氣講：「阮2人 從今70歲，看別人ê 家bē tit親像án-ni；若m̄是真理teh 感化，beh thài會到chiah-n̍i̍h 好？」 |
|
Sui-jiân tō-lí ê ò-biāu oh-tit bêng-bêng chhim-chai, nā-sī khòaⁿ kiáⁿ-jî sim-pū choân-ke ē hàu-sūn, ē chò lâng, khoài-khoài thang chai. Siat-sú kàu-hōe-lāi lóng ē án-ni, sìn ê lâng tek-khak ta̍k ji̍t ná chē, kàu-hōe chiū ē kóaⁿ-kín heng-ōng, chiàu góa sim só͘ goān lah.
|
雖然道理 ê 奧妙oh-tit 明明深知，若是看子兒新婦全家會孝順、會做人，快快thang知。設使教會內攏會án-ni，信 ê 人的確逐日那濟，教會就會趕緊興旺，照我心所願--lah。 |
|
Tē cha̍p-sì Chiuⁿ
|
第14章 |
|
Lí sian-siⁿ chi̍t-ke í-keng an-jiân, to̍k-to̍k ū chi̍t-ê hiaⁿ khì tī gōa-bīn liû, iáu-bōe an-sim, sì-kè khì thàm-thiaⁿ, bô si̍t-chāi ê siau-sit. Ū-ê kóng tī hit-tah, ū-ê kóng tī chit-tah, thiaⁿ che bô tiāⁿ-tio̍h ê ōe, sim-koaⁿ koh khah tio̍h-kip. Bô lōa-kú koh ū lâng kóng,“Lí ê hiaⁿ tī bó͘ siâⁿ, toaⁿ-sin kan-khó͘, liông-pōe, pháiⁿ-iūⁿ, kàu bē-kham-tit.”Lí sian-siⁿ thiaⁿ-kìⁿ chhin-sin khì hit-ê siâⁿ, ǹg-bāng ē-tit kìⁿ-tio̍h i. Í-keng kìⁿ-tio̍h, hiaⁿ-tī ê chêng siong-sim bô soah, lám teh háu kóng,“Hiaⁿ ah! Lí àn-cháiⁿ-iūⁿ kàu chiah chhám leh?”Ìn kóng,“Hàiⁿ ah! Lín hiaⁿ kiâⁿ chhò-lō͘, chin-chē hām-hāi, chóng--sī tē-it hāi góa ê, chiū-sī a-phiàn; hiaⁿ ê sìⁿ-miā chá-khí bē-kò͘-tit ê-hng. Lín hiaⁿ sí, ia̍h bô khó-sioh, m̄-kú pē-bó bó͘-kiáⁿ beh àn-cháiⁿ-iūⁿ leh? Bāng thiⁿ thó͘-khùi, ka-tī oàn-hīn bô tàng thang hoán-hóe ké-pìⁿ lah.”
|
李--先--生一家已經安然，獨獨有一個兄去tī 外面流，iáu-bōe 安心，四界去探聽，無實在 ê 消息。有ê 講tī hit-tah，有ê 講 tī這tah，聽che無定著 ê 話，心肝koh 較著急。無偌久koh有人講：「你ê 兄tī某城，單身艱苦、狼狽、歹樣，到bē堪--tit。」李--先--生聽見親身去hit個城，向望會tit 見著伊。已經見著，兄弟 ê 前傷心無煞，攬teh 哮講︰「兄ah﹗你án怎樣到chiah慘leh？」應講︰「Hàiⁿ ah﹗Lín 兄行錯路，真濟陷害，總--是第一害我ê，就是鴉片；兄ê 性命早起bē顧tit e昏。Lín 兄死，亦無可惜，m̄-kú父母某子beh án怎樣leh？望天吐氣，家己怨恨無tàng thang反悔改變lah。」 |
|
Lí sian-siⁿ kóng,“Chai hoán-hóe chiū-sī oa̍h ê ki; hiaⁿ koh chin hoán-hóe bô?”Ìn kóng,“Góa chin-chiàⁿ hoán-hóe.”Lí sian-siⁿ ēng ka-tī só͘ keng-kòe ê tāi-chì kā i kóng,“Iâ-so͘ ē kiù góa thoat-lī chōe-ok ê tiong-kan, kiám bē kiù hiaⁿ mah? ”
|
李--先--生講︰「知反悔就是活ê 機；兄koh真反悔無？」應講︰「我真正反悔。」李--先--生用家己所經過ê 代誌kā伊講︰「耶穌會救我脫離罪惡 ê 中間，kiám bē救兄mah？」 |
|
In hiaⁿ thiaⁿ-kìⁿ che ōe tōa hoaⁿ-hí, chhin-chhiūⁿ bîn-bāng tú-á chai; chhin-chhiūⁿ chiú-chùi taⁿ chiah chhíⁿ; chhin-chhiūⁿ ko͘-tâ ê tiū-á tit-tio̍h hō͘-chúi; chhin-chhiūⁿ ko͘-ta ê chhiū-ba̍k tú-tio̍h chhun-thiⁿ. Lí sian-siⁿ khan in hiaⁿ ê chhiú, ná kiâⁿ ná kóng. Kiâⁿ kàu hit só͘-chāi ê lé-pài-tn̂g, chiū chò-hóe ji̍p khì thiaⁿ tō-lí.
|
In兄聽見che 話大歡喜，親像眠夢tú仔知；親像酒醉今才醒；親像ko͘-tâ ê 稻仔得著雨水；親像枯礁ê 樹木tú著春天。李--先--生牽in兄ê手，那行那講。行到hit所在 ê 禮拜堂，就做伙入去聽道理。 |
|
Bo̍k-su kóng-liáu, Lí sian-siⁿ chhōa hiaⁿ ji̍p lāi-tn̂g kap bo̍k-su kóng kúi kù ōe, sòa chiong in hiaⁿ chá-chêng chhut-gōa ê kéng-hóng lio̍h-á kóng hō͘ i thiaⁿ. Bo̍k-su chiū mn̄g i ê hiaⁿ kóng,“Lāu hiaⁿ, lí chin-chiàⁿ kam-goān tit-tio̍h kiù á bô?”
|
牧師講了，李--先--生chhōa兄入內堂kap牧師講幾句話，續將in 兄早前出外ê 景況略仔講 hō͘伊聽。牧師就問伊ê 兄講︰「老兄，你真正甘願得著救抑無？」 |
|
Ìn kóng,“Chin hoaⁿ-hí kam-goān, to̍k-to̍k kiaⁿ-liáu oh-tit. Góa chia̍h a-phiàn chiong-kīn jī cha̍p nî, nā liâm-piⁿ ké, sìⁿ-miā káⁿ lân-pó.”
|
應講︰「真歡喜甘願，獨獨驚了oh tit。我食鴉片將近20年，若liâm-piⁿ改，性命káⁿ難保」。 |
|
Bo̍k-su kóng, “Lí chhiáⁿ pàng sim, lí ū nn̄g-hāng ê loán-jio̍k. Chi̍t-hāng chiū-sī seng-khu ê loán-jio̍k, tit-tio̍h chit sè-kan ê i-io̍h thang pó-choân. Chi̍t-hāng chiū-sī sim-koaⁿ ê loán-jio̍k tit-tio̍h Kiù-chú ê in-tián thang pó-niá. I-io̍h sī kian-kò͘ seng-khu ê hó-hng-thâu; in-tián sī kian-kò͘ sim-koaⁿ ê hó-hng-thâu. Nn̄g-hāng lóng tit-tio̍h chiū bô oh-tit ké. Nā-sī kan-ta chia̍h io̍h, kiaⁿ-liáu bē sí-sim, bē kú-kú thun-lún-tit, tek-khak tio̍h ū Sèng-sîn chhiong-móa lí ê sim, chiah ē koat-ì éng-oán bô piàn.”
|
牧師講︰「你請放心，你有2項 ê 軟弱。一項就是身軀 ê 軟弱，得著這世間ê 醫藥thang 保全。一項就是心肝 ê 軟弱得著救主ê 恩典thang 保領。醫藥是堅固身軀 ê 好方頭；恩典是堅固心肝 ê 好方頭。兩項攏得著就無難得改。若是kan-ta食藥，驚了bē 死心，bē久久吞忍tit，的確著有聖神充滿你 ê心，才會決意永遠無變。」 |
|
Bo̍k-su chiū kap i chò-hóe kî-tó, kiû Siōng-tè kám-hòa i ê sim, chān i thoat-lī khó͘-hái, seng-khu kap lêng-hûn lóng tit-tio̍h kiù.
|
牧師就kap伊做伙祈禱，求上帝感化伊ê 心，贊伊脫離苦海，身軀kap靈魂攏得著救。 |
|
Chiū chhōa i kàu i-koán lâi kìⁿ i-seng, kā i kóng chit ê in-toaⁿ.
|
就chhōa伊到醫館來見醫生，kā伊講這個因端。 |
|
I-seng khòaⁿ in nn̄g lâng ê hêng-siōng tōa-tōa bô saⁿ-tâng, chi̍t ê pûi-phàng ū sîn-chhái; chi̍t ê sán-giàn tài-iu-iông, chiū thó͘-khùi kóng,“Thiⁿ-kha-ē kài ē kiù lâng ê, sī hok-im; kài ē hāi lâng ê, sī a-phiàn! ”Chiah kā i ê hiaⁿ kóng, “Lâi ké-hun chin-chiàⁿ hó. Chhiáⁿ lí tòa tī chit koán--n̍i̍h, góa tek-khak chiàu-sî hoat io̍h hō͘ lí chia̍h. Nā-sī chia̍h io̍h bô kàu-gia̍h, lāu hiaⁿ tek-khak tio̍h kiû Siōng-tè siúⁿ-sù Sèng-sîn lâi pang-chān lí, chiah ū èng-hāu leh”.
|
醫生看in 2人 ê 形象大大無相同，一個肥胖有神采；一個瘦癮帶憂容，就吐氣講︰「天腳下kài 會救人 ê，是福音；kài會害人ê，是鴉片﹗」才kā伊ê 兄講︰「來改薰真正好。請你tòa tī這館--n̍i̍h，我的確照時發藥hō͘ 你食。若是食藥無夠額，老兄的確著求上帝賞賜聖神來幫贊你，才有應效--leh。」 |
|
Lí sian-siⁿ ia̍h kap i ê hiaⁿ chò-hóe tòa. Teh ké kàu saⁿ ji̍t kú, hun-giàn tōa hoat-choh, thâu-hîn, ba̍k-àm, kut-thiàⁿ, sim-jia̍t, chē bē chē, khùn bē khùn. Hit-sî bo̍k-su lâi i-koán káng-chheh, ji̍p āu mn̂g khòaⁿ-kìⁿ i chhut tōa mn̂g beh cháu khì, chiū hōaⁿ i ê keng-thâu kóng,“Lāu hiaⁿ beh-tó-khì?” Ìn kóng,“Góa kan-khó͘ tòng-bē-tiâu teh-beh tò--lâi-khì, iông góa lēng ji̍t chiah koh lâi.”
|
李--先--生亦kap伊ê 兄做伙tòa。Teh 改到3日久，薰癮大發作，頭暈、目暗、骨疼、心熱、坐bē 坐、睏bē 睏。Hit時牧師來醫館講冊，入後問看見伊出大門beh走去，就hōaⁿ伊ê 肩頭講︰「老兄beh tó去？」應講︰「我艱苦擋bē tiâu teh-beh 倒--來去，容我另日才koh來。」 |
|
Bo̍k-su chiū chó͘-tòng i kóng,“M̄ thang khì, nā khì tek-khak bô hôe-thâu, nā tò-tńg--lâi ké, bē bián-tit chit hō ê kan-khó͘.”
|
牧師就阻擋伊講︰「M̄-thang去，若去的確無回頭，若倒轉--來改，bē免tit這號 ê艱苦。」 |
|
I chiū mn̄g kóng,“Góa chit sî sim-koaⁿ ná chhin-chhiūⁿ beh lī-khui, seng-khu pah-thé lóng bē an-jiân, teh-beh sí lah. Taⁿ beh àn-cháiⁿ-iūⁿ?”
|
伊就問講︰「我這時心肝那親像beh離開，身軀百體攏bē安然，teh-beh死lah。今beh án-chóaⁿ樣？」 |
|
Bo̍k-su kóng,“Góa chai hiaⁿ chīn-chāi kan-khó͘, si̍t-chāi sī chiām-sî niā-niā. Thun-lún chi̍t sî ê kan-khó͘ tit-tio̍h chiong-sin ê hok-khì, siáⁿ-sū m̄ chò?”
|
牧師講︰「我知兄盡在艱苦，實在是漸時niā-niā。吞忍一時ê 艱苦得著終身ê 福氣，啥事m̄ 做？」 |
|
Koh kóng,“Tng-tio̍h chit hō ê kan-khó͘ ū sím-mi̍h thang an-ùi mah?”
|
Koh講︰「當著這號ê 艱苦有甚mi̍h thang安慰mah？」 |
|
Ìn kóng,“Ū i-io̍h tek-khak ē pó͘-hiaⁿ ê sìⁿ-miā. Lūn-kàu hiaⁿ sìn Iâ-so͘ ê sim, kiaⁿ-liáu bô kàu-gia̍h ū la̍t, khǹg hiaⁿ ji̍p khùn-pâng chiong loán-jio̍k thàng-thiàⁿ ê chêng-iû lóng kā Iâ-so͘ kóng; Kiù-chú tek-khak ke-thiⁿ lîn-bín lâi pang-chān an-ùi lí.”
|
應講︰「有醫藥的確會補兄ê 性命。論到兄信耶穌ê心，驚了無夠額有力，勸兄入睏房將軟弱痛疼 ê 情由攏kā耶穌講；救主的確加添天憐憫來幫贊安慰你。」 |
|
Lí sian-siⁿ ê hiaⁿ, siūⁿ kàu put-chí kú chiah kóng,“Taⁿ thàn lí ê bēng-lēng chiū koh ji̍p i-koán.”Lāi-bīn khún-kiû Chú kiù i ta̍k ji̍t chiām-chiām pêng-an, kàu lóng hó.
|
李--先--生ê 兄，想到不止久才講︰「今趁你ê 命令就koh入醫館」。內面懇求主救伊逐日漸漸平安，到攏好。 |
|
Keh kúi-nā ji̍t chiah tú-tio̍h bo̍k-su tī kàu-tn̄g-téng, bo̍k-su khòaⁿ i ê bīn-māu kng-siⁿ hó khòaⁿ, móa sin kin-kut chhun-ûn, kap chiông-chêng tōa-tōa koh-iūⁿ lah.
|
隔幾若日才tú著牧師tī 教堂頂，牧師看伊ê 面貌光生好看，滿身筋骨伸勻，kap從前大大各樣--lah。 |
|
Bo̍k-su chiū mn̄g i kóng,“Giàn lóng ké-lī, pēⁿ lóng siau-tû mah?”Ìn kóng,“Tio̍h! Sîn-hûn lóng tit-tio̍h Chú ê kiù; si̍t-chāi sī chò koh-chài oa̍h ê sin lâng.”
|
牧師就問伊講︰「癮攏改離，病攏消除--mah？」應講︰「著﹗神魂攏得著主ê 救；實在是做koh再活ê 新人。」 |
|
Bo̍k-su kā kiong-hí kóng,“Lāu hiaⁿ ū hok-khì lah! Khó͘-khǹg lí tùi chia kian-kò͘ sìn-thàn Iâ-so͘, lâi chun-thàn, kiâⁿ sèng ê lō͘, chiah ē kian-kò͘ khiā-chāi bô î-e̍k bô chhian-sóa.”
|
牧師kā 恭喜講︰「老兄有福氣--lah﹗苦勸你tùi chia堅固信趁耶穌，來尊趁，行聖ê 路，chiah會堅固徛在無預憶無遷徙」。 |
|
Ìn kóng,“Chin kam-goān ji̍p kàu. Kì-jiân ji̍p-kàu liáu-āu, chiū sòa tòe sió-tī tò-khì kui ke, kìⁿ pē-bó kap bó͘-kiáⁿ. In-ūi chē-chē nî tī gōa-bīn, chò put-hàu ê kiáⁿ, put-gī ê ang, chò put-chû ê pē, m̄ bat tò-khì chi̍t pái. Taⁿ tit-tio̍h Chú kiù góa, chhin-chhiūⁿ sí koh-oa̍h, liām kàu ke-lāi bô bē kì-tit”.
|
應講︰「真甘願入教。既然入教了後，就續tòe 小弟倒去歸家，見父母kap某子。因為濟濟年tī 外面，做不孝ê子、不義ê 翁、做不慈ê 父，m̄ bat 倒去一 擺。今得著主救我，親像死koh活，念到家內無bē記tit」。 |
|
Bo̍k-su thiaⁿ chiah ê ōe chiū thìm-thâu kóng,“Sī, che chin-chiàⁿ sī sìn Iâ-so͘, hō͘ Sèng-sîn kám-hòa ê pîn-kì. Tng i chò pháiⁿ ê sî lóng bô siūⁿ-tio̍h ke-lāi ê tāi-chì, kàu taⁿ chiah chai só͘ tio̍h chhin-kīn ê, só͘ tio̍h thiàⁿ-thàng ê. Nā m̄ sī Sèng-tō lâi kám-hòa lâng kín koh chhim beh thài ē án-ni-siⁿ leh?”Āu--lâi kap sió-tī chò-hóe tò-khì, choân-ke tōa-tōa hoaⁿ-hí.
|
牧師聽chiah ê 話就thìm頭講︰「是，che真正是信耶穌，hō͘ 聖神感化 ê 憑據。當伊做歹 ê 時攏無想著家內 ê 代誌，到今才知所著親近ê，所著疼痛ê。若m̄是聖道來感化人緊koh深beh thài會án-ni-siⁿ leh？」後--來kap小弟做伙倒去，全家大大歡喜。 |
|
Lí sian-siⁿ chiong i khì chhōe hiaⁿ-ko ê chêng-iû, lóng kóng hō͘ ke-lāi thiaⁿ. Hiaⁿ-só thiaⁿ-kìⁿ sim chiū siū kám-tōng. Beh ēng chin-lí lâi mn̄g i, chiū ìn kàu put-chí thong-ta̍t thàu-thiat, lóng sī tùi Lí--sian--siⁿ ê bó͘ lâi kà i, ia̍h siông-siông kap i kî-tó, chiah ē án-ni.
|
李--先--生將伊去chhōe兄哥ê 情由，攏講hō͘家內聽。兄嫂聽見心就受感動。Beh用真理來問伊，就應到不止通達透徹，攏是tùi李--先--生ê某來教伊，亦常常kap伊祈禱，才會án-ni。 |
|
To̍k-to̍k nn̄g ê lāu lâng, sui-jiân hoaⁿ-hí tōa kiáⁿ ké-pìⁿ, kui-ke ia̍h chai chit ê tō-lí ū kám-tōng lâng ê khùi-la̍t, tàu-tí iáu-bōe chhim-bat tō-lí, siông-siông ka-tī kóng, “Tō-lí khiok chin koân chin hó, kiáⁿ-sun lâi sūn-thàn chiū hó, goán taⁿ lāu lah! Bô lō͘-ēng, ji̍p-kàu chē-chē hāng m̄ lī-piān.”Sī in-ūi nn̄g ê lāu-lâng iáu-bōe siū Sèng-sîn ê kám-hòa, só͘-í kóng chit hō ōe.
|
獨獨兩個老人，雖然歡喜大子改變，歸家亦知這個道理有感動人 ê 氣力，到底iáu-bōe深bat道理，常常家己講︰「道理卻真懸真好，子孫來順趁就好，阮今老lah﹗無路用，入教濟濟項m̄ 利便」。是因為兩個老人iáu-bōe受聖神 ê 感化，所以講這號話。 |
|
Lí sian-siⁿ choân-ke to̍k-to̍k choan sim thè i kî-tó, khún-kiû Siōng-tè kā i khui chit tiâu tit-tio̍h kiù ê lō͘.
|
李--先--生全家獨獨專心替伊祈禱，懇求上帝kā伊開這條得著救 ê 路。 |
|
Tē cha̍p-gō͘ Chiuⁿ
|
第15章 |
|
Lí sian-siⁿ chiong ke-sū thok-tiōng i-ê hiaⁿ kā liāu-lí koán-kò͘, ka-tī khì chhut-gōa bé-bē, bē cha̍p-hòe, chio hóe-kì lâi pang-chhiú. Chò seng-lí chin kong-pêⁿ, put-lūn gín-ná lāu-lâng lóng bô khi-phiàn, seng-lí chiām-chiām ka-ia̍h lī-chhī. Lâng-lâng chai i sī chin-chiàⁿ put-jī-kè.
|
李--先--生將家私託重伊 ê兄kā料理管顧，家己去出外買賣，賣雜貨，招伙記來幫手。做生理真公平，不論囡仔老人攏無欺騙，生理漸漸ka-ia̍h 利市。人人知伊是真正不二價。 |
|
Lí sian-siⁿ sui-jiân bô chhin-chhiūⁿ lâng kòa put-jī-kà ê pâi, nā sī i-ê hòe-mi̍h chin-chiàⁿ, kè-chîⁿ si̍t-chāi, kàu-gia̍h hō͘ chèng lâng saⁿ-kap chhim-sìn i; sī àn-cháiⁿ sìn? Sī sìn i-ê hòe, sìn i-ê kè, in-ūi tāi-seng sī sìn i-ê lâng. In-ūi i teh bé hòe iok-liōng khùi-la̍t lâi chò, bô khiàm lâng ê siàu; bē hòe ia̍h beh hiān-chîⁿ. He̍k-sī ji̍p, he̍k-sī chhut, lóng bô ēng pháiⁿ chîⁿ. Só͘-í tú-tio̍h nî-cheh ke-ke chhù-chhù hông-bông jiáu-loān, to̍k-to̍k i chi̍t ke an-jiân chhin-chhiūⁿ éng ji̍t.
|
李--先--生雖然無親像人掛不二價ê 牌，若是伊ê 貨物真正，價錢實在，夠額hō͘ 眾人相kap深信伊；是án-cháiⁿ信？是信伊 ê 貨，信伊 ê 價，因為代先是信伊 ê 人。因為伊teh買貨約量氣力來做，無欠人 ê 數；賣貨亦beh 現錢。或是入，或是出，攏無用歹錢。所以tú著年節家家厝厝慌忙擾亂，獨獨伊一家安然親像永日。 |
|
I ū khí ke ê kè-bô͘ sī ēng kong-tō lâi khí-ke tē-it-hó ê kè-chhek. Lí sian-siⁿ ēng kong-tō lâi chò tāi-chì, m̄-sī in-ūi beh khí-ke, sī in-ūi beh thàn Siōng-tè ê bēng-lēng, ke-thiⁿ kàu-hōe ê miâ-siaⁿ, chiàu-kò͘ ka-tī ê liông-sim, siú ka-tī ê pún-hūn. Kiù-si̍t khí ke ê hok-khì sī tùi án-ni chiah ū.
|
伊有起家ê 計謀是用公道來起家第一好ê 計策。李--先--生用公道來做代誌，m̄是因為beh 起家，是因為beh趁上帝ê 命令，加添教會 ê 名聲，照顧家己 ê 良心，守家己 ê本份。究實起家ê 福氣是tùi án-ni 才有。 |
|
Khò Iâ-so͘--ê, chāi-siⁿ ē thoat-lī chōe, góa chá-chá thang chò chèng-kìⁿ: ia̍h m̄ chai sí ê sî Iâ-so͘ ia̍h ē hû-chhî hûi-hiám, lâi siúⁿ-sù pêng-an. Kàu taⁿ chiah chai lah. Góa chi̍t-sì-lâng m̄ bat khòaⁿ-kìⁿ ê sū, m̄ bat thiaⁿ-kìⁿ ê sū, kin-á-ji̍t khòaⁿ-kìⁿ thiaⁿ-kìⁿ.
|
靠耶穌--ê，在生會脫離罪，我早早thang做證據︰亦m̄知死ê 時耶穌亦會扶持危險，來賞賜平安。到今才知lah。我一世人m̄ bat看見ê事，m̄ bat聽見 ê 事，今仔日看見聽見。 |
|
Lán tōa sim-pū lîm-chiong, m̄ nā bô kiaⁿ, koh tōa-tōa ǹg-bāng tī sí āu. Khòaⁿ sí chhin-chhiūⁿ tò-khì lóng bô chi̍t-tiám-á ê iu-chhiû. Chiàu án-ni khòaⁿ chit ê tō-lí kiám m̄ sī lán nn̄g lâng ê lō͘-ēng mah?
|
咱大新婦臨終，m̄但無驚，koh大大向望tī 死後。看死親像倒去攏無一點仔 ê 憂愁。照án-ni看這個道理kiám m̄是咱兩人 ê 路用mah？ |
|
Ta-ke ìn kóng,“Tio̍h, ū iáⁿ, góa kin-á-ji̍t ia̍h ū chè sim, góa siông-siông khòaⁿ-kìⁿ kiáⁿ-jî sim-pū, ūi-tio̍h lán lāu-lâng kî-tó ; khó-sioh, lán bōe bat ka-tī kî-tó.”
|
Ta-ke應講︰「著，有影，我今仔日亦有祭心，我常常看見子兒新婦，為著咱老人祈禱；可惜，咱bōe bat家己祈禱」。 |
|
Ta-koaⁿ kóng,“Chit-tia̍p lâi chò-hóe kî-tó.”Chiū kūi-teh pek-chhiat kóng, “Kiû Siōng-tè sià goán tāng-chōe, siúⁿ sù Sèng-sîn chiò goán ê sim, kám-hòa goán ê sim, chhiong-móa goán ê sim.”
|
Ta-koaⁿ講︰「這tia̍p來做伙祈禱」。就跪teh迫切講︰「求上帝赦阮重罪，賞賜聖神照阮ê 心，感化阮ê 心，充滿阮ê 心。」 |
|
Kî-tó liáu, khí--lâi tit-tio̍h Siōng-tè chún i só͘ kiû, sim-sîn pêng-an, sim-ì tiāⁿ-tio̍h. Siūⁿ ài liâm-piⁿ khì kā tōa sim-pū kóng; in-ūi mî chhim lah, kàu kòe chá-khí chiah chò-hoek2ai kā sim-pū kóng.
|
祈禱了，起--來得著上帝准伊所求，心神平安，心意定著。想ài liâm-piⁿ去kā 大新婦講；因為暝深--lah，到過早起才做伙去kā新婦講。 |
|
Tōa sim-pū séng-chhat i ê giân-gí, khòaⁿ i ê iông-māu, chai sī-tōa-lâng ū iáⁿ tit-tio̍h Sèng-sîn kám-hòa, chiū o-ló Siōng-tè, kóng,“Siōng-tè ah, siúⁿ-sù góa an-jiân lâi khì.”
|
大新婦省察伊ê 言語，看伊ê 容貌，知是大人有影得著聖神感化，就o-ló上帝，講︰「上帝--ah，賞賜我安然來去」。 |
|
Hit-ji̍t nn̄g ê ke-koaⁿ chi̍t-khek-á bô lī-khui, pí éng ji̍t ka-pōe thiàⁿ i, koh hoaⁿ-hí thiaⁿ i kóng-chhut tō-lí ê ōe; ia̍h hoán-hóe chá-chá bô ài thiaⁿ.
|
Hit日兩個ke-koaⁿ一刻仔無離開，比永日加倍疼伊，koh歡喜聽伊講出道理 ê 話；亦反悔早早無愛聽。 |
|
Choân-ke khòaⁿ chit nn̄g ê lāu-lâng án-ni, lóng tōa hoaⁿ-hí, tāi-ke teh kóng, “Taⁿ lán chi̍t ke lóng sī tit-tio̍h kiù ê lâng ah! Tī sè-kan chò-hóe chheng chò Siōng-tè ê sèng-bîn; lī sè-kan chò-hóe hióng-siū Thian-tông ê éng-hok. Chin khoài-lo̍k! Chin-hok-khì lah! Che lóng sī Siōng-tè siúⁿ-sù--ê, tio̍h kui êng-kng Siōng-tè.”
|
全家看這兩個老人án-ni，攏大歡喜，大家teh講︰「今咱一家攏是得著救 ê人ah﹗Tī世間做伙稱做上帝ê 聖民；離世間做伙享受天堂 ê 永福。真快樂﹗真福氣lah﹗Che攏是上帝賞賜--ê，著歸榮光上帝。」 |
|
Lí sian-siⁿ tōa-tōa siū kám-tōng, kan-ta thó͘-khùi kóng,“Kui êng-kng Siōng-tè sī góa só͘ goān.”
|
李--先--生大大受感動，kan-ta 吐氣講︰「歸榮光上帝是我所願」。 |
|
Só ê pēⁿ ta̍k ji̍t tîm-tāng, bô khùi-la̍t thang kóng ōe chē-chē, iáu-kú chhun tām-po̍h khùi-me̍h thang kā Iâ-so͘ chò chèng-kìⁿ.
|
嫂ê 病逐日沉重，無氣力thang講話濟濟，iáu-kú chhun淡薄氣脈thang kā耶穌做證據。 |
|
Lâi khòaⁿ--i ê lâng, nā bōe ji̍p-kàu--ê, chiū khǹg i tio̍h hoán-hóe, sìn hok-im; nā-sī ji̍p-kàu--ê, chiū khǹg i tio̍h chhim sìn, bô piàn, kî-û bô pa̍t-mi̍h ōe.
|
來看--伊ê人，若bōe入教--ê，就勸伊著反悔、信福音；若是入教--ê，就勸伊著深信、無變，其餘無別物話。 |
|
Ū chi̍t ji̍t kā ke-lāi ê lâng kóng,“Góa taⁿ tio̍h khì lah.”
|
有一日kā家內 ê 人講︰「我今著去--lah。」 |
|
Mn̄g i àn-cháiⁿ-iūⁿ ē chai. Ìn kóng,“Chā-mê bāng-kìⁿ, sui-jiân bîn-bāng chē-chē bông-bông-iá-iá, chóng--sī chit ê bāng bô saⁿ-tâng, put-chí chhin-chhiūⁿ chin--ê. Bāng-kìⁿ Chú chhut-hiān chhēng pe̍h-saⁿ, ēng chhiú ia̍t--góa. Góa liāu kin-á-ji̍t tek-khak kui tī Chú, lâi pàng-soah sè-kan ê lô-khó͘ lah.”
|
問伊án怎樣會知。應講︰「昨暝夢見，雖然眠夢濟濟朦朦iá-iá，總--是這個夢無相同，不止親像真--ê。夢見主出現穿白衫，用手ia̍t--我。我料今仔日的確歸tī 主，來放煞世間 ê 勞苦--lah。」 |
|
Kàu hit ē-po͘, khùi beh choa̍t, sè siaⁿ tùi Lí--sian--siⁿ kóng, “Chhián tāi-ke tio̍h lâi.” Chi̍t ke ê lâng kì-jiân chū-chi̍p chiàu chhù-sū saⁿ-sî; āu--lâi kiò chi̍t lâng sè siaⁿ gîm-si, tī sì-cha̍p-gō͘ siú; lóng teh gîm kóng:
|
到hit e晡，氣beh絕，細聲tùi李--先--生講︰「請大家著來」。一家ê人既然聚集照次序相辭；後--來叫一人細聲吟詩，tī 45 首；攏teh 吟講： |
|
1.Thian-tông lóng bô khó͘-lān, Éng-oa̍h bô sí; Hó lâng chheng-chheng bān bān, Hióng hok bô pí. Gîm-si si̍t-chāi hó thiaⁿ, Tâng o-ló Iâ-so͘ chun miâ; Mî-ji̍t hoaⁿ-hí tōa siaⁿ, Ti̍t kàu bān sè. |
1.天堂攏無苦難， 永活無死； 好人千千萬萬， 享福無比。 吟詩實在好聽， 同o-ló 耶穌尊名； 暝日歡喜大聲， 直到萬世。 |
|
2. Tāi-ke kóaⁿ-kín tio̍h lâi, Tâng kiâⁿ thiⁿ lō͘; Siáⁿ-sū iân-chhiân gî-ngái? M̄ thang chhò-gō͘, Lâi siū ke̍k tōa an-lo̍k, Bô iu-būn ia̍h bô chōe ok, Kú-tn̂g tiàm tī Thian-kok, Kap Chú Iâ-so͘. |
2.大家趕緊著來， 同行天路； 啥事延chhiân 疑ngái? M̄ thang錯誤， 來受極大安樂， 無憂悶亦無罪惡， 久長tiàm tī 天國， Kap主耶穌。 |
|
3. Thian-tông móa-móa jîn-ài, To sī hiaⁿ-tī, Sèng-tô͘ kau-pôe Thiⁿ-sài, Tâng sim chi̍t-ì; Lóng-chóng êng-kng chun-kùi, Tì bián-liû koân-koân chē ūi, Siōng-tè kap lán chò tui, Éng-oán bô lī. |
3.天堂滿滿仁愛， 都是兄弟， 聖徒交陪天使， 同心一意； 攏總榮光尊貴， 戴冕旒懸懸坐位， 上帝kap咱做堆， 永遠無離。 |
|
Teh gîm ê sî ba̍k-chiu gia̍h koân khòaⁿ thiⁿ-téng ê êng-kng chiò tī i bīn--n̍i̍h. Gîm-si liáu-āu kā i khòaⁿ, i-ê lêng-hûn í-keng kui Chú lah.
|
Teh 吟ê 時目珠舉高看天頂 ê 榮光照tī伊面--n̍i̍h。吟詩了後kā伊看，伊 ê 靈魂已經歸主lah。 |
|
“Sèng-tô͘ ê siông-siông thun-lún siú Siōng-tè ê bēng-lēng kap Iâ-so͘ ê tō-lí, tùi án-ni-siⁿ it-hoat chai. Góa thiaⁿ-kìⁿ tùi thiⁿ-n̍i̍h ū siaⁿ kā góa kóng; āu-lâi sio̍k tī Chú lâi sí ê lâng tek-khak tit-tio̍h hok-khì; tio̍h siá tī chheh-n̍i̍h.” (Ín ka Tòng tō taⁿ ìn bêng-pe̍k lah.)
|
「聖徒 ê 常常吞忍守上帝 ê 命令kap耶穌 ê 道理，tùi án-ni-siⁿ 一法知。我聽見tùi 天n̍i̍h有聲kā我講；後--來屬tī 主來死 ê 人的確得著福氣；著寫 tī 冊n̍i̍h」。﹙Ín ka Tòng 道今印明白--lah。﹚ |
|
(Tâi-oân Hú-siâⁿ Kàu-hōe-pò tē 63~74koàn,1890 nî 9 ge̍h~1891 nî 8 ge̍h)
|
(台灣府城教會報第63~74卷，1890年9月~1891年8月) |
