Tâi-oân-lâng kap chîⁿ
|
台灣人kap錢 |
| Tân Gī-jîn |
陳義仁 |
|
Tâi-oân-lâng ê chhùi-kháu sî-siông kòa chit-kù ōe: “Tâi-oân ê chia̍h, siāng hong-hù.” Ēng án-ni chò móa-chiok, che hián-sī chhut Tâi-oân-lâng ê chân-chhù gōa-nī-á kē.
|
台灣人ê嘴口時常掛這句話：「台灣ê食，上豐富。」用án-ni做滿足，che顯示出台灣人ê層次偌nī仔低。 |
|
Tâi-lân-lâng ê chhùi-lāi sî-siông khǹg lēng-gōa chi̍t-kù ōe: “Chîⁿ siōng-hó.” Hián-sī chhut Tâi-oân-lâng bô chhim-khek thé-giām tio̍h sè-kan kî-tha koh khah bí-hó ê hí-lo̍k. Khó-liân.
|
台灣人ê嘴內時常囥另外一句話：「錢上好。」顯示出台灣人無深刻體驗著世間其他koh較美好ê喜樂。可憐！ |
|
“Lâng ài ū it-ki-chi-tióng” Tâi-oân-lâng án-ni kóng, tāi-pō͘-hūn iā-sī khiā tī bu̍t-chit ê chân-bīn lâi kóng chit-kù ōe, lâi khòaⁿ jîn-seng.
|
「人ài有一技之長」台灣人án-ni講。大部份也是企tī物質ê層面來講這句話，來看人生。 |
|
Chit-tōaⁿ sî-kan, Tâi-oân lâng-lâng lóng teh hoah, “Ài piàⁿ chiah ē iâⁿ.” Khó-sioh, chin-chió lâng mn̄g, “Piàⁿ sím-mi̍h?” Tâi-oân-lâng só͘ piàⁿ, bû-kò sī chîⁿ, miâ-siaⁿ, tē-ūi. Án-ni, tong-jiân sī:
|
這段時間，台灣人人攏teh喝，「Ài拚才會贏。」可惜，真少人問：「拚甚mi̍h？」台灣人所拚，無過是錢、名聲、地位。Án-ni,當然是： |
|
Tâi-oân-lâng piàⁿ, kok-bîn-tóng iâⁿ.
|
台灣人拚，國民黨贏。 |
|
Tâi-oân-lâng piàⁿ, Sat-tàn iâⁿ.
|
台灣人拚，撒旦贏。 |
|
Tâi-oân-lâng piàⁿ, pīⁿ-mô͘ iâⁿ. . . .
|
台灣人拚，病魔贏… |
|
Ham-bān thàn-chîⁿ, m̄-bián kòe-thâu kut-la̍t.
|
Ham-bān趁錢，m̄免過頭kut力 |
|
Seng-oa̍h ê ki-pún su-iàu tit-tio̍h boán-chiok liáu-āu (kàu sím-mi̍h thêng-tō͘ kiò-chòe ki-pún su-iàu tit-tio̍h boán-chiok, tī chia bô beh thó-lūn), lú ham-bān thàn-chîⁿ ê lâng, lú m̄-thang kòe-thâu phah-piàⁿ thàn-chîⁿ. Hiah-ê gâu-thàn--ê, chhìn-chhái liòng--chi̍t-ē, tō thàn hiah-n̍i̍h chōe, lio̍h-lio̍h-á lōng-hùi sìⁿ-miā khì thàn-chîⁿ, iáu sǹg ē-hô. Iā lán chiah-ê hām-bān thàn--ê, piàⁿNsiⁿ piàⁿ-sí, thàn m̄-chiâⁿ-chîⁿ, sian sǹg mā sǹg bōe-hô, lêng-khó͘ tī ki-pún ê kang-chok liáu-āu, ke ēng kóa sî-kan chò khah ū ì-gī, tùi oa̍h-miā ū lī-ek ê tāi-chì khah hó.
|
生活ê基本需要得著滿足了後（到甚mi̍h程度叫做基本需要得著滿足，tī chia無beh討論。）愈ham-bān趁錢ê人，愈m̄-thang過頭扑拚趁錢。Hiah-ê gâu趁--ê,chhìn-chhái liòng--一--下，tō趁hiah-n̍i̍h濟。略略仔浪費生命去趁錢，iáu算會hô。也咱chiah-ê ham-bān趁--ê,拚生拚死，趁m̄ 成錢，先算mā算bōe hô。寧可tī基本ê工作了後，加用寡時間做較有意義，對活命有利益ê代誌較好。 |
|
(Hong-hiòng Tē 11 kî, 1991 nî 7 goe̍h)
|
（風向第11期，1991年7月） |
