首頁 >文學作品
文學作品
回上一頁
本篇文章總共有13個段落,16個語句,272個語詞,453個音節
Siū niú-khiok ê Tâi-oân bîn-cho̍k-sèng 受扭曲ê台灣民族性
Tân Gī-jîn 陳義仁
e̍k
Niú-khiok ê ì-sù sī: “Choān kah oai-ko chhī-chhoa̍h.” 扭曲ê意思是:「Choān kah歪膏chhī-chhoa̍h。」
Tāi-thé-siōng lâi kóng, Tâi-oân-lâng sī î-bîn, só͘-í, Tâi-oân-lâng ê bîn-cho̍k-sèng ū chi̍t-kóa kap goân-lâi ê Hàn-jîn bô-kāng-khoán ê só͘-chāi. 大體上來講,台灣人是移民。所以,台灣人ê民族性有一寡kap原來ê漢人無共款ê所在。
Î-bîn cheng-sîn ê te̍k-tiám sī---lú-ài, hō͘-siong pang-chō͘, jia̍t-chêng, lōng-bān, mō͘-hiám, ióng-kám, í-ki̍p siōng kài lân-tit--ê chiū-sī, lí-sióng-chú-gī ê kheng-hiòng téng. 移民精神ê特點是:友愛,互相幫助、熱情、浪漫、冒險、勇敢,以及上kài難得--ê就是,理想主義ê傾向等。
Lēng-gōa chi̍t hong-bīn, Ji̍t-pún-lâng thóng-tī Tâi-oân 50 nî, tû liáu ū lâu lo̍h keng-chè kiàn-siat ê kui-bô͘ í-gōa, iā ūi Tâi-oân-lâng phah hó hoat-tī ê ki-chhó͘. 另外一方面,日本人統治台灣50年,除了有留落經濟建設ê規模以外,也為台灣人扑好法治ê基礎。
Āu-lâi 228 sū-kiāⁿ, í-ki̍p kok-bîn chèng-hú chhú-lí chit-ê sū-kiāⁿ ê hong-sek---iû-kî sī chân-sat, sit-chong, sió-khóa ū khan-liân á-sī bû-ko͘ ê lâng iā chóng thâi, téng téng, tì-sú-kàu Tâi-oân-lâng piàn-sêng: 後來228事件,以及國民政府處理這個事件ê方式——尤其是殘殺、失蹤,小可有牽連抑是無辜ê人也總thâi,等等,致使到台灣人變成:
(1) Put-kek-put ēng chhai-gî ê thāi-tō͘ tùi-thāi gōa-séng-lâng, sīm-chì Tâi-oân-lâng pún-sin iā m̄-káⁿ hō͘-siong sìn-jīm. (1)不得不用猜疑ê態度對待外省人,甚至台灣人本身也m̄敢互相信任。
(2) “Bô chò pháiⁿ, chiū m̄-kiaⁿ koaⁿ-hú.” ê koan-liām pìⁿ-chò sī bô-iáⁿ bô-chiah pe̍h-chha̍t pe̍h-koat, hoat-tī ê koan-liām chiū lóng pàng--khì. (2)「無做歹,就m̄驚官府」ê觀念變做是無影無跡白賊白koat,法治ê觀念就攏放--去。
(3) Sí-thé thia̍p kah ná soan, hoeh lâu kah ná khe-chúi, si̍t-chāi chin khióng-pò͘, chū-pó chi tō chiū-sī léng-tām, bô koan-sim, chū-su chū-lī, bô-ài chhap chèng-tī, bô kong-tek-sim. Tùi án-ni, kò-sèng loán-jio̍k bô-táⁿ chiū chiâⁿ-chò sī chi̍t-khoán bí-tek: “Bô hoán khòng.” Chò sūn-bîn chiah ē hù-kùi tn̂g hòe-siū. (3)屍體疊kah若山,血流kah若溪水,實在真恐怖。自保之道就是冷淡,無關心,自私自利,無愛chhap政治,無公德心。Tùi án-ni,個性軟弱無膽就成做是一款美德。「無反抗」,做順民才會富貴、長歲壽。
Koh án-ni lo̍h-khì, Tâi-oân-lâng chiū pìⁿ-sêng bâ-pì, bô chū-kak, bô chū-chun ê cho̍k-lūi, kûn-cho̍k ê kiōng-tông lí-sióng, kap lí-sióng ê tì-ì tui-kiû, tong-jiân sī koh khah bián kóng ah! Koh án-ni落去,台灣人就變成痲痺,無自覺、無自尊ê族類。群族ê共同理想,kap理想ê致意追求,當然是koh khah免講--ah!
“228” ê to̍k-bū àm-iáⁿ it-ti̍t lóng tà tī Tâi-oân-lâng ê sim-lêng-siōng, chó͘-tòng tio̍h khah ko-chân-chhù ê sim-lêng oa̍h-tāng, só͘ teh kóng ê sèⁿ-miā chêng-tiāu ê thê-seng, sim-lêng sè-kài ê chhòng-chō, chiū pìⁿ-chòe chin khùn-lân. 「228」ê毒霧暗影一直攏罩 tī台灣人ê心靈上,阻擋著較高層次ê心靈活動。所teh講ê生命徵兆 ê提昇,心靈世界ê創造,就變做真困難。
Só͘-í lán su-iàu sàu-tû chiah-ê sim-lêng-siōng ê àm-iáⁿ, chū-chú lâi chhòng-chō bí-hó ê chiong-lâi. 所以咱需要掃除chiah-ê心靈上ê暗影,自主來創造美好ê將來。
(Hong-hiòng Tē 7 kî, 1990 nî 11 goe̍h) (風向第7期,1990年11月)
回上一頁    終戰後,   1990年,   散文