Lūn Song-sū_03
|
論喪事_03 |
| Lâu Bō͘-chheng |
劉茂青 |
|
Lūn Tû-lêng, iā kóng The̍h-toh
|
論除靈，也講提桌。 |
|
Ū lâng hàu chi̍t-pah ji̍t, ū lâng hàu sì-cha̍p-káu ji̍t, ū lâng hàu chi̍t-goe̍h ji̍t, iā ū lâng hàu pòaⁿ-goe̍h ji̍t; kok sûi ke-sū hong-sio̍k bô ū tēng-kui. Kàu hit-ji̍t kng chóa-chhù chhut gōa-bīn sio, hō-chò Tû-lêng, kng toh kap âng-teng khì lō͘-piⁿ hiat-ka̍k, hō-chò The̍h-toh. Lâu chi̍t-sian sîn-chú sī-nî peh-cheh lâi hàu, hō-chò ho̍k-sāi hiuⁿ-ian. The̍h-toh hit-ji̍t tio̍h bé mi̍h-kiāⁿ lâi chhiáⁿ pang-chān kang ê lâng, hō-chò chhiáⁿ sng-kha. Chò kóe lâi hēng ū mi̍h chō͘-song ê lâng, hō-chò Tap chóa-hūn.
|
有人孝100日，有人孝49日，有人孝一月日，也有人孝半月日；各隨家事風俗無有定規。到hit日扛紙厝出外面燒，號做「除靈」，扛桌kap紅燈去路邊hiat-ka̍k ，號做「提桌」。留一仙神主是年八節來孝，號做「服事香煙」。提桌hit日著買物件來請幫贊工ê人，號做「請喪腳」。做粿來hēng 有物助喪ê人，號做「答紙份」。 |
|
Keh tńg nî tùi sí hit ji̍t lâi hàu, hō-chò Chò tùi-nî. Chheng-bêng ji̍t thâu- chi̍t-pái khì chè bōng, hō-chò Pōe sin- bōng. Í-āu ta̍k nî tùi sí hit ji̍t lâi hàu, hō-chò Chò-kī. Hoān ēng seng-lé mi̍h- kiāⁿ, put-lūn hàu sîn-chú chè hûn-bōng, it-khài bô ha̍p Siōng-tè ê chin-lí. Sìn Chú lâng chū-jiân chai.
|
隔轉年tùi死hit日來孝，號做「做對年」。清明日頭一擺去祭墓，號做「pōe 新墓」。以後逐年tùi死hit日來孝，號做「做忌」。凡用牲禮物件，不論孝神主祭墳墓，一概無合上帝ê真理。信主人自然知。 |
|
Lâu Bō͘-chheng
|
留墓青 |
|
Lūn Song-ho̍k, sio̍k kóng Hà-ho̍k, kap hà-lāi ê só͘ chò
|
論喪服，俗講：孝服，kap孝內ê所做。 |
|
Song-ho̍k bô tēng-kui. Sàng-chòng hit ji̍t hàu-lâm hàu-hū chhēng-môa, tì- môa sī tē-it tāng ê ho̍k; kî-î he̍k-sī chhēng tē-á, á-sī chhēng pe̍h--ê, kok chiàu chhin-se lâi hun-piat. Pē-bó-hà tio̍h tòa saⁿ-nî chiàⁿ thǹg, ì-sù sī eⁿ-á tio̍h io, phō, saⁿ-nî chiàⁿ lī kha-chhiú; só͘-í tòa saⁿ-nî hà lâi pò-tap pē-bó ióng- io̍k khu-lô ê chhim-in tāi-tek.
|
喪服無定規。送葬hit日孝男孝婦穿麻，戴麻是第一重ê服；其餘或是穿tē-á ，抑是穿白--ê,各照親疏來分別。父母孝著帶三年才褪，意思是嬰仔著吆、抱，3年才離腳手；所以帶3年孝來報答父母養育劬勞ê深恩大德。 |
|
Tòa-hà ê tāi-khài put-lūn lâm-lí, thâu- chang-bóe, koh-soh, ê, bō, i-chiûⁿ kok ū kì-jīn thang chai. Hà-lāi sin-chiūⁿ bē tòa-tit kim-gîn ge̍k-khì, bē chhēng-tit tiû-toān chhái-sek ê i-ho̍k, bē tāng-tit ga̍k-khì. Ū koaⁿ-chit ê lâng bē chò-tit koaⁿ, tha̍k-chheh lâng bē khó--tit, peh- sèⁿ lâng bē kè-chhōa--tit. Bô chiàu án- ni kiâⁿ-gî, sǹg sī put-hàu. Ta̍k-hāng ê giâm-kín, bô-m̄-sī piáu-bêng iu-būn, khó͘-thàng, pi-siong ê sim.
|
帶孝ê大概不論男女，頭鬃尾、胳soh，鞋、帽、衣裳各有記認thang知。孝內身上bē帶得金銀玉器，bē穿--tit綢緞彩色ê衣服，bē動--tit樂器。有官職ê人bē做--tit官，讀冊人bē考--tit，百姓人bē嫁娶--tit。無照án-ni行宜，算是不孝。逐項ê嚴謹，無m̄是表明憂悶，苦疼，悲傷ê心。 |
|
Sìn Chú ê lâng pān-lí song-sū ê tāi- chì, nā sio̍k īⁿ-toan--ê chū-jiân m̄-thàn. Ū hāng sui-jiân m̄-sī īⁿ-toan, iā bô tek- khak tio̍h lóng thàn. Nā hòe-khì song- ho̍k, chiū thian-lí jîn-chêng lâi lūn, káⁿ bô lâng ē an-sim; kì-jiân bô an-sim, chū-jiân tio̍h siú.
|
信主ê人辦理喪事ê代誌，若屬異端--ê自然m̄趁。有項雖然m̄是異端，也無的確著攏趁。若廢去喪服，就天理人情來論，敢無人會安心；既然無安心，自然著守。 |
|
Ū lâng mn̄g kóng, Sìn Chú ê lâm-lí khì sàng hiaⁿ-tī bâi-chòng, tàu-tí tio̍h pau pe̍h khah-hó, á-sī bián pau iā ē chò--tit? Ìn i kóng, Kì-jiân sī sàng- chòng piān-sī iu-būn ê tāi-chì, káⁿ tio̍h ū kì-jīn thang piáu-bêng khah ha̍p-sit; nā bô só͘ hun-piat, kap kòe-lō͘ ê lâng ū siáⁿ koh-iūⁿ--leh? Lô͘. 12:15.
|
有人問講，信主ê男女去送兄弟埋葬，到底著包白較好，抑是免包也會做--tit？ 應伊講：既然是送葬便是憂悶ê代誌，敢著有記認thang表明較合式；若無所分別，kap過路ê人有啥各樣--leh？ 羅。12:15。 |
|
Lūn Thó-tī-bōng-á
|
論土地墓仔。 |
|
Sè-sio̍k tī chiàⁿ-bōng ê chó-pêng, lēng-gōa koh chò chi̍t-ê sè ê bōng-á, hō- chò Thó-tī-kong bōng-á; bōng-pâi siá Hō͘-thó͘ nn̄g-jī; ì-sù sī chiong sí lâng ê kut-hâi kau Thó-tī-kong chiàu-kò͘ pó- hō͘. Só͘-í kìⁿ ū pōe bōng iā tio̍h chè i.
|
世俗tī正墓ê左爿，另外koh做一個細ê墓--仔，號做「土地公墓--仔」；墓牌寫「后土」兩字；意思是將死人ê骨骸交土地公照顧保護。所以見有pōe 墓也著祭伊。 |
|
Che sī īⁿ-toan, sìn Chú ê lâng m̄-bián o̍h in ê khoán. In m̄-bat Siōng-tè, phah-sǹg kok ūi tē-hng kok ū sîn teh koán. Thó-tī-kong sī liāu-lí hit-hō tāi- chì, chiàⁿ ū án-ni chò.
|
Che是異端，信主ê人m̄免學in ê款。In m̄-bat上帝，扑算各位地方各有神teh管。土地公是料理hit號代誌，才有án-ni做。 |
|
Lūn Táⁿ-tháng ê in-iû
|
論打桶ê因由。 |
|
Chó-toān kóng, Thian-chú sí, chhit- goe̍h-ji̍t chhut chòng. Chu-hô͘, gō͘-goe̍h- ji̍t. Tāi-hu, saⁿ-goe̍h-ji̍t. Tha̍k-chheh- lâng, chi̍t-goe̍h khah ke. Kó͘-jîn bô liâm-piⁿ chhut-chòng, sī in-ūi tán-hāu gōa- kheh ê lâng bōe chiâu kàu, song-sū bōe chiâu piān, m̄-sī in-ūi chhōe hong-súi. Hiān-sî ê lâng táⁿ-tháng iā ū kúi-nā in- toaⁿ. Ū ê in-ūi beh ūn-koan kui pún-hiuⁿ. Ū ê in-ūi chó͘-chiūⁿ bōe kui-thó͘; phì-jū kong sí bōe kui-thó͘, chiū pē sí tio̍h táⁿ--teh. Ū ê in-ūi kiáⁿ-sun chhut- gōa. Ū ê in-ūi beh chhōe hó hong-súi. In-ūi hong-súi lâi táⁿ-tháng, chiū-sī īⁿ- toan.
|
左傳講：「天子死，7月日出葬。諸侯，5月日。大夫，3月日。讀冊人，一月較加。」古人無liâm-piⁿ出葬，是因為等候外客ê人bōe齊到，喪事bōe齊便，m̄是因為chhōe風水。現時ê人打桶也有幾若因端。有ê因為beh運棺歸本鄉。有ê因為祖上bōe歸土；譬諭公死bōe歸土，就父死著táⁿ--teh 。有ê因為子孫出外。有ê因為beh chhōe好風水。因為風水來打桶，就是異端。 |
|
Ū lâng mn̄g kóng, Ai-ki̍p ê Iok-sek m̄-ài chòng tī Ai-ki̍p, in-ūi siáⁿ-sū? Chhòng. 50:24-26. Ìn i kóng, In-ūi chhim-sìn Siōng-tè beh chhōa peh-sèⁿ chhut hia, m̄-sī in-ūi tē-lí ê hó-pháiⁿ. Lâi. 11:22.
|
有人問講，埃及ê約瑟 m̄愛葬tī埃及，因為啥事？創。50:24-26。應伊講：因為深信上帝beh chhōa百姓出hia，m̄是因為地理ê好歹。來。11:22。 |
|
Lūn Khioh-hâi chhian chòng, sio̍k kóng Khioh hong-súi
|
論拾骸遷葬，俗講：拾風水。 |
|
Khioh kut-hâi iā ū kúi-nā in-toaⁿ. Ū ê in-ūi bōng lī chhù hn̄g, le̍k-nî oh-tit sûn-sī. Ū ê in-ūi chúi pang, tē hām. Ū ê in-ūi ka-lāi lap-kha̍p, á-sī bē heng- ōng hoat-ta̍t. Ūi-tio̍h lō͘ hn̄g, chúi pang, tē hām sī ha̍p-gî. Nā in-ūi lâng bē pêng-an, á-sī châi-bu̍t bē heng-ōng, lâi tùi-hù pē kong ê kut-thâu, kā i chhian-lâi sóa-khì. He! M̄-nā īⁿ-toan, iā sī tōa put-hàu.
|
拾骨骸也有幾若因端。有ê因為墓離厝遠，歷年oh-tit巡視。有ê因為水崩、地陷。有ê因為家內lap-kha̍p ，抑是bē興旺發達。為著路遠、水崩、地陷是合宜。若因為人bē平安，抑是財物bē興旺，來對付父公ê骨頭，kā伊遷來徙去。He ! m̄ 但異端，也是大不孝。 |
|
Sìn Chú ê lâng chai pēⁿ-thiàⁿ sí-sit, in-ūi ū chōe. Hù-kùi êng-hián sī tùi Siōng-tè siúⁿ-sù. Chū-jiân m̄-sìn īⁿ-toan, iā m̄ thàn-sio̍k.
|
信主ê人知病痛死失，因為有罪。富貴榮顯是tùi上帝賞賜。自然m̄信異端，也m̄趁俗。 |
|
Lūn Kùi-chóa Pōe-bōng
|
論kùi紙pōe墓。 |
|
Sin bōng le̍k-nî pān lé-mi̍h khì hàu, hō-chò Pōe-bōng. Kū-bōng ēng chóa- liân khì teh tī bōng-téng, hō-chò Kùi- chóa. Kùi-chóa ū kúi-nā ê ì-sù. Ū ê kóng, sī kā sí lâng hō tē; ū ê kóng, sī kā sí lâng têng-chhù; ū ê kóng, sī chò kì-jīn hō͘ lâng chai, hit-ê bōng iáu ū kiáⁿ-sun. Che sī īⁿ-toan, iā bô tō-lí.
|
新墓歷年辦禮物去孝，號做「pōe墓」。舊墓用紙聯去teh tī墓頂，號做「kùi紙」。Kùi紙有幾若ê意思。有ê講，是kā死人號地；有ê講，是kā死人庭厝；有ê講，是做記認hō͘人知，hit個墓iáu有子孫。Che是異端，也無道理。 |
|
Nā kóng sī hō tē, chiū ē hāi bông-hûn sio-cheⁿ sio-phah; in-ūi khì kùi-chóa ū-ê tāi-seng, ū-ê lō͘-bóe, chū-jiân kùi liáu ē tham-lâi tham-khì. Nā kóng sī têng-chhù, kèng khah put-thong; in- ūi chóa ba̍k tâm chiū nōa-khì, chóaⁿ-iūⁿ ē tí-tng hō͘-chúi?
|
若講是號地，就會害亡魂相爭相扑；因為去kùi紙有ê代先，有ê路尾，自然kùi了會貪來貪去。若講是庭厝，更較不通；因為紙木tâm就爛去，怎樣會tú當雨水？ |
|
Lūn Khai bêng-lō͘, sio̍k kóng Khui hûn-lō͘
|
論開明路，俗講：開魂路。 |
|
Chhiáⁿ Hôe-siūⁿ Tō-sū lâi tha̍k keng-chhàm, hō-chò Khui hûn-lō͘. Chia̍h- chhài ê lâng chiū chhiáⁿ chhài-iú lâi pàng-phōaⁿ chò. He̍k-sī chò saⁿ-mê-ji̍t, he̍k-sī gō͘-mê-ji̍t, chiàu kè-chîⁿ ê chē- chió lâi thiu-thè. Ì-sù sī kiáⁿ-sun ū sio chē-chē kim-gîn-chóa, hō-chò Khò͘-chîⁿ; í-ki̍p chóa kô͘ ê kim-soaⁿ, gîn-soaⁿ, tōa- chhù, tî-têng, chúi-koh, ta̍k-hāng ke-si gia̍p-bu̍t, lô͘-châi lí-pī. Tiōng Hôe-siūⁿ Tō-sū ê kong-le̍k, chhiau-tō͘ bông-hûn chhut kan-khó͘, tit-tio̍h khòaⁿ-oa̍h.
|
請和尚道士來讀經懺，號做「開魂路」。食菜ê人就請菜友來放伴做。或是做三暝日，或是五暝日，照價錢ê濟少來抽替。意思是子孫有燒濟濟金銀紙，號做「庫錢」；以及紙糊ê金山、銀山、大厝、池亭、水閣，逐項ke-si業物，奴才女婢。動和尚道士ê功力，超渡亡魂出艱苦，得著快活。 |
|
Chit-hō ê tāi-chì sè-sio̍k bêng-lí ê lâng iā chai sī ké, put-kò hō͘ hong-sio̍k só͘ pé-pa̍k, bô chin-lí ê khùi-la̍t hō͘ lâng hó-táⁿ pàng-soah tiāⁿ-tiāⁿ. Sìn Chú ê lâng tio̍h chò sè-kan lâng ê kng, lâi chhōa lâng chhut bê-lō͘, piàn-ōaⁿ o͘-àm m̄-hó ê si̍p-sio̍k, thoân hō͘ lâng chai sià-chōe tit-kiù kàu khoài-lo̍k ê só͘-chāi, sī óa-khò Siōng-tè ê kiáⁿ Iâ-so͘ ê kong- lô; m̄-sī khò Hôe-siūⁿ Tō-sū ê hoat-le̍k.
|
這號ê代誌世俗明理ê人也知是假，不過hō͘風俗所把縛，無真理ê氣力hō͘人好膽放煞tiāⁿ-tiāⁿ。信主ê人著做世間人ê光，來chhōa人出迷路，變換烏暗m̄好ê習俗，傳hō͘人知赦罪得救到快樂ê所在，是倚靠上帝ê子耶蘇ê功勞；m̄是靠和尚道士ê法力。 |
|
Lūn chhiáⁿ Ang-î khan-bông
|
論請尪姨牽亡。 |
|
Sè-sio̍k lâng pē-bó kòe-sin, iu-būn kòe-thâu, mê-ji̍t su-siúⁿ pi-siong, ài chai bông-hûn ê kéng-hóng chóaⁿ-iūⁿ, chiū chhiáⁿ ang-î lâi mn̄g; ì-sù sī bông-hûn ē tùi ang-î chiūⁿ-sin lâi kóng i ê kéng-gū, kiáⁿ-sun chiū thang chai i ū sím-mi̍h khiàm-khoeh kan-khó͘, chóaⁿ-iūⁿ thang pó͘-chiok--i. Che sī īⁿ-toan.
|
世俗人父母過身，憂悶過頭，暝日思想悲傷，ài知亡魂ê境況怎樣，就請翁姨來問；意思是亡魂會tùi翁姨上身來講伊ê境遇，子孫就thang知伊有甚mi̍h欠缺艱苦，怎樣thang補足--伊。Che是異端。 |
|
Lâng sí lêng-hûn iû-chāi Siōng-tè hun-hoat, bē-tit ka-tī chú-ì, thái-thó ū sîn-hûn thang lâi tùi ang-î chiūⁿ-sin? Chiū siat-sú kiáⁿ-sun ū chîⁿ-châi chīn- chē, iā pôe-pó͘ bông-hûn bē tio̍h. In-ūi Siōng-tè sī ke̍k kong-gī ê Sîn, m̄ pí lâng ē mái-chiok--tit. Lō͘. 16:19-31.
|
人死靈魂由在上帝分發，betit7家己治主意，thái-thó有神魂thang來tùi尪姨上身？就設使子孫有錢財盡濟，也陪補亡魂bē著。因為上帝是極公義ê神，m̄比人會買囑 --tit。路。16:19-31。 |
|
Ū lâng mn̄g kóng, Sèng-chheh kì Sò- lô ông chhōe ang-î khan Sat-bó-ní ê sîn-hûn, to kó-jiân ū lâi; nā beh bô iáⁿ, só͘ kóng Sò-lô pē-kiáⁿ kap kun-peng ê sū, chóaⁿ-iūⁿ ē lóng èng-giām? I Bó. 28: 7-19, 31:1-6. Ìn i kóng, Chit chân tāi-chì ū khah, oh--tit. Ū lâng teh thó͘- siūⁿ lâi kóng, m̄-chai ē ēng-tit á-bē.
|
有人問講，聖冊記掃羅王chhōe尪姨牽撒母耳ê神魂，to果然有來；若beh無影，所講掃羅父子kap軍兵ê事，怎樣會攏應驗？伊母。28：7-19，31:1-6。應伊講：這層代誌有較oh tit。有人teh土想來講，m̄知會用tit 抑bē。 |
|
Sò-lô sī chi̍t kok ê ông. Sat-bó-ní sī Siōng-tè tī chèng peh-sèⁿ tiong só͘ tiōng-iōng ê chi̍t lâng. Koh chit pái sī Sò-lô ông ê bóe-kio̍k, iā sī ū koan-hē ê sî-chūn. Kiám-chhái sī Siōng-tè sūn chit-ê ki-hōe thang hō͘ Sò-lô pī-pān kòe-óng ê tāi-chì iā káⁿ. Tek-khak m̄-sī sûi-piān lâng, chhìn-chhái sî lâi chò lóng ū iáⁿ; só͘-í lâng m̄-thang siū bê-he̍k.
|
掃羅是一國ê王。撒母耳是上帝tī眾百姓中所重用ê一人。Koh這擺是掃羅王ê尾局，也是有關係ê時陣。Kiám-chhái是上帝順這個機會thang hō͘掃羅備辦過往ê代誌也敢。的確m̄是隨便人，chhìn-chhái時來做攏有影；所以人m̄-thang受迷惑。 |
|
Koh lán khòaⁿ Sèng-keng tio̍h put- chí chim-chiok sè-jī. Chhin-chhiūⁿ chi̍t- pái Siōng-tè hō͘ lî ē kap Pa-lân kóng-ōe. Bîn 22:28-30. II Pí. 2:15, 16. He sī ū koan-hē iàu-kín ê sî lâi án-ni, iā sī ngó͘-jiân hi-hán ê sū. Taⁿ siat-sú ū lâng tùi lán kóng, Bó͘ ūi ū cheng-seⁿ ē kap lâng piān-lūn kóng-ōe; lán chiū sìn kóng, Ū iáⁿ, in-ūi Sèng-keng iā ū kì lî ē kóng-ōe; án-ni, kiám ē kóng--tit mah?
|
Koh咱看聖經著不止斟酌細膩。親像一擺上帝hō͘驢會kap巴蘭講話。民22:28-30。I I 比。2:15,16。he是有關係要緊ê時來án-ni，也是偶然希罕ê事。今設使有人tùi咱講，某位有精牲會kap人辯論講話；咱就信講，有影，因為聖經也有記驢會講話；án-ni，敢會講tit嗎？ |
|
Lūn Thióng-tē, Hûn-bōng, Ha̍p-chòng.
|
論塚地、墳墓、合葬。 |
|
Sè-sio̍k sìn hong-súi ē tì-ìm lâng, châi, teng, kùi, hok, lo̍k, siū; só͘-í ū gia̍h lâng pêng-sî chhī tē-lí-su sì-kè chhōe-tē, nā tē-lí-su kóng, hit ūi ū sím- mi̍h hó-hia̍t, chiū liáu chē-chē só͘-hùi iā beh bé kàu sêng. Ū-sî tì-jiá chai-hō iā bô iàu-kín. Che sī m̄-bat chin-lí, chiàⁿ án-ni siū bê.
|
世俗信風水會致蔭人，財、丁、貴、福、樂、壽；所以有額人平時飼地理師四界chhōe地，若地理師講，hit位有甚mi̍h好穴，就了濟濟所費也beh買到成。有時致惹災禍也無要緊。Che是m̄-bat真理，正án-ni受迷。 |
|
Koh Hûn-bōng tio̍h chiàu tē-hia̍t lâi chhui-pâi, he sī siáⁿ hia̍t, bōng tio̍h chóaⁿ-chò chiàⁿ ē kiâⁿ-khì, beh chhú teng, á-sī beh chhú kùi, iū tio̍h chóaⁿ- iūⁿ chè-chok. Ta̍k-hāng lóng-tio̍h thàn tē-lí-su ê ōe, m̄-káⁿ oai-chhoa̍h. Che m̄- nā īⁿ-toan, iā sī gōng.
|
Koh墳墓著照地穴來推排，he是啥穴，墓著怎做正會行氣，beh取丁，抑是beh取貴，又著怎樣製作。逐項攏著趁地理師ê話，m̄敢歪chhoa̍h。Che m̄若異端，也是憨。 |
|
Ū lâng mn̄g kóng, Sìn Chú ê lâng chhōe bōng-tē, bé thióng-tē thang mah? Ìn i kóng, Eng-kai tio̍h; iáu-kú kap sè-sio̍k tio̍h hun-piat, lán sī boeh chhōe kian- chòng ún-tàng khah bē pang-hāi ê só͘-chāi, chòng-liáu m̄-bián khòa-lū ū sím- mi̍h sún-hoāi, m̄-sī ūi hong-súi khí-kiàn. Bé thióng-tē iā sī chhú kui-khì bô kap lâng chhap-cha̍p hô͘-hūn; nā hûn-bōng ū kui-ūi, chiū le̍k-nî hó sûn-sī chiàu-kò͘. Koh sìn Chú ê lâng sìn sí ū koh oa̍h, nā bâi-chòng kāng-ūi, kàu koh oa̍h hit ji̍t thang saⁿ-kap ngiâ-chi̍h Chú. Hān. 28-29, 6:40. Sèng-keng iā ū kì A-pek-lia̍p-hán bé thióng-tē. Chhòng. 23:16-18. Iā ū kóng, A-pek-lia̍p-hán, Sat-lia̍p, Í-sat, Lī-pek-ka, Ngá-kok, Lī-a, lóng-chòng kāng thióng. 25:7-10, 49: 9-32. Lia̍t-ông-kì siōng-hā koàn iā siông-siông kóng, lia̍t-ông sí kap chó͘ tâng-chòng. Ū-ê ông kiâⁿ-pháiⁿ chiū bô thang án-ni. Hiān-sî ū-ê kàu-hōe bé kong-thióng, iā-sī ài hun-piat, m̄-bián hūn-cha̍p tī sè-sio̍k ê tiong-ng. Chit-hō hoat-tō͘ put-chí hó.
|
有人問講，信主ê人chhōe墓地，買塚地thang嗎？應伊講：應該著；iáu-kú kap世俗著分別，咱是boeh chhōe堅壯穩當較bē崩害ê所在，葬了m̄免掛慮有甚mi̍h損壞，m̄是為風水起見。買塚地也是取歸氣無kap人插雜胡混 ；若墳墓有歸位，就歷年好巡視照顧。Koh信主ê人信死有koh活，若埋葬共位，到koh活hit日thang相kap迎接主。翰。28-29，6:40。聖經也有記亞伯拉罕買塚地。創。23:16-18。也有講：亞伯拉罕，沙拉、以撒、利伯加、雅各、利亞，攏葬共塚。25:7-10，49：?9-32。列王記上下卷也常常講，列王死kap祖同葬。有ê王行歹就無thang án-ni。現時有ê教會買公塚，也是ài分別，m̄免混雜tī世俗ê中央。這號法度不止好。 |
|
Lūn Bō͘-pi, sio̍k kóng Bōng-pâi.
|
論墓碑，俗講：墓牌。 |
|
Ēng chio̍h phah-jī chhāi tī bōng-thâu, hō-chò Bō͘-pi; bō͘-pi ê khoán tiong-ng siá sí-lâng ê miâ sèⁿ, chó-pêng siá nî-kō ji̍t goe̍h, iū-pêng siá hàu-lâm hàu-sun ê miâ-jī. Hū-jîn-lâng ê bōng-pâi nā sèⁿ Lîm kè hō͘ sèⁿ Tân--ê, chiū siá Tân-bûn Lîm--sī bó͘ miâ ê bōng.
|
用石扑字chhāi tī墓頭，號做「墓碑」；墓碑ê款中央寫死人ê名姓，左爿寫年號日月，右爿寫孝男孝孫ê名字。婦人人ê墓牌若姓林嫁hō͘姓陳--ê,就寫陳聞林--氏某名ê墓。 |
|
Khiā bōng-pâi sī tio̍h hoat, hō͘ lâng chi̍t-ē-khòaⁿ chiū chai sī bó͘ lâng in ê bōng. Nā-sī sìn Chú lâng ê bōng-pâi tio̍h ū khah koh-iūⁿ chiàⁿ ha̍p-sit; chiū-sī tio̍h siá Kiù-chú kàng-seng ê nî-kō, kap Ki-tok-tô͘ ê jī-iūⁿ, chiàⁿ kap sè-sio̍k ū hun-piat, chiàⁿ ū kì-jīn thang chai.
|
企墓牌是著法，hō͘人一下看就知是某人in ê墓。若是信主人ê墓牌著有較各樣正合適；就是著寫救主降生ê年號，kap基督徒ê字樣，正kap世俗有分別，正有記認thang知。 |
|
Sè-sio̍k nā sī bô-kúi-hòe ê gín-á, kap khah chió nî-kí chiū-sí-ê, chiū sûi-piān tâi-tâi--teh, bô chhiáⁿ tē-lí-su chhōe-tē, iā bô khiā-pâi, ì-sù sī i-ê bōng bē tì-ìm oa̍h lâng. Chhin-chhiūⁿ sio̍k-gí kóng, “Sí-gín-ná bōng bô ǹg.” Sìn Chú lâng tio̍h m̄-thang koh án-ni hun-piat.
|
世俗若是無幾歲ê囡仔，kap較少年紀就死--ê,就隨便埋埋--teh，無請地理師chhōe地，也無企牌，意思是伊ê墓bē致蔭活人。親像俗語講：「死囡仔墓無ǹg。」 信主人著m̄-thang koh án-ni分別。 |
|
Sè-sio̍k koh ū chi̍t-khoán ê m̄-hó, chiū-sī chhut-sì bô kúi-ji̍t ê gín-ná nā sí, chhìn-chhái ēng ka-chì, á-sī phòa saⁿ-á- khò͘ kā i pau-lau kńg-kńg teh, phō khì hiat tī khe--n̍i̍h, á-sī chúi-kau tōa-khut, hō͘ i khì chhī hî-á hê-á bô lia̍h-chò iàu- kín, ì-sù sī nā tâi, chiū oh-tit khì chhut- sì. Che sī īⁿ-toan kòa hāi-lâng, sìn Chú lâng chit-khoán tio̍h ké-ōaⁿ.
|
世俗koh有一款ê m̄好，就是出世無幾日ê囡仔若死，chhìn-chhái用ka-chì ，抑是破衫仔褲kā伊包lau 捲捲teh，抱去hiat tī溪--n̍i̍h,抑是水溝大窟，hō͘伊去飼魚--仔、蝦--仔無掠做要緊，意思是若埋，就oh tit去出世。Che是異端kòa害人，信主人這款著計換。 |
|
Put-lūn tōa sè hàn sí, tek-khak tio̍h tâi chiàⁿ ha̍p-lí.
|
不論大細漢死，的確著埋正合理。 |
|
Lūn Sē-miâ.
|
論逝名。 |
|
Lâng sí, kiáⁿ-sun koh kā i lēng hō chi̍t-ê hó-miâ, lâi siōng sîn-chú bōng-pâi, hō-chòe “sè-miâ”. Chaiù-lé sī ū koa̍t-ūi ê lâng chiah ōe kham-tit. M̄ sī sûi-piān lâng lóng thang án-ni. In-ūi ū koa̍t-ūi ê lâng sí, kok-kun chiàu i pêng-seng ū sím-mi̍h kiàn-kong li̍p-gia̍p lī-ek kok-ka, chiàu án-ni kā i lēng hō chit-ê hó-miâ lâi êng-hián i, hō͘ i ê hong-miâ liû-thoân tāi-tāi. Peh-sìⁿ lâng bô kok-kun sù-sè, kiáⁿ-sun ài hō͘ i ê pē-kong tit-tio̍h hó-miâ, chiū sûi-piān kā i piáu-hō, thui-goân i ê sim sī iú-hāu, khe-khó i ê chòe khoah chiàn-lé; kì-jiân chiàn-lé, chiū m̄-thang o̍h.
|
人死，子孫koh kā伊另號一ê好名，來上神主墓牌，號做「逝名」。照禮是有爵位ê人正會堪tit。m̄是隨便人攏thang án-ni。因為有爵位ê人死，國君照伊平生有甚mi̍h建功立業利益國家，照án-ni kā伊另號這ê好名來榮顯伊，hō͘伊ê芳名流傳代代。百姓人無國君賜逝，子孫ài hō͘伊ê父公得著好名，就隨便kā伊裱號，推原 伊ê心是有孝，稽考伊ê所做卻僭禮 ；既然僭禮，就m̄-thang學。 |
|
Put-kò lâng ū-sî ū hō hit-hō thó͘-miâ bô jī thang siá; iah sī pháiⁿ-miâ chhin-chhiūⁿ chhàu, àu hit-hō, nā-sī chhōe chi̍t-ê óa hit-ê miâ ê jī lâi chioh, iah-sī ēng chi̍t-ê khah-hó ê jī lâi ōaⁿ hit-ê pháiⁿ- miâ, thang chiūⁿ cho̍k-phó͘ bōng-pâi khah bûn-ngá; khiok bô-m̄ thang.
|
不過人有時有號hit號土名無字thang寫；抑是歹名親像臭、漚hit號，若是chhōe一個倚hit個名ê字來替，抑是用一個較好ê字來換hit-ê歹名，thang上族譜墓牌較文雅；卻無m̄-thang。 |
|
Chóng-kiat choân-phiⁿ ê tāi-ì.
|
總結全篇ê大意 |
|
Sè-sio̍k put-lūn pîn-hù kùi-chiān, koaⁿ-ke peh-sèⁿ, hoān ū song-sū put-lī tio̍h ēng Hôe-siūⁿ, Tō-sū, Tē-lí-su; in-ūi sim-ba̍k bô chin-lí ê kng, nā-bô chhiáⁿ chit kúi-téng ê lâng lâi siat-hoat êng- ûi, chiū kiaⁿ-tang kiaⁿ-sai, m̄-káⁿ chhun- kha chhut chhiú; nā-bô ang-î chiū hoân-ló m̄-chai bông-hûn ê siau-sit. Nā-bô sio kim-gîn chóa-liāu, chiū kiaⁿ sí- lâng sàn-hiong; bô seng-lé chè-sū, chiū kiaⁿ bông-hûn iau-gō iā m̄-kòe sim. Ū lâng sui-jiân chia hiah-ê sī bô lī-ek kòe- sì ê lâng, nā-sī hō͘ hong-sio̍k ûi-teh, nā m̄ án-ni iū kiaⁿ lâng thí-chhiò.
|
世俗不論貧富貴賤，官家百姓，凡有喪事不離著用和尚、道士、地理師；因為心目無真理ê光，若無請這幾等ê人來設法閒圍 ，就驚東驚西，m̄敢chhun腳出手；若無尪姨就煩惱m̄知亡魂ê消息。若無燒金銀紙料，就驚死人散hiong；無牲禮祭事，就驚亡魂枵餓也m̄過心。有人雖然chia hiah-ê是無利益過世ê人，若是hō͘風俗圍teh，若m̄ án-ni又驚人恥笑。 |
|
Só͘ hiâm pài Siōng-tè ê lâng put-hàu, khoán-thāi kòe-sì ê lâng bô-lé bô-māu, chhin-chhiūⁿ tâi-ti tâi-káu, só͘-hiâm ta̍k-hāng chiū-sī in-ūi lán bô ēng téng- bīn chit kúi-téng siâ-kàu ê lâng, m̄ sio bô-iáⁿ ê chóa-liāu, m̄ ēng liû-thoân ê chè-sū, bô tiōng píⁿ-pang ê sîn-chú. Sè-sio̍k hun-hun loān-loān, sio-thàn sio-hán, hoān-sī bô jīn-chin kiù-khàm chin-ké, sī-hui. Só͘-í hong-sio̍k jú-kú jú pāi-hoāi. Kai-chài! Siōng-tè khui tit-kiù ê oa̍h-lō͘, chhe lâng thoân kng- bêng ê chin-lí, hō͘ lán ē tit khì-sià kui- chèng, lī-àm chiū-kng. Hoān chò Iâ-so͘ ê ha̍k-seng tio̍h chīn-la̍t saⁿ-kap bán- hôe tó-hoāi ê hong-sio̍k, m̄-thang tòe sè-sio̍k phû tîm iû î bo̍k koat. Goān Siōng-tè tōa-tōa si-in, hō͘ ta̍k-ūi o͘-àm pìⁿ-chò kng-bêng, ta̍k-hāng thàn chin-lí, só͘-chò kek-tû īⁿ-toan. Sim só͘-goān.
|
所嫌拜上帝ê人不孝，款待過世ê人無禮無貌，親像埋豬、埋狗，所嫌逐項就是因為咱無用頂面這幾等邪教ê人，m̄燒無影ê紙料，m̄用流傳ê祭事，無重扁幫 ê神主。世俗紛紛亂亂，相嘆、相喊，凡是無認真究勘真假、是非。所以風俗愈久愈敗壞。佳哉！上帝開得救ê活路，差人傳光明ê真理，hō͘咱會tit去邪歸正，離暗就光。凡做耶穌ê學生著盡力相kap挽回倒壞ê風俗，m̄-thang tòe世俗浮沈giâu疑莫決。願上帝大大施恩，hō͘逐位烏暗變做光明，逐項趁真理，所做革除異端。心所願。 |
|
(Tâi-oân Hú-siâⁿ Kàu-hōe-pò tē 57~62 tiuⁿ,1890 nî 2~7ge̍h)
|
(台灣府城教會報第57~62張，1890年2~7月) |
