首頁 >文學作品
文學作品
回上一頁
本篇文章總共有64個段落,174個語句,2283個語詞,2854個音節
Bô chheh-phôe ê té-phiⁿ kò͘-sū chi̍p_05 無冊皮ê短篇故事集_05
Bô chù-bêng 無注明
Chi̍t Chiah Sòe Chiah Chhân-chhú Phe-miā Khì Chòe. 一隻細隻田鼠phe命去做
Ba̍t chi̍t pái ū chi̍t chiah sòe chiah chhiah sek ê Chhân-chhú, chi̍t ji̍t i chhut-khì chhân-n̍i̍h beh khòaⁿ ū sím-mi̍h. I cháu tùi chháu-n̍i̍h kè-khì, nn̄g ba̍k kim-kim khòaⁿ, phīⁿ tuh ta̍k hāng ê mi̍h, i chiū khòaⁿ-kìⁿ chi̍t lia̍p ku̍t-ku̍t kim-kim ê chhiūⁿ chhiū-chí tī chháu-n̍i̍h. Sī chi̍t lia̍p sòe-sòe kim-kim, súi-súi ê chí, i siūⁿ beh the̍h tò-khì. Só͘-í chhun i ê kha-chiúⁿ lâi bong i, chóng-sī chit lia̍p sòe lia̍p chí ti̍t-ti̍t liàn-khì. I cháu khì jip i, koh ti̍t-ti̍t liàn tú tī i ê thâu-chêng. Āu lâi kàu chi̍t ê só͘-chāi ū chi̍t châng tōa châng chhiūⁿ-chhiū, i ê kun móa-móa tī tōe-n̍i̍h. Chit lia̍p chí chiū liàn tùi chi̍t tiâu îⁿ ê chhiū-kun kha lo̍h-khì. Ba̍t一擺有一隻細隻赤色ê田鼠,一日伊出去田--n̍i̍h beh看有甚mi̍h。伊走tùi草--n̍i̍h過去,兩目金金看,鼻tuh 逐項ê物,伊就看見一粒滑滑金金ê像樹子tī草--n̍i̍h. 是一粒細細金金、súi-súi ê籽,伊想beh提--倒去。所以chhun伊ê 腳掌來摸--伊,總--是這粒細粒籽直直liàn--去。伊走去jip--伊,koh直直liàn tú tī伊ê頭前。後--來到一個所在有一欉大欉橡樹,伊ê根滿滿tī地--n̍i̍h。 這粒籽就liàn tùi 一條圓ê樹根腳落--去。
Sòe chiah chhân-chhú-á Sian-siⁿ cháu kàu chit tiâu kun, ia̍h tuh i ê phīⁿ tùi chit lia̍p chí khì. I khòaⁿ-kìⁿ chi̍t ê sòe-sòe îⁿ-îⁿ ê khang tī thô͘-kha n̍i̍h. I chiū nǹg ji̍p-khì, khòaⁿ-kìⁿ ū kúi-nā chàn ê lâu-thui thàng lo̍h-khì tī tōe lāi. Chit lia̍p chí ti̍t gô-lo̍h-khì, khin-khin-á to̍k-to̍k tī i ê thâu-chêng, só͘-í i iā ti̍t lo̍h-khì. Ti̍t lo̍h, lo̍h, koh lo̍h chí ti̍t gô, khì, khì, koh khì, chhân-chhú iā khì. Lō͘-bé hut-jiân-kan I khòaⁿ-kìⁿ chi̍t ê sòe-sòe ê mn̂g tī lâu-thui kha. 細隻田鼠仔先生走到這條根,亦tuh伊ê鼻tùi這粒籽去。伊看見一個細細圓圓ê空tī塗腳-- n̍i̍h。伊就nǹg--入去,看見有幾若層ê樓梯thàng落去tī地內。這粒籽直gô--落去,輕輕仔to̍k-to̍k tī伊ê 頭前,所以伊也ti̍t--落去。直落、落、koh落籽直gô,去、去、koh去,田鼠也去。路尾忽然間伊看見一個細細ê門tī 樓梯腳。
Kng-kng ê chí gô kàu mn̂g kho̍k chi̍t ê, chit ê sòe ê mn̂g liâm-piⁿ khui, chí chiū liàn tùi lāi-bīn ji̍p-khì. Chit chiah chhân-chhú chiàu i só͘ ōe ê kín lo̍h lō͘-bé chàn lâu-thui, mn̂g tú beh koaiⁿ, sak kè-khì. Lāi-bīn ū chi̍t keng sòe keng pâng. Tī i ê bīn-chêng ū kî-koài ê sòe-hàn âng lâng khiā teh. I ū tì chi̍t téng sòe téng âng bō-á, chhēng chi̍t niá sòe niá âng saⁿ, koh chhēng chi̍t siang sòe siang kî-koài ê âng ôe, ôe thâu chiam-chiam. 光光ê籽gô到門kho̍k--一下,這個細ê門liâm-piⁿ開,籽就liàn tùi內面入--去。這隻田鼠照伊所會ê緊落路尾層樓梯,門tú beh關,sak--過去。內面有一間細間房。Tī伊ê 面前有奇怪ê細漢尪人企--leh。伊有戴一頂細頂紅帽仔,穿一領細領紅衫,koh穿一雙細雙奇怪ê紅鞋,鞋頭尖尖。
I chiū kā chhân-chhú kóng, “Lí chòe góa ê kaⁿ-hoān lah !” 伊就kā田鼠講:「你做我ê監犯--lah!」
Chhân-chhú kóng, “In-ūi cháiⁿ-iūⁿ ?” 田鼠講:「因為怎樣?」
Sòe-hàn ê âng lâng kóng, “In-ūi lí ài thau-the̍h góa ê chí.” 細漢ê尪人講:「因為你ài偷提我ê籽。」
Chhân-chhú kóng, “Hit ê sī góa ê chí ; góa chhē-tio̍h ê.” 田鼠講:「Hit個是我ê籽;我chhē著--ê。」
Sòe-hàn ê âng lâng kóng, “Bô, m̄-sī. Góa tit-tio̍h lah. Lí bōe thang koh khòaⁿ-kìⁿ.” 細漢ê尪人講:「無,m̄是。我得--著lah!你bōe thang koh看--見。」
Chit chiah sòe chiah chhân-chhú chiàu i só͘ ōe ê kín, sì-kòe khòaⁿ chit keng pâng khòaⁿ lóng bô chí. Āu-lâi i siūⁿ i beh tùi chit ê sòe lâu-thui chiūⁿ-khì kàu in tau. Chóng-sī mn̂g só-teh ia̍h só-sî âng lâng siu-teh. I chiū kā chit chiah khó-lîn ê niáu-chhú-á kóng, “Lí taⁿ tio̍h chòe góa ê chhe-ēng ; kā góa chhu bîn-chhn̂g, sàu pâng, kap chú-chia̍h.” 這隻細隻田鼠照伊所會ê緊,四界看這間房看攏無籽。後--來伊想伊beh tùi這個細樓梯上去到in兜。總--是門鎖--leh亦鎖匙尪人收--leh。伊就kā這隻可憐ê老鼠仔講:「你今著做我ê差用,kā我chhu眠床,掃房,kap煮食。」
Só͘-í chit chiah sòe chiah chhiah chhú chòe sòe-hàn âng-lâng ê chhe-ēng. Ta̍k ji̍t kā sòe-hàn âng-lâng chhu bîn-chhn̂g, sàu sòe-hàn âng-lâng ê pâng, chú sòe-hàn âng-lâng ê thng. Ia̍h ta̍k ji̍t sòe-hàn âng-lâng tùi chit ê sòe mn̂g chhut-khì, kàu ē-po͘ chiah ū tò-lâi. Ta̍k pái i sòa só mn̂g ia̍h tòa só-sî khì. 所以這隻赤鼠做細漢尪人ê差用。逐日kā細漢尪人chhu 眠床,掃細漢尪人ê房,煮細漢尪人ê湯。亦逐日細漢尪人tùi 這個細門出--去,到e晡才有倒--來。逐擺伊續鎖門亦tòa鎖匙去。
Lō͘-bé ū chi̍t ji̍t i chīn kóaⁿ-kín chhut-mn̂g, iáu-bē koaiⁿ ê sî chiū choān choān-sî, só͘-í lóng bô choān-tio̍h. I khì, m̄ chai in-ūi i chin kóaⁿ-kín. 路尾有一日伊chīn趕緊出門, iáu-bē關ê時就choān choān匙,所以攏無choān著。伊去,m̄知因為伊chīn趕緊。
Chit chiah sòe chiah chhân-chhú chai taⁿ ū ki-hōe thang cháu tò-khì. chóng-sī i m̄ ài bô chit lia̍p súi-súi kng-kng ê chí. I m̄ chai hē tī tá-lo̍h, só͘-í ta̍k só͘-chāi chhē. I khui ta̍k ê sòe thoah lâi khòaⁿ lóng bô tī thoah n̍i̍h ; i khòaⁿ tī ta̍k ê kè-á ia̍h bô tī chi̍t ê kè-á, i chiū chhē ta̍k ê piah-tû ia̍h bô tī hia. Lō͘-bé i peh chiūⁿ chi̍t tè í, khui chi̍t phìⁿ ún-tàng ê sòe-sòe ê mn̂g, chhē-tio̍h tī hia. 這隻細隻田鼠知今有機會thang走倒--去。總--是伊m̄ ài 無一粒súi-súi光光ê籽。伊m̄知下tī tá-lo̍h,所以逐所在chhē。伊開逐個細屜來看攏無tī屜--n̍i̍h;伊看tī逐個架仔亦無tī一個架仔,伊就chhē逐個壁櫥亦無tī hia。路尾伊peh上一塊椅,開一穩當ê 細細ê門,chhē著tī hia。
I kóaⁿ-kín ēng i ê chêng-chiúⁿ the̍h koh ēng chhùi kā, chiū cháu khì. I chiū sak khui chit ê sòe ê mn̂g, ti̍t-ti̍t peh chiūⁿ sòe ê lâu-thui, kàu tī chhiū-kūn ē ê khang, cháu tùi chhân-n̍i̍h khì, lō͘-bé chiū cháu kàu in tau. 伊趕緊用伊ê前掌提koh用嘴咬,就走--去。伊就sak開這個細ê 門,直直peh上細ê 樓梯,到tī樹根下ê空,走tùi田--n̍i̍h去,路尾就走到in兜。
Hit sî I tī in tau chiū hē chit lia̍p kng-kng ê chí tī toh-téng. Góa ioh i ū chhut-la̍t hē lo̍h-khì, in-ūi chit ê chí pia̍k chi̍t ê chiū phòa-khui, tú-tú chhin-chhiūⁿ sòe ê siuⁿ-á. Hit時伊tī in兜就下這粒光光ê籽tī桌頂。我ioh 伊有出力下--落去,因為這個籽pia̍k一個就破開,tú-tú親像細ê 箱仔。
Lí phah-sǹg cháiⁿ-iūⁿ ! Ū chi̍t kōaⁿ sòe-sòe ê chu-á tī lāi-bīn. Chiū-sī tē-it súi ê sòe kōaⁿ chu, lóng sī pó-chio̍h chòe, ia̍h sī kàu-gia̍h tōa hō͘ niáu-chhú hu-jîn ēng. Só͘-í sòe chiah chhân-chhú chiū ēng chit kōaⁿ chu sàng i ê chí-bē. I siūⁿ chīn súi kàu-ke̍k, I bô kòa ê sî chiū siu tī chit ê kim-kim ê chhiūⁿ-chí a̍h-á. 你扑算怎樣!有一kōaⁿ 細細ê珠仔tī內面。就是第一 súi ê細kōaⁿ珠,攏是寶石做,亦是夠額大hō͘老鼠夫人用。所以細隻田鼠就用這kōaⁿ珠送伊ê姊妹。伊想chīn súi到極,伊無掛ê時就收tī這個金金ê橡籽盒仔。
Chit sî sòe-hàn âng lâng lóng m̄ chai I khì tī tá-lo̍h, in-ūi i m̄ chai chhân-chhú só͘ khiā ê só͘-chāi. 這時細漢尪人攏m̄知伊去 tī tá-lo̍h,因為伊m̄ 知田鼠所企ê所在。
(1) Mn̄g. Chhân-chhú cháiⁿ-iūⁿ ōe tit-tio̍h Chhiūⁿ-chhiū chí ? (1)問。田鼠怎樣會得著橡樹籽?
1.Khûn-khûn chhē, 2. Thun-lún thèng-hāu. 1.勤勤chhē,2.吞忍聽候。
Sèng-keng kóng, “Kìⁿ-nā kiû ê tit-tio̍h, chhē ê tú-tio̍h, phah mn̂g ê kā i khui. Lō͘-ka 11 chiuⁿ 10 chat. 聖經講:「見若求ê得--著,chhē ê tú著,扑門--ê kā伊開。」路加11章10 節。
Sòe Chiah Âng Koe-bú kap Hô͘-lî 細隻紅雞母kap狐狸
Bat ū chi̍t pái ū chi̍t chiah sòe chiah âng koe-bú, ka-kī khiā tī chi̍t ê chhân-chng. Ū chi̍t chiah lāu hô͘-lî kan-chà, koh káu-koài, ū chi̍t ê tōng tī soaⁿ-n̍i̍h ê chio̍h-pôaⁿ kūn tī i ê chhù. Chōe-chōe mî chit chiah lāu hô͘-lî siông-siông chhíⁿ-chhíⁿ tó teh ka-kī siūⁿ, nā ōe liâm-piⁿ tit-tio̍h chit chiah âng koe-bú lâi tiàm tī i ê tōa tê-kó͘ lâi chú, chòe tōa tǹg sī jōa hó. Chóng-sī i lia̍h bōe tio̍h, in-ūi koe-bú sī chīn tì-sek. Ta̍k pái beh chhut-khì koe-n̍i̍h chiū sòa só mn̂g, i nā koh lâi iā liâm-piⁿ só mn̂g, hē i ê só-sî tī i ê ûi-sin kûn ê tē-á, tī tē-á koh siu ka-to kap piáⁿ. Bat有一擺有一隻細隻紅雞母,家己企tī一個田莊。有一隻老狐狸奸詐,koh狡怪,有一個洞tī山--n̍i̍h ê石盤近tī伊ê厝。濟濟暝這隻老狐狸常常醒醒the家己想,若會liâm-piⁿ 得著這隻紅雞母來tiàm tī伊ê大茶鈷來煮做大頓是偌好。總--是伊掠bōe著,因為雞母是chīn智識。逐擺beh出去街--n̍i̍h就續鎖門,伊若koh來也liâm-piⁿ鎖門,下伊ê鎖匙tī伊ê圍身裙ê袋仔,tī袋仔koh收鉸刀kap餅。
Lō͘-bé chit chiah lāu hô͘-lî siūⁿ chi̍t ê hoat-tō͘, beh lia̍h chit chiah sòe chiah âng koe-bú. Tī chá-khí sî chá-chá i kā i lāu ê lāu-bú kóng, “Ē-hng góa tò-lâi ê sî tê-kó͘ chúi tio̍h kún, in-ūi góa beh lia̍h chit chiah sòe chiah âng koe-bú lâi chòe ē-hng tǹg.” I chiū the̍h chi̍t khia tōa khia tē-á, phoa̍h tī i ê keng-thâu, kiâⁿ kàu tī sòe chiah âng koe-bú ê chhù. Sòe chiah âng koe-bú tú-á tùi mn̂g chhut-lâi, teh khioh kóa chhâ thang hiâⁿ hé. Só͘-í chit chiah lāu hô͘-lî bi̍h tī chhâ-tui ê āu-bīn, tī koe-bú àⁿ-lo̍h-khì khioh chhâ ê sî, i chiū soeh ji̍p chhù ia̍h bi̍h tī mn̂g-sìⁿ āu. 路尾這隻老狐狸想一個法度,beh 掠這隻細隻紅雞母。Tī早起時早早伊kā伊老ê老母講:「E昏我倒--來ê時茶kó͘水著滾,因為我beh掠這隻細隻紅雞母來做e昏頓。」伊就提一khia大khia袋仔,phoa̍h tī伊ê肩頭,行到tī細隻紅雞母ê厝。細隻紅雞母tú仔tùi門出--來,teh khioh寡柴thang hiâⁿ火。所以這隻老狐狸bi̍h tī 柴堆ê 後面,tī雞母àⁿ落去khioh 柴ê時,伊就soeh入厝亦bi̍h tī 門扇後。
Koh chi̍t tiap-á-kú chit chiah sòe chiah âng koe-bú kóaⁿ-kín ji̍p-lâi ia̍h koaiⁿ-mn̂g, só teh, I chiū kóng, “Góa hoaⁿ-hí góa taⁿ ún-tàng tiàm lāi-bīn.” Tú-tú i teh kóng ê sî, i oa̍t-lìn-tńg, khòaⁿ-kìⁿ chi̍t chiah chin hiông ê lāu hô͘-lî khiā teh, ū chi̍t ê tōa ê tē-á tī i ê keng-thâu, chit chiah sòe chiah âng koe-bú chīn kiaⁿ ! I chiū pàng hē I kui phè ê chhâ-á, pe tùi tōa ki îⁿ-á khí khì. Hioh tī hia, i kā tī ē-tóe ê lāu hô͘-lî kóng, “Lí chòe lí tò-khì in-ūi lí lia̍h góa bōe tio̍h.” Koh一tiap仔久這隻細隻紅雞母趕緊--入來亦關門,鎖--leh,伊就講:「我歡喜我今穩當tiàm內面。」 Tú-tú伊 teh講ê時,伊越lìn轉,看見一隻真雄ê老狐狸企--leh,有一個大ê袋仔tī伊ê 肩頭,這隻細隻ê紅雞母真驚!伊就放下伊歸phè ê柴仔,飛tùi大枝楹仔起--去。 Hioh tī hia,伊kā tī下底ê老狐狸講:「你做你倒--去,因為你掠我bōe著。」
Hô͘-lî kóng, “Kiám-chhái ōe iā káⁿ !” 狐狸講:「Kiám-chhái 會也敢!」
Taⁿ lí siūⁿ hô͘-lî cháiⁿ-iūⁿ chòe ? I khiā tī thô͘-kha n̍i̍h tú-tú tī âng koe-bú ê ē-tóe, ia̍h tè i ê bé ti̍t-ti̍t se̍h, I ná se̍h ná kín, chit chiah khó-lîn ê sòe chiah âng koe-bú khòaⁿ liáu chīn hîn, khiā bōe tiâu chiū poa̍h lo̍h-lâi, chit chiah lāu hô͘-lî chiū khioh khí-lâi tī i ê tē-á, pē tī i ê keng-thâu, khí-sin tò-khì beh kàu tī tê-kó͘ chúi kún ê só͘-chāi. 今你想狐狸怎樣做?伊企tī塗腳--n̍i̍h tú-tú tī 紅雞母ê下底,亦tòe 伊ê尾直直se̍h,伊那se̍h那緊,這隻可憐ê 細隻紅雞母看了真眩,企bōe tiâu就跋--落來,這隻老狐狸就拾起來tī伊ê袋仔,背tī伊ê肩頭,起身倒去beh到tī茶kó͘水滾ê所在。
I kiâⁿ chīn hn̄g ê lō͘ tio̍h peh chiūⁿ soaⁿ, chit chiah sòe chiah âng koe-bú iáu-kú chīn hîn m̄ chai i tī tá-lo̍h. Chóng-sī hîn kè liáu, i chiū kín the̍h i ê sòe ki ka-to tùi i ê ûi-sin kûn ê tē-á chhut-lâi, ia̍h chhia̍uh chi̍t ê ! i ka chi̍t khang tī tē-á chiū thóng i ê thâu chhut-lâi khòaⁿ, i sī tī tá-lo̍h. I kàu tī tú-hó ê só͘-chāi ê sî, chiū ka chi̍t khang khah tōa, ka-kī thiàu chhut-lâi. Tī hia ū chi̍t tè tōa chio̍h-thâu, sòe chiah âng koe-bú tī chi̍t-ba̍k-ni̍h kú ê sî kín khioh i, hē tī tē-á, Jiân-āu i chiàu i só͘ ōe ê kín kàu tī chhân-chng ê chhù, ji̍p-khì ia̍h ēng tōa ki ê só-sî só mn̂g. 伊行chīn遠ê 路著peh上山,這隻細隻紅雞母iáu-kú chīn眩m̄知tī tá-lo̍h。總--是暈過了,伊就緊提伊ê細桿鉸刀tùi 伊ê圍身裙ê袋仔出--來,亦chhia̍uh--一下!伊鉸一空tī 袋仔就thóng伊ê頭出來看,伊是tī tá-lo̍h。伊到tī tú好ê所在ê時,就鉸一空較大,家己跳--出來。Tī hia有一塊大石頭,細隻紅雞母tī一目ni̍h久ê時緊拾伊,下tī袋仔,然後伊照伊所會ê緊到tī田莊ê厝,入--去亦用大支ê鎖匙鎖門。
Chit chiah lāu hô͘-lî tòa chit tè chio̍h-thâu ti̍t-ti̍t khì, m̄ chai ū kò-iūⁿ, Hngh ! ti̍t-ti̍t kā i tōng. I kàu chhù-n̍i̍h ê sî chīn siān. Chóng-sī i chīn hoaⁿ-hí bô iàu-kín pòaⁿ hāng, teh siūⁿ ē-hng i ū thang chia̍h. 這隻老狐狸tòa這塊石頭直直去,m̄知有各樣,Hngh!直直 kā伊撞。伊到厝--n̍i̍h ê 時chīn siān。總--是伊chīn歡喜無要緊半項,teh想e昏伊有thang食。伊ê老母tú仔開門ê時伊問講:「水有滾--無?」
I ê lāu-bú tú-á khui mn̂g ê sî i mn̄g kóng, “Chúi ū kún bô ?” I ê lāu-bú kóng, “Ū. Lí ū lia̍h-tio̍h chit chiah sòe chiah âng koe-bú bô ?” 伊ê老母講:「有。你有掠著這隻細隻紅雞母--無?」
Lāu hô͘-lî kóng, “Ū o͘h, Góa khui tē-á ê sî, lí tio̍h hian tê-kó͘-kòa, góa beh chhe̍k chit ê tē-á, iā âng koe-bú ōe lo̍h-khì. Lí tio̍h hip chit ê kòa, m̄ thang hō͘ i thiàu chhut-lâi. 老狐狸講:「有o͘h,我開袋仔ê時,你著掀茶kó͘蓋,我beh chhe̍k 這個袋仔,也紅雞母會落去。你著翕這個蓋,m̄ thang hō͘ 伊跳--出來。
I ê chho͘-sim ê lāu-bú kóng, “Ōe chòe tit.” I chiū khiā kūn tī teh kún ê tê-kó͘ piⁿ, pī-pān thang khàm kòa. 伊ê粗心ê老母講:「會做--得。」伊就企近tī teh滾ê茶kó͘邊,備辦thang khàm蓋。
Hô͘-lî chiū the̍h chit ê tōa koh tāng ê tē-á khí-lâi, tú-tú tī hian khui ê tê-kó͘ téng ia̍h iô chi̍t ê. Phia̍k ! Thîm ! Phia̍k ! Chio̍h-thâu chhut-khì tī kún-chúi n̍i̍h, chúi lóng phùn tī lāu hô͘-lî kap lāu hô͘-lî bú, nn̄g chiah lóng thǹg-thǹg sí. 狐狸就提這個大koh重ê袋仔起--來,tú-tú tī掀開ê茶kó͘頂亦搖--一下。Phia̍k!Thîm!Phia̍k!石頭出去tī滾水--n̍i̍h,水攏噴tī老狐狸kap老狐狸母,兩隻攏燙燙--死。
Chóng-sī sòe chiah âng koe-bú tùi chit tia̍p liáu-āu, pêng-an tiàm tī i ka-kī ê sòe keng chhân-chng ê chhù. 總--是細隻紅雞母tùi這tia̍p 了後,平安tiàm tī 伊家己ê細間田莊ê厝。
(1)Mn̄g. Hô͘-lî kap i ê lāu-bú cháiⁿ-iūⁿ hō͘ kún-chúi thǹg sí. In-ūi ài chia̍h âng koe-bú bah. (1)問。狐狸kap伊ê老母怎樣 hō͘ 滾水燙--死。因為ài食紅雞母肉。
Sèng-keng kóng, “Só͘-í kiò hit só͘-chāi chòe tham-chia̍h ê lâng ê bōng, in-ūi tham-chia̍h ê lâng lóng tâi tī hia.” Bîn-sò͘-kì 11 chiuⁿ 34 chat. 聖經講:「所以叫hit所在做貪食ê人ê墓,因為貪食 ê人攏tâi tī hia。」民數記11 章34 節。
Ek-pūn kap i ê î ê Kò͘-sū. Ek-pūn kap伊ê 姨ê故事
Ek-pūn siông-siông khì i ê î hia, chha-put-to ta̍k-ji̍t ū hō͘ i mi̍h, thang the̍h tò-lâi hō͘ i ê lāu-bú. Ek-pūn常常去伊ê姨hia,差不多逐日有hō͘伊物,thang 提倒來hō͘伊ê老母。
Ū chi̍t ji̍t in î hō͘ i chi̍t tè chīn súi, n̂g, iû, koh chhiah-chhiah ê ke̍k. 有一日in姨hō͘伊一袋chīn súi、黃、油koh赤赤ê ke̍k.
I chiū the̍h i, n̍i̍h kûn-thâu-bú kàu chin ân, án-ni n̍i̍h kàu in tau. Kàu chhù ê sî, bô chhun pòaⁿ hāng, chí-ū chi̍t pé ê iû. 伊就提--伊,n̍i̍h拳頭母到真ân,án-ni捏到in兜。到厝ê 時,無剩半項,只有一把ê油。
I ê lāu-bú kóng, “Lí ū sím-mi̍h mi̍h ?” 伊ê老母講:「你有甚mi̍h物?」
Gín-ná ìn kóng, “Lāu-bú ah, sī ke̍k.” 囡仔應講:「老母ah,是ke̍k。」
Lāu-bú kóng,”Ke̍k ! Lí siⁿ chòe bô tì-sek. Lóng m̄ chai hoat-tō͘ thang the̍h ke̍k. Beh the̍h ke̍k sī tio̍h ēng tām-po̍h-á hio̍h pau hó-sè, hē tī lí ê bō-á,bō-á tì tī thâu-khak, chiah tò-lâi. Lí ū thiaⁿ-kìⁿ bô.” Gín-ná kóng, “Hó, lāu-bú.” 老母講:「Ke̍k!你生做無智識。攏m̄知法度thang提ke̍k。Beh提ke̍k是著用淡薄仔葉包好勢,下tī你ê帽仔,帽仔戴tī頭殼,才倒--來。你有聽見--無。」囡仔講:「好,老母。」
Kè ji̍t hit ê gín-ná koh khì i ê î hia. Chiū hō͘ i chi̍t pōng gû-leng-iû, sī beh kià hō͘ in lāu-bú, sī chīn súi, chin chhiⁿ, chīn hó ê gû-leng-iû. 隔日hit個囡仔koh去伊ê姨 hia。就hō͘伊一磅牛奶油,是 beh寄hō͘ in老母,是chīn súi、真鮮、真好ê牛奶油。
Chit ê gín-ná chiū ēng hio̍h pau, hē tī i ê bō, tì tī thâu-khak n̍i̍h, ia̍h tò-lâi. Hit ji̍t chīn joa̍h, gû-leng-iû liâm-piⁿ chiū iûⁿ-khì. Ti̍t-ti̍t iûⁿ, iûⁿ, lūi lo̍h-lâi tī i ê thâu-hia̍h ; āu-lâi kàu tī bīn-n̍i̍h, hī-á, ām-kún. Kàu chhù-n̍i̍h ê sî, lóng-chóng ê gû-leng-iû lâm-lâm kui thâu-khak. I ê lāu-bú khòaⁿ-kìⁿ chiū kóng, “Chhám ! Sím-mi̍h tī lí ê bō ?” 這個囡仔就用葉包,下tī伊 ê帽,戴tī頭殼--n̍i̍h,亦倒--來。Hit日chīn熱,牛奶油liâm-piⁿ 就iûⁿ--去。直直iûⁿ、iûⁿ,lūi落來tī伊ê頭額,後--來到tī面--n̍i̍h,耳仔、頷頸。到厝n̍i̍h ê 時,攏總ê牛奶油湳湳歸頭殼。伊ê老母看見就講:「慘!甚mi̍h tī 你ê帽?」
Gín-ná kóng, “Gû-leng-iû lah, lāu-bú ah, Án-î hō͘ góa.” 囡仔講:「牛奶油--lah,老母--ah,án姨hō͘我。」
Lāu-bú kóng, “Gû-leng-iû ! Lí siⁿ chòe hiah bô tì-sek. M̄ chai hoat-tō͘ thang the̍h gû-leng-iû mah ?” Beh the̍h gû-leng-iû tio̍h ēng kóa hio̍h pau, tū lo̍h-khì khoe-á gàn-gàn hō͘ i léng. Āu-lâi the̍h tiàm lí ê chhiú, sòe-jī the̍h kàu chhù.” 老母講:「牛奶油!你生做hiah 無智識。m̄知法度thang 提牛奶油-- mah ?」Beh 提牛奶油著用寡葉包,tū落去溪仔gàn-gàn hō͘伊冷。後--來提tiàm你ê手,細膩提到厝。」
Gín-ná kóng, “Hó, lāu-bú ah.” 囡仔講:「好,老母--ah。」
Bô jōa kú ū chi̍t ji̍t, chit ê gín-ná koh khì i ê î hia. Chit pái sàng i chi̍t chiah chhut-sì káu-á thang tòa tò-khì chhī. 無偌久有一日,這個囡仔koh 去伊ê姨hia。這擺送伊一隻出世狗仔thang tòa倒去飼。
Chit ê gín-ná ēng kóa hio̍h pau, tū tī khoe-á. Tī hia i ti̍t-ti̍t kā i tū chúi ; āu-lâi the̍h tī chhiú-n̍i̍h tò-khì. I kàu chhù-n̍i̍h ê sî, káu-á kiáⁿ sí. I ê lāu-bú khòaⁿ-kìⁿ chiū kóng, “Chhám ! Lí the̍h sím-mi̍h lâi !” 這個囡仔用寡葉包,tū tī溪仔。Tī hia 伊直直kā伊tū水;後--來提tī手--n̍i̍h倒--去。伊到厝--n̍i̍h ê時,狗仔子死。伊ê 老母看見就講:「慘!你提甚mi̍h來!」
Gín-ná kóng, “Chi̍t chiah káu-á, lāu-bú ah.” 囡仔講:「一隻狗仔,老母--ah。」
Lāu-bú kóng, “Káu-á kiáⁿ ! Lí siⁿ chòe hiah bô tì-sek. M̄ sī ēng hit hō hoat-tō͘ lâi lia̍h káu-á kiáⁿ. Beh lia̍h káu-á kiáⁿ tio̍h the̍h chi̍t tiâu tn̂g ê soh-á, pa̍h chi̍t thâu tī káu-á ê ām-kún, hē tiàm thô͘-kha n̍i̍h, chiah khan hit tiâu soh-á tò-khì, tio̍h án-ni.” 老母講:「狗仔子!你生做hiah 無智識。M̄是用hit號法度來掠狗仔子。Beh掠狗仔子著提一條長ê索仔,縛一頭 tī狗仔ê頷頸,下tiàm塗腳-- n̍i̍h,才牽hit條索仔倒--去,著 án-ni。」
Gín-ná kóng, “Ōe chòe-tit, lāu-bú ah !” 囡仔講:「會做--得,老母--ah !」
Kè-ji̍t gín-ná koh khì i ê î hia. Beh tò-lâi ê sî, i ê î hō͘ i chi̍t bān mī-pau thang the̍h hō͘ i ê lāu-bú, sī chhiah-chhiah, chhè-chhè sin ê mī-pau. 隔日囡仔koh去伊ê姨hia。Beh倒來ê時,伊ê姨hō͘ 伊一瓣麵包thang提hō͘伊ê老母,是赤赤、脆脆新ê麵包。
Chit ê gín-ná pa̍k chi̍t tiâu soh-á tī chit ê mī-pau thâu, ia̍h thoa chit tiâu soh-á kàu chhù-n̍i̍h, hit hō khoán. I kàu chhù-n̍i̍h ê sî, i ê lāu-bú khòaⁿ-kìⁿ ū mi̍h tī soh-á bé, kóng, “Chhám ! Lí ū koh the̍h sím-mi̍h tī soh-á bé ?” 這個囡仔縛一條索仔tī這個麵包頭,也拖這條索仔到厝--n̍i̍h,hit號款。伊到厝--n̍i̍h ê 時,伊ê老母看見有物tī索仔尾,講:「慘!你有koh提甚mi̍h tī 索仔尾?」
Gín-ná kóng, “Mī-pau lah, lāu-bú ah ! Î-ah hō͘ góa.” 囡仔講:「麵包--lah,老母--ah!姨--ah hō͘--我。」
I ê lāu-bú kóng, “Mī-pau !!! Heh ! Lí siⁿ chòe hiah bô tì-sek ! Lóng bô chi̍t-tiám-á tì-sek ! Taⁿ góa bô beh kā lí kóng ēng sím-mi̍h hoat-tō͘ the̍h mi̍h tò-lâi. Lí m̄ bián khì khòaⁿ lín î, ia̍h bô thang khì. Góa beh ka-kī khì, chóng-sī góa chit-tia̍p beh kā lí kóng chi̍t hāng. Lí khòaⁿ tī chia ū la̍k ê piáⁿ góa chòe ê ! Góa tú-tú hē tī hō͘-tēng beh hō͘ in léng, taⁿ lí tio̍h thiaⁿ. Lí tio̍h sòe-jī hoa̍h kè chiah ê piáⁿ.” 伊ê老母講:「麵包!!!Heh!你生做hiah 無智識。攏無一點仔智識!今我無beh kā你講用甚mi̍h法度提物倒--來。你m̄免去看lín姨,亦無thang去。我 beh家己去,總--是我這tia̍p beh kā你講一項。你看tī chia有6個餅我做--ê! 我tú tú下tī戶碇beh hō͘ in 冷,今你著聽。你著細膩hoa̍h過chiah ê餅。」
Gín-ná kóng, “Hó, lāu-bú.” 囡仔講:「好!老母。」
Āu-lâi chit ê gín-ná ê lāu-bú tì bō ûi niá-kun, ia̍h kōaⁿ chi̍t nâ tī i ê chhiú, khì án-î hia. 後--來這個囡仔ê老母戴帽圍領巾,亦kōaⁿ一籃tī伊ê手,去án姨hia。
Chit la̍k ê piáⁿ hē chòe chi̍t chōa tī hō͘-tēng n̍i̍h hō͘ i léng. 這六個餅下做一chōa tī戶碇--n̍i̍h hō͘ 伊冷。
Ho͘h-ho͘h, chit ê gín-ná chiū chīn sòe-jī beh cháiⁿ-iūⁿ kiâⁿ tī chiah ê piáⁿ. I kiâⁿ tú-tú tī chiah ê ta̍k ê ê tiong-ng. Ho͘h-ho͘h,這個囡仔就真細膩beh怎樣行tī chiah ê餅。伊行tú-tú tī chiah ê逐個ê中央。
Chit ê gín-ná, bô lâng ōe chai i ōe tú-tio̍h cháiⁿ-iūⁿ, kā góa kóng chit ê kò͘-sū ê lâng iā m̄ chai. Chóng-sī lí ioh ōe tio̍h. 這個囡仔無人會知伊會tú著怎樣,kā我講這個故事ê人也m̄知。總--是你ioh會著。
(1)Mn̄g. Ek-pūn cháiⁿ-iūⁿ hiah gōng ? In-ūi bô ēng thâu-khak siūⁿ tāi-chì. (1)問。Ek-pūn怎樣hiah憨?因為無用頭殼想代誌。
(2) Āu-lâi tú-tio̍h sím-mi̍h kan-khó͘ ? Siū phah. (2)後--來tú著甚mi̍h艱苦?受扑。
Tì-hūi ê kiáⁿ hō͘ lāu-pē hoaⁿ-hí, gû-gōng ê kiáⁿ hō͘ lāu-bú iu-būn. Chim-giân 10 chiuⁿ 1 chat. 「智慧 ê子hō͘老父歡喜,愚憨ê子 hō͘老母憂悶。」箴言10章1 節。
回上一頁    終戰後,   196X年,   小說