首頁 >文學作品
文學作品
回上一頁
本篇文章總共有34個段落,53個語句,1339個語詞,1937個音節
An-lo̍k ke_12 安樂街_12
Bô chù-bêng 無注明
Tē cha̍p-jī Chiuⁿ 第十二章
Tē-jī-ji̍t chá-khí lâu-téng ū chi̍t-ê lâng-kheh tùi lâu-chú mn̄g kóng, "Choān-khîm ê gín-ná àn- cháiⁿ-iūⁿ, kiaⁿ-liáu sī jia̍t-pēⁿ, chit mê-hng chhùi- poe lām-sám kóng-ōe, góa chhùi-khí thiaⁿ bē- khùn-tit, thiaⁿ i kóng kàu thiⁿ-kng." Ū lâng mn̄g hit ê chhùi-khí thiàⁿ--ê kóng, "I sī kóng sím-mi̍h?" 第2日早起樓頂有一個人客對樓主問講:「轉琴 ê 囡仔àn- cháiⁿ-iūⁿ,聽了是熱病,這暝昏嘴poe lām-sám 講話,我嘴齒痛bē睏得,聽伊講到天光。」有人問hit 個嘴齒痛--ê 講:「伊是講啥物?」
Ìn kóng, "Kóng tām-po̍h bô ha̍p-lí ê ōe, hut- jiân kóng tē hut-jiân kóng thiⁿ-téng êng-kng ê siâⁿ, koh ū kóng sè-kan lâng sàng-chòng ê tāi-chì, ia̍h ū kóng-khí hó khòaⁿ ê pe̍h hoe, lóng sī kúi- kap-bé háu bô siāng siaⁿ; ū chi̍t pái i chē-teh 'gîm-si, àn-cháiⁿ-iūⁿ lín bô thiaⁿ-kìⁿ mah?" 應講:「講淡薄無合理ê 話,忽然講地忽然講天頂榮光 ê 城,koh 有講世間人送葬ê 事誌,亦有講起好看 ê 白花,攏是鬼佮馬哮無像聲;有一擺伊坐teh吟詩,àn- cháiⁿ-iūⁿ lín無聽見mah?」
Hia ê lâng kóng, "Góa chiâⁿ ji̍t tiàm tī ke-lāi chò kang put-chí ià-lán, kàu mê--sî chi̍t-ē tó-teh chiū khùn-khì, sím-mi̍h mi̍h ia̍h bô thiaⁿ-kìⁿ. I si-lāi só͘ gîm ê sī sím-mi̍h?" Hia ê 人講:「我前日tiàm tī 街內做工不止厭lán,到瞑--時一個倒teh就睏去,啥物物亦無聽見。伊詩內所吟 ê 是啥物?」
Hit-ê lâng kóng, "Sī kū khîm ê chi̍t tè khek- tiāu, hit-ê khek siông-siông tī i hī-khang-lāi, liân teh khùn ia̍h bô bē-kì-tit, chā mê-hng i iáu-kú teh gîm An-lo̍k-ke ê khek." Hit個人講:「是舊琴 ê 一塊曲調,hit個曲常常 tī 伊耳空內,連teh 睏亦無bē記得,chā 暝昏伊 iáu-kú teh 吟安樂街 ê 曲。」
Iū-koh ū chi̍t lâng kap lâu-chú kóng, "Chit-ê gín-ná tio̍h jia̍t-kông-pēⁿ put-chí siong-tiōng, goán tāi-ke kiaⁿ-liáu hō͘ i kòe--tio̍h, khah hó hō͘ i chhut-khì." Iū-koh有一人佮樓主講:「這個囡仔著熱kông病不止傷重,阮大家驚了hō͘ 伊kòe--著,較好hō͘ 伊出去。」
Lâng-kheh sì-sòaⁿ í-āu, lâu-chú khì khòaⁿ Lī- su-tē tàu-tí sī-pēⁿ á m̄-sī, kiò i chhéⁿ--lâi; i thí- khui ba̍k-chiu bē-jīn-tit lâng; lâu-chú bô hoat-tō͘ phō i kàu lâu-ē, hē tī chi̍t keng sè-keng pâng hō͘ i ka-tī tòa, chiong i ê pho͘-kài poaⁿ tī tē-pán-téng, hō͘ i tām-po̍h tiám-sim kap chúi, kèng-jiân bô kóaⁿ i chhut-tiàm--khì, chiū bē-sǹg-chò bô lîn- bín i; hit ji̍t ē-hng ia̍h chhiáⁿ chi̍t-ūi pe̍h-chān lâng ê i-seng lâi kā i khòaⁿ. I-seng kóng i sī jia̍t-pēⁿ, siong-tiōng kàu teh-beh sí. 人客四散以後,樓主去看Lī-su-tē 到底是病抑m̄是,叫伊醒--來;伊thí開目珠bē認得人;樓主無法度抱伊到樓下,hē tī 一間細間房 hō͘ 伊家己tòa,將伊 ê 鋪蓋搬tī地板頂,hō͘ 伊淡薄點心 佮水,竟然無趕伊出店--去,就bē算做無憐憫伊;hit日e昏亦請一位白chān人 ê醫生來 kā 伊看。醫生講伊是熱病,傷重到teh-beh 死。
Hit-sî Lī-su-tē sím-mi̍h tāi-chì lóng m̄-chai, kúi-nā ji̍t kú lóng sī án-ni, lâu-chú chhut-chhut ji̍p-ji̍p, i ia̍h m̄-chai, pa̍t-lâng bô khì khòaⁿ i. Lâu-chú tāi-chì chē, ia̍h bô êng-kang thang siông-siông khì chiàu-kò͘ i; thiaⁿ i kóng An-lo̍k- ke, lēng-gōa chi̍t-ê ì-sù hō͘ lâng put-chí kî-koài. Hit時 Lī-su-tē 啥物 事誌攏m̄知,幾若日久攏是 án-ni,樓主出出入入,伊亦m̄知,別人無去看伊。樓主事誌濟,亦無閒工thang常常去照顧伊;聽伊講安樂街,另外一個意思hō͘ 人不止奇怪。
Chit-tia̍p Lī-su-tē sui-jiân sim-lāi hô͘-tô, chóng- sī it-tit bô bē-kì-tit êng-kng ê siâⁿ. Kòe kúi-ji̍t pēⁿ-chèng tām-po̍h khah khin, sin-thé put-chí loán-jio̍k; sui-jiân sim-lāi sī khah cheng-sîn tām- po̍h, iáu-kú bē-ē choān-khîm. 這tia̍p Lī-su-tē 雖然心內糊塗,總--是一直無bē記得榮光 ê 城。過幾日病症淡薄較輕,身體不止軟弱;雖然心內是較精神淡薄,iáu-kú bē會轉琴。
Hit-tia̍p ji̍t-chí put-chí tn̂g, lâu-chú khòaⁿ i khah hó chiū m̄ khì koán-kò͘ i; ū kúi-nā sî-kú bô pòaⁿ-lâng lâi kap i kóng-ōe. I tī hit keng e̍h- te̍h o͘-àm ê chhù, mn̂g-thang bô thàu tī tiâⁿ-n̍i̍h, bô khòaⁿ-kìⁿ lâm-sek ê thiⁿ, chí-ū pa̍t só͘-chāi chi̍t- 86 tiám-á kng chiò--ji̍p-lâi, chai sī ji̍t--sî, thiaⁿ-kìⁿ ū gín-ná tī gōa-bīn chhit-thô kiâⁿ-sóa siaⁿ-soeh; kàu ê-hng thiaⁿ-kìⁿ lâi tòa-ê lâng-kheh tī lâu-téng kóng-ōe chhá-nāu; mê--sî lâu-thui-piⁿ ê kòa- cheng ti̍h-ti̍h ta̍uh-ta̍uh ê siaⁿ, kàu sî-khek chiū phah kúi-ē. Hit-tia̍p 日子不止長,樓主看伊較好就m̄去管顧伊;有幾若時久無半人來佮伊講話。伊 tī hit間e̍h-te̍h 黑暗 ê 厝,門窗無透tī 埕n̍i̍h,無看見藍色 ê 天,只有別所在一點仔光照--入-來,知是日--時,聽見有囡仔 tī 外面chhit-thô 行sóa 聲煞;到e昏聽見來 tòa-ê 人客 tī 樓頂講話吵鬧;瞑--時樓梯邊 ê 掛鐘 ti̍h-ti̍h ta̍uh-ta̍uh ê 聲,到時刻就打幾下。
Thiⁿ-kng thiaⁿ-kìⁿ lâng-kheh chi̍t-ê chi̍t-ê ê kha-pō͘ siaⁿ lo̍h lâu chhut-khì chò kang, to̍k-to̍k bô lâng kàu i-ê só͘-chāi mn̄g i, hoan-lìn-tńg siūⁿ ū kúi ê lé-pài-ji̍t i bô ji̍p lé-pài-tn̂g, thoân-tō ê Úi sian-siⁿ bô kìⁿ-tio̍h i ê bīn, m̄-chai ū teh kì-liām i á-bô. Lī-su-tē chin ǹg-bāng i lâi, nā-sī bô lâi, i put-chí giâu-gî. Ū chi̍t-kòe pài-thok lâu-chú khì chhiáⁿ Úi sian-siⁿ. Ìn kóng, "Chit-ê lō͘ chin hn̄g, góa bô êng thang thè lí khì." 天光聽見人客一個一個 ê 腳步聲落樓出去做工,獨獨無人到伊 ê所在問伊,翻lìn-轉 想有幾個禮拜日伊無入禮拜堂,傳道--ê Úi--先生無見著伊 ê 面,m̄知有teh 紀念伊抑無。Lī-su-tē 真向望伊來,若是無來,伊不止giâu疑。有一kòe 拜託樓主去請 Úi--先生。應講:「這個路真遠,我無閒thang替你去。」
Tùi chit-tia̍p thang khòaⁿ Lī-su-tē nā bô chi̍t- ūi ê pêng-iú Iâ-so͘ kap i tī-teh, chit khoán ê ut- būn si̍t-chāi bē-kham-tit; it--lâi sin-thé loán-jio̍k; jī--lâi sim-lāi hoān-ló, ū-sî sìn-sim bô hiah tōa, chiū bē-bián-tit tio̍h-kip; nā ū-sî kap Iâ-so͘ kóng- ōe, chai ū tit-tio̍h chhin-ài ê pêng-iú kap i chò phōaⁿ, chiū ké-būn tām-po̍h, siông-siông kì-liām sian-siⁿ hō͘ Tok-hui ê chheh kóng, "Sim-lāi m̄- thang hoân-ló iu-chhiû, m̄-thang kiaⁿ-hiâⁿ." Tùi 這tia̍p thang看 Lī-su-tē若無一位 ê 朋友耶穌佮伊tī-teh,這款 ê 鬱悶實在 bē堪得;一--來身體軟弱;二--來心內煩惱,有時信心無 hiah大,就bē免得著急;若有時佮耶穌講話,知有得著親愛 ê 朋友佮伊做伴,就解悶淡薄,常常紀念先生 hō͘ Tok-hui ê 冊講:「心內m̄-thang煩惱憂愁,m̄-thang驚惶。」
Sui-jiân sī chit-ê khoán-sit, i iáu-kú chai chit kúi lé-pài sī put-chí kú-tn̂g. 雖然是這個款式,伊 iáu-kú知這幾禮拜是不止久長。
Āu-lâi i ē chē thau-kú-á, nā-sī seng-khu hîn- gōng khiā bē khí-lâi. Hoān-nā gín-ná lâng ê pēⁿ tú-á hó, eng-kai tio̍h chia̍h tām-po̍h tiāu-ióng ê mi̍h, khó-liân bô lâng hō͘ i, ia̍h bô lâng kì-liām i, hóng-hut liân Chú ia̍h bô khòaⁿ liām i, iáu-kú si̍t- chāi Chú bô bē-kì-tit i. 後來伊會坐thau-kú-á,若是身軀暈憨企 bē起來。凡若囡仔人 ê 病抵仔好,應該著食淡薄調養 ê 物,可憐無人 hō͘ 伊,亦無人紀念伊,彷彿連主亦無看念伊,iáu-kú 實在主無bē記得伊。
Ū chi̍t-ji̍t Lī-su-tē tī bîn-chhn̂g-téng teh tó; in-ūi thiⁿ-khì put-chí joa̍h ū khí-chhoán, chai pí pêng-ji̍t koh-khah loán-jio̍k, koh-khah lán, che ia̍h sī chi̍t-kòe ê ut-chut, chiū kóng, "Kiû Chú chhe lâng lâi khòaⁿ góa." 有一日 Lī-su-tē tī 眠床頂 teh 倒;因為天氣不止熱有起喘,知比平日 koh較軟弱,koh較 lán,che亦是一kòe ê 鬱卒,就講:「求主差人來看我。」
Chit-kù-ōe tú-á kóng-liáu, ū lâng sak-mn̂g ji̍p-- lâi, m̄-sī pa̍t lâng chiū-sī Úi sian-siⁿ. Lī-su-tē chhun nn̄g ki sè-sè ê chhiú chhut-lâi lún-bē-tiâu, chiū tōa háu--khí-lâi. 這句話抵仔講了,有人sak門入--來,m̄是別人就是 Úi--先生。Lī-su-tē 偆2支細細個手出來忍bē-tiâu,就大哮--起來。
Sian-siⁿ mn̄g, "Sī sím-mi̍h iân-kò͘, kiám sī m̄-ài khòaⁿ góa mah?" 先生問:「是啥物緣故,敢是m̄愛看我mah?」
Ìn kóng, "Góa sī kiaⁿ lí lóng bô lâi, sòa bē-kì- tit góa, chit-tia̍p góa hoaⁿ-hí kàu ke̍k." 應講:「我是驚你攏無來,續bē記得我,這tia̍p 我歡喜到極。」
Sian-siⁿ koh kā i kóng, "Chit kúi ji̍t góa chhut siâⁿ, bô khì lé-pài-tn̂g, lēng-gōa ū chi̍t-ê sian-siⁿ thè góa kóng tō-lí; chā-ji̍t ê-hng góa tò--lâi liáu- āu, thâu-chi̍t-pái tī sè ê lé-pài-tn̂g kóng tō-lí, khiok bô khòaⁿ-kìⁿ lí; góa mn̄g piàⁿ-sàu lé-pài- tn̂g ê lāu hū-jîn-lâng kóng, chiah-kú-á lí ū lâi á- bô; i kóng, tùi góa bô kàu lé-pài-tn̂g, lí chiū bô lâi pòaⁿ-kòe, só͘-í góa m̄ pàng-sim, lâi chhōe lí, chím-má ài lí chiong chit kúi lé-pài ê tāi-chì kóng-khí hō͘ góa thiaⁿ." 先生koh kā 伊講:「這幾日我出城,無去禮拜堂,另外有一個先生替我講道理;昨日e昏我倒--來了後,頭一擺 tī 細個禮拜堂講道理,卻無看見你;我問拚掃禮拜堂 ê 老婦人人講,chiah久仔你有來抑無;伊講,對我無到禮拜堂,你就無來半kòe,所在我m̄ 放心,來chhōe 你,chím-má愛你將這幾禮拜ê 事誌講起 hō͘ 我聽。」
Lī-su-tē hoaⁿ-hí kàu bē-kò͘-tit chiū cheng-sîn, bián-kióng chhut-la̍t kóng ka-tī chai kòe-khì ê tāi-chì, chhin-chhiūⁿ chò bāng tú-á chhéⁿ chi̍t- poaⁿ-iūⁿ; chhian-chhiû bān-khó͘ lóng siau bô--khì, kap sian-siⁿ kóng pòaⁿ-ji̍t ê ōe. Lī-su-tē 歡喜到bē顧得就精神,勉強出力講家己知過去 ê 事誌,親像做夢抵仔醒一般樣;親像萬苦攏消無--去,佮先生講半日 ê 話。
Sian-siⁿ the̍h chi̍t-hong-phoe chhut--lâi kóng, "Chit lāi-bīn ū chi̍t-tiuⁿ-phoe siá lí ê tāi-chì, góa tha̍k hō͘ lí thiaⁿ; chiū-sī kóng:- 先生提一封批出--來講:「這內面有一張批寫你ê 事誌, 我讀hō͘你聽;就是講:-
"Phoe kià hō͘ Úi Le̍k-tàn bīn-chêng. Ū chi̍t-ê kiông-khó͘ ê gín-ná miâ kiò Lī-su-tē ,m̄-chāi sèⁿ sím-mi̍h, khiā-khí tī Pit-ní-se ê ke chi̍t keng kheh-tiàm; chiông-chêng tòe chi̍t-ê choān-khîm ê lāu-lâng. Tāi-seng kúi lé-pài góa thiaⁿ-kìⁿ hit- ê lāu-lâng ê pēⁿ siong-tiōng, kiaⁿ-liáu sī í-keng kòe-óng lah. Góa hū-jîn-lâng tī sè-kan ê sî khó- liân chit-ê gín-ná, hiān-sî Bí-lī ko͘-niû ia̍h siông- siông siàu-liām i; góa kiaⁿ-liáu i put-chí kiông- khó͘, bô lâng chiàu-kò͘ i; só͘-í góa siá chit-tiuⁿ- phoe thok-tiōng lí kā i chhōe chi̍t-ê thò-tòng só͘- chāi, iàu-kín tio̍h tī hó-lâng ê ke-lāi, khoán-thāi i tio̍h chhin-chhiūⁿ ka-tī ê kiáⁿ chi̍t-poaⁿ-iūⁿ. 「批寄hō͘ Úi Le̍k-tàn 面前。有一個窮苦 ê 囡仔名叫 Lī-su-tē,m̄知姓啥物,企起 tī Pit-ní-se ê 街一間客店;從前 tòe 一個轉琴ê 老人。第先幾禮拜我聽見hit個老人 ê 病傷重,聽了是已經過往lah。我婦人人 tī 世間 ê 時可憐這個囡仔,現時Bí-lī 姑娘亦常常數念伊;我聽了伊不止窮苦,無人照顧伊;所在我寫這張批託重你kā 伊chhōe一個妥當所在,要緊著tī好人 ê 街內,款待伊著親像家己 ê 子一般樣。
Góa chiong gîn-toaⁿ kià tī phoe-lāi, kau-tāi lí hō͘ i chit-tia̍p thang khai-ēng; ài i tī chheh-pâng tha̍k chi̍t nn̄g nî ê chheh, khòaⁿ i sim-ì àn-cháiⁿ- iūⁿ; i nā goān sim ho̍k-sāi Chú, góa chiū hō͘ i tī siâⁿ-lāi tiàm kan-khó͘ lâng ê tiong-kan chò chi̍t thoân-tō--ê. 我將銀單寄tī 批內,交代你hō͘ 伊這tia̍p thang開用;ài伊 tī 冊房讀1、2年 ê 冊,看伊心意àn- cháiⁿ-iūⁿ;伊若願心服事主,我就hō͘ 伊tī城內tiàm 艱苦人 ê 中間做一傳道--ê。
Góa ì-ài hit-tah ê lâng kì-liām góa í-keng kòe óng ê hū-jîn-lâng, bô pí chit-ê hoat-tō͘ koh khah hó ê. Góa ê hū-jîn-lâng nā oa̍h--teh chêng-goān iúⁿ chhī Lī-su-tē, só͘-í góa chiong i-ê chîⁿ-châi chiu-chō pang-chān i-ê kang-chêng, sêng-choân i-ê chì-khì. 我意愛hit-tah ê 人紀念我已經過往 ê 婦人人,無比這個法度 koh 較好 ê。我ê 婦人人若活--teh情願養飼Lī-su-tē,所在我將伊 ê錢財chiu-chō幫贊伊 ê kang-chêng,成全伊 ê 志氣。
Góa lô-hoân--lí chit kúi-hāng tāi-chì, chhiáⁿ lí goân-chêng thé-liōng góa, in-ūi nā thèng-hāu góa tò-tńg-lâi kok--n̍i̍h, kiaⁿ-liáu chhōe bē tio̍h chit-ê gín-ná. Lī-su-tē kap Tok-hui khiā-khí ê só͘-chāi sī góa ê hū-jîn-lâng tī sè-kan ê sî lō͘-bóe khì ê só͘- chāi, só͘-í góa hiān-sî thé-thiap chit-ê gín-ná chhin-chhiūⁿ góa ê hū-jîn-lâng pún-sin thok-tiōng góa chi̍t-poaⁿ-iūⁿ. Góa tek-khak ài chiàu-kò͘ i it--lâi ūi-tio̍h hū-jîn-lâng ê iân-kò͘, jī--lâi in-ūi Chú ū kóng, "I-keng kiâⁿ án-ni lâi khoán-thāi góa ê hiaⁿ-tī te-it sè-ê chi̍t-ê, chiū-sī chhin-chhiūⁿ khoán-thāi góa chi̍t-poaⁿ-iūⁿ."(Má-thài 25:40). 我勞煩--你這幾項事誌,請你 goân-chêng 體諒我,因為若聽候我 倒轉來國--n̍i̍h,聽了chhōe bē 著這個囡仔。Lī-su-tē 佮 Tok-hui企起 ê 所在是我ê 婦人人 tī 世間 ê 時路尾去 ê 所在,所在我現時體貼這個囡仔親像我ê 婦人人本身託重我一般樣。我的確愛照顧伊 一--來為著婦人人 ê 緣故,二--來因為主有講:「已經行án-ni 來款待我ê 兄弟第一細 ê 一個,就是親像款待我一般樣。」(馬太福音 25:40)。
Lîm Te̍k-sài Kín-sīn pài-thok 林Te̍k-sài謹慎拜託
Úi Le̍k-tàn sian-siⁿ chiong chit-ê phoe tha̍k liáu, tùi Lī-su-tē kóng, "Che kiám m̄-sī Chú ê in tián khoán-thāi lí mah?" Úi Le̍k-tàn 先生將這個批讀了,對 Lī-su-tē 講:「Che 敢m̄是主ê 恩典款待你mah?」
Lī-su-tē kóng, "Sī, Chú ê in-tián khoán-thāi góa, lāu Tok-hui só͘ kóng ê ōe bô chhò." Lī-su-tē 講:「是,主ê 恩典款待我,老Tok-hui 所講 ê 話無錯。」
Sian-siⁿ mn̄g, "Tok-hui só͘ kóng-ê sī sím-mi̍h ōe?" 先生問:「Tok-hui 所講--ê 是啥物話?」
Lī-su-tē kóng, "Tok-hui kóng-ê sī Chú tek- khak ū sím-mi̍h kang hō͘ góa chò; hit-chi̍t-sî góa kiaⁿ-liáu bô, chiàu kin-á-ji̍t lâi khòaⁿ Chú chin- chiàⁿ ū tāi-chì hō͘ goóa chò." Lī-su-tē 講:「Tok-hui 講--ê 是主的確有啥物工hō͘ 我做;hit一時我聽了無,照今仔日來看主真正有事誌 hō͘ 我做。」
Sian-siⁿ bīn tòa chhiò-iông kóng: “Lí kam goān-ì ài kap góa kám-siā Chú mah?” 先生面tòa笑容講:「你甘願意愛佮我感謝主mah?」
Sian-siⁿ kūi-lo̍h tī Lī-su-tē ê chhn̂g-ē, Lī-su-tē chiū tī chhn̂g-téng chhiú kiok-kiong, sian-siⁿ kî- tó liáu, Lī-su-tē koh ēng ka-tī ê ōe kóng, "Iâ-so͘ góa kám-siā lí, in-ūi lí hō͘ góa chò ê tāi-chì, góa kam-goān tiàm mn̂g-gōa ke thèng-hāu chit-tia̍p- á-kú, hián-chhut góa ì-ài ê sim-koaⁿ." 先生跪落tī Lī-su-tē ê 床下,Lī-su-tē就tī 床頂手鞠躬,先生祈禱了,Lī-su-tē koh用家己 ê 話講:「耶穌我感謝你,因為你hō͘ 我做 ê 事誌,我甘願tiàm門外加聽候這tia̍p仔久,顯出我意愛 ê 心肝。」
Sian-siⁿ beh tò-khì kóng, "Lí iàu-kín tio̍h jia̍t- sim chò Chú ê kang; chò-oân chiū ē kàu An-lo̍k- ke,ū hioh-khùn ê ji̍t-chí." 先生beh 倒--去講:「你要緊著熱心做主ê 工;做完就會到安樂街,有歇睏 ê 日子。」
Lī-su-tē kóng. "Bô tè thang pí góa ê ke, bô tè thang pí góa ê ke." Lī-su-tē 講:「無tè thang比我ê 街,無tè thang比我ê 街。」
回上一頁    清國時代,   1890年,   小說