Kim Ah2-a
|
金鴨仔 |
| Lâu Tēng-hôa |
劉定華 |
|
Chin chá í-chêng, tī Eng-kok ê pak-pō͘ chi̍t ê sió-sió ê siâⁿ-chhī, ū chi̍t ê siⁿ-chòe chin súi ê cha-bó͘ gín-ná, miâ kiò-chòe Hūi-hūi, in-ūi in ma-ma kap pa-pa chin chá chiū kè-sin, só͘-í i hō͘ chi̍t ê seng-lí lâng khioh khì chhī, iah in-ūi chit tùi seng-lí lâng ê hu-hū ka-kī iû-goân ū hāu-siⁿ kap cha-bó͘-kiáⁿ, só͘-í chiong chit ê Hūi-hūi khòaⁿ-chòe chhin-chhiūⁿ chhiàⁿ-kang--ê, khah kan-khó͘ ê tāi-chì lóng hō͘ i chòe. I tio̍h sóe-saⁿ, chú-pn̄g, sàu thô͘-kha....... Chi̍t ji̍t kàu àm lóng chin bô-êng.
|
真早以前，tī英國ê北部一個小小ê城市，有一個生做真súi ê查某囡仔，名叫做惠惠，因為in媽媽kap爸爸真早就過身，所以伊hō͘一個生理人拾去飼，iah因為這對生理人ê夫婦家己猶原有後生kap查某子，所以將這個惠惠看做親像倩工--ê,較艱苦ê代誌攏hō͘伊做。伊著洗衫、煮飯、掃塗腳…。一日到暗攏真無閒。 |
|
Bat chi̍t pái, tī chi̍t ê chin kôaⁿ ê tang-thiⁿ ê chá-khí-sî, gōa-bīn lo̍h chin tōa ê seh, lō͘ iā lóng khì hō͘ seh khàm-khàm--khì, chhiū-á ê chhiū-ki iā lóng hō͘ seh teh kàu ta̍k ki lóng chhi̍h-chhi̍h, hong iā thàu kàu hū-hū kiò, thang kóng hui-siông ê kôaⁿ. Hūi-hūi ê iúⁿ-bú chin chá chiū khí-lâi, khì kiò Hūi-hūi khí-chhn̂g, koh hoan-hù i tio̍h khì gōa-bīn ê ô͘ chhiūⁿ chúi tńg-lâi hiâⁿ sio-chúi thang hō͘ i sóe-bīn, iā tio̍h chú-pn̄g, sóe-saⁿ.
|
Bat一擺，tī一個真寒ê冬天ê 早起時，外面落真大ê雪，路也攏去hō͘雪khàm-khàm--去，樹仔ê樹枝也攏hō͘雪teh到逐枝攏chhi̍h-chhi̍h，風也透到hū-hū叫，thang講非常ê寒。惠惠ê 養母真早就起--來，去叫惠惠起床，koh吩咐伊著去外面ê湖上水轉來hiâⁿ燒水thang hō͘伊洗面，也著煮飯、洗衫。 |
|
Só͘-í Hūi-hūi chiū peh--khí-lâi, kóaⁿ-kín chhēng i ê tōa-i, tì phê-bō, chhēng ôe, chhiú kōaⁿ poa̍h-tháng chiū chhut-khì.
|
所以惠惠就peh--起來，趕緊穿伊ê大衣，戴皮帽，穿鞋，手kōaⁿ poa̍h桶就出去。 |
|
Tng i kiâⁿ kàu i ta̍k ji̍t teh chhiūⁿ chúi ê ô͘-piⁿ ê sî, ô͘-lāi ê chúi lóng í-keng kiat chòe peng lah, só͘-í i chiū chiong só͘ tòa lâi ê thi̍h-pán kia̍h chhut-lâi, tok chi̍t khang thang hē poa̍h-tháng lo̍h-khì. I chiū ēng poa̍h-tháng hē lo̍h-khì, chhiūⁿ chi̍t tháng móa-móa, iah tú tī i beh kōaⁿ khí-lâi ê sî, i ê kha só͘ ta̍h ê hit tè peng hut-jiân sòa phòa-khì, Hūi-hūi chū án-ni chiū poa̍h lo̍h-khì hit ê chin chhim ê ô͘. I ti̍t-ti̍t teh hoah kiù lâng, chóng-sī lóng bô lâng lâi kiù i. Tng i teh-beh tîm lo̍h chúi-té ê sî, i ê chhiú o͘-pe̍h póe, hut-jiân m̄-chai khì póe-tio̍h sím-mi̍h, ná chhin-chhiūⁿ ū chi̍t ê mn̂g sûi-sî khui lah, tùi lāi-bīn ū chi̍t chūn ê tōa hong chiong i ká ji̍p-khì, iah hit ê mn̂g ka-kī koh koaiⁿ khí-lâi.
|
當伊行到伊逐日teh上水 ê湖邊ê時，湖內ê水攏已經結做冰--lah，所以伊就將所帶來ê鐵板kia̍h--出來，tok一空thang hē poa̍h桶落--去。伊就用poa̍h桶下--落去，上一桶滿滿，iah tú tī伊beh kōaⁿ--起來ê時，伊ê 腳所踏ê hit塊冰忽然煞破--去，惠惠自án-ni就跋--落去hit個真深ê湖。伊直直teh喝救人，總--是攏無人來救伊。當伊teh-beh沉落水底ê時，伊ê手烏白póe,忽然m̄知去póe著甚物，若親像有一個門隨時開--lah，tùi內面有一陣ê大風將伊絞--入去，iah hit個門家己koh關--起來。 |
|
Hūi-hūi hō͘ hong ká ji̍p-khì liáu-āu, ba̍k-chiu chi̍t-ē peh-khu i, i tio̍h chi̍t kiaⁿ, in-ūi i só͘ ji̍p-khì ê só͘-chāi sī chi̍t keng hui-siông súi ê hái-té hông-kiong, tī hit lāi-bīn ū chin chōe kiong-lú teh thiàu-bú, iā ū chin súi ê im-ga̍k teh ián-chàu, i chi̍t-pō͘ chi̍t-pō͘ kiâⁿ óa-khì. Tng i kiâⁿ kàu chi̍t ê thang-á chêng, hut-jiân tī i ê chiàⁿ-pêng ū chi̍t ê pe̍h thâu-mn̂g, pe̍h chhùi-chhiu ê lāu-lâng kiâⁿ óa-lâi, kā i kóng, “Cha-bó͘ gín-ná, lí thái ōe lâi chia?”
|
惠惠hō͘風絞--入去了後，目珠一下peh開，伊著一驚，因為伊所入去ê所在是一間非常súi ê海底皇宮，tī hit內面有真濟宮女teh跳舞，也有真súi ê音樂teh演奏，伊一步一步行倚--去。當伊行到一個窗仔前，忽然tī伊ê正爿有一個白頭毛，白嘴鬚ê老人行倚--來，kā伊講：「查某囡仔，你thái會來chia?」 |
|
I ìn hit ê lāu-lâng kóng, “Góa lâi chhiūⁿ chúi, in-ūi bô sòe-jī sòa poa̍h-lo̍h tī chit ê ô͘-lāi.”
|
伊應hit個老人講：「我來上水，因為無細膩煞跋落tī這個湖內」。 |
|
Hit ê lāu-lâng koh mn̄g i kóng, “Lí chhiūⁿ chúi beh chòe sím-mi̍h?”
|
Hit個老人koh問伊講：「你上水beh做甚物？」 |
|
Ìn kóng, “Beh hiâⁿ sio-chúi hō͘ goán ma-ma sóe-bīn ,iā beh chú-pn̄g sóe-saⁿ.”
|
應講：「Beh hiâⁿ 燒水hō͘阮媽媽洗面，也beh煮飯洗衫」。 |
|
Chit ê lāu-lâng thiaⁿ liáu, chai i sī chi̍t ê iú-hàu ê cha-bó͘ gín-ná, chiū kā i kóng, “Lí chit ê koai koh súi ê cha-bó͘ gín-ná, goán chit ê só͘-chāi m̄-sī lâng sûi-piān ōe tàng lâi ê, só͘-í kìⁿ-nā ji̍p-lâi ê lâng goán lóng beh sàng i chi̍t hāng ê pó-pòe. Taⁿ góa beh sàng lí chi̍t kha kim chhiú-chí. Lí kìⁿ-nā kòa tī tò-chhiú ê bé tē jī cháiⁿ, iah kha ta̍h-tio̍h chúi ê sî, lí ōe pìⁿ-chòe chi̍t chiah ê kim ah-á; iah lí pìⁿ-chòe kim ah-á í-āu, siūⁿ beh pìⁿ-chòe lâng ê sî, lí kha ta̍h-tio̍h lio̍k-tōe chiū sûi-sî koh pìⁿ-chòe lâng.” Hūi-hūi tit-tio̍h chit ê pó-pòe í āu, kā hit ê lāu-lâng chhim-chhim seh to-siā.
|
這個老人聽了，知伊是一個有孝ê 查某囡仔，就kā伊講：「你這個乖koh súi ê查某囡仔，阮這個所在m̄是人隨便會當來-- ê,所以見若入來ê人阮攏beh 送伊一項ê寶貝。今我beh送你一kha金手指。你見若掛tī倒手ê尾第二指，iah腳踏著水ê 時，你會變做一隻ê金鴨仔；iah 你變做金鴨仔以後，想beh 變做人ê時，你腳踏著陸地就隨時koh變做人」。惠惠得著這個寶貝以後，kā hit個老人深深說多謝。 |
|
Hit ê lāu-lâng kā i kóng, “Lí ê ba̍k-chiu khoeh-khoeh.”
|
Hit個老人kā伊講：「你ê目珠khoeh-khoeh」。 |
|
Hūi-hūi ba̍k-chiu chiū khoeh-khoeh, chhiú ia̍h koh kōaⁿ poa̍h-tháng, hit ê lāu-lâng sǹg chi̍t, nn̄g, saⁿ liáu-āu, Hūi-hūi ê sin-khu ná chhin-chhiūⁿ piàn-chòe chi̍t ki chin khin ê koe-mn̂g, tùi lāi-bīn pe chhut-lâi. Tng Hūi-hūi ba̍k-chiu koh thí kim ê sî, i í-keng khiā tī ô͘-piⁿ, só͘-í i chiū kóaⁿ-kín ēng poa̍h-tháng kōaⁿ chúi tńg-khì thang sóe-saⁿ, chú-pn̄g, koh hiâⁿ sio-chúi hō͘ i ê ma-ma pa-pa sóe-bīn.
|
惠惠目珠就khoeh-khoeh，手亦koh kōaⁿ poa̍h桶，hit個老人算1、2、3了後，惠惠ê身軀若親像變做一枝真輕ê 雞毛，tùi內面飛--出來。當惠惠目珠koh thí金ê 時，伊已經企tī湖邊，所以伊就趕緊用poa̍h桶kōaⁿ水轉去thang洗衫、煮飯，koh hiâⁿ燒水hō͘伊ê 媽媽爸爸洗面。 |
|
Kàu keh nî ê chi̍t ê chhun-thiⁿ, ū chi̍t ji̍t thiⁿ-khì hui-siông ê hó, i chiū koh lâi ô͘-piⁿ beh kōaⁿ chúi. I khòaⁿ-tio̍h ô͘ ê hit pêng hiah-ni̍h súi ê hong-kéng, i chin ài kè-khì hia thit-thô, chóng-sī bô chûn thang kè, m̄-kú hut-jiân i siūⁿ-tio̍h i ê pó-pòe, chiū-sī hit kha chhiú-chí. Só͘-í i tùi lak-tē-á lāi the̍h chhut-lâi kòa tī tò-chhiú ê bé tē jī cháiⁿ, kha ta̍h lo̍h chúi, hut-jiân i chiū pìⁿ-chòe chi̍t chiah chin súi ê kim ah-á, i chiū ûn-ûn-á siû kàu ô͘ ê hit pêng.
|
到隔年ê一個春天，有一日天氣非常ê好，伊就koh來湖邊beh kōaⁿ水。伊看著湖ê hit爿hiah-ni̍h súi ê 風景，伊真愛過去hia thit-thô,總--是無船thang過，m̄-kú忽然伊想著伊 ê寶貝，就是hit kha手指。所以伊tùi lak袋仔內提出來掛tī倒手ê尾第二指，腳踏落水，忽然伊就變做一隻真súi ê金鴨仔，伊就勻勻仔泅到湖ê hit爿。 |
|
Tng i teh-beh siû kàu ô͘ ê hit pêng ê sî, tī ô͘ ê hit pêng tú-hó in hit kok ê ông-chú chhut-lâi tī ô͘-piⁿ teh phah-la̍h, ū khòaⁿ-tio̍h chi̍t chiah ê kim ah-á tī ô͘-tiong ti̍t-ti̍t teh siû óa-lâi, i chiū bēng-lēng i ê pō͘-hā m̄-thang kā i phah-sí, tio̍h oa̍h-oa̍h kā i lia̍h lâi, só͘-í in lóng bi̍h-ji̍p chháu-lāi.
|
當伊teh-beh 泅到湖ê hit爿ê時，tī 湖ê hit 爿tú好in hit國ê王子出來tī湖邊teh扑獵，有看著這隻ê金鴨仔tī湖中直直teh泅倚--來，伊就命令伊ê部下m̄-thang kā伊扑--死，著活活kā伊掠--來，所以in攏bi̍h入草內。 |
|
Iah pìⁿ-chòe kim ah-á ê Hūi-hūi lóng m̄ chai, só͘-í iû-goân siû kàu ô͘ ê hit pêng, tng i peh-chiūⁿ lio̍k-tōe, sûi-sî pìⁿ-chòe chi̍t ê chin súi ê cha-bó͘ gín-ná. Sô͘-í bi̍h tī chháu-lāi ê ông-chú kap i ê pō͘-hā lóng kiaⁿ chi̍t-tiô. Ông-chú khòaⁿ-tio̍h án-ni, sûi-sî chin ū lé-sò͘ kiâⁿ lâi Hūi-hūi ê bīn-chêng, kā i kiâⁿ-lé. Hūi-hūi chit sî iû-goân kiaⁿ chi̍t-tiô, siūⁿ beh cháu, chóng-sī khòaⁿ-tio̍h ông-chú hiah-ni̍h ū lé-sò͘, só͘-í i chiū bô cháu. Hit sî ông-chú mn̄g Hūi-hūi kóng, “Lí chái-iūⁿ ōe pìⁿ kim ah-á, iā ōe pìⁿ-chòe lâng?”
|
Iah變做金鴨仔ê惠惠攏m̄知，所以猶原泅到湖ê hit爿，當伊peh上陸地，隨時變做一個真súi ê查某囡仔。所以bi̍h tī 草內ê王子kap伊ê部下攏驚一tiô。王子看著án-ni,隨時真有禮數行來惠惠ê面前。惠惠這時猶原驚一tiô,想beh走，總是看著王子hiah-ni̍h有禮數，所以伊就無走。Hit時王子問惠惠講：「你chái-iūⁿ會變金鴨仔，也會變做人？」 |
|
Hūi-hūi chiū chiong í-chêng só͘ tú-tio̍h ê tāi-chì lóng kā i kóng. Ông-chú thiaⁿ liáu chin hoaⁿ-hí, chai i sī chi̍t ê chin koai ê cha-bó͘ gín-ná, só͘-í i chiū kā Hūi-hūi kóng, “Lí sī chi̍t-ê chin koai koh ū hó tì-sek ê cha-bó͘ gín-ná, lí kin-á-ji̍t beh kap góa saⁿ-kap lâi ông-kiong, góa beh chhōa lí chòe hū-jîn-lâng, āu-lâi góa chòe ông ê sî, lí beh chòe ông-hō͘ lâi phang-chān góa.” Hūi-hūi iā chin hoaⁿ-hí, tùi án-ni in chiū kè chin khoài-lo̍k ê seng-oa̍h.
|
惠惠就將以前所tú著ê代誌攏kā伊講。王子聽了真歡喜，知伊是一個真乖的查某囡仔，所以伊就kā惠惠講：「你是一個真乖koh有好智識ê 查某囡仔，你今仔日kap我相kap來王宮，我beh娶你做婦人人，後來我做王ê時，你beh做王后來幫贊我。」惠惠也真歡喜，tùi án-ni in就過真快樂ê生活。 |
|
（Lú-soan Ge̍h-khan Tē 65 kî, 1965 nî 5 ge̍h)
|
（女宣月刊第65期，1965年5月） |
