Gín-ná ài thiaⁿ ê Kò͘-sū_Hēng-hok ê La̍h-jîn
|
囡仔愛聽 ê 故事：幸福 ê 獵人 |
| An-seng |
An-seng |
|
Kó͘-chá, tī chi̍t ê ū chin súi ê soaⁿ kap chin chheng ê ô͘ ê sè ê kok-ka-n̍i̍h, ū chi̍t ê lâng. I ta̍k ji̍t chin khoài-lo̍k peh soaⁿ liâu-chúi, khì jiok hiah ê poe-khîm cháu-siù.
|
古早，tī 1個有真súi ê 山kap真清ê湖ê細ê國家--n̍i̍h,有1個人。伊逐日真快樂peh山liâu水，去jiok hiah ê飛禽走獸。 |
|
Ū chi̍t ji̍t, i khòaⁿ-kìⁿ chin súi ê kang ê lo̍k-á tùi i ê bīn-chêng cháu kòe-khì, i khòaⁿ-tio̍h chiū it-ti̍t kā i jio̍k. Hit chiah lo̍k-á khòaⁿ-tio̍h lâng teh kā i jiok, chiū cháu jú kín, hit ê siàu-liân lâng iā cháu jú-kín. Keng-kòe chhân-iá, Ǹg kòe chhiū-nâ, sòa cháu ji̍p-khì chhim soaⁿ-n̍i̍h. I m̄-nā bô lia̍h-tio̍h lo̍k-á, iā sòa m̄ chai lō͘ lah. I chin hō͘-hóe i m̄ eng-kai loān-loān tui-jiok. I chin chhoán chē tī tōa chio̍h téng hioh-khùn tiap-á-kú. Hut-jiân kan i thiaⁿ-kìⁿ “Kiù-miā oh－” ê siaⁿ-im, i tio̍h chi̍t kiaⁿ, siūⁿ kóng, “Chiah-n̍i̍h chhim-soaⁿ ê lāi-bīn iáu ū pa̍t lâng ah?” I ǹg piⁿ-á khòaⁿ lâi khòaⁿ khì, chí ū khòaⁿ-kìⁿ chi̍t chiah tōa-eng tùi thâu-khak téng poe-kòe, tōa chiah eng ê siang kha gia̍p chi̍t ê lâng, siaⁿ-im sī tùi hia chhut-lâi ê. Phah la̍h ê lâng chiū sûi-sî the̍h i ê keng-chìⁿ kóaⁿ-kín biâu-chún, chiū siā khì. Hit chiah eng “Óa” chi̍t-siaⁿ chiū poa̍h lo̍h-lâi. Phah-la̍h ê lâng kóaⁿ-kín cháu-khì khòaⁿ, i khòaⁿ-kìⁿ chi̍t ê é-é ê lâng tùi eng ê ē-bīn pê chhut-lâi. Hit ê é lāu-lâng kā i seh to-siā, koh kóng beh sàng i pó-pòe ê mi̍h-kiāⁿ, só͘-í chit ê phah-la̍h ê lâng chiū tòe é lāu-lâng kiâⁿ. In pôaⁿ-kòe kúi-nā ê soaⁿ, kiâⁿ kàu chi̍t ê chin sîn-pì ê soaⁿ-tōng-n̍i̍h. Soaⁿ-tōng lāi ū kúi keng chin súi ê pâng-keng. É lāu-lâng chiong kúi keng pâng-keng lóng hō͘ i kiù miā un-jîn khòaⁿ. Phah la̍k ê lâng khòaⁿ-kìⁿ hit lāi-bīn khǹg ê chha-put-to lóng sī kim-gîn châi-pó kap lâng só͘ hán-tit khòaⁿ ê pó-pòe. É lāu-lâng kā i kóng i thang chiài só͘ ài ê kéng chi̍t hāng the̍h tńg-khì chhù-n̍i̍h. Phah la̍h ê lâng khòaⁿ-kìⁿ chi̍t chiah chin chhàn-lān koh chin súi ê chûn, hit chiah sī ēng kim chò ê. Chit chiah chûn kî-koài ê, m̄ sī kan-ta ē kiâⁿ chúi-bīn, iā ē poe-khì khong-kiong chhin-chhiūⁿ poe-chûn. Só͘-í phah la̍h ê lâng chiū kā i thó hit chiah chûn, chin hoaⁿ-hí peh khí-khì. Phah la̍h ê lâng chhiáⁿ é lāu-lâng kā i kà cháiⁿ-iūⁿ sái hit chiah chûn í-āu, chiū kap i saⁿ-sî, chin hoaⁿ-hí sái chûn poe--khì khong-tiong lah. I tī chin koân ê hûn téng it-ti̍t poe kám-kak chin hoaⁿ-hí, ti̍t-ti̍t poe, poe kàu khòaⁿ-kìⁿ ē-bīn ū chi̍t ê chin súi ê chhù ū chi̍t ê hoe-hn̂g. I iā khòaⁿ-kìⁿ ū chi̍t ê chin chheng ê chúi-tî, i chiū poe lo̍h-lâi hioh tī chúi-bīn. Chit sî ū chi̍t ê ū kim-sek thâu-mn̂g ê siàu-liân cha-bó͘ gín-ná tùi hoe-tui ê tiong-kan Ǹg chhut-lâi, ǹg phah la̍h ê lâng kóng, “Ah, chin súi ê chûn ah, lí ē-thang chhōa góa khí thit-thô bē?” Phah la̍h ê lâng tong-jiân chin hoaⁿ-hí, chiū tòa i poe kàu khong-tiong. In ti̍t-ti̍t poe, bô jōa-kú khòaⁿ-kìⁿ hái-tiong ū chi̍t ê sè tó-sū, khui chin chē súi ê hoe, in chiū chiong chûn kàng-lo̍h tī hit ê tó, tī hia thit-thô.
|
有1日，伊看見真súi ê 公ê 鹿仔tùi伊ê面前走過去，伊看著就一直kā伊jio̍k。Hit隻鹿仔看著人teh kā伊jiok，就走jú緊，hit個少年人也走愈緊。經過田野、Ǹg過樹林，煞走入去深山--n̍i̍h。伊m̄-nā無掠著鹿仔，也煞m̄知路lah。伊真後悔伊m̄應該亂亂追jiok。伊真喘坐tī大石頂歇睏tiap-á久。忽然間伊聽見「救命oh－」ê聲音，伊著一驚，想講：「Chiah-n̍i̍h深山 ê 內面iáu有別人ah？」伊向邊仔看來看去，只有看見1隻大鷹tùi頭殼頂飛過，大隻鷹 ê 雙腳gia̍p 1個人，聲音是tùi hia出來ê。扑獵ê人就隨時提伊ê弓箭趕緊瞄準，就射去。 Hit隻鷹「Óa」1聲就跋落來。扑獵ê人趕緊走去看，伊看見1個矮矮 ê人tùi鷹ê下面爬出來。Hit個矮老人kā伊說多謝，koh講beh送伊寶貝ê 物件，所以這個扑獵ê人就tòe矮老人行。In pôaⁿ過幾若個山，行到1個真神秘 ê 山洞--n̍i̍h。山洞內有幾間真súi ê 房間。矮老人將幾間房間攏hō͘伊救命恩人看。扑獵ê人看見hit內面囥ê差不多攏是金銀財寶kap人所罕得看ê寶貝。矮老人kā伊講伊thang照所愛ê揀1項提轉去厝--n̍i̍h。扑獵ê人看見1隻真燦爛koh真súi ê 船，hit隻是用金做ê。這隻船奇怪ê,m̄是kan-ta會行水面，也會飛去空中親像飛船。所以扑獵ê人就kā伊討hit隻船，真歡喜peh起去。扑獵ê人請矮老人kā伊教怎樣駛hit隻船以後，就kap伊相辭，真歡喜駛船飛--去空中lah。伊tī真懸 ê 雲頂一直飛感覺真歡喜，直直飛，飛到看見下面有1個真súi ê 厝有1個花園。伊也看見有1個真清 ê 水池，伊就飛落來歇tī水面。這時有1個有金色頭毛ê少年查某囡仔tùi花堆 ê 中間Ǹg出來，向扑獵ê人講：「Ah，真súi ê 船ah，你會thang chhōa 我去thit-thô bē?」扑獵ê人當然真歡喜，就帶伊飛到空中。In直直飛，無偌久看見海中有1個細島嶼，開真濟súi ê 花，in就將船降落tī hit 個島，tī hia thit-thô。 |
|
Hit ê phah la̍h ê lâng í-keng kám-kak chin ià-siān, sòa khùn-khì. Hit ê cha-bó͘ gín-ná khòaⁿ-kìⁿ phah la̍h ê lâng khùn-khì, sòa khí pháiⁿ-sim chiong hui-chûn sái cháu, in-ūi chi̍t lō͘ i chù-ì phah la̍h ê lâng sái chûn ê hong-hoat. Hit ê phah la̍h ê lâng ti̍t-ti̍t khùn kàu thiⁿ-kng chiah chhíⁿ khí-lâi. I ba̍k-chiu jôe-jôe leh chiah hoat-hiān saⁿ-kap lâi ê cha-bó͘ gín-ná bô khòaⁿ-kìⁿ, koh hit chiah pó-kùi ê hui-chûn iā bô khòaⁿ-kìⁿ iáⁿ lah. Phah la̍h ê lâng chiah chai khì hō͘ cha-bó͘ gín-ná phiàn khì lah, chóng-sī tī chit ê tó-sū ū sím-mi̍h pān-hoat. Só͘-í i chiū bān-bān siūⁿ pān-hoat, siāng-sî i kám-kak pak-tó͘ chin iau, i chiut7? hia chhōe chia̍h-mi̍h, kó-jiân i chhōe-tio̍h chē-chē lâi-á-chhiū kiat chē-chē tōa lia̍p ê kóe-chí, iā ū âng ê, iā ū chhiⁿ ê, hō͘ phah la̍h ê lâng chhùi-nōa sòa kìm bē tiâu, ti̍t-ti̍t lâu chhut-lâi. I chiū bán chi̍t lia̍p âng ê lâi chia̍h. Chia̍h liáu-āu kám-kak seng-khu kî-koài, i ê thâu-khak kám-kak chin tāng, i chi̍t ē bong “A̍i̍h ah!” Hoah chi̍t siaⁿ, che chiū hāi lah, i ê thâu-khak téng sòa hoat 2 ki kak, koh kè-sio̍k ti̍t-ti̍t tn̂g khí-lâi, i sòa khàu chhut-lâi. I ê pak-tó͘ chi̍t-ē iau i koh bán chi̍t lia̍p chhiⁿ ê chia̍h lo̍h-khì, chin kî-koài, i ê thâu-khak sòa pìⁿ khah khin. Ah, kî-koài, chia̍h chhiⁿ lâi-á, thâu-khak téng ê kak sòa kiu-khì.
|
Hit個扑獵ê人已經感覺真厭siān,煞睏去。Hit ê查某囡仔看見扑獵ê人睏去，煞起歹心將飛船駛走，因為1路伊注意扑獵ê人駛船ê方法。Hit個扑獵ê人直直睏到天光才醒起來。伊目珠jôe-jôe leh才發現相kap來ê查某囡仔無看見，koh hit隻寶貴ê飛船也無看見影lah。扑獵ê人才知去hō͘查某囡仔騙去lah，總--是tī這個島嶼有甚mi̍h辦法。所以伊就慢慢想辦法，siāng時伊感覺腹肚真枵，伊就tī hia chhōe食物，果然伊chhōe著濟濟梨仔樹結濟濟大粒ê果子，也有紅ê、也有青ê,hō͘扑獵ê人嘴nōa煞禁bē tiâu,直直流出來。伊就挽1粒紅ê來食。食了後感覺身軀奇怪，伊ê頭殼感覺真重，伊1下摸「A̍i̍h ah！」喝1聲，這就害lah，伊ê頭殼頂煞發2支角，koh繼續直直長起來，伊煞哭出來。伊ê腹肚1下枵伊koh挽1粒青ê食落去，真奇怪，伊ê頭殼煞變較輕。Ah，奇怪，食青梨仔、頭殼頂ê角煞勼去。 |
|
Phah la̍h ê lâng chin hoaⁿ-hí chiū bán chin chē âng ê kap chhiⁿ ê lâi-á chiū chún-pī beh tòa tńg-khì. Bô kú, i khòaⁿ-kìⁿ ū chi̍t chiah chûn tùi hū-kīn kòe, chiū thǹg saⁿ khí-lâi ia̍t, chûn-téng ê lâng khòaⁿ--tio̍h, chiū sái lâi kā i chài tńg-khì.
|
扑獵ê人真歡喜就挽真濟紅ê kap青ê梨仔就準備beh帶轉去。無久，伊看見有1隻船tùi附近過，就褪衫起來ia̍t,船頂ê人看--tio̍h,就駛來kā伊載轉去。 |
|
Tńg lâi kàu siâⁿ n̍i̍h, i chiah chai-iáⁿ thau sái i ê hui-chûn ê, chiū-sī kok-ông ê cha-bó͘-kiáⁿ. I chiū ké chò bē mi̍h-kiāⁿ ê, kiâⁿ kàu ông-kiong ê tû-pâng, hiah ê ōe-peng m̄ chún i ji̍p-khì, i kiông beh ji̍p-khì, koh tōa-siaⁿ hoah, “Góa chiong chi̍t lia̍p lâi-á beh sàng hō͘ kong-chú, góa beh chiong sè-kài chòe hó ê lâi-á hiàn hō͘ kong-chú!” Chit sî tī tû-pâng lāi teh chú pn̄g ê thiaⁿ-tio̍h, chhut-lâi chi̍t-ē khòaⁿ, khòaⁿ-tio̍h in só͘ m̄ bat khòaⁿ-tio̍h ê hó lâi-á, i chiū kā ōe-peng kóng, “Oeh, oeh, lín nā hiah pháiⁿ, góa bô ài pn̄g hō͘ lín chia̍h, hō͘ i ji̍p-lâi!” Phah la̍h ê lâng chiah ē-thang chìn kàu ông-kiong lāi, chiong chiah ê âng-sek ê lâi-á bē hō͘ chú-pn̄g ê.
|
轉來到城n̍i̍h,伊才知影偷駛伊ê飛船--ê、就是國王ê查某子。伊就假做賣物件ê,行到王宮ê 廚房，hiah ê 衛兵m̄准伊入去，伊強beh入去，koh大聲喝：「我將這粒梨仔beh送hō͘公主，我beh將世界最好ê梨仔獻hō͘公主！」這時tī廚房內teh煮飯ê聽著，出來1下看，看著in所m̄ bat看著ê好梨仔，伊就kā衛兵講：「Oeh，oeh，lín若hiah歹、我bô ài飯hō͘ lín食，hō͘伊入來！」扑獵ê人才會thang進到王宮內，將chiah ê紅色ê梨仔賣hō͘煮飯--ê。 |
|
Chú-pn̄g ê chiong chiah ê chòe hó ê lâi-á sàng kàu kong-chú ê pâng-keng hō͘ i chia̍h. Kong-chú khòaⁿ-tio̍h hiah ê lâi-á hui-siông hoaⁿ-hí, chiū ti̍t-ti̍t chia̍h. Chóng-sī bô kú kong-chú ê thâu-khak téng iā siⁿ kak chhut-lâi. Chit ê tāi-chì hō͘ kok-ông kap choân kiong-lāi ê lâng khí tio̍h kiaⁿ, kok-ông kiò ióng-sū gia̍h kì-á lâi kì chiah ê kak, chóng-sī bô-lūn cháiⁿ-iūⁿ kì, to kì bē lo̍h-khì, hoán-tńg sòa jú-tn̂g khí-lâi, kong-chú sòa bē tín-tāng. Kong-chú ta̍k-ji̍t lâu ba̍k-sái, pn̄g iā sòa chia̍h bē lo̍h-khì. Kok-ông lóng siūⁿ bô pān-hoat, chiū bēng-lēng choân-kok ê lâng, nā ū lâng ē-thang i-tī chit ê kî-koài ê pīⁿ, beh chiong kong-chú kè hō͘ i. I chhut bēng-lēng liáu-āu, chē-chē chhut-miâ ê i-seng khì kā i i, chóng-sī bô lâng ū hoat-tō͘. Siàu-liân ê phah-la̍h ê lâng khòaⁿ-tio̍h ki-hōe lâi lah, chiū iā beh khì ông-kiong i kong-chú. I chiū siū chhōa kàu kong-chú ê pâng-keng, i khòaⁿ-kìⁿ chin loán-jio̍k ê kong-chú, móa-bīn chin hoân-ló; kong-chú khòaⁿ-tio̍h i, kám-kak chin kiàn-siàu. Phah-la̍h ê lâng kā kong-chú kóng, “Lí hoān-tio̍h chit ê kî-koài ê pīⁿ, sī Siōng-tè teh chek-hoa̍t lí, lí nā jīn-chōe, koh koat-sim í-āu bô beh koh hoān, chiū ē sûi-sî hó.” Kong-chú thiaⁿ liáu sûi-sî jīn i ê kòe-sit, ǹg Siōng-tè chhàm-hóe. Phah-la̍h ê lâng chiah chiong chi̍t-lia̍p chhiⁿ lâi-á hō͘ kong-chú chia̍h. Chèng-lâng ê ba̍k-chiu lóng teh khòaⁿ, kong-chú ê kak chin kín chiū kiu-khì, bīn-sek iā pìⁿ chin hó, hôe-ho̍k í-chêng ê bí-lē.
|
煮飯ê將chiah ê最好ê梨仔送到公主ê房間hō͘伊食。公主看著hiah ê梨仔非常歡喜，就直直食。總--是無久公主ê頭殼頂也生角出來。這個代誌hō͘國王kap全宮內ê人起著驚，國王叫勇士gia̍h鋸仔來鋸chiah ê角，總--是無論怎樣鋸、to鋸bē落去，反轉煞愈長起來，公主煞bē tín動。公主逐日流目屎，飯也煞食bē落去。國王攏想無辦法，就命令全國ê人，若有人會thang醫治這個奇怪 ê 病，beh將公主嫁hō͘伊。伊出命令了後，濟濟出名ê醫生去kā伊醫，總--是無人有法度。少年ê扑獵ê人看著機會來lah，就也beh去王宮醫公主。伊就受chhōa到公主ê房間，伊看見真軟弱ê公主，滿面真煩惱；公主看著伊，感覺真見笑。扑獵ê人kā公主講：「你患著這個奇怪ê病，是上帝teh責罰你，你若認罪，koh決心以後無beh koh犯，就會隨時好。」公主聽了隨時認伊ê過失，向上帝懺悔。扑獵ê人才將1粒青梨仔hō͘公主食。眾人ê目珠攏teh看，公主ê角真緊就勼去，面色也變真好，回復以前ê美麗。 |
|
Kong-chú chin hoaⁿ-hí, chèng-lâng tōa-siaⁿ hoah, kok-ông sûi-sî soan-pò͘ hit ê phah-la̍h ê lâng kap kong-chú kiat-hun, choân-kok ê lâng lóng chin hoaⁿ-hí chia̍h chhiⁿ-chhau, khèng-chiok cha̍p ji̍t cha̍p mî. Phah-la̍h ê lâng kap kong-chú chin khoài-lo̍k siông-siông sái poe-chûn khì thit-thô.
|
公主真歡喜，眾人大聲喝，國王隨時宣佈hit ê扑獵ê人kap公主結婚，全國ê人攏真歡喜食chhiⁿ-chhau,慶祝10日10暝。扑獵ê人kap公主真快樂常常駛飛船去thit-thô。 譯者 陳曉峰 |
|
(Ka-têng ê Pêng-iú tē 73 kî, 1964 nî 3 ge̍h)
|
(家庭ê朋友第73期，1964年3月) |
