Ông Sàng ê Hn̂g
|
王sàng ê園 |
|---|---|
| Phian-chip-sek | 編輯室 |
|
e̍k
|
譯 |
|
Kó͘-chá kó͘-chá, tī Chiu-tiâu ū 3 ê lông-hu; chi̍t ê sī sìⁿ “Ông”, chi̍t ê sī sìⁿ “Tân”, koh chi̍t ê sī sìⁿ “N̂g” ê. Saⁿ ê lâng lóng siūⁿ khòaⁿ ū siáⁿ pān-hoat thang tit-tio̍h chhân-hn̂g khah chōe á bōe; in-ūi nā beh ēng chîⁿ bóe, tio̍h su-iàu chin-chōe chîⁿ, só͘-í .......
|
古早古早，tī周朝有三個農夫；一個是姓 「王」，一個是姓「陳」，koh 一個是姓「黃」--ê。三個人攏想看有啥辦法thang得著田園較濟抑bōe;因為若beh用錢買，著需要真濟錢，所以… |
|
Ū chi̍t ji̍t, sìⁿ Ông--ê khì mn̄g hit chng ê hù-ong Kóng, “Hù-ong ah! Ū sím-mi̍h pān-hoat thang tit-tio̍h chhân-hn̂g khah chōe mah?”
|
有一日，姓王--ê去問hit庄ê富翁講：「富翁--ah！有甚mi̍h 辦法thang得著田園較濟--mah？」 |
|
Hù-ong chin giâm-siok kā i ìn kóng, “Ông sàng! Lí ta̍k ji̍t khì hn̂g-ni̍h, thàn chháu iáu-bē hoat ê sî, tio̍h kín khau chháu.”
|
富翁真嚴肅kā伊應講：「王--sàng!你逐日去園--ni̍h，趁草 iáu未發ê時，著緊khau草。」 |
|
Ông sàng ēng kî-koài ê bīn kā i kóng, “Chóng-sī, Hù-ong ah! Chháu to iáu-bē hoat chhut-lâi, thài ōe thang khau i.”
|
王--sàng用奇怪ê面kā伊講：「總--是，富翁--ah！草都iáu未發--出來，thài會thang khau伊。」 |
|
Hù-ong chí-ū ìn i kóng, “Chiàu góa só͘ kā lí kóng ê, khì chòe khòaⁿ bāi!”
|
富翁只有應伊講：「照我所kā你講--ê,去做看bāi!」 |
|
Ông sàng bōe liáu-kái Hù-ong só͘ kā i kóng ê ōe, m̄-kú ta̍k ji̍t chiàu Hù-ong só͘ kóng ê, tùi chá-chá chiū khì hn̂g-ni̍h, kàu ê-hng tē it lia̍p chhiⁿ chhut; ba̍k-chiu thí chhin-chhiūⁿ phiat-á hiah tōa, ti̍t-ti̍t chhē chháu; nā ū khòaⁿ-tio̍h chi̍t ki chháu íⁿ-á puh chhut-lâi, i chiū kiaⁿ chi̍t-ē! Iā kóng, “Ah! Hāi lah! Hù-ong kóng, thàn chháu iáu-bē hoat tio̍h kín khau chháu.......” I chiū ná kóng ná khau hiah ê chháu íⁿ-á, khau kàu móa-sin tāng kōaⁿ.
|
王--sàng bōe了解富翁所kā伊講ê話，m̄-kú逐日照富翁所講--ê,tùi早早就去園--ni̍h，到e昏第一粒星出；目珠thí親像phiat仔hiah 大，直直chhē草，若有看著一枝草íⁿ仔puh--出來，伊就驚一下！也講：「Ah！害--lah！富翁講，趁草iáu未發著緊khau草…」伊就那講那khau hiah ê 草íⁿ仔，khau到滿身重汗。 |
|
Tân sàng iā khì chhéng-mn̄g Hù-ong, “Khòaⁿ ū pān-hoat thang tit-tio̍h chhân-hn̂g khah chōe á bô?”
|
陳--sàng也去請問富翁：「看有辦法thang得著田園較濟抑無？」 |
|
Hù-ong chiàu kā Ông sàng kóng ê ōe kā i kóng, “Thàn chháu iáu-bē hoat ê sî, tio̍h kín khau chháu.”
|
富翁照kā王--sàng講ê話kā伊講：「趁草iáu未發ê時，著緊khau草。」 |
|
Tân sàng sòa ài chhiò kóng, “Chháu to bōe hoat, thái ōe thang khau i?”
|
陳ms5ang煞愛笑講：「草都未發，thài會thang khau--伊？」 |
|
Hù-ong koh kóng, “Chiàu góa só͘ kóng ê khì chòe bāi!”
|
富翁koh講：「照我所講--ê去做bāi ！」 |
|
Tân sàng khiok ū chiàu Hù-ong só͘ kóng, ta̍k ji̍t khì hn̂g-ni̍h khòaⁿ-khòaⁿ, m̄-kú khah siông chē tiàm chhiū-kha teh tuh-ka-chē. Bô kú chháu hoat khí-lâi lah! Hoat kàu 2, 3 chhùn lah! Tân sàng khòaⁿ, chi̍t phiàn hn̂g hoat kàu lóng sī chháu, chiah kóng, “Oah! Hāi lah! Bô khau chháu bōe ēng-tit lah!” Tân sàng chiah khai-sí piàⁿ-miā khau chháu, khau kàu móa-sin móa-bīn lóng sī kōaⁿ. Chóng-sī chêng khau, āu hoat, iū ji̍t-thâu iām phà-phà, koh chháu-kun tèng chin ân, khau kàu beh bô miā.
|
陳--sàng卻有照富翁所講，逐日去園--ni̍h看看，m̄-kú較常坐tiàm樹腳teh tuh-ka-chē。無久草發--起來--lah！發到兩、三寸--lah！陳--sàng看，一片園發到攏是草，才講：「Oah！害--lah！無khau草bōe用--tit--lah！」陳--sàng 才開始拚命khau草，khau到滿身滿面攏是汗。總--是前khau,後發，又日頭炎phà-phà,koh草根tèng真ân,khau到beh無命。 |
|
Sìⁿ N̂g ê, iā khì chhéng-kàu Hù-ong, khòaⁿ ū hó pān-hoat thang tit-tio̍h chhân-hn̂g khah chōe á bô? Hù-ong iā sī án-ni kā i kóng, “Thàn hn̂g-ni̍h ê chháu iáu-bē hoat ê sî tio̍h kín khau chháu.”
|
姓黃--ê,也去請教富翁，看有好辦法thang得著田園較濟抑無？富翁也是án-ni kā伊講：「趁園--ni̍h ê 草iáu未發ê時著緊khau 草。」 |
|
Nā-sī sìⁿ N̂g ê ài chhiò. I hán-tit khì hn̂g-ni̍h, nā khì, sui-jiân khòaⁿ chháu hoat iā lóng bô khau, pàng hn̂g chòe chháu-po͘, chí-ū tòa chhù-ni̍h hoan-lo̍k, khùn tiong-tàu. Chng-ni̍h ê lâng lóng phoe-phêng, “N̂g sàng ê hn̂g; m̄-sī tiū-á-hn̂g, sī chháu-á-hn̂g.”
|
但是姓黃--ê愛笑。伊罕tit去園--ni̍h，若去，雖然看草發也攏無khau,放園做草埔，只有tòa厝--ni̍h歡樂，睏中晝。庄--ni̍h ê人攏批評：「黃--sàng ê園，m̄是稻仔園，是草仔園。」 |
|
Bô jōa kú siu-koah ê sî kàu lah! Ông sàng ê siu 10 pē; Tân sàng ê siu 2 pē; N̂g sàng ê siu 10 hūn chi it.
|
無偌久收割ê時到--lah！王--sàng-ê收10倍；陳--sàng--ê收2倍；黃--sàng--ê收10分之一。 |
|
Chng-ni̍h ê gín-ná liām chòe koa-khek lâi chhiùⁿ, “Ông sàng ê hn̂g 10 pē siu-sêng; Tân sàng ê hn̂g 2 pē siu-sêng; N̂g sàng ê hn̂g chí-ū cha̍p hūn chi it siu-sêng.”
|
庄--ni̍h ê囡仔唸做歌曲來唱：「王--sàng ê園10倍收成，陳-- sàng ê園2倍收成，黃--sàng ê園只有十分之一收成。」 |
|
Chòe pē-bú ê thiaⁿ án-ni iā chhiùⁿ chi̍t tiâu koa hō͘ in ê kiáⁿ-jî thiaⁿ:
|
做父母--ê聽án-ni也唱一條歌hō͘ in ê子兒聽： |
|
“Tio̍h o̍h chhin-chhiūⁿ Ông a-peh ê chhân-hn̂g; Thàn chháu iáu-bē puh, i chiū kín khau-tû. Tī lán ê sim-lāi, só͘ ū ê pháiⁿ-tāi. Thàn i iáu-bē puh, tio̍h kín-kín san-tû. Koh tio̍h ài phah-piàⁿ, tī lán ê kang-tiâⁿ. Chú chiū tōa chiok-hok, hō͘ lán tit khoài-lo̍k.” |
「著學親像王阿伯ê田園， 趁草iáu未puh，伊就緊khau除。 Tī咱ê心內，所有ê歹代。 趁伊iáu未puh，著緊緊刪除。 Koh著ài扑拚，tī咱ê工程。 主就大祝福，hō͘咱得快樂。」 |
|
Lāu-pē kóng chit ê kò͘-sū hō͘ in ê kiáⁿ-jî thiaⁿ. Só͘-í in ê kiáⁿ mn̄g, Ông a-peh āu-lâi ū pìⁿ hó-gia̍h mah?
|
老父講這個故事hō͘ in ê子兒聽。所以in ê子問：「王阿伯後--來有變好額--mah？」 |
|
Lāu-bú ìn, Sī! In-ūi i ê chīn-la̍t, chiū nî-nî tōa hoat-ta̍t, kàu 10 nî āu, i chiâⁿ-chòe chi̍t ê tōa hù-ong.
|
老母應：「是！因為伊ê盡力，就年年大發達，到10年後，伊成做一個大富翁。」 |
|
（Lú-soan Ge̍h-khan Tē 38 kî, 1963 nî 2 ge̍h)
|
（女宣月刊第38期，1963年2月） |
