An-lo̍k ke_04
|
安樂街_04 |
| Bô chù-bêng |
無注明 |
|
Tē sì Chiuⁿ.
|
第四章 |
|
Tē-jī-ji̍t thiⁿ-khì khah-joa̍h, Tok-hui tiàm tī chhù-lāi ut-chut chiàu-kū, óa thang-á-mn̂g teh chē. Lī-su-tē iû-goân chiàu-siông chiūⁿ ke choān- khîm, nā-sī sim-koaⁿ iu-chhiû put-chí ià-lán, siūⁿ m̄-ta̍t-tio̍h chhut-siâⁿ kàu ū hoe-hn̂g ê the̍h-á, khì chhōe hit nn̄g-ê gín-ná ké sim-būn. Chit-kòe khì bô chhin-chhiūⁿ chêng pái khang-khang. Chi̍t-ē choān-khîm nn̄g-ê gín-ná chiū tī lâu-thang- téng jīn-tio̍h sī siong-se̍k ê lâng, lóng lo̍h lâu lâi khiā tī i-ê sin-piⁿ; sió-tī tùi tōa-chí kóng, “I choān-khîm chin hó.”
|
第2日天氣較熱，Tok-hui tiàm tī 厝內鬱卒照舊，倚窗仔門 teh 坐。Lī-su-tē 猶原照常上街轉琴，若是心肝憂愁不止厭lán，想 m̄值著出城到有花園 ê 宅仔，去 chhōe hit 2個囡仔解心悶。這kòe 去無親像前 pái 空空。一個轉琴二個囡仔就 tī 樓窗頂認著是相識 ê 人，攏落樓來企 tī伊ê身邊；小弟對大姊講：「伊 choān琴真好。」 |
|
Bí-lī kóng, “Góa hīn bē-tit lán ia̍h ū chi̍t-ê khîm.”
|
Bí-lī 講：「我恨bē得咱亦有一個琴。」 |
|
Cha-lí kóng, “Chhiáⁿ lāu-pē bé chi̍t-ê, hó m̄ hó.”
|
Cha-lí講：「請老爸買一個，好m̄好。」 |
|
Bí-lī kóng, “Góa kiaⁿ lāu-bó m̄-chún hō͘ lán bé; i ū-sî thâu hîn, ùi thiaⁿ hit-hō hiáng ê siaⁿ.”
|
Bí-lī 講：「我驚老母 m̄准 hō͘咱買；伊有時頭暈，ùi 聽hit號響ê 聲。」 |
|
Cha-lí koh kóng, “Hē tī lán tāi-ke chhit-thô ê koân-lâu, lī lāu-bó tiàm ê pâng khah hn̄g, chiū thiaⁿ bē kìⁿ.”
|
Cha-lí koh 講：「Hē tī咱大家chhit-thô ê 懸樓，離老母 tiàm ê 房較遠，就聽bē見。」 |
|
Bí-lī kā Lī-su-tē kóng, “Chit-ê khîm hō͘ góa choān chi̍t-ē hó m̄?” Chiū khòaⁿ Lī-su-tē ê bīn- sek khéng á m̄-khéng. Lī-su-tē kóng, “Ē-chò- tit, lí lâi chia.”
|
Bí-lī kā Lī-su-tē 講：「這個琴 hō͘ 我轉一個好m̄?」就看 Lī-su-tē ê 面色肯抑m̄肯。Lī-su-tē 講：「會做得，你來 chia。」 |
|
Bí-lī khiā-óa tī chit-ê khîm, ēng pe̍h-pe̍h ê chhiú hōaⁿ khîm ê pen3 bān-bān teh choān, siaⁿ-im ki̍h8-ki̍h8 kiu̍h-kiu̍h, m̄-hó thiaⁿ; i lāu-bó phah-sǹg káⁿ sī choān-khîm ê gín-ná phòa-pēⁿ; nā bô, àn- cháiⁿ-iūⁿ ū chit-hō siaⁿ, chiū tùi thang-á-mn̂g-lāi khòaⁿ chhut gōa-bīn. Khòaⁿ-kìⁿ sió kō͘-niû chhēng kàu chi̍t seng-khu pe̍h-pe̍h ê in-chiû N, teh choān hit-ê láu-chau ê kū khîm; piⁿ-á kap i teh khiā ê cha-po͘ gín-ná chù-ba̍k khòaⁿ i, chhin-chhiūⁿ ū ài- sioh ê bô͘-iūⁿ.
|
Bí-lī企倚 tī 這個琴，用白白 ê 手 hōaⁿ 琴 ê 柄慢慢 teh 轉，聲音 ki̍h8-ki̍h8 kiu̍h-kiu̍h，m̄好聽；伊老母打算敢是轉琴 ê 囡仔破病；若無，àn- cháiⁿ-iūⁿ有這號聲，就對窗仔門內看出外面。看見小姑娘穿到一身軀白白 ê 衣裳，teh 轉 hit個 láu-chau ê 舊琴；邊--仔佮伊teh企 ê 查甫囡仔注目看伊，親像有愛惜 ê 模樣。 |
|
Bí-lī khòaⁿ-kìⁿ lāu-bó tī lâu-thang-téng, sim- koaⁿ put-chí hoaⁿ-hí, in-ūi só͘ chhin-ài-ê sî bô chi̍t hāng ē-pí-tit i-ê lāu-bó.
|
Bí-lī 看見老母 tī 樓窗頂，心肝不止歡喜，因為所親愛ê 是無一項會比得伊 ê老母。 |
|
Bí-lī choān-khîm thài bān, tú-tú choān kàu tē jī tè ê khek-tiāu, chiū-sī thó͘-khùi chiú-kóaⁿ-lâng. Chit tiāu iáu-bōe kòe-khì, i m̄-ài thiaⁿ chit-hō pi- ai ê siaⁿ-im, chiū tùi Lī-su-tē kóng, “chhiáⁿ lí khah khoài koh ōaⁿ pa̍t-mi̍h tiāu, choān kàu An- lo̍k-ke hit tè, sī góa lāu-bó só͘ ài thiaⁿ--ê.
|
Bí-lī 轉琴太慢，抵抵轉到第 2塊 ê 曲調，就是吐氣守寡人。 這調 iáu-bōe 過去，伊m̄愛聽這號悲哀ê 聲音，就對 Lī-su-tē 講：「請你較快koh換別物調，轉到安樂街 hit 塊，是我老母所愛聽--ê。」 |
|
Lī-su-tē chai tio̍h koh choān-kòe tē saⁿ tè chiah ē kàu chit tè hó thiaⁿ--ê, chiū ka-tī choān-khîm ê pèⁿ, teh kóng hō͘ i khah kín choān, chiū liâm-piⁿ kàu lah.
|
Lī-su-tē知著 koh 轉過第3塊才會到這塊好聽--ê，就家己轉琴 ê 柄，teh 講hō͘伊較緊轉，就liâm-piⁿ 到lah。 |
|
Hit-sî ū ke-lō͘ ê lâng thiaⁿ-kìⁿ khîm ê siaⁿ, chi̍t- tīn kín-kín chi̍t-tīn bān-bān, chiū ài-beh chhâ- khòaⁿ sī sím-mi̍h iân-kò͘. Kòe chi̍t-sî-á kú Bí-lī koh bān-bān teh choān An-lo̍k-ke ê khek-tiāu, ke--n̍i̍h ê lâng chiah bêng-pe̍k tāi-seng au-bóe sī nn̄g ê lâng teh choān, só͘-í siaⁿ-im bô saⁿ-tâng.
|
Hit時有街路 ê 人聽見琴 ê 聲，一 陣緊緊一陣慢慢，就愛beh 查 看是啥物緣故。過一時仔久Bí-lī koh 慢慢 teh 轉安樂街 ê 曲調，街--n̍i̍h ê 人才明白第先後尾是二個人 teh 轉，所在聲音無相同。 |
|
Bí-lī choān-liáu chiong khîm-pèⁿ iû-goân kau- hêng Lī-su-tē , kóng"Chit-ê An-lo̍h-ke si̍t-chāi sī hó thiaⁿ ê khek-tiāu."
|
Bí-lī 轉了將琴柄猶原交還 Lī-su-tē講：「這個安樂街實在是好聽 ê 曲調。」 |
|
Lī-su-tē kóng, "Che ia̍h sī góa só͘ ài thiaⁿ--ê.'" Kóng-tio̍h chiū suuN7-khí beh kā Tok-hui thàm- thiaⁿ ê tāi-chì--lâi; só͘-í mn̄g An-lo̍k-ke tàu-tí tī tó-lo̍h. Bí-lī thìm-thâu kí tùi ke̍k-koân ke̍k-tōa put-chí súi ê pâng, kā i kóng, "Hit-ê sī góa ê ke, góa m̄-chai lí ê ke tī tó-ūi."
|
Lī-su-tē 講：「Che亦是我所愛聽--ê。」 講著就想起 beh kā Tok-hui 探聽 ê 事誌--來；所在問安樂街到底 tī 佗落。Bí-lī thìm頭指對極懸極大不止 súi ê 房，kā伊講：「Hit個是我ê 街，我m̄知你ê 街tī佗位。」 |
|
Lī-su-tē kóng, "Góa kap lāu Tok-hui tòa tī chi̍t-ê phòa lâu-téng, bē-sǹg-tit chò ke, góa ia̍h bē-tit kú-tn̂g khiā-khí tī-hia, put-kò chi̍t-goe̍h-ji̍t ê tāi-chì nā-tiāⁿ."
|
Lī-su-tē 講：「我佮老Tok-hui tòa tī 一個破樓頂，bē算得作街，我亦 bē得久長企起tī-hia，不過一月日 ê 事誌 nā-tiāⁿ。」 |
|
Bí-lī kóng, "Góa chin thè lí chit-ê gín-ná khó- liân ah!"
|
Bí-lī 講：「我真替你這個囡仔可憐--ah！」 |
|
Hit-sî Cha-lí teh choān hit-ê khîm-pèⁿ, Bí-lī kan- ta kap Lī-su-tē kóng-ōe bô beh chhap i, sim-lāi teh siūⁿ chit-ê gín-ná khiā tī hit-ê phòa-lâu, koh bô kúi-ji̍t chiū bô beh tòa--hia, thè i teh khó-sioh.
|
Hit時 Cha-lí teh 轉hit個琴柄，Bí-lī kan- ta 佮 Lī-su-tē 講話無beh chhap 伊，心內 teh 想這個囡仔企 tī hit個破樓，koh無幾日就無 beh tòa--hia，替伊teh可惜。 |
|
Lī-su-tē chiū koh mn̄g kóng, "M̄-chai iáu ū chi̍t-ê ke bô, á-sī Thian-tông nā-tiāⁿ?"
|
Lī-su-tē 就koh問講：「M̄知 iáu有一個街無，抑是天堂nā-tiāⁿ？」 |
|
Bí-lī kóng, "Ū Thian-tông ê ke, àn-cháiⁿ-iūⁿ bē-sǹg-tit sī lí ê ke mah?"
|
Bí-lī 講：「有天堂 ê 街，àn- cháiⁿ-iūⁿ bē算得是你ê 街 mah？」 |
|
Lī-su-tē kóng, "Thian-tông tī tó-lo̍h?"
|
Lī-su-tē 講：「天堂 tī 佗落？」 |
|
Bí-lī kí lâm-sek ê thiⁿ, kóng, "Tī téng-bīn ke̍k koân ê só͘-chāi, pí chheⁿ-sîn iáu koh-khah koân."
|
Bí-lī 指藍色 ê 天，講：「Tī 頂面極懸 ê 所在，比星神 iáu koh較懸。」 |
|
Lī-su-tē koh mn̄g, "Thian-tông sím-mi̍h khoán- sit?"
|
Lī-su-tē koh 問：「天堂啥物款式？」 |
|
Bí-lī ìn kóng, "Sī ke̍k hó ê só͘-chāi, lâng lóng- chóng chhēng chheng-khì pe̍h-pe̍h ê saⁿ; thô-kha sī pho͘ n̂g-kim koh ke̍k bêng, Iâ-so͘ ia̍h tī-hia, iu- koh sè siaⁿ teh kóng, "Lí goān ài khòaⁿ Iâ-so͘ á m̄-ài?"
|
Bí-lī應講：「是極好ê 所在，人攏總穿清氣白白 ê 衫；塗腳是鋪黃金koh極明，耶穌亦tī-hia，iu- koh 細聲 teh 講：「你願愛看耶穌抑 m̄愛？」 |
|
Lī-su-tē kóng, "Góa bē-hiáu-tit, bô thiaⁿ-kìⁿ lâng kóng Iâ-so͘ sī àn-cháiⁿ-iūⁿ."
|
Lī-su-tē 講：「我bē曉得，無聽見人講耶穌是àn- cháiⁿ-iūⁿ。」 |
|
Bí-lī ê bīn tài-iu-chhiû kóng, "Lí m̄-thiàⁿ Iâ- so͘ mah?"
|
Bí-lī ê 面帶憂愁講：「你m̄疼耶穌mah？」 |
|
Lī-su-tē kóng, "Góa m̄-bat thiaⁿ-kìⁿ kóng, m̄- chai àn-chái-iūⁿ thang thiàⁿ i."
|
Lī-su-tē 講：「我m̄-bat 聽見講，m̄ 知àn- cháiⁿ-iūⁿthang疼伊。」 |
|
Bí-lī kóng, "Lí nā m̄-thiàⁿ i, chiū bē tit-tio̍h Thian-tông ê ke." Kóng-tio̍h chiū lâu ba̍k-sái. Hit-tia̍p tú-tú ji̍t-tàu, lāu-pô kiò hit nn̄g-ê gín-ná ji̍p-khì chia̍h-pn̄g. Lī-su-tē ji̍p siâⁿ, tī lō͘--n̍i̍h teh siūⁿ Bí-lī só͘ kóng, "m̄-thiàⁿ Iâ-so͘ bē-tit-tio̍h thiⁿ-téng ê ke" hit-kù-ōe, koh thè i lâu ba̍k-sái, chhin-chhiūⁿ án-ni ka-tī bē-bián-tit hoat-khí iu- būn, kiaⁿ-liáu kàu-bóe bē-tit-tio̍h An-lo̍k-ke. Iū- koh teh siūⁿ i só͘ chhin-ài ê lāu-peh kòe chi̍t-goe̍h- ji̍t tek-khak ē sí, m̄-chai i thiàⁿ Iâ-so͘ á m̄-thiàⁿ, lóng m̄-bat thiaⁿ-kìⁿ Tok-hui kóng-khí i-ê miâ-jī.
|
Bí-lī 講：「你若 m̄疼伊，就bē 得著天堂 ê 街。」講著就流目屎。Hit-tia̍p抵抵日晝，老婆叫hit 2個囡仔入去食飯。Lī-su-tē 入城，tī 路--ni̍h teh 想Bí-lī 所講：「M̄疼耶穌bē得著天頂 ê 街」 Hit句話，koh替伊流目屎，親像 án-ni 家己 bē免得發起憂悶，聽了到尾bē得著安樂街。又koh teh 想伊所親愛ê 老伯過一月日的確會死，m̄知伊疼耶穌抑m̄疼，攏 m̄-bat 聽見 Tok-hui 講起伊 ê名字。 |
|
Lī-su-tē thiaⁿ lâng kóng ia̍h ū tē-ge̍k, phah-sǹg sī hoān--tio̍h tōa-chōe ê lâng ē kàu hit só͘-chāi. Kiaⁿ-liáu Tok-hui sí-āu bē kàu Thian-tông, chiū- sī ē lo̍h tē -ge̍k; sim-koaⁿ siūⁿ ài chiong Bí-lī só͘ kóng ê ōe kóng hō͘ lāu Tok-hui thiaⁿ, kiám-chhái i ē thiàⁿ Iâ-so͘ ia̍h bô tiāⁿ-tio̍h; ǹg-bāng ê-hng tò- khì lâu--n̍i̍h thang kap Tok-hui kóng.
|
Lī-su-tē 聽人講亦有地獄，扑算是犯--著大罪 ê 人會到hit所在。聽了 Tok-hui 死後bē到天堂，就是會落地獄；心肝想ài將Bí-lī 所講 ê 話講hō͘老Tok-hui 聽，kiám-chhái 伊會疼耶穌亦無tiāⁿ著；向望e昏倒-- 去樓--n̍i̍h thang佮Tok-hui 講。 |
|
Ē-pòaⁿ-ji̍t pí chêng-pòaⁿ-ji̍t khah joa̍h, Lī-su-tē put-chí lán, giâ--tio̍h khîm sim-koaⁿ bông-bông, chiū chē tī hit-ê mn̂g-kháu ê gîm-á-kîⁿ teh hioh- khùn. Hit-ê só͘-chāi lī i tòa ê tiàm iok-liōng ū chi̍t lí-pòaⁿ lō͘. Iū-koh khòaⁿ-kìⁿ ū sèⁿ Sek kap sèⁿ Bêng ê nn̄g-ê hū-jîn-lâng tī lō͘--n̍i̍h sio-gū, tāi-ke teh sio -mn̄g hó mah, khiā tē piⁿ-á teh kóng- ōe i lóng thiaⁿ-kìⁿ. Chi̍t-ê hū-jîn-lâng kí tùi-bīn kòa pâi-pián ê chhù, mn̄g kóng, "Che sī sím-mi̍h só͘-chāi?"
|
E半日比前半日較熱， Lī-su-tē 不止 lán，舉--著琴心肝茫茫，就坐tī hit個門口 ê gîm-á-kîⁿ teh 歇睏。Hit個所在離伊 tòa ê 店約量有一里半路。又koh 看見有姓Sek 佮姓Bêng ê 兩個婦人人 tī 路--ni̍h相遇，大家teh 相問好mah，企tī邊--仔teh講 話伊攏聽見。一個婦人人指對面 掛pâi-pián ê 厝，問講：「Che是啥物所在？」 |
|
Hit-ê hū-jîn-lâng ìn kóng, "Sek nái-nái, che sī goán tāi-ke kàu-hōe siat-li̍p sin ê lé-pài-tn̂g; ū chi̍t-ê siàu-liân thoân-tō--ê chheng-ho͘ chò Úi sin-seⁿ, ta̍k lé-pài-ji̍t ē-pòaⁿ tī chit-ê só͘-chāi kóng tō-lí; só͘ kóng--ê put-chí bêng-pe̍k, góa si̍t- chāi ài thiaⁿ."
|
Hit個婦人人應講：「Sek奶奶，che是阮大家教會設立新 ê 禮拜堂；有一個少年傳道--ê 稱呼作 Úi--sin-seⁿ，逐禮拜日e哺tī 這個所在講道理；所講--ê不止明白，我實在愛聽。」 |
|
Sek nái-nái kóng, "I kóng àn-cháiⁿ-iūⁿ bêng- pe̍k?"
|
Sek奶奶講：「伊講àn- cháiⁿ-iūⁿ明白？」 |
|
Bêng nái-nái kóng, "I kóng Thian-tông ê hok-khì, lán tāi-ke àn-cháiⁿ-iūⁿ chiah ē hióng-siū, iū- koh kóng Iâ-so͘ thè lán àn-cháiⁿ-iūⁿ siū khó͘. Chit-ê Úi sin-seⁿ chin-chiàⁿ sī hó-lâng, góa ê kiáⁿ phòaⁿ-pēⁿ i siông-siông lâi khòaⁿ, lí bat i á m̄-bat?"
|
Bêng奶奶講：「伊講天堂 ê福氣，咱大家àn- cháiⁿ-iūⁿ 才會享受，iū-koh 講耶穌替咱àn- cháiⁿ-iūⁿ受苦。這個 Úi--sin-seⁿ真正是好人，我ê 子破病伊常常來看，你bat伊抑m̄-bat？」 |
|
Sek nái-nái ìn kóng, "Góa m̄-bat i, bîn-á-ji̍t ū êng thang lâi, góa tek-khak lâi; m̄-chai sím-mi̍h sî-hāu chū-chi̍p."
|
Sek 奶奶應講：「我m̄-bat伊，明仔日有閒thang來，我的確來；m̄知啥物時候聚集？」 |
|
Bêng nái-nái ìn kóng, "Ta̍k lé-pài-ji̍t chhit- tiám-cheng chê-chi̍p khui-tn̂g; lóng sī sûi-piān ê in-chiûⁿ, só͘ lâi--ê lóng sī pêng-siông lâng."
|
Bêng 奶奶應講：「逐禮拜日7點鐘齊集開堂；攏是隨便 ê衣裳，所來--ê 攏是平常人。」 |
|
Sek nái-nái kóng, "Bîn-á-ji̍t chiah koh sio kìⁿ." Hit-tia̍p ta̍k-ê sòaⁿ--khì.
|
Sek奶奶講：「明仔日才 koh 相見。」 Hit-tia̍p 逐個散--去。 |
|
Lī-su-tē thiaⁿ-kìⁿ chit kúi-kù ê ōe, tiāⁿ-tio̍h chú ì ài bîn-á-ji̍t chiūⁿ lé-pài -tn̂g, sūn-piān thàm-thiaⁿ Tok-hui thok-tiōng só͘ mn̄g ê tāi-chì, kóaⁿ-kín m̄- káⁿ iân-chhiân, in-ūi chi̍t-goe̍h-ji̍t ê sî-hāu nā-tiāⁿ, í-keng chió-khì chi̍t-ji̍t lah.
|
Lī-su-tē 聽見這幾句 ê 話，tiāⁿ著注意明仔日上禮拜堂，順便探聽Tok-hui 託重所問 ê 事誌，趕緊 m̄敢iân-chhiân，因為一月日 ê 時候nā-tiāⁿ，已經少去一日 lah。 |
|
Lī-su-tē ê-hng tò-lâi lâu--n̍i̍h, mn̄g Tok-hui kóng, "Lí thiàⁿ Iâ-so͘ á m̄-thiàⁿ?"
|
Lī-su-tē e昏倒--來樓--n̍i̍h，問Tok-hui講：「你疼耶穌抑m̄疼？」 |
|
Tok-hui kóng, "Sī eng-kai-tio̍h thiàⁿ ê, hó-lâng lóng thiàⁿ Iâ-so͘, niā góa m̄-káⁿ kóng beh thiàⁿ i." Lī-su-tē kóng, "Lāu-peh ah! lí nā m̄-thiàⁿ Iâ-so͘, bē-tit-tio̍h thiⁿ-téng ê ke, lēng-gōa ia̍h bô ke."
|
Tok-hui 講：「是應該著疼 ê，好人攏疼耶穌，niā 我m̄敢講 beh疼伊。」Lī-su-tē 講：「老伯--ah！你若m̄疼耶穌，bē得著天頂 ê 街，另外亦無街。」 |
|
Tok-hui kóng, "Góa kiaⁿ-liáu sī án-ni-siⁿ, góa chhin-chhiūⁿ lí chiah tōa ê nî-kí, thiaⁿ lâng kóng- kòe, bô kì tī sim-lāi, kàu kin-á-ji̍t lóng bē-kì--tit lah;tùi chêng góa pēⁿ tîm-tāng, koh lio̍h-á siūⁿ- khí hit-ê sū, siūⁿ-liáu hô͘-hô͘ hūn-hūn, kì bē chheng-chhó; chiū thó͘ chi̍t-ê khùi kóng, "Si̍t- chāi khó-sioh ah!"
|
Tok-hui 講：「我驚了是án-ni-siⁿ，我親像你chiah 大ê 年紀，聽人講--過，無記tī 心內，到今仔日攏bē記--得lah；對前我病沉重，koh略仔想起hit個事，想了hô͘-hô͘ hūn-hūn，記bē清楚；就吐一個氣講：「實在可惜 ah！」 |
